٧نکته در مورد پایان فعالیت مسلحانه پ‌ک‌ک
محمدعلی دستمالی در یادداشتی در شرق نوشت:
غروب روز شنبه ٢٩فوریه هیات سه‌نفره‌ای از اعضای حزب «دموکراتیک خلق‌ها» (HDP) پس از آنکه با «عبدالله اوجالان» رهبر زندانی پ‌ک‌ک ملاقات کردند، با «یالچین آک دوغان» معاون نخست‌وزیر و مسوول پرونده مذاکرات صلح و «افغان آلا» وزیر کشور نیز دیدار کردند. «سری ثریا اُندر» نماینده استانبول و چهره سیاسی- فرهنگی وابسته به پ‌ک‌ک در بیانیه‌ای که به‌طور زنده از اغلب شبکه‌های تلویزیونی ترکیه پخش شد، از این موضوع خبر داد که اوجالان خواهان پایان‌دادن به فعالیت‌های مسلحانه پ‌ک‌ک شده است. اُندر مفاد یک پیشنهادنامه ١٠ماده‌ای را قرائت کرد که توسط اوجالان نوشته شده است. او همچنین گفت: «جناب اوجالان به پ‌ک‌ک پیشنهاد داده در اوایل بهار آینده با برگزاری کنگره فوق‌العاده، تصمیمات تاریخی مهمی در مورد جایگزین‌کردن مبارزه سیاسی به‌جای فعالیت مسلحانه، اتخاذ شود.» این خبر فقط در عرض چنددقیقه در همه رسانه‌های ترکیه به‌عنوان «دستور اوجالان برای بر زمین‌نهادن سلاح‌ها» بازتاب پیدا کرد و بر خبر مهم «وفات یاشار کمال» رمان‌نویس بزرگ کُردتبار ترکیه سایه انداخت. شواهد موجود، نشان‌دهنده واقعیات دیگری است که می‌توان مهم‌ترین این نکات را چنین دسته‌بندی کرد:
١- اوجالان در پیشنهادنامه خود خواستار آن شده که قانون‌اساسی براساس اشتراکات قومی و تکثر موجود در ترکیه بازنویسی شده و جمهوری دموکراتیک بنا شود. او همچنین خواهان حقوق همسان شهروندی شده و بدون آنکه نامی از کردها ببرد، از ضرورت به‌رسمیت‌شناختن هویت، سخن به میان آورده است. اما آک دوغان در سخنان خود مطلقا به این موضوع اشاره نکرد که آیا حکومت ترکیه، این پیشنهادها را پذیرفته است یا خیر.
٢- «احمد داوود اوغلو» نخست‌وزیر و «رجب طیب اردوغان» رییس‌جمهور ترکیه یک‌بار دیگر بازی قدیمی «پلیس خوب، پلیس بد» را بازی کردند. داوود اوغلو پیام اوجالان را مهم دانست اما اردوغان گفت: «مهم این است که این گروه تجزیه‌طلب تروریستی، در عمل سلاح‌ها را بر زمین بگذارند. اگر فکر کنند منظور این است که نیروهای نظامی و امنیتی ما سلاح بر زمین بگذارند، این خیال خام است.» اگرچه ادبیات اردوغان، همچون همیشه تند و نیش‌دار بود، اما این حرف او نشان می‌دهد شخصا امید چندانی به این قضیه ندارد چراکه پ‌ک‌ک نشان داده الزاما و به‌طور کامل از نظرات اوجالان تبعیت و اطاعت نمی‌کند. به‌عنوان مثال دستور ضرورت عقب‌نشینی و خروج همه نیروهای شاخه نظامی پ‌ک‌ک که توسط اوجالان صادر شده بود، اجرا نشد. درواقع، توپ فعلا در زمین پ‌ک‌ک است و شورای رهبری این حزب در کوهستان «قندیل» هنوز وعده روشنی در این خصوص نداده است. «مصطفی کاراسو» از اعضای شورای رهبری حزب اعلام کرد: «تمام دلایلی که باعث شده ما سلاح به دست گرفته و به کوه بیاییم، به قوت خود باقی هستند.» او همچنین اعلام کرده دولت برآمده از حزب «عدالت و توسعه» صرفا به‌دنبال تعلل و وقت‌کشی است.
٣- دولت داوود اوغلو در مورد مطالبات مهمی همچون به رسمیت‌شناختن کردها در قانون‌اساسی و اعطای حق خودگردانی منطقه‌ای یا استانی و ارتقای سطح اختیارات نهادهای محلی همچون شهرداری‌ها، هیچ وعده‌ای به پ‌ک‌ک نداده است.
٤- آینده مناطق کردنشین شمال سوریه با ترکیه ارتباط مهمی دارد. از آنجایی که نهادهای اقماری پ‌ک‌ک در هر سه‌منطقه جزیره، کوبانی و عفرین صاحب قدرت شده‌اند، دست اوجالان برای دادن و گرفتن امتیاز در ترکیه بازتر شده است.
٥- براساس آمارهای نهادهای امنیتی ترکیه، پ‌ک‌ک بین پنج تا شش‌هزارنفر نیروی نظامی دارد که غالب این نیروها در کوهستان‌های اقلیم کردستان عراق ساکن شده‌اند. حال مشخص نیست که اگر واقعا همه آنان سلاح بر زمین بگذارند، تکلیف بازگشت آنان چه خواهد شد.
٦- انتخابات سراسری ترکیه در هفتم‌ژوئن سال‌جاری برگزار می‌شود و حزب دموکراتیک خلق‌ها که در حال حاضر در پارلمان ترکیه، ٣١کرسی از ٥٣٥کرسی را در اختیار دارد، خیز بلندی برداشته تا صاحب ٥٥ تا ٦٠ کرسی شود. این حزب، خلاف دفعات قبلی که نامزدهای خود را به‌طور مستقل وارد گردونه رقابت‌ها می‌کرد، این‌بار با فهرست مستقل حزبی به میدان می‌آید و براساس قوانین انتخاباتی ترکیه، اگر حداقل ١٠درصد از کل آرای مأخوذه را به دست نیارود، در مجلس، حتی صاحب یک‌کرسی نیز نخواهد بود. اگر این حزب در انتخابات آینده، نتواند از مانع حدنصاب ١٠درصدی عبور کند، یک‌بار دیگر، تنش و خشونت در مناطق کردنشین شرق و جنوب‌شرقی ترکیه بالا می‌گیرد.
٧- بازتاب بسیار گسترده این خبر در رسانه‌های ترکیه و حمایت «فدریکا موگرینی» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نشان می‌دهد آنکارا عملا می‌خواهد پ‌ک‌ک را در برابر عمل انجام‌شده قرار دهد. اما واقعیت آن است حزبی که از سال١٩٨٤ سلاح به دست گرفته و در حال حاضر در عراق و سوریه در برابر داعش می‌جنگد و امتیازات مهمی به دست آورده، به‌راحتی سلاح بر زمین نمی‌گذارد.
نظر شما