دشواری ردیابی طلا در مبارزه با پولشویی

به گزارش صدای ایران، مهرداد حاجی زاده فلاح مدرس دانشگاه در حوزه علوم بانکی نوشت: در سال ۲۰۱۹ تامسون رویترز رگولاتور اطلاعات، جزئیات نحوه وارد شدن شمش های طلا با آرم مهر و موم پالایشگاه های بزرگ را که به منظور پولشویی با طلای قاچاق یا غیرقانونی وارد بازار بین المللی کرد را مدعی شد.

بر پایه یک برآورد علمی، تاکنون 190،040 تن طلا استخراج شده و هر ساله بین 2500-3000 تن طلا کشف میشود.

براساس قانون تقاضا، کالایی در بازار باقی می ماند که دارای دامنه قابل توجهی برای استفاده قانونی و غیرقانونی باشد. بنابراین اصل، این وسیله هم به مجرمان و هم به سرمایه گذاران منافع می بخشد: طلا یک ابزار سریع الانتقال است، به راحتی معامله می شود.لذا به طور معمول قیمت ثابتی را حفظ می کند.

اگرچه بسیاری از کارشناسان تطبیق جرائم ضد مالی در حال حاضر معتقدند برای صنعت طلا و مشتریان آن بخش، ریسک بالایی تعیین شده است، اما افزایش پروتکل های شناسایی مشتری (KYC) و الزام به تعیین خطر بالا برای مشتریان این صنعت، به طور موثر همواره مورد تاکید است.

در ژانویه 2020 پوشش تغییراتی گسترده ای را در پنجمین بخشنامه مبارزه با پولشویی (5MLD) در مورد ثبت مالکیت سودمند، اشخاص در معرض سیاسی (PEP) و دارایی های مجازی اعمال نمود.

یکی از عناصری که پوشش نسبتاً کمتری دریافت کرده این است که (5MLD) همچنین اصلاحیه کوچکی را در رابطه با طلا تحت عنوان "فلزات گرانبها" در گروه ریسک ارائه می دهد.

اکنون موارد زیر را تحت عنوان (f) در عامل ریسک محصول ، خدمات ، معامله یا کانال تحویل معرفی می کنند:

"معاملات (f) شامل نفت، اسلحه، فلزات گرانبها، محصولات توتون و تنباکو ، مصنوعات فرهنگی و سایر موارد باستانی، تاریخی، فرهنگی و مذهبی، یا دارای ارزش علمی کمیاب و همچنین عاج و گونه های محافظت شده است که با کلمه عملیاتی "معاملات" ، دامنه ملاحظات ریسک آن تحت عنوان 5MLD افزایش می یابد. قابل ذکر است، در دستورالعمل چهارم مبارزه با پولشویی هیچ اشاره مستقیمی به فلزات گرانبها نشده است. مقدمه خاص تحت 5MLD برای در نظر گرفتن خطرات فلزات گرانبها در سطح معاملاتی ممکن است اضافه شده دیرهنگام باشد ، به خصوص با توجه به اینکه پولشویی شامل طلا پدیده جدیدی نیست.

آخرین گزارش از گروه ویژه اقدام مالی (FATF) به طور خاص در رابطه با خطرات مربوط به طلا در سال 2015 منتشر شد. در این گزارش طلا ابزاری برای پولشویی ها باقی مانده و دامنه آسیب پذیری ها را مشخص کرده است. این گروه خاطرنشان كرد كه بازار طلا به پول نقد احتیاج دارد، طلا می تواند به صورت ناشناس معامله شود و ردیابی و تأیید معاملات دشوار است.

علاوه بر این، طلا نوعی ارز جهانی است و به عنوان وسیله ای برای مبادله در معاملات مجرمانه عمل می کند. سرمایه گذاری در طلا بازده قابل اتکایی را به همراه دارد و طلا به راحتی قاچاق و معامله می شود. در این گزارش برخی از "پرچم های قرمز" مشخص شده و نتیجه گرفته شد که ویژگی های طلا باعث می شود که این سازمان مورد بهره برداری سازمان های جنایی قرار گیرد که نیاز به مشروعیت بخشیدن به دارایی ها دارند.

یکی از برجسته ترین پرونده های اخیر مربوط به معاملات طلا، در سال 2018 محکومیت محمت هاکان آتیلا مدیر هالک بانک بود که به دلیل نقش خود در تسهیل پولشویی پول پیچیده تاجران بین المللی طلا از جمله رضا ضراب در ایالات متحده به اوج خود رسید.

تمرکز روی ریسک های مرتبط با طلا در سال 2019 شدت گرفت. در ماه فوریه، مارکو روبیو، سناتور آمریکایی، به ترکیه و امارات متحده عربی نسبت به خرید طلا از ونزوئلا هشدار داد زیرا این امر حمله به ذخایر طلای کشور برای حمایت از نیکولاس مادورو رییس جمهور ونزوئلا تشخیص داده شد . گزارش شده است که واردات طلا از ترکیه از ونزوئلا در سال 2018 بالغ بر 688 میلیون پوند بوده است.

در آوریل سال ۲۰۲۰ گزارش های تأیید نشده ای منتشر شد مبنی بر اینکه FATF به پاکستان توصیه کرده است که تمام خرید و فروش طلا را برای مدیریت ریسک های پولشویی و تأمین مالی تروریسم پیگیری کند. در ایالات متحده، در ماه آوریل گزارش شد که مقامات وزارت امور خارجه در جلسه ای در نیویورک به گروه ها و شرکت های صنعتی اطلاع داده اند که مشاغل مرتبط با جواهرات شناسنامه دار شوند و اعلام کنند که همه طلای مورد استفاده آنها ازطلای منشا استخراج شده است.

با توجه به این گزارش ها، تحقیقات نشان داد که امارات متحده عربی در سال 2016 ارزش واردات طلا را به میلیاردها دلار از برخی از کشورهای آفریقایی(بیش از آنچه این کشورها در ارقام صادراتی خود گزارش داده اند) گزارش کرده است. این مساله نشان می دهد که طلای اعلام نشده و یا غیرقانونی می تواند حتی به مکانهای قانونی نیز راه پیدا کند، از این رو نیاز به مراقبت بیشتر و هوشیاری بیشتر در زمینه تطبیق با جرایم ضد مالی است.

طی سال 2019 چندین مورد مربوط به جرائم مالی مربوط به طلا رخ داد یکی از موارد اخیرکه به صورت محلی در جزایر کیمن گزارش شده است، مربوط شخصی به نام کودی زندر بود او پنجمین شخصی بود که در جزایر کیمن به عنوان بخشی از این پرونده متهم شد تحقیقات نشان می دهد در مورد میزان طلایی که مورد پولشویی قرار گرفته است بالغ بر میلیون ها دلار است.

رابرت مازور ، که برای نفوذ به کارتل مدلین کلمبیایی پابلو اسکوبار به طور مخفیانه کار می کرد؛ اکنون خدمات مشاوره ای ارائه می دهد ، تجربه خود را در مورد پولشویی طلا به اشتراک گذاشته است.

پرونده جزایر کیمن شباهت های زیادی به استفاده از طلا در پولشویی داشت که مازور سالها شاهد آن بود. وی جزئیات این را توضیح داد که چگونه ، در طی روزهای مخفی کاری خود ، با مدیر یک بانک پاناما که دوست ژنرال پانامایی مانوئل نوریگا بود ملاقات کرده است. مدیر فاش کرد که چگونه یک بانک سوئیسی در قلب یک عملیات پولشویی ترتیب تحویل منظم طلا از طریق جت خصوصی به یک باند هواپیما از راه دور در کلمبیا را ترتیب داده است.

طلا در ازای دریافت وجه نقد از هواپیما تخلیه شد و به قاچاقچیان با ۱۵درصد کمتر از نرخ بازار فروخته شد. این جت برای واریز وجه نقد به چندین کشور امن در قاره آمریکا پرواز کرد که بعداً به سوئیس منتقل شد. قاچاقچیان طلا را ذوب کرده و به عنوان معدن طلای محلی در ازای دریافت پزو به بانک مرکزی کلمبیا می فروختند.

با وجود تغییر در تمرکز در مدیریت ریسک های پولشویی مربوط به طلا، رسیدگی به آن همچنان یک منطقه دشوار است.

"این واقعیت که فروشندگان فلزات گرانبها، طبق قوانین ایالات متحده و برخی از كشورهای دیگر، موسسات مالی هستند؛ مطمئناً به این مساله كمك كرده است ، اما وقتی كلاهبرداری عمده مربوط به پولشویی پول در مورد فلزات گرانبها را بررسی می كنید، فكر می كنم روشن است كه چیز زیادی تغییر نكرده است مازور گفت. "من از سال 1970 ، تقریباً در 45 سال گذشته، شاهد فروش فلزات گرانبها از طریق پولشویی بوده ام. سواستفاده از این صنعت برای جابجایی وجوه غیرقانونی ممکن است برای برخی جدید باشد، اما برای من این گونه نیست."

مازور گفت: از نظر عملی، متخصصان جرایم ضد مالی می توانند برای مدیریت ریسک اقدامات بیشتری انجام دهند. در حالی که روش های استاندارد مراقبت های ویژه افزایش یافته (EDD) ممکن است برای حساب های کوچکتر شامل طلا کار کنند، حساب های بزرگتر نیاز به توجه ویژه دارند. "وقتی صحبت از حسابهای بزرگتر در تجارت فلزات گرانبها می شود، هیچ جایگزینی برای آنچه من EDD واقعی می دانم وجود ندارد.
منظور من نوعی EDD است که یک منبع خارجی می تواند فراهم کند. گزارش های خارجی که توسط فروشندگان متخصص ارائه می شود می تواند اطلاعاتی را فراهم کند که به طور گسترده در دامنه عمومی در دسترس نیست.

ملاحظات

-طلا دارای ارزش ذاتی است ، به راحتی قاچاق می شود و می تواند به صورت ناشناس در سراسر جهان تجارت شود. گزارش ها ، تحقیقات و بینش های دست اول همه تأیید می کند که خطرات موجود در این بخش جدید نیستند و مانند همیشه شایع هستند و احتمالاً برای آینده ای قابل پیش بینی وجود دارند. در صورت وجود ارتباط با بخش طلا ، متخصصان و مؤسسات مالی مقابله با جرائم ضد مالی باید موارد زیادی را در نظر بگیرند:

-خطرات مادی شامل طلا به درجه بندی پر خطر نیاز دارد.

-تمرکز بالاتر و فراتر از KYC مورد نیاز است ، به عنوان مثال: نحوه تهیه مشتری از طلای خود. مشتری مشتری و فرآیندهای EDD خود مشتری در مدیریت خطرات صنعت.

-استفاده از EDD خارجی برای مشتری ها و شرایط با ریسک بالاتر.

-چگونه می توان علاوه بر معاملات متصل به فلزات گرانبها تحت 5 MLD را در چارچوب کنترل قرار داد؟

-عامل سواستفاده از حقوق بشر به عنوان بخشی از فرایندهای استخراج، پردازش و حمل و نقل در بخش طلا ریسک هایی را در پی دارد.