ايران در ميانه جدول حداقل دستمزد جهان
هر وقت به فصل زمستان و اواخر اسفند نزديک مي شويم، چانه زني هاي حداقل دستمزد داغ مي شود. در اين زمان، کارگران از دستمزدهاي پايين خود مي نالند و کارفرمايان از کسادي بازار مي گويند. کارگران به نرخ تورم سال قبل اشاره مي کنند و مي گويند قدرت خريدشان در يک سال گذشته کاهش يافته است. آن ها مي گويند حتي تورمي که لمس کرده اند از تورم اعلام شده توسط مرکز آمار نيز بالاتر است. از طرف ديگر کارفرمايان کف دست خود را نشان مي دهند و نشاني از مويي مي گيرند که وجود ندارد و البته که، هر دو تا حدي راست مي گويند!
به گزارش خراسان، در ميان اين گونه بحث ها و جنجال هايي که رسانه ها نيز در آن نقش آفريني مي کنند، همواره کارگران ادعا مي کنند که سطح دستمزدشان در مقايسه با ساير کشورهاي جهان پايين است و به گونه اي در حق آن ها اجحاف مي شود. از آنجايي‌که در ايام تعيين دستمزد قرار گرفته ايم، موضوع اين هفته نماي جهاني اقتصاد ايران را به موضوع حداقل دستمزد در نقاط مختلف جهان اختصاص داده ايم. براي مقايسه بين کشوري از حداقل دستمزد ساعتي استفاده کرده ايم. البته براي اينکه مقايسه بهتري انجام دهيم، دستمزدهاي ساعتي را براساس معيار برابري قدرت خريد به دلار تبديل کرده ايم. برابر قدرت خريد (PPP) شاخصي است که براساس آن پول هاي کشورها را به پولي واحد تبديل مي کند با اين تفاوت که شرايط يارانه ها را نيز در بر مي گيرد. يعني در کشوري مانند استراليا گرچه دستمزد ساعتي 16 دلار پرداخت مي شود اما به علت هزينه هاي بالاي زندگي قدرت خريدي حدود 10 دلار داشته است. نقشه رو به رو را ملاحظه کنيد.
دستمزد متفاوت در استان هاي برخي کشورها
با نگاهي گذرا به نقشه مقابل نتيجه اي قابل پيش بيني را ملاحظه مي کنيد. در کشورهايي که درآمدهاي سرانه بالاتري دارند و از وضعيت معيشتي مناسبي بهره مند هستند، حداقل دستمزد نيز بالاتر است. براي مثال در کشورهاي غرب اروپا، کانادا، آمريکا و استراليا بيشترين دستمزدها پرداخت مي شود. در مقابل کمترين حقوق در اختيار کشورهايي است که عمدتا در آفريقا جا گرفته اند. نکته اي که شايد براي شما جالب باشد اين است که کشورهاي زيادي وجود دارند که در آن ها قانون حداقل دستمزد حکمفرما نيست و براساس چانه زني هاي کارگر و کارفرما دستمزد تعيين مي شود. هم چنين کشورهايي نيز وجود دارند که حداقل دستمزد در استان هاي مختلف يا مناطق گوناگونشان فرق مي کند. شايد منطق تفاوت ايجاد کردن در حداقل دستمزد در ميان استان ها، در کشور ما نيز تا حد زيادي قابل استفاده باشد. براي مثال در برخي از استان هاي محروم کشور، کارگران حاضرند با دستمزدهاي پايين تر مشغول به کار شوند اما قانون در مقابل آن مي ايستد.
ايران، بالاتر از چين، کويت و لبنان و پايين تر از اروپايي ها
از آنجايي که به دنبال انجام مقايسه اي يکپارچه ميان کشورهاي مختلف بوديم مجبور شديم از آمارهاي سال 2013 استفاده کنيم.
در اين سال که تقريبا معادل با سال 92 هجري شمسي بوده است، حداقل حقوق 609 هزارتومان در ماه تعيين گرديد که برمبناي 44 ساعت کار در هفته است. اگر بدون در نظر گرفتن قيمت ها در ايران، اين عدد را به دستمزد ساعتي بر مبناي دلار تبديل کنيم به 1.73 دلار در ساعت مي رسيم. اما اگر به قيمت هاي داخل ايران نيز نظري بيفکنيم متوجه مي شويم دستمزد ساعتي در ايران معادل 3.73 دلار براي هر ساعت است. رقمي که در ميانه کشورهاي جهان قرار دارد. براي مثال دستمزد ما 1.99 از کويت، لبنان و حتي چين که دلار است، به مراتب بيشتر مي باشد اما از اکثر کشورهاي اروپايي پايين تر است. با نگاهي واقع بينانه مي توان گفت که در ايران وضعيت دستمزد خيلي پايين نيست و پرداختي هاي نسبتا مناسبي صورت مي پذيرد اما بدون شک اين رقم رقمي نيست که راضي کننده باشد.
مطابق قانون کار دستمزد حداقلي بايد بر مبناي تورم سال قبل افزايش پيدا کند. جدول زير ميزان افزايش دستمزد و تورم سال قبل را نشان مي دهد.
سال افزايش نسبت به سال قبل(درصد) تورم سال قبل
1380 24 12.6
1381 23 11.4
1382 23 15.8
1383 23 15.6
1384 14 15.2
1385 18 10.4
1386 22 11.9
1387 17 18.4
1388 17 25.4
1389 13 10.8
1390 9 12.4
1391 18 21.5
1392 25 30.5
1393 25