چرا بازار با توافق لوزان هیجانی نشد؟

با وجود آنکه کارشناسان از احتمال کاهش قیمت ارز، طلا و نفت پس از مذاکرات سوئیس خبر داده بودند اما بازار تنها چند ساعت طبق این پیش بینی رفتار کرد و مجداد به مسیر واقعی خود بازگشت.چرا بازارها به این خبر واکنش هیجانی نشان ندادند؟

اقتصاد نیوز با این مقدمه در ادامه می‌نویسد: همه پیش بینی ها حکایت از آن داشت که ممکن است بازار طلا و ارز از فردای تفاهم لوزان هیجانی شود و اثرات کاهشی به دنبال داشته باشد. اما در سه روز گذشته بازار ها بر خلاف این پیش بینی عمل کردند و دچار هیجان نشدند.

به این ترتیب بازار ها نشان دادند به نوعی عقلانیت رسیده و دچار هیجانات لحظه‌ای نمی شود. از سوی دیگر می توان اینگونه بیان کرد که احتمالا دیگر بازیگران خرد سهم چندانی در بازارهای سرمایه‌ای ندارند و این بازیگران بزرگ هستند که تعیین می کنند چه موقع قیمت‌ها پایین بیاید و یا بالا برود.

از طرفی به عقیده برخی کارشناسان واکنش مردم به تحولات صورت گرفته در توافق سوئیس خارج از فضای هیجانی و احساسی و مبتنی بر تحلیل‌های واقعی اقتصاد بوده است. چرا که با وجود تعطیل بودن بسیاری رسانه ها اخبار تحولات و تحلیل های اقتصادی مرتبط با آن مرتبا در شبکه های اجتماعی متفاوت منتشر و به اشتراک گذاشته می‌شد. لذا می توان دلایل هیجانی نشدن بازار را در چند بخش تقسیم و بیان کرد:

اول: وقتی اطلاعات صحیح و کارشناسی وجود داشته باشد بازار کمتر دچار هیجان می‌شود و بر اساس واقعیت های اقتصاد واکنش نشان می دهد.

دوم: به رغم تعطیلی رسانه های رسمی، رسانه های غیر رسمی و شبکه های اجتماعی و نرم افزارهای موبایلی نقش موثری در انتقال پیام ها و اطلاعات صحیح و کارشناسی ایفا کردند.

سوم: واقع بینی مسئولان ایرانی مذاکره کننده و دوری از فرافکنی و شعار در گفتگوها عامل مهم دیگری بود که می توان به ان اشاره کرد.

چهارم: تاثیر سه نکته فوق باعث شد تا واکنش ها بر اساس واقعیت های اقتصادی باشد و رفتار مبتنی بر عقلانیت جای رفتار هیجانی را بگیرد.

لذا می توان اینگونه بیان کرد که مردم تنها با قرائت یک بیانیه مطبوعاتی دچار هیجان نشدند و می دانند که واقعیت های اقتصاد ما وابسته به چه عواملی است و در این برهه حساس واکنش منطقی مردم می تواند سرمایه گرانبهایی برای دولت یازدهم باشد تا بااستفاده از این سرمایه و تدبیر اقدام به اصلاح موانع اقتصادی کند.

نکته دیگر اینکه، رفتار مردم در سه روز گذشته نشان داده است که باید سرمایه های خود را به سمت بازارهای بلند مدت مثل بازار سهام روانه کنند چرا که آثار تفاهم صورت گرفته در لوزان در بلند مدت می تواند باعث رونق و پویایی اقتصادی شود.

از سوی دیگر برخی تحلیل‌ها حکایت از آن دارد که بازار طلا و ارز تحت کنترل و مدیریت بانک مرکزی قرار دارد، اما ولی‌اله سیف به صراحت اعلام کرد هیچ دخالتی در روند بازار نخواهد داشت و اگر بازار سمت و سوی کاهشی پیدا کند بانک مرکزی مقاومتی نخواهد کرد. رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به این سوال که اگر مذاکرات هسته ای به نتیجه برسد ممکن است قیمت ارز کاهش یابد همچنان که سال گذشته نیز شاهد این موضوع بودیم، اما بانک مرکزی جلوی کاهش نرخ ارز را گرفت، آیا باز هم ممکن است دولت جلوی پایین آمدن نرخ ارز را بگیرد؟ گفت: بانک مرکزی به هیچ وجه جلوی پایین آمدن قیمت بازار را نمی گیرد؛ بلکه از بازار مراقبت می کند تا نوسانات موقت را که ناشی از یک شوک و هیجانی پیش‌بینی نشده است، کنترل کند و در غیر آن صورت دلیلی ندارد که بانک مرکزی دخالتی داشته باشد. وی در مورد پیش‌بینی‌ نرخ ارز در سال ۹۴، گفت: «اجازه دهید پیش بینی نکنم؛ چراکه نرخ ارز به عرضه و تقاضا در بازار بستگی دارد و خوشبختانه ما سال گذشته شاهد ثبات نسبی در این بازار بودیم لذا باید اجازه دهیم نرخ ارز متناسب با واقعیت‌های اقتصادی خودش را تطبیق دهد، اما روندی که در یک‌سال گذشته طی شده، روند مثبتی بوده است.»

انتظار می رفت تا با کاهش روانی نرخ ارز قیمت طلا نیز تحت تاثیر آن قرار گیرد و کاهش داشته باشد اما همانطور که اشاره شد قیمت ارز در مقابل کاهش احساسی و هیجانی بازار مقاومت کرد و نه تنها کاهش نیافت بلکه مسیر صعودی هم گرفت. همین عامل باعث شد تا روز گذشته با وجود تعطیلی بازارهای جهانی قیمت طلا و انواع سکه در مسیر صعودی قرار گیرد. و امروز با باز شدن بازارهای جهانی فلزات گرانبها روند صعودی قیمت طلا ادامه دارد هر چند که به دلیل تضعیف قیمت دلار شاهدریزش اندک قیمت دلار در ساعات ابتدایی روز جاری هستیم. محمد کشتی آرای روند صعودی قیمت طلا در بازار داخلی را طبیعی دانست و به اقتصادنیوز گفت: «قیمت طلا و سکه به نسبت رشد نرخ دلار و ثبات ارزش اونس جهانی منطقی بوده و قیمت‌ها بعد از گذر از جو روانی تفاهم‌نامه لوزان به روال سابق خود بازگشته است.» اما امروز با تضعیف ارزش دلار بواسطه کاهش شاخص های اقتصادی امریکا شاهد کاهش قیمت دلار در بازار غیر رسمی هستیم که این عامل بصورت طبیعی بر قیمت طلا و سکه تاثیرگذار خواهد بود و ممکن است حتی باعث کاهش قیمت هم شود. اما به نظر می رسد بواسطه افزایش 15 دلاری هر اونس طلا در بازارهای جهانی در اولین روز هفته قیمت سکه و طلا تقریبا ثابت یا اندکی افزایش داشته باشد.

قیمت هر بشکه نفت برنت در بازگشایی بازارها در روز جاری با افزایش بیش از یک دلاری مواجه بوده است و این نشان دهنده آن است که بیانیه لوزان تاثیر بلند مدتی حتی در سطح بین المللی هم نداشته است و پس از یک روز اثرات کاهشی خود را از دست داده است. البته به عقیده برخی کارشناسان انشتار بیانیه لوزان در روزهای تعطیل یکی از دلایل کنترل بازارها و مقاومت قیمت ها در برابر فشار های هیجانی بوده است.

به گزارش رویترز، تحلیلگران هشدار می‌دهند که افزایش احتمالی در صادرات نفت ایران ممکن است چند ماه طول بکشد و قبل از سال 2016 محقق نشود. تحلیلگران موسسه مورگان استنلی گفتند: اگرچه این کاهش قیمت مشخصا نزولی است توافق نهایی و لغو کامل تحریمها هنوز با یک سری موانع مواجه‌است.آنها افزودند: حتی اگر توافق نهایی امضا شود ما انتظار نداریم که قبل از سال 2016 تاثیر چندانی روی بازار داشته باشد. نفت برنت در معاملات امروز با یک دلار و هفت سنت افزایش 56 دلار و 2 سنت در هر بشکه معامله شد و نفت سبک آمریکا نیز برای تحویل در ماه مه با 91 سنت افزایش به 50 دلار و 5 سنت در هر بشکه رسید.