پیروزی بایدن معجزه نمی کند/ حتی اگر تحریم برداشته شود ساز و کار FATF مانع ورود ارز به کشور است

صدای ایران- یک اقتصاددان معتقد است با وجود بازگشت درآمدهای نفتی به داخل کشور نیز  با توجه به مشکلات بنیادین اقتصادی همانند ضعف مدیریت و ضعف نهادهای کارگزار اقتصادی که در داخل کشور با آن مواجه هستیم، با آمدن بایدن نیز به نظر نمی‌رسد هیچ تغییر محسوسی ایجاد شود. برای نمونه با پیروزی بایدن و شکست ترامپ، چه تحول بزرگی در عرضه سیاست‌گذاری و مدیریت اقتصادی اتفاق خواهد افتاد؟ یا تا چه اندازه می‌توانیم نظام مالیاتی کشور را اصلاح کنیم؟

به نوشته انتخاب کامران ندری، اقتصاددان و معاون سابق پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی در ارتباط با وضعیت اقتصادی کشور طی چند ماه اخیر در شاخص‌های کلان اقتصادی  گفت: «نرخ تورم در تیر و مرداد ماه سال جاری، روند افزایشی قابل توجهی داشته است. نرخ بیکاری و رشد اقتصادی نیز وضعیت مساعدی نداشته و اگر قیمت‌های خودرو و مسکن را به عنوان بازار در نظر بگیریم، مجددا به این نتیجه دست پیدا می کنیم که وضعیت به شدت منفی است. در این میان، مهم‌ترین مساله اقتصادی کشور در شرایط کنونی را می‌توان در ارتباط با افزایش بی‌رویه و مداوم قیمت‌ها در بازار مورد ارزیابی قرار داد.»

وی افزود: «در این میان یکی از نکات مورد تاکید دولت حفظ رشد تولید بوده است که در ارزیابی این موضوع نیز می‌توان اظهار داشت که بخش عمده مساله مربوط به صادرات است. رشد صادرات هم بدون تردید تاثیری بر داخل کشور  و ضعیت اقتصاد داخلی ندارد؛ زیرا بنابر اقرار دولت بخش بزرگی از پول کالاهای صادر شده نیز به کشور بر نمی‌گردد. گفته می شود که در تابستان رشد مثبتی داشته‌ایم اما به نظر می‌رسد این مساله در ارتباط با صادرات کالا به خارج کشور بوده که اساس ارتباطی با افزایش رفاه شهروندان در داخل نداشته و ندارد. در مجموع سطح رفاه مردم در سال جاری به واسطه تورم شدید به شدت کاهش پیدا کرده است.»

این کارشناس مسائل اقتصادی، در بخشی دیگر از گفته‌های خود پیرامون دلایل و زمینه‌های اصلی وضعیت اقتصادی فعلی کشور تاکید کرد: «در تحلیل این مساله مهم‌ترین عامل را می‌توان در ارتباط با پدیده سوء مدیریت داخلی مورد ارزیابی قرار داد. بسیاری از کشورهای جهان، با بحران‌هایی همچون جنگ، بی‌ثباتی سیاسی و تحریم هستند اما هیچ‌گاه تورمی همانند ایران را در بازار اقتصادی خود ندارند. برای نمونه کشورهای افغانستان، عراق و حتی سوریه، طی چند سال گذشته با بحران‌های فراگیر سیاسی و حتی جنگ داخلی نیز مواجه شده‌اند اما تورم در این کشورها دیده نمی‌شود. تورم مقوله‌ای است که بیشتر ریشه‌ای داخلی دارد. در این امر تردیدی وجود ندارد که تحریم بر بخش تولیدی یک کشور تاثیر می‌گذارد اما تا مقداری اندک می‌تواند تورم‌زا باشد. اکنون باید توجه داشت که تمام جهان بعد از شیوع کرونا، با پدیده کاهش تولید مواجه شده‌اند اما هیچگاه تورم نداشته‌اند. در مجموع می‌توان گفت بخش عمده وضعیت اقتصادی کشور به سیاست‌های داخلی و سوء مدیریت دولت ارتباط دارد و دیگر عامل‌ها همانند تحریم و شیوع بیماری کرونا نقش چندان تاثیرگذاری ندارند.»

ندری در ادامه تصریح کرد: «اینکه برخی می‌گویند با پیروزی بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، مشکلات اقتصادی کشور حل خواهد شد، بیشتر موضوعی سیاسی و نامشخص است. در این میان دو مولفه باید مورد توجه قرار گیرد؛ یکی اینکه آیا به ایران اجازه داده می‌شود مجددا نفت صادر کند و دیگری اینکه آیا پول فروش نفت صادر شده به کشور بازگردانده می‌شود یا خیر؟ این امکان وجود دارد که حتی بعد از پیروزی بایدن مجددا به ایران اجازه فروش نفت واگذار شود اما اجازه بازگشت پول فروش آن‌ها به داخل کشورمان داده نشود. در این زمینه، ضروری است که ایران الزامات مالی و پولی نظام بین‌الملل را همانند آن‌چه که FATF معین کرده، بپذیرد.»

وی در پایان اظهار داشت: «حتی با وجود بازگشت درآمدهای نفتی به داخل کشور نیز  با توجه به مشکلات بنیادین اقتصادی همانند ضعف مدیریت و ضعف نهادهای کارگزار اقتصادی که در داخل کشور با آن مواجه هستیم، با آمدن بایدن نیز به نظر نمی‌رسد هیچ تغییر محسوسی ایجاد شود. برای نمونه با پیروزی بایدن و شکست ترامپ چه تحول بزرگی در عرضه سیاست‌گذاری و مدیریت اقتصادی اتفاق خواهد افتاد؟ یا تا چه اندازه می‌توانیم نظام مالیاتی کشور را اصلاح کنیم؟»