سه دلیل برای افزایش احتمال توافق هسته‌ای

 یک کارشناس مسائل بین الملل درباره احتمال تمدید مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 گفت: در صورت عدم توافق میان ایران و گروه 1+5 تا سوم آذر تمدید توافق بی معنی و غیرعقلانی خواهد بود چرا که اگر قرار بود تغییری در مواضع دوطرف ایجاد شود در همین یکسال گذشته این تغییر ایجاد می شد.

عباس عراقچی معاون وزیر خارجه و عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای ایران، در ابتدای هفته منتهی به دور تازه مذاکرات هسته ای در وین، در مورد امکان دستیابی به توافق جامع هسته‌ای تا سوم آذر ابراز تردید کرد و از احتمال تمدید مذاکرات پس از ضرب‌الاجل خبر داد.

این در شرایطی است که پیش از این بسیاری از مقامات کشورهای عضو گروه 1+5 احتمال تمدید مذاکرات پس از سوم آذرماه را بسیار ضعیف دانسته بودند.

علی بیگدلی استاد روابط بین الملل دانشگاه، درباره سخنان عراقچی در گفتکو با فرارو گفت: برخلاف آقای عراقچی بنده بسیار خوش بین هستم که تا پیش از پایان ضرب الاجل تعیین شده و گروه 1+5 بتوانند به توافق جامع دست پیدا کنند.

وی با بیان اینکه شواهد و قرائن بسیاری وجود دارد که نشان می دهد که احتمال دستیابی دو طرف به توافق جامع حتی پیش از پایان ضرب الاجل سوم آذر وجود دارد گفت: گسترش روز افزون خطر داعش از جمله این شواهد است. به هر حال هم ایران و هم کشورهای عضو گروه 1+5 در منطقه منافع مشترکی دارند که این منافع ایجاب می کند که طرفین همکاری های مشترکی را برای دفع خطر داعش داشته باشند.

این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه این عقیده وجود دارد که دفع کامل خطر داعش در گرو همکاری مشترک ایران با آمریکا و اروپا است گفت: اما چون هر نوع همکاری و هماهنگی ایران و کشورهای عضو گروه 1+5 در موضوعات مختلف منوط به تحقق توافق جامع هسته ای شده است ظرفیت همکاری مشترک برای مقابله با داعش معطل مانده است. از این رو این علاقه مندی به خصوص در بین اروپایی ها و آمریکایی ها وجود دارد که با دستیابی هرچه زودتر به توافق هسته ای از همکاری ایران در این رابطه بهره ببرند.

بیگدلی با بیان اینکه انتخابات کنگره آمریکا عامل انگیزاننده مهم دیگری است که کاخ سفید را در رسیدن به توافق جامع هسته ای با ایران ترغیب می کند گفت: باراک اوباما می داند برای آنکه دموکرات ها در مجلس نمایندگان همانند مجلس سنا بتوانند اکثریت نسبی را از آن خود کنند باید برگ برنده ای رو کند که این برگ برنده می تواند حل و فصل یکی از مهمترین بحران های بین المللی سال های اخیر از طریق دیپلماتیک باشد.

وی با اشاره به دیدار اخیر باراک اوباما و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل در واشنگتن گفت: در این دیدار برخلاف خواسته نتانیاهو برای جمع شدن کامل برنامه هسته ای ایران، اوباما اعلام کرد که ایران هم می تواند همانند سایر کشورهای جهان برنامه صلح آمیز هسته ای در اختیار داشته باشد.

این کارشناس مسائل بین الملل افزود: این سخنان اگر چه در جای خود دارای اهمیت فراوانی است اما نکته حائز اهمیت در این رابطه عدم واکنش منفی در فضای داخلی آمریکا نسبت به سخنان اوباما بود که این خود نشان از آن دارد که مخالفان و حتی لابی اسرائیل در آمریکا هم تسلیم تصمیم کاخ سفید برای توافق هسته ای با ایران شده اند.

وی تصریح کرد: نکته دیگری هم که وجود دارد این است که اساسا دیگر دنیا از موضوع مذاکرات هسته ای ایران خسته شده اند، این را وزیر خارجه آلمان به صراحت بیان کرده است او در مذاکرات پیشین با ترک محل مذاکرات اعلام کرد که مشکل اصلی بین ایران و آمریکا است و این دو کشور باید در ابتدا به توافق برسند.

بیگدلی ادامه داد: این شواهد و قرائن به خوبی نشان می دهد که دو طرف چاره ای ندارند جز اینکه تا پیش از پایان ضرب الاجل تعیین شده به توافق جامع هسته ای دست پیدا کنند.

وی در خاتمه گفت: اما در صورت عدم توافق میان ایران و گروه 1+5 تا سوم آذر تمدید توافق بی معنی و غیر عقلانی خواهد بود چرا که اگر قرار بود تغییری در مواضع دو طرف ایجاد شود در همین یکسال گذشته این تغییر ایجاد می شد.