(تصاویر) باغی جهانی با معماری کهن ایرانی

آب قنات حسن آباد درختان چناری را که در حاشیه آن روییده‌اند، سیراب می‌کند، علاوه بر قنات ذکر شده این باغ از طریق دو رشته آب دیگر به نام قنات شاه حسینی و قنات مزویر آباد، آبیاری می‌شود.

باغ دارای 16 حقابه (سهمیه آب در اصطلاح محلی یزد حقابه نامیده می شود) است که هر 12 روز یکبار به آن متعلق می‌گیرد، زمان هر حقابه بین 10 الی 11 دقیقه است که به آن سبو نیز گفته می‌شود.

دو طرف جوی اصلی باغ پهلوان پور درختان تنومند و سال‌خورده چنار قرار دارند، درختان مثمر باغ نیز شامل انار، بادام و خرمالو است و کاشت این درختان با توجه به گرمای زیاد استان یزد نمایانگر آب و هوای متفاوت نسبتاً خنک این منطقه است.

باغ پهلوان پور از لحاظ معماری نمایانگر تغییرات سبک باغ‌سازی کهن ایرانی به سمت و سوی باغ‌سازی رایج امروزی است.

این باغ شامل یک مجموعه ورودی، ساختمان کوشک یا شربت‌خانه، بنای زمستان‌خانه، بنای سرایداری، حمام و آشپزخانه است، از ویژگی های این باغ، زیبایی چهار فصل آن است.

سبک معماری آن ترکیبی از معماری کوشکی و حیاط مرکزی است که کوشک اصلی در مرکز آکس اصلی باغ قرار دارد، مسیر عبوری آب در باغ نیز از این محور است.

علاوه بر این محور اصلی آب در دو محور دیگر نیز جریان دارد که باغ آرایی حول این دو محور به وجهی زیبا صورت گرفته است، به این معنا که درختان نظام‌ساز باغ در حاشیه این دو خیابان کاشته شده‌اند.

مجموعه ورودی باغ شامل برج - اصطبل و کاهدان است، تزیینات برج هم همانند تزیینات دوره زندیه است اگر چه تاریخ احداث تمامی این سه بنای ذکر شده مربوط به دوره قاجار است.

زیباترین بنای باغ کوشک یا شربت‌خانه است که در آکس اصلی‌ترین مسیر باغ واقع شده است، ساخت کوشک به دوره قاجار مربوط می‌شود و در سه سطح یا دو و نیم طبقه طراحی شده است.

بخش داخلی کوشک شامل تالار- حوض‌خانه و گوشوارها است که آب قنات حسن آباد پس از آنکه وسط کوشک عبور می‌نماید، در باغ جاری می‌شود.

بنای معروف دیگر که در مجموعه وجود دارد، بنای زمستا‌ن‌خانه است که ساخت آن به دوره پهلوی اول مربوط می‌شود از آن جهت به زمستان‌خانه مشهور است که جهت آن با توجه به اقلیم منطقه، بنا را برای استفاده در زمستان مناسب می‌ساخته است.

این بنا در یک طبقه ساخته شده و اتاق‌های نشیمن، پستو، طنبی و مطبخ را شامل می‌شود، در کنار کوشک آشپزخانه‌، حمام و انباری قرار داشته است که اخیراً به وسیله حفاری از زیر خاک بیرون آورده شدند.

بنای مشهور به سرایداری نیز که محل سکونت و کارگاه خدمه باغ بوده است در جبهه شمالی باغ قرار دارد.