باراک اوباما: توافق هسته‌ای با ایران یک توافق خوب است.

صدای ایران - رییس‌جمهور آمریکا در پاسخ به منتقدان بیانیه لوزان گفت: حتی در صورتی که معتقد باشید ایران به شدت مخالف با آمریکا،‌ غرب و ارزش‌های آن است، باز هم توافق هسته‌ای با ایران یک توافق خوب است.

باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا روز سه‌شنبه در مورد توافق ایران و کشورهای 1+5 در گفت‌وگو با شبکه خبری (NPR) در ابتدا و در پاسخ به سوالی مبنی بر این که سوالی که بسیاری از کارشناسان و مردم از خود می‌پرسند این است که ایران پس از 15 سال آینده که توافق رو به پایان خواهد چگونه عمل خواهد کرد و یا این که عملکرد ایران در طول این دوره چگونه خواهد بود، گفت: من معتقدم که این توافق بهترین گزینه برای آمریکا و متحدانش در منطقه و جهان با توجه به ماهیت رژیم ایران است. البته مشخصا افکار عمومی بر روی این مسائل متمرکز است. اما اگر شما فکر کنید که ایران آماده تغییر در عملکرد خود در رابطه با برنامه هسته‌ای‌اش است، این یک توافق خوب است حتی در صورتی که معتقد باشید ایران به شدت مخالف با آمریکا،‌ غرب و ارزش‌های آن است، باز هم یک توافق خوب است.

او تصریح کرد: دلیل آن نیز این است که وظیفه من هنگامی که به کاخ سفید وارد شدم آن بود که از دست نیافتن ایران به سلاح هسته‌ای اطمینان حاصل کنم و از ایجاد یک مسابقه تسلیحاتی در خطرناکترین و حساس‌ترین منطقه کنونی جهان جلوگیری کنم. پیش از آن که من به عنوان رییس‌جمهور آمریکا انتخاب شوم همه ما شاهد بودیم که سرعت گسترش برنامه هسته‌ای ایران بسیار بالا بود و هر روز بر تعداد سانتریفیوژهایش اضافه می‌شد.

اوباما گفت: پس از آن نیز به دلیل تلاش‌های دیپلماتیک ما، متحدان‌مان و البته کنگره با وضع تحریم‌های شدید اقتصادی علیه ایران بالاخره موفق شدیم ایران را به پای میز مذاکره بکشانیم.

رییس‌جمهور آمریکا افزود:‌ هم‌اکنون در موقعیتی قرار داریم که ایران به طور کم سابقه‌ای با بازرسی‌ها و شفاف‌سازی‌های برنامه هسته‌ای خود موافقت کرده است و باعث فراهم شدن اعتماد به صلح‌آمیز بودن ماهیت برنامه هسته‌ای ایران شده است؛ هم‌چنین از این که ذخایر اورانیوم غنی شده آن‌ها با درصد بالا در مکانی خواهد بود که نمی‌توان از آن برای ساخت تسلیحات هسته‌ای استفاده کرد، اطمینان خواهیم داشت.

او ادامه داد:‌ این بازرسی‌ها نه تنها در طول سال آینده اجرا می‌شود بلکه به مدت یک دهه فراتر از آن نیز ادامه خواهد داشت. اکنون شرایط ایده‌الی که می‌تواند وجود داشته باشد آن است که ببینیم ایران خواستار کاهش تحریم‌ها، تمرکز بر روی بهبود اقتصادش و وارد کردن خود و مردمش به جوامع بین‌المللی است.

اوباما در ادامه اظهار کرد: فکر می‌کنم تندروهایی در داخل ایران هستند که باور دارند بهترین گزینه مخالفت با آمریکا نابود کردن اسراییل و دخالت در امور داخلی عراق، یمن، لبنان و سوریه است و البته کسان دیگری نیز در ایران وجود دارند که معتقدند پس از امضای توافق با ما دست آن‌ها (میانه‌روها) بازتر خواهد شد، اما مساله کلیدی این است که این توافق تنها در مورد برنامه هسته‌ای ایران است، حتی در صورتی که این اتفاقات نیز رخ ندهد، دستیابی به این توافق از دست نیافتن به آن بسیار بهتر است.

اوباما در ادامه این مصاحبه در پاسخ به ابراز نگرانی مجری برنامه در مورد این که ممکن است برخی از ذخائر اورانیومی که در ایران می‌ماند، پس از 15 سال آینده در ساخت سلاح هسته‌ای مورد استفاده قرار گیرد، اظهار کرد: ایران قادر خواهد بود حداکثر تا 300 کیلوگرم از ذخائر اورانیومش را در اختیار داشته باشد که جای نگرانی خاصی ندارد. نگرانی اصلی مربوط به آن است که ایران ظرف 15 سال آینده بتواند سانتریفیوژهای پیشرفته‌ای را بسازد که در مدت کم‌تری اورانیوم را غنی‌سازی کرده و زمان ساخت تسلیحات هسته‌ای ایران را کاهش دهد.

او بدون توجه به ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران مدعی شد: به خاطر داشته باشید که هم اکنون ایران تنها ظرف مدت دو یا سه ماه قادر است تا سلاح هسته‌ای بسازد اما بنا بر این توافق ما قادر خواهیم بود زمان گریز هسته‌ای ایران را برای 15 سال آینده به مدت یک سال نگه داریم. بنابراین در صورتی که ایران تصمیم به جلوگیری از ورود بازرسان هسته‌ای و به کلی نقض تعهدات و حرکت به سمت ساخت سلاح هسته‌ای ما برای انجام واکنش مناسب به مدت یک سال زمان خواهیم داشت. بنابراین قطعاً این که هم اکنون با توافق نکردن با ایران هیچ‌گونه نظارتی در ایران نداشته باشیم، زمان ساخت سلاح هسته‌ای در ایران را کاهش ندهیم و به آن‌ها اجازه دهیم به سمت ساخت سلاح هسته‌ای حرکت کنند، کاملا امری غیرمنطقی است در صورتی که هم اکنون ما ضمانت‌های لازم را برای این که ایران در 15 سال آینده به سمت ساخت سلاح هسته‌ای پیش نرود، داریم.

اوباما در ادامه گفت: در مورد تشخیص تخلفات ایران و یا حرکت ایران به سمت ساخت تسلیحات هسته‌ای، بازرسان و کارشناسان آژانس تصمیم خواهند گرفت. به طور مثال اگر می‌خواستیم در مورد این مساله در شورای امنیت تصمیم بگیریم کشوری مثل روسیه می‌توانست با آن مخالفت کرده و آن را وتو کند، اما هنوز جزییاتی باقی مانده است که در طول سه ماه آینده باید مورد بحث قرار گیرد. ما هم اکنون گام مهمی را برداشته‌ایم و به یک چارچوب تفاهم اولیه دست یافته‌ایم. اما باید تمرکز جدی بر روی جزییات داشته باشیم و در طول سه ماه آینده نیز یک سری مذاکرات سخت و فشرده برای تعیین مکانیزم‌هایی خواهیم داشت که توافق کنونی را به مرحله اجرا در آورد. ما دارای کارشناسان خبره‌ای هستیم که حدود یک دهه است در حال کار بر روی این موضوع هستند و آن‌ها دقیقا می‌دانند چه کاری را انجام دهیم و چه کاری را نه.

اوباما اظهار کرد: البته بدون شک، ایرانی‌ها تعابیر مختلفی را از مفاهیم که در طول چارچوب تفاهم نامه مورد بحث قرار گرفت داشته باشند و یکی کردن همه اختلافات این چنینی امری بسیار دشوار خواهد بود. هنوز هم مسائلی وجود دارد که برای قطعی کردن توافق اصلی باید مذاکرات زیادی انجام شود.

در ادامه مجری برنامه از باراک اوباما پرسید، بنیامین نتانیاهو خواستار آن شده است که در هر گونه توافقی ایران باید متعهد شود که اسراییل را به رسمیت بشناسد. اگرچه ممکن است این درخواست از نظر دیپلمات‌ها غیرمنطقی به نظر برسد، اما ظاهراً می‌تواند اعمال شود، آیا امکان اعمال آن در توافق با ایران وجود دارد؟ که وی گفت: این که ایران اسراییل را به رسمیت بشناسد، ایده کاملاً‌ منطقی است و در واقع جزء منافع آمریکا نیز هست. من کاملاً‌ مطمئن هستم حتی در صورت این که از دستیابی ایران به تسلیحات هسته‌ای جلوگیری کنیم، باز هم اختلافات زیادی با ایران خواهیم داشت. چرا که ایران مثل قبل به حمایت‌های خود از حزب الله، رژیم اسد و دادن تسلیحات به حوثی‌های یمن ادامه خواهد داد. هم‌چنین با وجود منافع مشترک ایران و آمریکا در نابودی داعش اما روش مبارزه دو طرف نیز متفاوت است. بنابراین هنوز هم اختلافات بسیاری میان دو طرف باقی خواهد ماند.

او تصریح کرد: دلیل این که ما نمی‌خواهیم ایران تسلیحات هسته‌ای در اختیار داشته باشد دقیقا به همین دلیل است که به ماهیت رژیم ایران اعتماد نداریم، پس در واقع نکته این جاست که نمی‌توانیم از ایران انتظار داشته باشیم که همه مواضع خود را در این توافق تغییر دهد، اگر چه ممکن است در طول سال‌های آینده و این توافق این اتفاق رخ دهد؛ اما هدف اصلی این توافق جلوگیری از دست یابی ایران به سلاح هسته‌ای است.

اوباما در ادامه در پاسخ به این سوال که، شما از اسراییل می‌خواهید که برای مدت 15 سال به ایران که اساسا خواستار نابودی اسراییل است، فرصت دهد و یا اعتماد کند، اسراییل در طول این سال‌ها باید چه کند؟ گفت: خب، من معتقدم که شما باید به خاطر داشته باشید که هنوز هم بسیاری از کشورها در خاورمیانه اسراییل را به رسمیت نشناخته‌اند. اگرچه اسراییل با برخی از کشورهای منطقه مثل مصر یا اردن پیمان صلح امضا کرده است اما هنوز هم به دلیل برخی از مسائل مثل مساله فلسطین و نبود یک راه حل قطعی در مورد آن میان جهان عرب و اسراییل اختلافات زیادی وجود دارد.

اما مهم‌تر از آن این است که اکنون اسراییل توانایی دفاع از خود را داشته و آمریکا، قوی‌ترین کشور دنیا از لحاظ اطلاعاتی و نظامی به اسراییل کمک می‌کند. پس چیزی که می‌توانم به مردم اسراییل اعلام کنم آن است که شما حق دارید به ایران مشکوک باشید و هیچ دلیلی ندارد که شما موضع خود را در قبال ایران تغییر دهید، ما نیز وظیفه داریم از این که اسراییل توانایی‌های دفاع از خود و مردمش را نه تنها در مقابل ایران بلکه در برابر گروه‌هایی مثل حزب الله دارد اطمینان حاصل کنیم. حتی ممکن است در طول زمان در ماهیت رژیم ایران تغییراتی رخ دهد که در این صورت همه چیز بهتر خواهد شد، اما باید توجه داشت که ما به آن دلیل خواستار توافق با ایران هستیم که اگر ماهیت رژیم ایران تغییری پیدا نکرد، مردم اسراییل احساس امنیت کنند.