دفن روزانه 150 میلیون تومان در مشهد!

مدیرعامل یک شرکت دانش‌بنیان فنی بازیاب کننده مواد پلی‌استایرن در مشهد گفت: روزانه 30 تن مواد پلی‌استایرن به ارزش 150 میلیون تومان در مشهد دفن می‌شود که در نتیجه آن ضرر قابل توجهی به اقتصاد وارد می‌شود.

حسین حسینی، دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک دانشگاه فردوسی و مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان فنی و مهندسی کهکشان آریایی، با حضور در دفتر ایسنا اظهار کرد: قیمت هر کیلوگرم پلی‌استایرن 5000 تومان است و هنگامی که 30 تن از این مواد روزانه دفن شود، ضرر قابل توجهی به اقتصاد وارد خواهد شد، این در حالی است که حدود 60 درصد این مواد وارداتی بوده و به صورت خام در کارخانه تولید ظروف یک بار مصرف مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.

وی افزود: روزانه 1700 تن زباله در مشهد دفن می‌شود که از این میزان 30 تن پلی‌استایرن است.

حسینی در خصوص راه‌اندازی این کارخانه اظهار کرد: این مجموعه در سال 88 با محوریت بازیافت ظروف یک بار مصرف پلی استایرن راه‌اندازی شد که با توجه به مصرف بالای این مواد در مشهد، می‌توانست ظرفیت خوبی برای بازیابی پلیمرها باشد اما متاسفانه ظرفیت این کارخانه مورد بی‌توجهی قرار گرفته و فعالیت کارخانه بازیابی مواد پلی‌استایرن کاهش یافته است.

وی ادامه داد: ماحصل تحقیقات ما در سال 89 به این مرحله رسید که توانستیم یک خط بازیافت، طراحی و ثبت کنیم و با سازمان مدیریت پسماند شهرداری مشهد تفاهم‌نامه‌های منعقد کردیم. این تفاهم‌نامه‌ها در جهت راه‌اندازی نخستین کارخانه بازیابی ظروف یک‌بار مصرف بود. با توجه به حجم بالای ضایعات مواد پلیمری در آن زمان، ظرفیت بازیابی مواد پلی استایرن این کارخانه، به میزان سه تن در روز بود.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان فنی و مهندسی کهکشان آریایی با اشاره به ظرفیت این مجموعه خاطرنشان کرد: این کارخانه در ابتدای امر می‌توانست یک دهم این میزان را بازیابی کند، در نهایت با در اختیار گذاشتن یک سوله در مجتمع صنعتی بازیافت شماره یک مشهد توسط سازمان مدیریت پسماند، این کارخانه در سال 92 به بهره‌برداری رسید.

تامین مواد اولیه مهمترین مشکل ماست
حسینی با اشاره به فعالیت کنونی این شرکت بیان کرد: متاسفانه روزانه تنها به ما 500 کیلوگرم ضایعات پلی‌استایرن تعلق می‌گیرد، این مساله ناشی از مکانیزم ناصحیح جمع‌آوری ضایعات بوده که پیمانکار تنها می‌تواند روزانه 500 کیلوگرم از این مواد را در اختیار ما قرار دهد. این در حالی است که میزان مصرف این مواد در مشهد بسیار بیشتر از این بوده اما به دلیل نبود سیستم استحصال، امکان جداسازی ظروف یک بار مصرف از سایر زباله‌های‌تر وجود ندارد.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان فنی و مهندسی کهکشان آریایی با اشاره به ظرفیت‌های این طرح خاطرنشان کرد: مراکز زیادی هستند که از مواد پلی‌استایرن و به اصطلاح ظروف‌ یک بار مصرف استفاده می‌کنند، به عنوان نمونه ما طی قراردادی ضایعات مربوط به این مواد را در حرم مطهر در اختیار گرفته‌ایم که متاسفانه میزان آن در فصل سرد سال بسیار کاهش می‌یابد.

حسینی با بیان اینکه شهردار مشهد نیز به عنوان متولی اصلی پاکسازی شهر مشهد وارد مقوله جداسازی زباله‌ها نشده است، گفت: متاسفانه سازمان مدیریت پسماند خود را مسئول جمع‌آوری زباله‌ها نمی‌داند، علاوه بر این در این زمینه فرهنگ‌سازی مناسبی صورت نگرفته است، به نظر ما خلا اصلی در این مساله نبود فرهنگ‌ جداسازی زباله است.

وی با اشاره به مضرات زیست‌محیطی دفن پلی‌استایرن‌ها اظهار کرد: یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌ها در استفاده از این مواد این است که ممکن است مواد پلیمری به صورت غیرمجاز بازیافت شوند و دوباره به چرخه صنایع غذایی باز گردد، این مساله می‌تواند سلامت جامعه را تهدید کند. همچنین بازیافت غیراصولی این ماده می‌تواند موجب گسترش سرطان در بین مردم شود.

حسینی در خصوص فرایند بازیابی مواد پلی‌استایرن در این کارخانه بیان کرد: ظروف یک بار مصرف وارد شده به مجموعه ما طی چندین مرحله جداسازی می‌شود و سپس ضایعات پلی‌استایرن از پلی‌پروپیلن نیز جدا خواهد شد. پس از انجام این مراحل ماده گرانول تهیه شده که مشابه مواد تولیدشده در صنعت پتروشیمی است، گرانول در حقیقت ماده اولیه صنایع پلاستیک به شمار می‌رود.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان فنی و مهندسی کهکشان آریایی گفت: ظرفیت کارخانه ما در فاز اول روزانه بازیابی یک و نیم تن از این مواد بود که می‌توانست در فازهای بعدی افزایش یابد، با این حال ما فعالیت خود را با بازیابی 500 کیلوگرم از این مواد آغاز کردیم و در برنامه‌های آتی به دنبال افزایش این ظرفیت بودیم.

وی تصریح کرد: روزانه 1700 تن زباله در مشهد دفن می‌شود که از این میزان 30 تن پلی‌استایرن است. برای جداسازی این زباله‌ها پیشنهاد ما مدرن‌ کردن سیستم جداسازی است، متاسفانه تنها در سایت شماره یک دفن زباله مشهد سیستم پردازش وجود دارد، این درحالی است که سایت شماره دو با وجود میزان دو برابری دفن زباله، از این امکان برخوردار نیست. به نظر ما بهتر است تفکیک این زباله در مبدا صورت گیرد.

دفن غیراصولی پلی‌استایرن آسیب‌های زیست‌محیطی بسیاری دارد
مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان فنی و مهندسی کهکشان آریایی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در خصوص آسیب‌های زیست‌محیطی این مواد اظهار کرد: پلیمرها در صورت دفن پس از 400 سال تجزیه خواهند شد، در این مدت می‌توانند سلامت آب و خاک یک منطقه را تهدید کنند.

حسینی با اشاره به همکاری‌های سازمان محیط زیست گفت: ما با این سازمان در ارتباط هستیم اما حمایت آن‌ها تنها معطوف به بعد معنوی است.

وی خاطرنشان کرد: باید توجه داشت، بخش خصوصی این توانایی را ندارد که مستقیما وارد جمع‌آوری زباله شود، شهرداری با واگذاری امتیاز جمع‌آوری زباله به پیمانکاران این مسئولیت را به دوش ایشان گذاشته و پیمانکار نیز به دلیل نبود صرفه اقتصادی از جداسازی زباله خودداری می‌کند.

حسینی با اشاره به سوزاندن زباله به عنوان یکی دیگر از رویکردهای حذف زباله اظهار کرد: سوزاندن پلیمرها موجب متصاعد شدن دود در فضا شده و به شدت گازهای گلخانه‌ای از خود آزاد می‌کند.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان فنی و مهندسی کهکشان آریایی تاکید کرد: در زمینه فرهنگ سازی نهادهایی مانند سازمان مدیریت پسماند، صدا و سیما و شهرداری می‌توانند اقدامات ارزشمندی انجام دهند.

سال گذشته به دلیل کمبود خوراک کارخانه متضرر شدیم
وی گفت: متاسفانه سال گذشته به دلیل حجم کم ضایعات وارداتی به کارخانه 200 میلیون تومان ضرر کردیم، این درحالی است که قرار داد ما با سازمان مدیریت پسماند یک قرارداد بلندمدت محسوب می‌شود و نمی‌توانیم به راحتی از این مسئولیت کناره‌گیری کنیم. در حال حاضر 15 کارگر به صورت مستقیم و پنج نفر دیگر به صورت غیرمستقیم در این مجموعه مشغول فعالیت هستند، در مجموع می‌توان برآورد کرد 50 نفر در این کارخانه فعالیت دارند. متاسفانه سال گذشته به دلیل نبود خوراک لازم برای فعالیت کارخانه ناچارا 6 نفر را تعدیل نیرو کردیم. با این حال خوشبختانه امسال تعداد کارکنان کارخانه به 20 نفر رسیده است.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان فنی و مهندسی کهکشان آریایی در خصوص سرمایه‌گذاری این طرح گفت: میزان این سرمایه‌گذاری 1.5 میلیارد تومان بود که 500 میلیون تومان از آن را سازمان مدیریت پسماند در قالب فضا و امکانات در اختیار ما قرار داد و یک میلیارد دیگر را خود شرکت تقبل کرد.

وی با بیان اینکه فعالیت کارخانه به گونه‌ای است که صد درصد مواد وارداتی بازیافت می‌شوند، اظهار کرد: در حقیقت فرایند بازیافت در این کارخانه بدون پساب بوده و هیچ‌گونه آلودگی ندارد.

حسینی افزود: از کشورهایی مانند عراق و افغانستان پیشنهادات زیادی برای ارائه این طرح به آنان داشتیم، همچنین در کرج نیز خط بازیافت بطری نوشابه را راه‌اندازی کردیم.

وی تصریح کرد: باید توجه داشت بسیاری از نهادها و اماکن مختلف مصرف کننده ظروف یک‌بار مصرف هستند، در این میان دانشگاه‌ها، نمایشگاه‌ها، زندان‌ها، پادگان‌ها و کارخانه‌ها از این مواد مصرف می‌کنند، علاوه بر این جمعیت زائر نیز در شهر ما نیز بسیار زیاد است که این نیز میزان مصرف ظروف یک بار مصرف را افزایش می‌دهد.