روش پیشگیری از التهاب مفاصل
آرتریت در لغت به معنی التهاب مفصلی است اما این واژه مفهوم گسترده‌تری را در زمینه امراض مفصلی و التهابی دربرمی‌گیرد.
در حوزه بهداشت عمومی آرتریت به عنوان اصطلاح کوتاه شده‌ای برای آرتروز و دیگر بیماری‌های روماتیسمی به کار می‌رود. آرتریت عنوانی برای بیش از 100 نوع بیماری روماتیسمی است که روی عملکرد مفاصل تاثیر می‌گذارند.
بیماری آرتریت، شدت و علائم آن بسته به نوع آن متفاوت است. به طور معمول بیماری‌های روماتیسمی با مشخصه‌های درد و سفتی در یک یا چند مفصل شناخته می‌شود. همچنین علائم آن می‌تواند به تدریج یا ناگهان افزایش یابد. برخی از بیماری‌های روماتیسمی نیز می‌توانند سیستم ایمنی و اعضای مختلف داخلی بدن را درگیر کنند.
یکی از شایع‌ترین انواع بیماری‌های مفصلی - استخوانی، آرتروز نام دارد که اصطلاح دیگری برای عارضه اوستئوآرتریت است. این عارضه هرچند زیرمجموعه آرتریت است اما منشاء آن متفاوت بوده و یک بیماری غیرالتهابی است که بر اثر آن، غضروف مفاصل تخریب می‌شود. این بیماری تحلیل برنده در نتیجه آسیب‌دیدگی، افزایش سن و کشیدگی یا پارگی طولانی مدت غضروف در مفاصل بروز می‌کند و سبب ایجاد درد و سفتی مفاصل می‌شود. در واقع جراحت یا فرسودگی عامل آرتروز و التهاب در بروز آن نقشی ندارد.
شیوه‌های مختلف و بسیاری وجود دارد که فرد می‌تواند با کمک آنها خود را در مقابل آرتریت حفظ و بدن را مقاوم سازد. بسیاری از تغییرات فیزیولوژیکی که منجر به التهاب مفاصل می‌شوند در علم پزشکی به وضوح شناخته نشده است. بنابراین پیشگیری اقدامی است که با توجه به فاکتورهای خطرزا و تاثیرگذار بر سلامت مفاصل انجام می‌شود.
برای پیشگیری از آرتریت توجه به نکات زیر ضروری است:
- فشارهای مداوم روی ماهیچه‌ها و مفاصل را کم کنید
باید نسبت به دردها و فشارهای مزمن ناشی از فعالیت یا واکنش‌های مرتبط با فعالیت‌های روزانه آگاه بود و نباید نسبت به بروز علائم آن غفلت به خرج داد و منتظر ماند تا شدت آن بیشتر شود. به طور مثال اگر تصور می‌کنید نوع شغلتان علت بروز این دردهاست باید شرایط کارتان را تعدیل کنید یا به دنبال شغلی جایگزین باشید.
- مفاصل‌تان را ورزش دهید
الگوی زندگی بی‌تحرک، ماهیچه‌ها را ضعیف می‌کند و احتمال ابتلای فرد به آرتریت را افزایش می‌دهد. انجام مرتب حرکات ورزشی برای افراد ضرورت دارد و باعث می‌شود مفاصل منعطف‌تر و قوی‌تر شوند.
- مفاصل خود را به درستی تغذیه کنید
افراد چاق و مبتلا به اضافه وزن بیشتر در معرض ابتلا به التهاب مفاصل هستند. با کاهش وزن می‌توان این خطر را کاهش داد. بهبود نوع رژیم غذایی اغلب دردسرساز است هرچند کاهش میزان مصرف غذاهای بسته بندی شده و فرآوری شده موجب می‌شود سلامت مفاصل بهتر حفظ شود.
- کمبود ریزمغذی‌ها در مفاصل خود را جبران کنید
مصرف مواد خوراکی نامناسب، مواد شیمیایی زیست محیطی، استرس فزاینده، مصرف الکل، قرص‌های ضدبارداری و برخی انواع داروها، نارسایی‌های غذایی گسترده در جامعه مدرن را تشدید می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد مصرف برخی مواد مغذی خاص برای سلامت مفاصل ضرورت دارند. این مواد می‌توانند مفاصل را حفظ کنند و بروز علائم آرتریت را به تاخیر اندازند یا میزان آن را کاهش دهند. برخی از این مکمل‌ها شامل ویتامین C ، D، گلوکوزامین و کندراتین سولفات و چربی‌های مفید می‌شوند.
- مفاصل را از آب محروم نکنید
آب 70 درصد بافت غضروفی مفاصل را تشکیل می‌دهد و در جذب مواد مغذی برای سلامت مفاصل نقش مهمی دارد. از دست رفتن آب بدن می‌تواند فاکتور ناشناخته و نهفته‌ای در تحلیل بدن و بروز درد باشد.
- انجام یوگا برای داشتن مفاصل منعطف موثر است
حرکات توصیه شده در یوگا حجم ماهیچه‌ها را افزایش می‌دهد و حرکت مفاصل و انعطاف پذیری آنها را تقویت می‌کند.
چه افرادی در معرض ابتلا به آرتریت هستند؟
فاکتورهای خاصی با خطر فزاینده آرتریت مرتبط هستند. برخی از این فاکتورهای خطرزا تعدیل‌پذیر هستند در حالی که برخی از آنها ثابتند.
- فاکتورهای خطرزای ثابت
1. سن: خطر ابتلا به انواع آرتریت با افزایش سن بالا می‌رود.
2. جنسیت: بیشتر انواع آرتریت در زنان رایج‌تر است و60 درصد مبتلایان به این بیماری از میان زنان هستند.
3. ژنتیک: برخی از ژن‌های خاص با خطر فزاینده انواع خاصی از آرتریت‌ها مرتبط است.
- فاکتورهای خطرزای تعدیل‌پذیر
1. اضافه وزن و چاقی: وزن بالا به شروع و پیشرفت التهاب مفصل زانو کمک می‌کند.
2. مصدومیت مفاصل: آسیب دیدن مفصل به پیشرفت بیماری التهاب مفاصل کمک می‌کند.
3. عفونت: بسیاری از عوامل میکروبی موجب آلودگی مفاصل شده و موجب پیشرفت انواع خاصی از آرتریت می‌شود.
4. نوع شغل: در برخی انواع مشاغل، فرد باید به طور مرتب زانوهای خود را در وضعیت خم حفظ کند که موجب بروز التهاب مفصل در زانو می‌شود.
در حوزه بهداشت عمومی آرتریت به عنوان اصطلاح کوتاه شده‌ای برای آرتروز و دیگر بیماری‌های روماتیسمی به کار می‌رود. آرتریت عنوانی برای بیش از 100 نوع بیماری روماتیسمی است که روی عملکرد مفاصل تاثیر می‌گذارند.
بیماری آرتریت، شدت و علائم آن بسته به نوع آن متفاوت است. به طور معمول بیماری‌های روماتیسمی با مشخصه‌های درد و سفتی در یک یا چند مفصل شناخته می‌شود. همچنین علائم آن می‌تواند به تدریج یا ناگهان افزایش یابد. برخی از بیماری‌های روماتیسمی نیز می‌توانند سیستم ایمنی و اعضای مختلف داخلی بدن را درگیر کنند.
یکی از شایع‌ترین انواع بیماری‌های مفصلی - استخوانی، آرتروز نام دارد که اصطلاح دیگری برای عارضه اوستئوآرتریت است. این عارضه هرچند زیرمجموعه آرتریت است اما منشاء آن متفاوت بوده و یک بیماری غیرالتهابی است که بر اثر آن، غضروف مفاصل تخریب می‌شود. این بیماری تحلیل برنده در نتیجه آسیب‌دیدگی، افزایش سن و کشیدگی یا پارگی طولانی مدت غضروف در مفاصل بروز می‌کند و سبب ایجاد درد و سفتی مفاصل می‌شود. در واقع جراحت یا فرسودگی عامل آرتروز و التهاب در بروز آن نقشی ندارد.
شیوه‌های مختلف و بسیاری وجود دارد که فرد می‌تواند با کمک آنها خود را در مقابل آرتریت حفظ و بدن را مقاوم سازد. بسیاری از تغییرات فیزیولوژیکی که منجر به التهاب مفاصل می‌شوند در علم پزشکی به وضوح شناخته نشده است. بنابراین پیشگیری اقدامی است که با توجه به فاکتورهای خطرزا و تاثیرگذار بر سلامت مفاصل انجام می‌شود.
برای پیشگیری از آرتریت توجه به نکات زیر ضروری است:
- فشارهای مداوم روی ماهیچه‌ها و مفاصل را کم کنید
باید نسبت به دردها و فشارهای مزمن ناشی از فعالیت یا واکنش‌های مرتبط با فعالیت‌های روزانه آگاه بود و نباید نسبت به بروز علائم آن غفلت به خرج داد و منتظر ماند تا شدت آن بیشتر شود. به طور مثال اگر تصور می‌کنید نوع شغلتان علت بروز این دردهاست باید شرایط کارتان را تعدیل کنید یا به دنبال شغلی جایگزین باشید.
- مفاصل‌تان را ورزش دهید
الگوی زندگی بی‌تحرک، ماهیچه‌ها را ضعیف می‌کند و احتمال ابتلای فرد به آرتریت را افزایش می‌دهد. انجام مرتب حرکات ورزشی برای افراد ضرورت دارد و باعث می‌شود مفاصل منعطف‌تر و قوی‌تر شوند.
- مفاصل خود را به درستی تغذیه کنید
افراد چاق و مبتلا به اضافه وزن بیشتر در معرض ابتلا به التهاب مفاصل هستند. با کاهش وزن می‌توان این خطر را کاهش داد. بهبود نوع رژیم غذایی اغلب دردسرساز است هرچند کاهش میزان مصرف غذاهای بسته بندی شده و فرآوری شده موجب می‌شود سلامت مفاصل بهتر حفظ شود.
- کمبود ریزمغذی‌ها در مفاصل خود را جبران کنید
مصرف مواد خوراکی نامناسب، مواد شیمیایی زیست محیطی، استرس فزاینده، مصرف الکل، قرص‌های ضدبارداری و برخی انواع داروها، نارسایی‌های غذایی گسترده در جامعه مدرن را تشدید می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهد مصرف برخی مواد مغذی خاص برای سلامت مفاصل ضرورت دارند. این مواد می‌توانند مفاصل را حفظ کنند و بروز علائم آرتریت را به تاخیر اندازند یا میزان آن را کاهش دهند. برخی از این مکمل‌ها شامل ویتامین C ، D، گلوکوزامین و کندراتین سولفات و چربی‌های مفید می‌شوند.
- مفاصل را از آب محروم نکنید
آب 70 درصد بافت غضروفی مفاصل را تشکیل می‌دهد و در جذب مواد مغذی برای سلامت مفاصل نقش مهمی دارد. از دست رفتن آب بدن می‌تواند فاکتور ناشناخته و نهفته‌ای در تحلیل بدن و بروز درد باشد.
- انجام یوگا برای داشتن مفاصل منعطف موثر است
حرکات توصیه شده در یوگا حجم ماهیچه‌ها را افزایش می‌دهد و حرکت مفاصل و انعطاف پذیری آنها را تقویت می‌کند.
چه افرادی در معرض ابتلا به آرتریت هستند؟
فاکتورهای خاصی با خطر فزاینده آرتریت مرتبط هستند. برخی از این فاکتورهای خطرزا تعدیل‌پذیر هستند در حالی که برخی از آنها ثابتند.
- فاکتورهای خطرزای ثابت
1. سن: خطر ابتلا به انواع آرتریت با افزایش سن بالا می‌رود.
2. جنسیت: بیشتر انواع آرتریت در زنان رایج‌تر است و60 درصد مبتلایان به این بیماری از میان زنان هستند.
3. ژنتیک: برخی از ژن‌های خاص با خطر فزاینده انواع خاصی از آرتریت‌ها مرتبط است.
- فاکتورهای خطرزای تعدیل‌پذیر
1. اضافه وزن و چاقی: وزن بالا به شروع و پیشرفت التهاب مفصل زانو کمک می‌کند.
2. مصدومیت مفاصل: آسیب دیدن مفصل به پیشرفت بیماری التهاب مفاصل کمک می‌کند.
3. عفونت: بسیاری از عوامل میکروبی موجب آلودگی مفاصل شده و موجب پیشرفت انواع خاصی از آرتریت می‌شود.
4. نوع شغل: در برخی انواع مشاغل، فرد باید به طور مرتب زانوهای خود را در وضعیت خم حفظ کند که موجب بروز التهاب مفصل در زانو می‌شود.
منبع: ایسنا
نظر شما