تا چه میزان به خرید و فروش های اینترنتی اعتماد کنیم؟
به گزارش صدای ایران اگر در سال های گذشته فرآیند خرید یک محصول عبارت بود از تصمیم برای خرید، آماده شدن و طی کردن مسیر خانه تا فروشگاه یا بازار، جست و جو به دنبال کالای مورد نظر، مقایسه قیمت بین چندین فروشگاه، خرید و در نهایت برگشت به خانه، حالا و به لطف اینترنت و البته فروشگاه های اینترنتی، می توانید در حالی که روی مبل دراز کشیده اید و در حال دیدن برنامه تلویزیونی مورد علاقه خودتان هستید، هر کالایی را به راحتی از انبوه وب سایت های فروش اینترنتی خریداری کنید. البته این آسانی خالی از ایراد هم نیست و به جز مصرف حجم گرانبهای اینترنت برای مقایسه قیمت در فروشگاه های مختلف، موضوع امنیت وب سایت های فروش آنلاین اصلی ترین و بزرگترین نکته ای است که باید به آن توجه کرد. گسترش فوق العاده سریع اینترنت در ایران که طبق معمول با سخت گیری های بی دلیل و عدم درک درست فرصت ها همراه بود، امکان ایجاد بستری امن توسط مسئولان را از بین برد و حالا باید پس از گذشت چند سال از فراگیر شدن فروشگاه های اینترنتی به فکر فرهنگ سازی و توصیه رعایت نکات ایمنی به کاربران باشیم.
البته موضوع آنقدرها هم پیچیده نیست و تنها کافی است چند مورد ساده را در نظر داشته باشید تا خریدهای شما از اینترنت همگی در دسته خریدهای امن قرار داشته باشند و خدای ناخواسته سرمایه ای که با زحمت به دست آورده و در بانک پس انداز کرده اید به دست افراد سودجو قرار نگیرد.
گام اول: از فروشگاه های معتبر خرید کنید
این روزها خریدن یک دامنه اینترنتی، فضای میزبانی وب سایت، قالب سایت و کانال رسمی تلگرام و اینستاگرام در عرض چند دقیقه و با صرف هزینه ای بسیار کمتر از ۵۰ هزار تومان قابل انجام است. در نتیجه شاهد رشد قارچ گونه فروشگاه های اینترنتی در هر فضای تحت وبی که فکرش را کنید هستیم. از وب سایت ها گرفته تا کانال های تلگرامی و حساب های کاربری اینستاگرام که در حال فروش اجناس مختلف به مردم هستند. اما شاید بتوان گفت کسر کوچکی از این انبوه وب سایت ها معتبر بوده و بهترین شرایط خرید را برای کاربران فراهم می کنند. برای پیدا کردن وب سایت های معتبر بهترین کار توجه به تعداد محصولات، طبقه بندی درست آنها، سابقه کاری و وجود اطلاعات تماس کامل و معتبر است.
نکته اول: مواردی که به آنها اشاره شدن الزاماً صحیح نیستند. ممکن است یک فروشگاه اینترنتی تازه کار وجود داشته باشد که کاملا معتبر بوده و از استاندارد ایمنی بسیار بالایی هم برخوردار است و در طرف دیگر احتمال برخورد با یک وب سایت پر سابقه اما کلاهبردار هم هست. به تعداد کاربرانی که در هر پستی کامنت میگذارند یا جزو فالوئر های یک صفحه اینستاگرامی یا اعضای کانال تلگرامی هستند توجه نکنید. این روزها حتی فالوئر اینستاگرام هم به راحتی قابل خریداری است (آن هم با تضمین لایک!)
نکته دوم: قیمت ها در برخی موارد می توانند راهنمای بسیار خوبی برای شما باشند. اگر به دنبال خرید یک تلفن هوشمند از فروشگاه های اینترنتی هستید می توانید به راحتی با کمی جست و جو محدوده قیمتی مورد نظر را پیدا کنید. برای مثال اگر یک گوشی در تمامی فروشگاه ها قیمتی در حدود ۱ میلیون تومان (با کمی تفاوت بین وب سایت ها) داشته باشد، مطمئنا وب سایتی که همان گوشی را با قیمت ۵۰۰ هزار تومان در فهرست فروش خود قرار داده در تلاش برای خالی کردن جیب شماست.
گام دوم: به نماد اعتماد الکترونیکی توجه کنید
یکی از بهترین فعالیت هایی که در سال های اخیر در داخل کشور آغاز شده، ثبت و ساماندهی فروشگاه های اینترنتی است. نماد اعتماد الکترونیکی که توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران به فروشگاه های آنلاین داده می شود بهترین راه برای تشخیص و شناسایی یک وب سایت معتبر از وب سایت های نا امن و کلاهبردار است. تمامی فروشگاه های آنلاین می توانند با ثبت نام اینترنتی در سامانه نماد اعتماد الکترونیکی به نشانی www.enamad.ir درخواست ثبت اطلاعات و اختصاص نماد اعتماد را داشته باشند. همچنین همه فروشگاه های مورد تایید می بایست نماد اعتماد الکترونیکی را (که به صورت یک e آبی رنگ به همراه یک یا چند نقطه طلایی رنگ است) در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دهند.
نکته سوم: همان طور که می دانید جعل کردن یک آیکون گرافیکی کار چندان سختی نیست. در نتیجه اگر میخواهید از امنیت یک وب سایت کاملا مطمئن شوید کافی است به صفحه کسب و کارهای دارای نماد اعتماد الکترونیکی در همین وب سایت مراجعه کنید و با یک جست و جوی ساده، از طبقه بندی شدن سایت مورد نظر اطمینان پیدا کنید.
گام سوم: درگاه بانکی را بررسی کنید
فروشگاه های آنلاین برای خرید های الکترونیکی از درگاه های متصل به بانک های طرف قرارداد استفاده می کنند. پس در همین ابتدا باید توجه داشته باشید که هرگز به فروشگاهی که برای انتقال مبلغ خرید از شماره کارت شخصی استفاده می کند اعتماد نکنید. درگاه های بانکی با استفاده از پروتکل های امن SSL ارتباط شما را با بانک مورد نظر برقرار می کنند. به این ترتیب اگر به نوار آدرس وب سایت بانکی که از طریق فروشگاه به آن متصل شده اید دقت کنید، در ابتدای آن می بایست عبارت https را مشاهده کنید. اگر صفحه بانک مورد نظر دارای عبارت http است هرگز اطلاعات حساب بانکی خود را در آن وارد کنید.
نکته چهارم: در هنگام وارد کردن اطلاعات کارتتان در صفحه بانک مورد نظر، حتی اگر همه شرایط دیگر هم مثبت بودند تا جای ممکن از صفحه کلید های مجازی (Virtual Keyboard) استفاده کنید تا ضریب امنیتی فعالیت شما بالاتر باشد. همچنین تا حد امکان از کافی نت ها و رایانه های موجود در مراکز عمومی مانند مدارس و دانشگاه برای انجام خرید اینترنتی استفاده نکنید.
در انتها باز هم باید به این نکته اشاره کنیم که یک فروشگاه معتبر را نمی توان صرفا با توجه به رتبه آن در وب سایت هایی مانند الکسا یا تعداد دنبال کنندگان و عضوهای آن شناخت و ممکن است یک صفحه فروشگاهی ساده در اینستاگرام، امنیت بیشتری از یک وب سایت پر زرق و برق اینترنتی با هزاران بازدید کننده و رتبه جهانی بالا داشته باشد. با رعایت همین نکات ساده می توانید خریدی امن و بی دردسر داشته باشید.