تحولات‌تاثیرگذار بر اقتصاد جهانی در سال2015

از اقدام مورد انتظار بانک مرکزی آمریکا برای افزایش نرخ‌های بهره گرفته تا جهت قیمت‌های نفت، شاخص‌های کلیدی منعکس کننده اوضاع اقتصاد جهانی در سال 2015 خواهند بود.

وال استریت ژورنال در گزارشی به بررسی شاخص‌های کلیدی پرداخته که سلامت اقتصاد جهانی در سال 2015 را نشان خواهند داد. این شاخص‌ها عبارتند از:

جانت یلن، رییس بانک مرکزی آمریکا زمینه را برای افزایش نرخهای بهره در سال جدید که نخستین افزایش از سال 2006 به این طرف خواهد بود، فراهم کرده است. اقتصاددانان منتظر نشست ماه ژوئن بانک مرکزی آمریکا هستند، تا شاید زمان آغاز افزایش نرخ‌های بهره مشخص شود. اگر یلن این اقدام را مسکوت بگذارد، به معنی بازگشت طولانی‌تر از مورد انتظار به سیاست‌های پولی معمولی آمریکا خواهد بود. اما زمان و میزان افزایش نرخ‌های بهره بسیار حائز اهمیت خواهد بود و ممکن است سرمایه گذاران بازارهای مالی را آشفته یا مطمئن سازند.

بازار کار آمریکا تا نوامبر بهترین رشد اشتغال از سال 1999 به این طرف را شاهد بود. اگر این وضعیت تا یک سال دیگر به همین منوال ادامه پیدا کند به این معنی است که توسعه اقتصادی کنونی رونق به شمار می‌رود، اما اقتصاد آمریکا در پنج سال گذشته به دفعات شاهد بهبود و سپس ضعیف شدن رشد بازار کار شده است. همچنین باید در نظر داشت که رشد دستمزد در این کشور ضعیف مانده است.

سرمایه گذاران جهان هنوز نتوانسته‌اند آسوده خاطر شوند و از این واهمه دارند که بحران بدهی اروپا هر لحظه مجددا شعله ور شود. در حال حاضر بانک مرکزی اروپا درصدد خرید اوراق قرضه دولتی برای کمک به اقتصادهای اروپا است درست زمانیکه دور جدیدی از تردیدها پیرامون انتخابات ملی یونان در ژانویه شکل گرفته است. حزب چپ گرای این کشور با به چالش کشیدن محافظه کاران حاکم، وعده تسهیل تدابیر ریاضت اقتصادی را داده است. اسپانیا هم در شرایطی که نارضایتی گسترده‌ای نسبت به نرخ بیکاری 42 درصدی این کشور وجود دارد، امسال انتخابات برگزار خواهد کرد. حتی آلمان که مدت‌ها موتور محرک اقتصاد منطقه یورو بود، در سال 2014 متزلزل شد و اقتصاد این کشور 0.1 درصد در سه ماهه دوم کوچک شد و در سه ماهه سوم تنها 0.1 درصد رشد کرد.

ژاپن سال نو را با تصویب بسته تدابیر محرک مالی به ارزش 29 میلیارد دلار آغاز کرد. بانک مرکزی ژاپن با افزایش میزان خرید اوراق قرضه، برنامه محرک مالی خود را در اکتبر گسترش داد. آیا فاز جدید استراتژی اقتصادی شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن که به آبه نومیک معروف است، موفق خواهد شد؟ فاز اول هم شامل تدابیر محرک مالی و پولی گسترده بود. اما اقتصاد ژاپن پس از افزایش مالیات فروش در آوریل گذشته، با دو سه ماهه متوالی کاهش تولید ناخالص داخلی روبرو شد.

پس از چند دهه رشد قوی اقتصادی، دورنمای چین با بدهی هنگفتی که برای فاینانس زیرساخت، جمعیت رو به پیری و شهرنشینی انفجاری گرفته شده است، در معرض تهدید قرار گرفته است. متوازن کردن اقتصاد کشور بواسطه اتکا بیشتر به هزینه مصرفی یک میلیارد و 400 میلیون نفر جمعیت که به باور بسیاری از ناظران چین نیاز دارد، در حرف ساده‌تر از عمل است.

شاخص متوسط صنعتی داوجونز اخیرا به 18000 واحد صعود کرد که بیش از 170 درصد از تاریک‌ترین دوران 2009 بالاتر بود. رکودشکنی برای یک سال دیگر اعتماد سرمایه گذاران را افزایش خواهد داد اما اگر معلوم شود رونق پنج ساله سهام امسال به پایانش رسیده است، در این صورت امیدها نسبت به بهبود کلی اقتصاد نقش بر آب خواهد شد.

ریزش قیمت نفت اگرچه بنزین ارزان‌تر را برای مصرف کنندگان به ارمغان آورده اما ممکن است از سوی دیگر چالش رونق نفت آمریکا که از تگزاس تا داکوتای شمالی را دربرمی‌گیرد به چالش بکشد.