رییس سازمان حسابرسی: زنجانی زاییده تحریم است

چندی است که فساد گریبانگیر اقتصاد کشور شده است، به‌نحوی که از هر دری که وارد شویم حفره‌ای برای سوءاستفاده خواهیم یافت. در این راستا مدیرعامل سازمان حسابرسی، گفت: «اکنون ٢٠هزار شعبه بانکی وجود دارد هر کدامشان حداقل توسط پنج‌ کارمند اداره می‌شود مجموعه کارمندان آنها صدهزارنفر است و به حفره‌های اطلاعاتی آشنایی دارند. باید مکانیسمی ایجاد شود که این کارمندان نتوانند از اطلاعات این حفره‌ها استفاده کنند.» با وجود این به‌نظر‌می‌رسد هنوز این مکانیسم ایجاد نشده و بستر دسترسی به اطلاعات و سوءاستفاده از فضاهای خالی همچنان پابرجاست.

علی‌اکبر سهیلی‌پور، مدیرعامل و رییس هیات‌مدیره سازمان حسابرسی با اشاره به سند راهبردی سازمان حسابرسی و اولویت‌های هفتگانه اظهار کرد: نقدینگی طی ١٥سال گذشته ٣٠برابر شده است، این در حالی است که سیستم‌های کنترلی به‌روز نشده‌اند. اکنون ٢٠هزار شعبه بانکی وجود دارد که هر کدامشان حداقل توسط پنج‌کارمند اداره می‌شود و مجموعه کارمندان آنها صدهزارنفر است و به حفره‌های اطلاعاتی آشنایی دارند. باید مکانیسمی ایجاد شود که این کارمندان نتوانند از اطلاعات این حفره‌ها استفاده کنند.

مدیرعامل سازمان حسابرسی با بیان اینکه نمی‌توان به ٢٠هزارشعبه بانکی رسیدگی کرد، گفت: به دنبال کنترل سیستمی هستیم. فعالیت بانک‌ها در این ١٥سال ٣٠برابر شده و گردش پول نیز افزایش یافته است، اما سیستم‌ها با این حجم فعالیت‌، کشش کنترلی ندارند. سهیلی‌پور با اشاره به اینکه اخیرا بانک ‌مرکزی کارهایی را در زمینه کنترل‌ و نظارت آغاز کرده است، بیان کرد: این اقدامات باید ١٥سال پیش انجام می‌شد. وی به پرونده فساد ١٢هزارمیلیاردتومانی اشاره کرد و گفت: رقم صحیح این میزان ٧٠میلیاردریال بوده است که در مراحل مختلف از یک حفره اطلاعاتی کوچک استفاده شده است. به نحوی که چکی کشیده می‌شد و پس از چندروز از موعد واریز چک مجددا چک جدید می‌کشیدند.

شرکت‌های بیمه‌ای بستر مناسبی برای تقلب و فساد

به گفته مدیرعامل سازمان حسابرسی بحث تبانی و جعل جزو محدودیت‌های حسابرسی بوده و حجم عملیات در شرکت‌های بیمه‌ای بستر مناسب‌تری برای تقلب و فساد فراهم می‌کند. فعالیت‌های کنترلی در این زمینه شروع شده اما تا زمانی که در سطوح مختلف افراد تصمیم‌گیر هستند میزان تقلب زیاد می‌شود و باید سیستم‌هایی کنترلی شبیه به بانک‌ها ایجاد شود که مباحث درآمد و خسارت را نظارت کنند. وی با تاکید بر اینکه وضعیت دارایی‌های دولت مربوط به خزانه است و البته در این باره اطلاعات منسجمی وجود ندارد، تصریح کرد: سازمان حسابرسی در سال٨٠ به دوهزارشرکت رسیدگی کرده و اکنون ٩٢٦شرکت را کنترل می‌کند. در مجموع ٢٧هزار شرکت با همکاری بخش خصوصی بررسی می‌شوند. این در حالی است که سازمان مالیاتی اعلام کرده ٢٥٠هزار شرکت اظهارنامه مالیاتی داده‌اند اما برخی سود صفر اعلام کرده‌اند، بنابراین باید ١٨٠هزار شرکت حسابرسی شود. وی ادامه داد: در مجموع، ١٥تا ١٦درصد شرکت‌ها و اگر حجم آنها نیز در نظر گرفته شود ٤٠درصد این شرکت‌ها رسیدگی می‌شوند و در نهایت ٦٠درصد شرکت‌ها حسابرسی نمی‌شوند.

سهیلی‌پور با بیان اینکه چکاوک در سیستم بانک‌مرکزی یک‌کنترل سیستمی محسوب می‌شود، تصریح کرد: ٦٧میلیارددلار وصولی صندوق توسعه ملی در سال‌جاری بوده که ٤٠میلیارد آن برای طرح‌های مختلف مسدود شده است. وی در زمینه پولشویی گفت: مکانیسم‌های مختلفی در شرایط کنونی به‌دلیل تحریم‌ها انجام و ایجاد شده است و برای جابه‌جایی پول، شرکت‌های پوششی مختلفی تاسیس می‌شود. همچنین تحریم نمی‌تواند در فساد بی‌اثر باشد.

سهیلی‌پور در خصوص پرونده م.ه بیان کرد: در این راستا قوه‌قضاییه اطلاعاتی از سازمان حسابرسی نخواسته است. همچنین در شرایط تحریم، احتمال بروز فساد بیشتر است و امثال بابک زنجانی‌ها زاییده تحریم هستند که اگر تحریم نبود چنین مباحثی رخ نمی‌داد. به گفته مدیرعامل سازمان حسابرسی یکی از ویژگی‌های سازمان، استفاده از مقوله آموزش است و در این زمینه از نرم‌افزارهای عمومی استفاده می‌شود. یکی از مشکلات این بوده است که بتوانیم اطلاعات موردنیاز افراد را از بانک‌های اطلاعاتی با کدهایی که می‌خواهیم به دست آوریم. وی درخصوص ورود سرمایه‌گذاران خارجی به بورس گفت: پیش‌نیاز حضور سرمایه‌گذاران خارجی در بورس ایران و حضور شرکت‌های ایرانی در بورس‌های خارجی، تدوین استانداردهای حسابرسی (IFRSاستانداردهای بین‌المللی گزارشگری مالی) است. وی همچنین در گزارشی از عملکرد این سازمان مجموع گزارش‌های ارزیابی‌شده این سازمان از شرکت‌های تحت‌پوشش خود در سال٩٢ را ٩٢٦ فقره اعلام کرد که از این میان ٨٨٩ گزارش مورد قبول، هشت گزارش مردود و ٢٩گزارش، فاقد ارزش اظهارنظر تشخیص داده شده‌اند. این گزارش حاکی است، رییس سازمان حسابرسی، تعدادکل گزارش‌های بررسی‌شده از سوی این سازمان در خصوص «وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی» در سال٩٢ را ٥٠١مورد اعلام کرده که از این رقم، ١٨٢گزارش بدون اعمال تعدیل و ٢٩٨گزارش به‌طور مشروط موردقبول قرار گرفته است.

وی تعداد گزارش‌های مردود از نظر این سازمان و گزارش‌های دستگاه‌های دولتی که سازمان حسابرسی در مورد آنها اظهارنظری انجام نداده است را به‌ترتیب سه و ١٨گزارش اعلام کرد. رییس سازمان حسابرسی همچنین تعداد گزارش‌های بررسی‌شده «نهادها و موسسات عمومی» در سال٩٢ را ٢٢٠فقره اعلام کرد که ١٤٣مورد بدون تعدیل، ٧٠مورد به‌طور مشروط موردقبول واقع شده، شش‌گزارش فاقد اظهار‌نظر و یک‌گزارش مردود اعلام شده است. سهیلی‌پور مجموع گزارش‌های دریافتی از بانک‌ها و بیمه‌ها در سال٩٢ را نیز ٨٨فقره اعلام کرد که از این میان ٣٨گزارش بدون تعدیل و ٤٦گزارش به‌طور مشروط موردقبول واقع شده‌اند. وی با بیان اینکه هیچ‌یک از گزارش‌های دریافتی بیمه‌ها مردود یا با عدم‌اظهارنظر مواجه نشده‌اند، تعداد گزارش‌های مردود یا فاقدارزش اظهارنظر بانک‌ها را چهارمورد اعلام کرد. رییس سازمان حسابرسی در ادامه، میزان دارایی‌های شرکت‌های مورد رسیدگی این سازمان در سال٩٢ را بیش از ١٣میلیاردو٢٥٣میلیون و میزان هزینه‌های آنها را بیش از سه‌میلیاردو٢٨٥میلیون‌ریال اعلام کرد.

سهیلی‌پور در بخش دیگری از سخنان خود، آمار گزارش‌های صادر شده سازمان حسابرسی در سال٩٢ را شامل ٢٩‌درصد «حسابرسی مستقل و بازرس قانونی» ٥/٩درصد «حسابرسی موارد خاص و افزایش سرمایه»، ٠/٢درصد «مطالبات از دولت»، ٣٠/٤درصد «بررسی کنترل‌های داخلی و نامه مدیریت»، ٧/٩درصد «حسابرسی طرح‌های تملک دارایی‌های سرمایه‌ای»، ٩/٩درصد «بررسی اجمالی صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای»، ٦/٤درصد «حسابرسی مالیاتی»، ٠/٢درصد «حسابرسی عملیاتی» و ٦/٥درصد «رسیدگی به اطلاعات مالی آتی» عنوان کرد. گفتنی است، سازمان حسابرسی از سازمان‌های وابسته به وزارت امور اقتصادی و دارایی است که وظیفه ارزیابی گزارش‌های مالی و تهیه گزارش‌های بین‌المللی مالی و Ifrs را برعهده دارد.