اگر توافق به‌دست نیاید همه می‌بازیم
وقتی دموکرات‌های سنا توافق کردند که تصویب تحریم‌های جدید را حداقل تا ٢٤مارس به‌تعویق بیندازند، دولت اوباما و شاید کشور آمریکا جاخالی داد. در بین این سناتورها، «رابرت منندز»، یک جنگ‌طلب لیبرال و از حامیان جدی تحریم‌هاست. بدون رای آنها، سنا قادر نیست تحریم‌های دیگری را به‌تصویب برساند و قطعا نخواهد توانست رای قطعی رییس‌جمهوری را باطل کند. همه این رفت‌وبرگشت‌ها باعث می‌شود زمان به نفع ادامه دیپلماسی خریده شود. اما برای آن‌دسته از آمریکایی‌هایی که مخالف به‌راه انداختن جنگی شبیه عراق در ایران هستند باید یک‌بار دیگر سوال را هجی کرد: اگر اوباما نتواند چیز زیادی تا بهار آینده برای مذاکرات نشان دهد، چه؟
تعداد بیشتری از اعضای جنگ‌طلب کنگره، آشکارا آماده طرح امتیازات محالی مثل غنی‌سازی صفر‌درصد هستند. با غفلت از این، آنها پوست اوباما و کری را با‌عنوان «شکست مفتضحانه» خواهند کند. «تد کروز» در نشست «کوچ»، که در آن دیگر چهره‌های طرفدار تحریم مثل «مارکو روبیو» و «رند پل» نیز حضور داشتند، گفت که این بدترین مذاکرات در تاریخ بشریت بوده است. «کروز» یک حمله اتمی ایرانی را در تل‌آویو، نیویورک یا لس‌آنجلس پیش‌بینی کرد. «روبیو» نیز با لحنی مشابه اعلام کرد که اگر با همین‌سرعت پیش برویم در طول پنج‌سال، برای آنها بمب خواهیم ساخت. در این میان تنها «رند پل» برای صلح شانسی قایل شد. او گفت: «من یکی از طرفداران جدی گزینه دیپلماتیک تا جایی که در توان داریم، هستم. فکر کنم دیپلماسی بهتر از جنگ است.»
اگر تحریم‌ها مذاکرات را برهم زند، گزینه‌های ما به جنگ یا تحمل تهران اتمی محدود خواهد شد. بمباران تاسیسات اتمی ایران تنها به تاسیسات آسیب نخواهد زد و آنها را از بین نخواهد برد. ایرانی‌ها قطعا در بازسازی آن مصمم خواهند بود. حتی بعد از حمله، آنها به ساخت بمب مصمم خواهند شد و نه چیزی کمتر از آن. احتمالا نیاز است که دولت، حمله یا توقف پیگیری برنامه اتمی را تضمین کند. «رند پل» وقتی صراحتا می‌پرسد «آیا شماها آماده‌اید نیروی زمینی به ایران بفرستید؟» به‌هیچ‌وجه بلوف نمی‌زند. وضعیت قبلی عراق در این مورد بسیار آموزنده است. مداخله آمریکا در سال٢٠٠٣ علیه عراق به‌دنبال سال‌ها اعمال تحریم و بمباران و شکست و ساقط‌کردن صدام اتفاق افتاد. اشغال عراق را به‌سختی می‌توان مدل موفقیت آمیزی نامید؛ امروز با گروه داعش مواجه هستیم که در مقایسه با صدام، به‌مراتب با منافع غرب خصومت‌آمیزتر برخورد می‌کند. حال بماند که ایران کشوری به‌مراتب بزرگ‌تر با سه برابر جمعیت عراق است. تنها می‌ماند دستیابی به توافق‌نامه‌ای با پیش‌نیازهای اطمینان‌بخش، چون بهترین راه‌حل هم برای اجتناب از جنگ است و هم بمب هسته‌ای. با‌این‌حال، این موفقیت مذاکرات را تضمین نمی‌کند. به‌نظر می‌رسد ایرانی‌ها خواهان رفع سریع تحریم‌ها درعوض توافق بر سر یک معامله معنادار هستند. البته این خواست
دور و درازی است. بنابراین باید پرسید اگر مذاکرات پیشرفتی نکند، چه اتفاقی می‌افتد؟
نخست‌وزیر اسراییل دوباره مخالفت با مذاکرات را در سخنرانی ماه مارس پیش‌رو در کنگره مطرح خواهد کرد. رییس اقلیت سنا «هری رید» آشکارا اعلام کرد که اظهارات نتانیاهو ممکن است نتیجه عکس داشته باشد چرا که دموکرات‌ها را مخالف حمایت از اعمال تحریم‌ها می‌کند و این در‌حالی است که آنها می‌توانند پشت تصمیم جمهوری‌خواهان محکم بایستند. بسیاری از جمهوری‌خواهان فکر می‌کنند توسل به‌زور تنها راهی است که می‌توان با آن ایران را مهار کرد. جمهوری‌خواهان به‌طورکلی هیچ تضادی بین منافع آمریکا و اسراییل بر سر ایران قایل نیستند، بنابراین آنها نتانیاهو را به‌مراتب جالب‌تر از اوباما می‌بینند. اگر توافق به‌دست نیاید، جلوگیری از تصویب تحریم‌های جدید بسیار سخت خواهد بود و آن‌وقت است که همه می‌بازیم. سناتور پل و یکی از سناتورهای لیبرال بازنشسته به نام باربارا باکسر در حال تدوین گزینه جایگرین میانه‌رو‌تر دیگری در مقابل پیشنهاد کرک-منندز بر سر تحریم‌ها هستند. «باب‌کراکر» سناتور جمهوری‌خواه از تنسی، که ریاست کمیته روابط‌خارجی را برعهده دارد، ظاهرا با ایده تمدید توافق موقت، درصورت به‌بن‌بست رسیدن احتمالی مذاکرات، موافق است. با‌این‌حال بسیاری از مردان سیاسی در حال مانور دادن بر سر توانایی یا ناتوانی دولت اوباما بر سر پیشبرد پرونده هسته‌ای ایران هستند. سناتور تازه به‌سناآمده‌ای مثل «تام کاتن» از ایالت آرکانزاس و حتی لیبرالی مثل «منندز»، دولت اوباما را به برجسته‌کردن دیدگاه‌های تهران متهم می‌کنند. فضای «کپیتول هیل» اصلا برای کاخ سفید مساعد نیست. لازم نیست کسی حتما با استدلال‌های دولت در سیاست خارجی همدلی داشته باشد تا مثل جمهوری‌خواهان نسبت به مذاکرات بدبین شود.
منبع: روزنامه شرق
نظر شما