سنت ايرانی با ترقه‌هاي آلوده چيني!

با آنكه هر سال از آمار سوختگي ها و حوادث چهارشنبه آخر سال مي شنويم، اما باز هم اين آمار تكرار مي شود و صحنه هاي دلخراشي ناشي از استفاده وسايل محترقه اتفاق مي افتد. وسايلي كه اين روزها، با حداقل قيمت و حداكثر گستره توزيع، در دسترس شهروندان قرار گرفته و جاي خود را ميان گروه‌هاي زيادي از مردم براي جشن چهارشنبه آخر سال باز كرده است.

به گزارش قانون، اين درحالي است كه نگاهي به آنچه بزرگترها از جشن چهارشنبه آخر سال گفته اند، گوياي برگزاري مراسمي شاد و بي خطر در پاسداشت آييني ايراني است كه در آن، آتش و پاكي، حرف نخست را در چگونگي برگزاري اين جشن مي زده است. سال‌هاي دور، سوزاندن بوته هاي خشك و پريدن و گرما گرفتن از آن، الفباي چهارشنبه سوري بود و حال، استفاده از محصولات محترقه چيني، ساز چهارشنبه سوري را كوك كرده است. حال آنكه با اصلاح رفتارها در برگزاري سنت هاي ايراني، هم مي توان آنها را سالم و بي خطر برگزار كرد و  هم نسل به نسل، دفاع از سنت‌هاي نيكو را پيش گرفت.

از بچه هاي شش هفت ساله تا پدر و مادر 50 و 60 ساله، چهارشنبه سوري را آلوده به ترقه كرده اند. آنها جدا از آلوده شدن سنت ايراني، كمك ناصواب به بازار قاچاق مواد محترقه و البته اقتصاد چيني را نيز سبب مي شوند و اينچنين، چهارشنبه‌سوري به سوزي بزرگ تبديل مي شود كه نتيجه آن، آمارهايي است كه در اين گزارش آمده است. 300 هزار نفر در سال دچار سوختگي مي‌شوند. آمار بسيار تكان‌دهنده‌اي است وقتي بدانيد نزديك به 10درصد اين تعداد در شب چهارشنبه‌سوري اتفاق مي‌افتد.

جالب‌تر اينكه، 2000 نفر از اين 300 هزار نفر به دعوت حضرت اجل لبيك مي‌گويند. تا سال 91 تعداد مصدومان چهارشنبه‌سوري زير 2000 هزار نفر بوده. اما سال گذشته اين تعداد، افزايش چشمگيري داشته است و به گفته مقامات مسئول اين افزايش 35 درصد بوده تا جايي كه از ميان 2700 مصدوم اين شب منحوس، دو نفر به ديار باقي رفته‌اند. رئيس گروه پيشگيري از سوانح و حوادث مركز مديريت بيماري‌هاي غيرواگير وزارت بهداشت گفته است 24 درصد مصدومان از ميان رهگذران بوده‌اند. همه اين آمار و اطلاعات پليس را برآن داشته تا تدابير ويژه‌اي براي چهارشنبه‌سوري امسال داشته باشد.

شايد با اين كار، تعداد مجروحان و مصدومان كمتر شود. براساس آمارهاي موجود در ايران از هر ۱۰۰ فرد سوخته، ۱۰ نفر مي‌ميرند و افراد زنده مانده نيز تا پايان عمر ناتوان هستند. اين در حالي است كه به گفته رئيس گروه پيشگيري از سوانح و حوادث مركز مديريت بيماري‌هاي غيرواگير وزارت بهداشت آسيب‌هاي منتسب به چهارشنبه‌سوري طي سال‌هاي اخير روند صعودي داشته و از سال ۱۳۸۷ ميزان رشد آن 5/2 درصد بوده است.  سال گذشته تعداد مصدومان 2700 نفر بوده درحالي كه اين تعداد در سال 91، 1987 نفر بوده است.

رئیس گروه پیشگیری از سوانح و حوادث مرکز مدیریت بیماری‌های غیرواگیر، دکتر علیرضا مغیثی گفته است: «مطالعات نشان مي دهد شدت آسیب افراد ناظر آتش‌بازی‌ها از مجریان هم شدیدتر بوده است، بنابراین تأکید می‌شود با وجود پایین بودن احتمال آسیب به لحاظ اهمیت و شدت بالقوه آنها، توصیه‌های سلامتی برای همه به ویژه برای کودکان و نوجوانان جدی گرفته شود.» به گفته مغيثي براساس آمارهاي موجود در حوزه معاونت‌هاي بهداشتي دانشگاه‌هاي علوم‌پزشكي، تعداد مصدمان چهارشنبه سوري سال گذشته 2700 نفر بوده كه بيشترين آسيب‌ديدگان از ميان دانش‌آموزان و دانشجويان بودند (۴۰ درصد كل موارد ثبت‌شده) كه در گروه سني ۱۵تا ۲۵ سال قرار دارند. 

همچنين در رتبه بعدي، ۳۵ درصد ‌كل موارد آسيب‌ها در گروه سني ۱۰تا ۱۴ سال رخ داده است و ۵ درصد آسيب‌ديدگان نيز در گروه سني زير ۶ سال بوده‌اند. بنا به گفته مغيثي بيش از نيمي از آسيب‌ديدگان در هنگام آتش‌بازي دچار آسيب شدند و ۲۴ درصد يا رهگذر يا در حين تماشا دچار آسيب‌هاي چهارشنبه‌سوري شده‌اند.

به گفته رئيس گروه پيشگيري از سوانح و حوادث مركز مديريت بيماري‌هاي غيرواگير در ميان استان‌ها، استان تهران رتبه اول را از نظر تعداد حادثه‌ديدگان داشته و رقم آن ۷۴۰ مورد گزارش شده است. به عبارتي ۲۸ درصد كل موارد ثبت‌شده مصدومان چهارشنبه‌سوري در كل كشور مربوط به استان تهران است. بعد از تهران اما استان‌هاي آذربايجان شرقي و غربي بيشترين تعداد ثبت‌شده مصدومان چهارشنبه آخر سال را داشته‌اند. همچنين مردان چهار برابر زنان دچار آسيب‌ها مي‌شوند و ۱۰ درصد آسيب‌ها در مناطق روستايي و ۹۰ درصد در مناطق شهري اتفاق مي‌افتد. به گفته مغيثي ۵۰ درصد آسيب‌هاي چهارشنبه‌سوري را آسيب‌ديدگي دست و پا تشكيل مي‌دهند.  اما شديدترين آسيب‌ها نيز مربوط به نواحي صورت و چشم است كه با ۴۳ درصد شيوع در رتبه دوم قرار دارد. وزير بهداشت هم كه خودش متخصص چشم‌پزشكي است قبلا اعلام كرده: «به‌دليل حوادث و بي‌احتياطي در چهارشنبه پايان سال مجبور شدم تعداد قابل‌توجهي چشم را تخليه يا پيوند كنم.»

رئیس گروه پیشگیری از سوانح و حوادث مرکز مدیریت بیماری‌های غیرواگیر چندي پيش اعلام كرد؛ تشکیل کمیته بین‌بخشی هماهنگی برای پیشگیری از آسیب‌های منتسب به چهارشنبه‌سوری در مرکز مدیریت بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشت، هماهنگی با نیروی انتظامی برای انجام اقدامات مناسب جهت روان شدن و روان نگه‌داشتن ترافیک روز چهارشنبه‌سوری، اعلام آمادگی اورژانس و هلال‌احمر برای استقرار پایگاه‌های نیروهای امدادی در کلیه مناطق شهر به تعداد کافی جهت امدادرسانی به مصدومان احتمالی و تقویت نظام سرویلانس آسیب‌های چهارشنبه‌سوری در معاونت‌های بهداشتی دانشگاه‌ها از جمله اقداماتي است كه براي چهارشنبه‌سوري انجام خواهد شد.

رئيس اورژانس تهران هم از استقرار ۱۰۰ دستگاه آمبولانس در ۱۰۰ نقطه شهر تهران و آمادگي نيروهاي اورژانس در چهارشنبه آخر سال خبر داده. به گفته اسدا... موسوي در روزهاي منتهي به چهارشنبه آخر سال نيز ۱۵۰ پايگاه اورژانس در شهر تهران به صورت ۲۴ساعته آماده خدمت‌رساني هستند. 

 رئيس اورژانس تهران با اشاره به آسيب‌شناسي سال گذشته گفته: بيشترين مراجعات به اورژانس در سال گذشته مربوط به سوختگي، آسيب به چشم يا گوش، پيچ‌خوردگي مچ پا و قطع دست يا انگشتان دست مي‌شد.  به گفته موسوي 100 دستگاه آمبولانس در مهم‌ترین نقاط پایتخت مستقر خواهند بود، همچنين چندین دستگاه موتور آمبولانس در آماده باش کامل قرار دارند تا در صورت لزوم بتوان از آن استفاده کرد:‌ «در واحدهای سیار 300 پرسنل اعم از پرستار و پزشک حضور دارند كه علاوه بر استقرار واحدهای سیار، تمامی 150 پایگاه‌های شهری تهران در آماده‌باش کامل خواهند بود.»

مدير پرستاري بيمارستان سوختگي مطهري هم از آمادگي اين بيمارستان براي پذيرش مصدومان سوختگي حوادث چهارشنبه سوري از ساعت 12 روز سه شنبه با توجه به تجارب سال‌هاي گذشته خبر داد.  پرويز نمازي گفته است: «اميدواريم در اين ايام اتفاقي رخ ندهد اما بيمارستان مطهري با افزايش نيروها و تامين دارو و تجهيزات در وضعيت آماده باش به سر مي‌برد. سال گذشته 70 نفر فقط در شب چهارشنبه‌سوري به بيمارستان سوختگي مطهري تهران ارجاع داده شدند که مصدوميت 8نفر آنان منجر به قطع عضو شد.»