رقابت سخت "امروز" برای کسب اسکار

با پایان مهلت معرفی نمایندگان کشورهای جهان برای جایزه اسکار غیرانگلیسی زبان 2015، تمامی مدعیان جدی دریافت این جایزه و رقبای «امروز» نماینده ایران در این رویداد مشخص شدند.

رقابت در هشتادوهفتمین دوره جوایز اسکار غیرانگلیسی‌زبان برای فیلمسازان غیرانگلیسی زبان با پایان مهلت معرفی نمایندگان کشورهای جهان و معرفی نمایندگان سینمای شش کشور آرژانتین، کاستاریکا، جمهوری چک، اکوادور، آفریقای جنوبی و لبنان در آخرین مهلت ممکن، آغاز شد اما چه مدعیانی در این عرصه حضور جدی دارند؟

کمیته انتخاب نماینده ایتالیا در اسکار چهارشنبه "سرمایه انسانی" (Human Capital) به کارگردانی پائولو ویرزی را - که فیلمی درباره بحران اقتصادی است – به نمایندگی از خود در بخش فیلم خارجی‌زبان جوایز اسکار به آکادمی علوم و هنرهای سینمایی معرفی کرد.

این فیلم از روی رمانی نوشته استفن امیدون رمان‌نویس آمریکایی ساخته شده با این تفاوت که حرص کاپیتالیستی در کانه‌تیکت را به منطقه ثروتمند بریانتزا در نزدیکی میلان منتقل کرده است. "سرمایه انسانی" درباره تاثیر اتفاقی تصادفی در حاشیه جاده بر زندگی دو خانواده است.

فیلم ویرزی اوایل امسال در بخش مسابقه داستانی سینمای جهان جشنواره ترایبکا به نمایش درآمد و برنده جایزه بهترین بازیگر زن یک فیلم بلند داستانی برای والریا برونی تدسکی شد. او خواهر کارلا برونی بانوی اول سابق فرانسه است.

"سرمایه انسانی" در گیشه سینماهای ایتالیا نیز موفق بود و 7.5 میلیون دلار فروش داشت. شرکت "فیلم موومنت" این فیلم را در ایالات متحده توزیع می‌کند.

این فیلم در مراسم این دوره جوایز دیوید دی دوناتلو که از آن به عنوان معادل ایتالیایی جوایز اسکار یاد می‌شود، در هفت بخش بهترین فیلم، فیلمنامه (پائولو ویرزی و فرانچسکو برونی)، بازیگر زن (والریا برونی تدسکی)، بازیگر زن مکمل (والریا گولینو)، بازیگر مرد مکمل (فابریتسیو جیفونی) و تدوین (سسیلیا زانوسو)، برنده جایزه شد. "سرمایه انسانی" در 19 بخش نامزد دریافت جایزه بود.

جوایز دیوید دی دوناتلو امسال بین "سرمایه انسانی" و "زیبایی بزرگ" به کارگردانی پائولو سورنتینو تقسیم شد. فیلم سورنتینو پارسال برنده جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان شد.

"سرمایه انسانی" برای انتخاب به عنوان نماینده ایتالیا در اسکار شش فیلم "کمربندهای ایمنی را ببندید" فرزان اوزپتک، "ارواح سیاه" فرانچسکو مونزی، "لذت آرام" ادواردو وینسپیر، "عجایب" آلیس رورواچر، "Song’e Napule" مانتی بروس و "Sotto una buona stella" کارلو وردونه را از پیش رو برداشت.

ایتالیا درمجموع با 11 جایزه اسکار فیلم خارجی‌زبان، سه جایزه ویژه و 27 بار نامزدی رکورددار این جوایز است.

در روزهای اخیر چند کشور دیگر نیز به جمع رقبای اسکار فیلم خارجی‌زبان اضافه شدند.

درام "نورت، پایان تاریخ" (Norte, the End of History) ساخته لاو دیاز از فیلیپین در اسکار شرکت می‌کند. این فیلم به مضامینی چون جنایت، طبقه اجتماعی و خانواده می‌پردازد. "نورت، پایان تاریخ" با اقتباس از کتاب "جنایت و مکافات" ساخته شده و درباره تاثیر یک جنایت بر زندگی سه نفر است.

این فیلم سال 2013 در بخش نوعی نگاه جشنواره کن به نمایش درآمد و در جشنواره‌های تورنتو و نیویورک هم روی پرده رفت. "نورت، پایان تاریخ" از 10 سپتامبر به طور گسترده در فیلیپین روی پرده رفته است.

لاو دیاز کارگردان "نورت، پایان تاریخ" امسال با فیلم جدیدش "From What Is Before" جایزه یوزپلنگ طلایی جشنواره لوکارنو را برد.

تریلر "مه دریا" (Sea Fog) اولین ساخته شیم سانگ-بو سه‌شنبه به عنوان نماینده کره جنوبی در بخش فیلم خارجی‌زبان هشتاد و هفتمین دوره جوایز اسکار به آکادمی اسکار معرفی شد.

این فیلم از روی نمایشی به همین نام ساخته شده که سال 2007 روی صحنه رفت. "مه دریا" داستان واقعی 25 مهاجر غیرقانونی کره‌ای-چینی است که سال 2001 در انبار یک کشتی ماهیگیری جان خود گرفتار شدند، اتفاقی که خدمه کشتی را به مرز استیصال رساند. واکنش‌ها به فیلم در جشنواره تورنتو مثبت بود.

هرچند کره جنوبی در سال‌های اخیر در جشنواره‌های سینمایی موفق بوده، اما تاکنون نامزد اسکار نشده است.

فرانسه با فیلم "سن لورن" (Saint Laurent) به کارگردانی برتران بونلو در جوایز اسکار شرکت می‌کند.

این فیلم درباره ایو سن لورن طراح مد معروف فرانسوی است که سال 2008 در 71 سالگی درگذشت. یکی از نوآوری‌های او طراحی کت و شلوارهای شیک برای زنان شاغل بود که این کار هم‌زمان با تغییر نقش زنان در جامعه صورت گرفت.

"سن لورن" با بازی گاسپار اولیل، لویی گارل، ژرمی رنیه و لیا سدو، اولین بار ماه مه پیش در بخش مسابقه جشنواره کن روی پرده رفت و با واکنش متفاوت منتقدان روبرو شد.

"سن لورن" یکی از دو فیلمی است که امسال با موضوع زندگی سن لورن ساخته شده است. این فیلم از 24 سپتامبر در فرانسه اکران می‌شود و اولین بار در ایالات متحده 30 سپتامبر در جشنواره فیلم نیویورک روی پرده می‌رود. شرکت سونی پیکچرز کلسیکس این فیلم را در ایالات متحده اکران می‌کند.

تی‌یری فرمو مدیر عامل جشنواره کن، ژان-پل سالومی رئیس یونیفرانس، آلن ترزن رئیس آکادمی فیلم فرانسه و رژیس وارنیه کارگردان برنده اسکار از جمله اعضای کمیته انتخاب نماینده سینمای فرانسه در جوایز اسکار بودند که در جلسه روز دوشنبه خود درمورد انتخاب "سن لورن" به نتیجه رسیدند.

آخرین باری که یک فیلم فرانسوی برنده اسکار فیلم خارجی‌زبان شد، سال 1993 بود که فیلم "هندوچین" به کارگردانی رژیس وارنیه با بازی کاترین دونوو این جایزه را گرفت. از آن زمان تاکنون فرانسه هشت بار نامزد دریافت جایزه اسکار فیلم خارجی‌زبان بوده است.

سال 2012 بلاک‌باستر کمدی "تسخیرناپذیران" به فهرست کوتاه آکادمی راه پیدا کرد. دو سال پیش نیز جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان به فیلم فرانسوی‌زبان "عشق" که داستان آن در پاریس روی می‌دهد، اعطاء شد، اما به خاطر ملیت اتریشی میشائل هانکه، این فیلم به نمایندگی از اتریش در اسکار شرکت کرد.

فیلم آلمانی‌زبان "محفل" (The Circle) به کارگردانی اشتفان هاوپت از سوییس در رقابت اسکار شرکت می‌کند. داستان فیلم در دهه‌های 1950 و 1960 در زوریخ روی می‌دهد.

این فیلم با تلفیق دو سبک داستانی و مستند داستان واقعی یک زوج را روایت می‌کند که در یک باشگاه شبانه در زوریخ با هم آشنا شدند. "محفل" اولین بار سال گذشته در بخش پانوراما جشنواره برلین نمایش داده شد و در بخش مستند جایزه فیلم منتخب تماشاگران پانوراما را دریافت کرد.

"تاس دروغگو" (Liar's Dice) ساخته گیتا مهندس نماینده هند در بخش فیلم خارجی‌زبان جوایز اسکار 2015 است.

این فیلم اولین بار سال گذشته در جشنواره فیلم بمبئی به نمایش درآمد و بعد در بخش سینمای جهان جشنواره ساندنس رقابت کرد.

گیتا مهندس کارگردان "تاس دروغگو" یک بازیگر معروف در سینما مالایالمی جنوب هند است. فیلم او داستان زنی جوان اهل هیماچال پرادش یکی از ایالات شمال غربی هند است که همراه دختر و بزش راهی سفری به دهلی می‌شود تا همسرش را پیدا کند. او در راه با یک سرباز فراری برخورد می‌کند که به آن‌ها کمک می‌کند مقصدشان را پیدا کنند، اما خود دلایلی برای این کار دارد.

"تاس دروغگو" که با کمک‌هزینه 14 هزار دلاری صندوق هوبرت بالس جشنواره روتردام ساخته شده است، اوایل سال 2014 در جشنواره بین‌المللی فیلم صوفیه در بلغارستان جایزه ویژه داوران را برد. این فیلم در جوایز ملی دولت هند نیز در دو بخش بهترین بازیگر زن (گیتانجالی تهاپا) و فیلمبرداری (راجیو راوی) برنده شد.

تاکنون تنها سه فیلم هندی "مادر هند"، "سلام بمبئی" و "لاگان" نامزد اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان شده‌اند.

کوزوو که سال 2008 پس از یک دهه تقابل قومی تلخ و خشن از صربستان اعلام استقلال کرد، امسال برای اولین بار یک فیلم را به آکادمی اسکار معرفی کرده است: "سه پنجره و یک اعدام با طناب" (Three Windows and a Hanging) به کارگردانی عیسی کوجا.

این فیلم اولین بار ماه پیش در جشنواره فیلم سارایوو نمایش داده شد و جایزه سینه‌یوروپا را از آن خود کرد.

داستان "سه پنجره و یک اعدام با طناب" یک سال پس از جنگ کوزوو در 1999 در یک دهکده بسیار سنتی روی می‌دهد. یک معلم مدرسه به خبرنگاری خارجی می‌گوید صرب‌ها در دوران جنگ به او و سه زن دیگر تجاوز کرده‌اند. این خبر حک نوعی کاتالیزور برای تغییرات اجتماعی را دارد. مردان ده برای پیدا کردن این زنان جستجویی نفس‌گیر را شروع می‌کنند و...

ایسلند با فیلم "زندگی در یک تنگ ماهی" (Life in a Fishbowl) به کارگردانی بالدوین زوفوناسون در بخش فیلم خارجی‌زبان شرکت می‌کند.

این فیلم که یکی از فیلم‌های موفق سینماهای ایسلند بود برای اولین بار در سطح بین‌المللی در بخش دیسکاوری جشنواره تورنتو به نمایش درآمد.

"زندگی در یک تنگ ماهی" داستان زندگی چند شخصیت شامل یک مادر مجرد تلاشگر، یک دختر سختکوش، یک بازیگران سابق فوتبال که در دنیای بانکداری در سطح بین‌المللی پله‌های ترقی را به سرعت طی می‌کند، و یک رمان‌نویس است که زمانی موفق بوده، اما اکنون معتاد به الکل شده است.

منتقدان ساختار روایی فیلم را با آثار رابرت آلتمن و پل تامس اندرسن مقایسه کرده‌اند.

"بچه‌های طبیعت" به کارگردانی فریدریک تور فریدریکسون از ایسلند سال 1992 نامزد اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان شد که تنها نامزدی این کشور در این بخش است.

تایلند با درام رمانتیک "خاطرات معلم" (Teacher’s Diary) به کارگردانی نیتهیوات تهاراتورن در بخش فیلم خارجی‌زبان شرکت می‌کند. این فیلم در تایلند بیش از سه میلیون دلار فروخت و دومین فیلم پرفروش سال در این کشور شد. تایلند آخرین کشور آسیایی است که نماینده خود در اسکار را معرفی کرد.

"خاطرات معلم" داستان دو معلم تنهاست، یک زن و یک مرد که به فاصله یک سال برای تدریس به یک مدرسه روستایی فرستاده می‌شوند. تایلند از 1985 به آکادمی علوم و هنرهای سینمایی فیلم می‌فرستد، اما هنوز به فهرست پنج نامزد نهایی راه پیدا نکرده است.

کانادا با درام خانوادگی "مامان" (Mommy) به کارگردانی زاویه دولان کارگردان اهل کبک در رقابت اسکار فیلم خارجی‌زبان شرکت می‌کند.

این فیلم اولین بار در دنیا ماه مه پیش بخش مسابقه رسمی جشنواره کن نمایش داده شد و به طور مشترک با "خداحافظی با زبان" ساخته ژان لوک-گدار جایزه داوران جشنواره را برد.

آن دوروال در "مامان" نقش مادری بیوه به نام دایان را بازی می‌کند که می‌کوشد پسرش استیو (با بازی آنتوان-اولیویه پیلون) را بزرگ کند. استیو نوجوانی بددهن و به لحاظ ذهنی نامتعادل است که تازه از حبس بیرون آمده و مستعد خشونت است.

"مامان" پنجمین فیلم دولان 25 ساله است که در 2009 با اولین فیلم خود "من مادرم را کشتم" برنده سه جایزه هفته منتقدان کن شد و با دو فیلم "ضربان قلب" و "Laurence Anyways" در بخش نوعی نگاه کن حضور داشت.

همان‌طور که از عنوان فیلم "مامان" معلوم است، دولان بار دیگر برای بهبود رابطه خود با مادرش از فیلمسازی به عنوان نوعی روش درمانی استفاده کرده است.

دولان در نشست مطبوعاتی فیلم خود در کن، گفت: در خانواده‌ای تنها بزرگ شدم و می‌دیدم مادرم چطور مبارزه می‌کند. این باعث شد بخواهم از طریق سینما به نوعی انتقام بگیرم. شما این حق را دارید که در یک فیلم هر کار که می‌خواهید انجام بدهید.

پیتر دبروژ منتقد ارشد نشریه ورایتی فیلم را "بامزه، تاسف‌بار و فراتر از همه، بدیع" توصیف کرد.

بوسنی و هرزگوین فیلم "با مامان" (With Mom) ساخته فرخ لونکارویچ را به نمایندگی از خود به آکادمی اسکار معرفی کرد. این فیلم تحقیقی معاصر درباره یک خانواده متوسط چپ‌گراست که در حال فروپاشی است. دختری جوان می‌کوشد همزمان با نیازهای خود و مرگ قریب‌الوقوع مادرش کنار بیاید.

"با مامان" دومین فیلم لونکارویچ است که بر مضامین شخصی خانوادگی تمرکز دارد. این فیلم اولین بار سال گذشته در جشنواره فیلم سارایوو روی پرده رفت و از آن زمان تاکنون در جشنواره‌های سینمایی مختلف به نمایش درآمده است.

بوسنی سال 2002 با فیلم "سرزمین بی‌طرف" به کارگردانی دنیس تانوویچ برنده اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان شد. سال گذشته نیز فیلم "یک بخش از زندگی آهن جمع‌کن" به کارگردانی تانوویچ از بوسنی به فهرست کوتاه نامزدهای این بخش راه پیدا کرد.

مقدونیه نیز که مانند بوسنی و هرزگوین یکی از جمهوری‌های جدا‌شده از یوگسلاوی سابق است، با فیلم "به افتخار دسته" (To the Hilt) به کارگردانی استول پوپوف در اسکار شرکت می‌کند.

داستان فیلم در دوران شورش ملی در سال 1903 پس از پنج قرن حکمرانی ترک‌های عثمانی بر مقدونیه روی می‌دهد و درباره یک شورشی، یک افسر ترک، فرزند مردی ثروتمند و یک زن اروپایی آزاداندیش است که ارتباط آن پیامدهایی غیرمنتظره به همراه دارد.

درام تاریخی و رمانتیک "یک قدم به تاریکی" (A Step Into the Dark) ساخته میلوسلاو لوتر نماینده اسلواکی در اسکار است.

این فیلم درباره تصمیماتی است که آدم‌ها در دوران وحشت سیاسی و اجتماعی به ناچار باید اتخاذ کنند. داستان "یک قدم به تاریکی" در دوران و پس از جنگ جهانی دوم روی می‌دهد و درباره یک پزشک جوان (با بازی مارکو ایگوندا) که مجبور بود مردم بی‌گناه را اعدام کند و پیامدهای این کار در سال‌های پس از جنگ است.

این فیلم ماه ژوئن در اسلواکی اکران شد و اولین بار در سطح بین‌المللی ماه پیش در جشنواره فیلم جهانی مونترال روی پرده رفت.

اوروگوئه فیلم "آقای کاپلان" (Mr. Kaplan) به کارگردانی آلوارو برکنر را به آکادمی معرفی کرد. این فیلم تولید مشترک اوروگوئه، آلمان و اسپانیاست.

"آقای کاپلان" داستان مردی به نام یاکوب کاپلان است که در دوران جنگ جهانی دوم همراه تعداد دیگری از دوستان یهودی خود به آمریکای جنوبی می‌گریزند. او اکنون 70 ساله است و در اوروگوئه یک زندگی عادی دارد، اما نمی‌خواهد این واقعیت را بپذیرد که پیر شده است. یاکوب به صاحب یک بار ساحلی مشکوک می‌شود و اعتقاد دارد او یک نازی فراری است و...

فیلم "عزیزترین محبوبم" (My Beloved Dearest) ساخته سنیف اولک نیز از سنگاپور به اسکار می‌رود.

کمیته اسکار سینمای آرژانتین فیلم «داستان‌های وحشی» ساخته‌ی «دامیان سیفرون» را به اسکار خواهد فرستاد و جمهوری چک نیز با فیلم «بازی عادلانه» به کارگردانی «سدلاشکوا» وارد رقابت اسکار می‌شود.

کاستاریکا نیز فیلم «شاهزاده‌های قرمز» را به عنوان نماینده خود در اسکار 2015 معرفی کرد و اکوادور نیز با فیلم «سکوت در سرزمین رویایی» شانس خود را محک می زند.

فیلم «Elelwani» ساخته «شاوانی وا لورلی» نماینده سینمای کشور آفریقای جنوبی در اسکار هشتاد و هفتم خواهد بود و کشور لبنان نیز فیلم «غدی» از «امین دورا» را شایسته معرفی به عنوان نماینده خود انتخاب کرد.

پیش از این، ایران، کلمبیا، هنگ کنگ، مکزیک، پرتغال، لتونی، اسرائیل، اوکراین، افغانستان، بولیوی، بلغارستان، شیلی، جمهوری دومینیکن، گرجستان، تایوان، موریتانی، برزیل، اسلوونی، پاکستان، دانمارک، یونان، پرو، هلند، پاناما، جمهوری چک، مراکش، مونته‌نگرو، بلژیک، لیتوانی، ژاپن، اتریش، نروژ، ونزوئلا، کرواسی، فنلاند، صربستان، استونی، آلمان، مجارستان، لوکزامبورگ، نپال، لهستان، رومانی، ترکیه و سوئد نمایندگان خود در اسکار را معرفی کرده‌اند.

فیلم‌هایی می‌توانند در این بخش رقابت کنند که در فاصله 1 اکتبر 2013 تا 30 سپتامبر 2014 (8 مهر) در کشور معرفی‌کننده اکران عمومی شده باشند و از میان73 فیلم معرفی شده به اسکار، ابتدا 9 فیلم به فهرست کوتاه راه پیدا می‌کنند و در نهایت پنج فیلم به عنوان نامزدهای نهایی این بخش معرفی می‌شوند.