(طنز) مونتسکیو مچکریم!
رضا ساکی نوشت:
مرحوم مونتسکیو مدل استقلال قوا یا تفکیک قوا را وضع کرد تا از جمع شدن و انحصار قدرت در یک قوه جلوگیری شود.
اما بر اساس قانون هر قوه قادر است در قدرت قوههای دیگر محدودیتهایی اعمال کند و قدرت خودش را به رخ بکشد تا از جمع شدن قدرت در یک قوه جلوگیری شود. به این شاخ و شانه کشیدن قوای سهگانه نظارت و توازن یا تعادل قوا میگویند.
یعنی مثلا قوه مجریه یک چیزی را باز میکند و قوه قضاییه آن چیزی را که قوه مجریه باز کرده است میبندد تا تعادل صورت بگیرد. یا مثلا قوه مققنه برای یک چیزی که قوه مجریه مصوب کرده است قانون میگذارد و آن مصوبه را غیرقانونی اعلام میکند تا از جمع شدن قدرت در یک قوه جلوگیری شود. یا مثلا نمایندگان مجلس دمبهدم وزیران دولت را به مجلس احضار میکنند و از آنها سؤال میکنند تا از جمع شدن قدرت در یک قوه جلوگیری شود! یا مثلا قوه قضاییه نمایندگان مجلس را احضار میکند تا از جمع شدن قدرت در یک قوه جلوگیری شود! یا مثلا مجلس طرح تحقیق و تفحص از قوه قضاییه را تصویب میکند تا از جمع شدن قدرت در یک قوه جلوگیری شود! بعد قوه قضاییه طرح بازرسی از مجلس را تصویب میکند تا از جمع شدن قدرت در یک قوه جلوگیری شود! خلاصه اینکه اگر خوب دقت کنیم میبینیم قوا هر کدام برای خودشان اختیاراتی دارند که قوای دیگر ندارند.
پس این چیزهایی که به آن برخورد چکشی، بُزگیری، اختناق، تسویه حساب، سیاستبازی، چوب لای چرخ دولت گذاشتن، زهر چشم، هشدار، تندروی و افراط میگویند در حقیقت تعادل قواست. یعنی یکی به چیزی یا کسی مجوز میدهد و تعادل را بر هم میزند اما آن یکی آن مجوز را لغو میکند و تعادل را برقرار میکند. به همین سادگی.
مونتسکیو مچکریم!