همه چیز درباره زلزله پرویز فتاح!
مصاحبه تلویزیونی پرویز فتاح رییس بنیاد مستضعفان و افشاگری‌های او علیه برخی سیاستمداران و نهاد‌های کلیدی کشور واکنش‌ها و پس‌لرزه‌های زیادی داشته است. نکته مهم درباره سخنان او این است که تقریبا همه ادعا‌های او علیه سیاستمداران و نهادها، توسط آن‌ها رد شده‌اند. از محمود احمدی نژاد و بنیاد باران گرفته تا سپاه و ارتش سخنان رییس بنیاد مستضعفان را نادرست دانسته‌اند.
صدای ایران- با توجه به واکنش‌ها پس از سخنان فتاح به نظر می‌رسد هدف احتمالی او در مصاحبه جنجالی برآورده نشده است و حتی بحث‌ها و مسائل قدمی بنیاد را پیش کشیده است. از منظر سیاسی هم به نظرنمی‌رسد فتاح نتیجه مثبتی از این سخنان گرفته باشد، رسانه‌های جریان اصلی اصولگرا درباره اظهارات او سکوت کرده‌اند، حمایت رسانه‌ای از رییس بنیاد مستضعفان دیده نمی‌شود که این یک نکته منفی برای او می‌تواند باشد.
به نوشته فرارو، خلاصه‌ی سخنان جنجالی فتاح این بود که املاک بنیاد مستضعفان در دست نهادها حکومتی و سیاستمداران است و برخی از آن‌ها این املاک را بر گردانده اند و برخی دیگر بر نگردانده‌اند.
فتاح چه گفت؟
کاخ مرمرسال‌ها در تملک آقای هاشمی رفسنجانی و سپس در دست تشخیص مصلحت بود و زمانی که دولت قصد بهره برداری دیگری از این ملک را داشت با همکاری آقای روحانی کاخ مرمر باز پس گرفته و با همکاری سازمان میراث فرهنگی قرار شد این بنا تبدیل به موزه گردد. بازسازی‌های لازم انجام شد، اما هنوز هم آثار دردناکی در این کاخ خود نمایی می‌کند، زیرا در این کاخ آسانسور نصب کرده اند، حمام و جکوزی برقرار کرده اند.
ملکی به ارزش ۲۰۰ میلیارد تومان در خیابان فرشته در اختیار مدرسه فرهنگ متعلق به غلامعلی حداد عادل قرار دارد که اجاره به قیمت روز پرداخت نمی‌شود. اگر این ملک به بنیاد برگردد می‌فروشیم و خرج مستضعفان می‌کنیم.
ساختمان مرکز مطالعات و تحقیقات زنان سال‌ها و با مجوز در اختیار عده‌ای از بانوان از جمله خانم ابتکار، مولاوردی و بقیه بود که پیش از تصدی مسئولیت بنده در بنیاد، آن را تخلیه کردند. آن‌ها بابت تخلیه با توافق بنیاد در همان زمان، پنج میلیارد تومان می‌گیرند و پس از بررسی‌ها مشخص بود خلاف بود و کسی که ملک بنیاد مستضعفان در اختیار او بوده است باید اجرت المثل هم بپردازد و امیدواریم این مبلغ برگردد و مشکل حقوقی و قضایی پیدا نکند.
ملکی هم در اختیار رئیس جمهور اسبق برای موسسه باران بوده است که پیش از تصدی مسئولیت بنده در بنیاد، تخلیه شده بود.
احمدی نژاد رئیس جمهور سابق با مجوز در ملک مربوط به بنیاد مستضعفان با مساحت حدود هزار و ۸۰۰ متر مربع در منطقه ولنجک برای چند سال مستقر است. البته پیامی داده که آماده است به مرکز شهر منتقل شود، اما ملکی را با آن شرایط نداشتیم که تحویل دهیم.
یکی از ملک‌های بسیار خوب و ارزشمند ما در ضلع جنوبی کاخ نیاوران است که در اختیار مجمع تشخیص مصلحت نظام و زمین آن متعلق به بنیاد بوده است و ۱۲ طبقه در آن ساخته شد و مجمع آن را تخلیه کرد و اکنون مرکز پژوهش‌های مجلس در آن جا مستقر است.
یک جای خوب بنیاد در کوهک در اختیار نیروی دریای ارتش است و مقام معظم رهبری فرمانده کل قوا هم فرموده است، آقای سرلشکر باقری فرمانده ارتش هم امضا کرده است، اما نمی‌روند و پیگیری‌های ما به در بسته خورده است.
یکی از املاک خوب ما در منطقه جماران در دست سپاه، ولی امر است، اما آن را به بنیاد پس نمی‌دهند و بنده را در این ملک راه ندادند. ارزش این ملک بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان است و از آن استفاده هم نمی‌شود، اما به کجا شکایت ببریم؟
پرویز فتاح متولد سال ۱۳۴۰ است او از تیر ماه سال ۹۸ جایگزین سعیدی‌کیا در ریاست بنیاد مستضعفان شد. فتاح در دولت محمود احمدی‌نژاد وزیر نیرو بود و دوره‌ای هم رییس بنیاد تعاون سپاه بوده است. پیش از ریاست بنیاد نیز، رییس کمیته امداد بود.
واکنش سیاستمداران و نهادها به سخنان فتاح
این موارد خلاصه حرف‌های جنجالی فتاح بود که واکنش‌های این افراد و نهادها را در پی داشت، که خلاصه این واکنش‌ها هم به این شرح است:
دفتر محمود احمدی نژاد: طی سال گذشته و با افزایش نجومی قیمت‌ها، این دفتر ابتدائاً و رأساً پیشنهاد تخلیه را به مسئولین بنیاد داده است، لیکن از طرف آنان تا کنون هیچ درخواستی حتی تلویحی برای تخلیه ارائه نشده است. با این حال آمادگی داشته و داریم که ساختمان مذکور را تخلیه نماییم و خواهیم کرد. کافی بود مسئولین مربوطه درخواست خود را مستقیماً به این دفتر اعلام می‌نمودند.
بنیاد باران: متاسفانه توضیحات آقای فتاح درباره ملک جماران ناقص و شبهه برانگیز است. چرا که در همان سال‌ها اعلام شد که ملک مذکور از سوی موسسه تنظیم و نشر آثار امام در اختیار سید محمد خاتمی قرار گرفته و به هیچ عنوان دفتر بنیاد باران نبوده است. آقای خاتمی بعد از قطع هرگونه کمک و حمایت دولت آقای احمدی نژاد مدتی را به دلیل اینکه دبیر کنگره بین المللی امام خمینی (ره) بودند به دعوت یادگار امام در مجموعه مذکور مستقر و از قسمت‌هایی از فضای آن به عنوان دفتر استفاده می‌کردند و به محض توافق دفتر تنظیم و نشر آثار امام با بنیاد مستضعفان مبنی بر تحویل ملک، بدون هیچ توقع یا انتظاری و در حالی که محلی برای دفتر ایشان به عنوان رییس جمهور پیشین در نظر گرفته نشده بود، دفترشان را تعطیل و آنجا را ترک کردند.
معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده: آقای فتاح خیلی‌ها شما را به دیانت می‌شناختند! صحبت دیشب شما، اما اشتباه زیاد داشت و نام بردن از من و خانم مولاوردی با حقیقت ماجرا سازگار نیست که گویا رانت یا نفع شخصی بوده. ساختمان اوایل دهه ۷۰ بانظر امام به موسسه مطالعات زنان داده شد که ما مسئولیتی نداشتیم.
شهیندخت مولاوردی (مرکز مطالعات زنان): آقای فتاح شما را به سلامت نفس می‌شناختم. کاش در جایگاه مهمی که قرار گرفته اید در روایتهایتان بیش از پیش دقیق‌تر و مسئولانه‌تر باشید تا با مغلطه طوری وانمود نشود گر حکم شود که مست گیرند ... منتظر جوابیه مستند و مستدل هیات مدیره موسسه بمانید.
مجمع تشخیص مصلحت نظام: پس از آن براساس تدابیر مقام معظم رهبری مبنی بر تمرکز امور مجمع (سازمانی و ساختمانی) به درخواست دبیر مجمع و موافقت معظم‌له مبنی بر انتقال مجمع به ساختمان قدیم مجلس شورای اسلامی، در مردادماه ۱۳۹۷ و در زمان ریاست مرحوم آیت‌الله هاشمی شاهرودی بر مجمع، ساختمان کاخ مرمر تحویل ریاست وقت بنیاد مستضعفان محمد سعیدی‌کیا شد. علاوه بر ساختمان کاخ مرمر، دو ساختمان مرکز تحقیقات استراتژیک که توسط آقای روحانی و سپس ولایتی مدیریت می‌شد نیز در مردادماه ۱۳۹۷ به ریاست وقت بنیاد سعیدی‌کیا تحویل شد.
نیروی دریایی ارتش: بر اساس مصوبات ابلاغی مقرر شده اراضی پادگان کوهک بالمناصفه بین نیروی دریایی ارتش و بنیاد مستضعفان تقسیم شود و در مسیر اجرای این مصوبه ستاد کل نیرو‌های مسلح به عنوان حَکم عمل خواهد کرد. بر این اساس تمامی عواید حاصل از اعیان اراضی پادگان کوهک (ساخت و ساز‌های انجام شده در محدوده پادگان) متعلق به نیروی دریایی ارتش خواهد بود و بنیاد موظف به پرداخت ارزش آن به نیروی دریایی است. پس از برگزاری جلسات متعدد در سطح نیروی دریایی ارتش و بنیاد مستضعفان و تعیین نحوه اجرای مصوبات ابلاغی از طریق بکارگیری کارشناسان منتخب طرفین بمنظور تعیین ارزش کارشناسی روز عرصه و اعیان پادگان کوهک، کارشناس منتخب بنیاد مستضعفان، منصفانه و عادلانه عمل نکرده و موجب توقف هرگونه اقدام در پرداخت ارزش واقعی حاصل از عرصه و اعیان به نیروی دریایی ارتش شد که همین امر توقف اجرای مصوبه ابلاغی را بدنبال داشت.
سردار جباری فرمانده سپاه، ولی امر: پس از انتصاب آقای فتاح به ریاست بنیاد مستضعفان، در همان روز اخذ حکم مسئولیت توسط ایشان، آمادگی خود را برای واگذاری ملک جماران (که در واقع یک زمین و سوله مخروبه با کاربری پارکینگ است)، به ایشان اعلام کردم. به رغم پیشقدم بودن سپاه، ولی امر برای واگذاری این مکان (ملک جماران) به بنیاد مستضعفان، تنها پس از چند روز از توافق وگفتگوی صورت گرفته، جناب آقای فتاح با ارسال نامه‌ای آزادسازی مکان مذکور را مطالبه کردند، در حالی که از حدود دو ماه پیش در تعامل با بنیاد، توافقات قطعی برای حل و فصل موضوع استرداد این محل با معاونین ذیربط در بنیاد مستضعفان صورت پذیرفته و عدم آگاهی ریاست بنیاد از عزم جدی ما برای واگذاری ملک مذکور و توافقات حاصله بین دو مجموعه تعجب‌برانگیز است.
تاکنون فقط غلامعلی حداد عادل مدیریت مدرسه فرهنگ و همچنین علیرضا زاکانی رییس مرکز پژوهش‌های مجلس به سخنان فتاح واکنش نشان نداده اند.
سیر تا پیاز جنجال پرویز فتاحفتاح سال گذشته جانشین سعیدی کیا در نبیاد مستضعفان شد
نگاه تحلیلگران
از طرف دیگر اظهارات رییس بنیاد مستضعفان تحلیل‌های فراوانی را در میان سیاستمداران و فعالان رسانه‌ای در پی داشته است. به عقیده بسیاری این سخنان بیشتر مصرف انتخاباتی و سیاسی دارد و پرویز فتاح به دنبال نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ است.
این نکته هم قابل تامل است که طرح این مسائل و اختلافات بنیاد مستضعفان با چهره‌های سیاسی و نهاد‌های مهم کشور امری بی سابقه است. مدیران بنیاد پیشتر این مسائل را رسانه‌ای نمی‌کردند واختلافات را پشت در‌های بسته حل و فصل می‌کردند. به نوعی فتاح اقدامی غیر متعارف انجام داده است.
در میان تحلیل‌های موجود چند تحلیل از نحوه رفتار فتاح بیش از همه مورد توجه قرار گرفته است. از جمله اینکه صادق زیباکلام در این باره به فرارو گفت: «شاید این اظهارات در تلویزیون درست باشد، اما بیشتر خوراک تبلیغاتی است. آقای فتاح شناسنامه، کارت ملی و سه قطعه عکس خود را در دست گرفته و انتقاد از چهره‌های سیاسی و نهادها را می‌توان آغاز ثبت نام او در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ دانست.»
به نظر می‌رسد فتاح به طرح این سخنان به دنبال آن بوده است که از خود چهره‌ای فساد ستیز نشان دهد که به دنبال منافع مستضعفان است. اما احتمالا در این کار خیلی موفق نبوده است، هر چند این رفتار از سوی تحلیلگران پوپولیستی ارزیابی شده، اما بازخورد زیادی هم در جامعه نداشته است و فقط چهره مقامات و نهادها را تخریب کرده است. آیا حالا فتاح را به عنوان چهره‌ای فساد ستیز می‌شناسند؟، حداقل رصد شبکه‌های اجتماعی این را نشان نمی‌دهد.
مسئله‌ای که مطرح است این است که بنیاد مستضعفان خود نیز این اموال را مصادره کرده است از سوی دیگر این املاک برای امور شخصی تصاحب نشده اند و نمی‌تون به عنوان مصداق فساد از آن‌ها سخن گفت.
عباس عبدی تحلیلگر مسائل سیاسی معتقد است که فتاح "با اشاره به یک‌سری اسامی و اینکه فلان ملک بنیاد دست این است و دست آن بوده، خواست تصویری ضد فساد از خود نشان دهد. در حالی که بخش مهمی از آنچه گفت اصلا مهم نبود و حتی فساد نبود. حتی اگر همه‌اش هم فساد باشد، جزو فرعی و کوچکی از ماجرای تاریخ فساد در این بنیاد است که برای طرح این مساله موجب به حاشیه رفتن متن فساد می‌شود."
عبدی معتقد است رییس بنیاد مستضعفان برای نشان دادن روحیه فساد ستیزی راه‌های دیگری دارد از جمله اینکه " بفرمایید لیست کلیه دارایی‌های بنیاد از ابتدا تا حالا داده شود و معلوم کنید کدام‌ها در اختیار کی هست؟ بفرمایید لیست اموال منقول بنیاد را بدهند و معلوم کنید به چه قیمتی و به چه کسانی فروخته شده‌اند؟ بفرمایید قرارداد‌های موجود این بنیاد شفاف شود. آیا خبر منتشر شده درباره پرداخت هزار میلیاردی برای تبلیغات با صداوسیما را رد می‌کنید؟ بفرمایید که سهام بنیادمستضعفان در اپراتوری‌های تلفن همراه و افزایش تعرفه استفاده از اینترنت چگونه است؟ و مواضع آقای رییس بنیاد درباره افزایش سرسام‌آور تعرفه‌های اینترنت چیست؟ ارقام یک ماهه این افزایش تعرفه‌ها معادل خرید همه این ساختمان‌هاست."
این روزنامه‌نگار معتقد است سخنان فتاح "نمایشی سیاسی" است که "نتیجه‌ای جز لوث شدن مفهوم مبارزه با فساد ندارد و به انحراف بردن افکار عمومی و زمینه‌سازی تبلیغاتی برای انتخابات ندارد."
از طرف دیگر جنجال ایجاد شده بحث قدیمی و دنباله دار کارکرد بنیاد مستضعفان را در دوباره پیش کشیده است. سوال مهم این است با وجود این همه اموال و سرمایه و املاک بنیاد مستضعفان چرا کشور هنوز اینقدر فقیر دارد.
حسین دهباشی فعال رسانه‌ای در این باره در توئیتی نوشت: "اصلا فرض کن سپاه، ولی امر اون ملکِ مرغوبِ جماران را برگردوند به بنیاد؛ که چی؟ از این جیبِ نظام رفته به اون جیب‌اش! ولی هر وقت از رویِ اون سی‌سانتی‌متر ابرِ چسبیده به صندلیِ چرخان‌ات در طبقه ۴۸ام اومدی پایین و گفتی بعد از چهل‌سال، چرا بیشتر از قبل مستضعف داریم، بیا صحبت کنیم! "
رویکرد فتاح در بنیاد مستضعفان از زاویه دیگری هم دیده شده است. آیا او می‌خواهد همه املاک بنیاد را بفروشد؟، حسام‌الدین آشنا مشاور رییس جمهور در این باره نوشت: «چه بنیادی شود این بنیاد! فرمودند مستاجران بنیاد باید یا اجاره‌ها را به‌روز و یا ملک را تخلیه کنند، اما نفرمودند با آنان‌که املاک را به نام مزایده، ولی با مصالحه و توصیه مالک شده‌اند چه باید کرد و نفرمودند فردای فروش سریع همه اموال و املاک، بنیاد می‌ماند یا جمع می‌شود.»
تحلیلگران دیگری هم عملکرد بنیاد در سال‌های پس از انقلاب را مورد توجه قرار داده اند و می‌گویند بهتر است رییس بنیاد توضیح دهد که چه نقش در فقرزدایی داشته است.
محمد فاضلی استاد دانشگاه در کانال تلگرام خود در این مورد نوشت: «کارآیی و اثربخشی شیوه اداره بنیاد و تأثیر آن بر کاهش فقر، و بالاخص توانمندسازی فقرا، و جایگاه آن در نظام کلی حمایت اجتماعی از فقرا، بر اساس چه شاخص‌هایی، در کدام دستگاه نظری و با چه میزانی از اطمینان و اعتبار سنجیده می‌شود؟»
فاضلی در یادداشت خود به این نکته توجه کرده که بنیاد به اندازه ۱۰ درصد دولت نیروی انسانی دارد، او نوشت: "حجم دارایی‌های بنیاد و عملیات آن چقدر است که به اندازه ۱۰ درصد دولت نیروی انسانی دارد؟ " فاضلی همچنین پرسیده است که چرا " چرا گزارش شفافی درباره شیوه هزینه‌کرد درآمد‌های بنیاد برای مستضعفان، در اختیار عموم نیست؟ "
این‌ها برخی مواردی است که پرویز فتاح هیچ اشاره‌ای به آن‌ها نکرده است. او در مصاحبه خود گزارش کار بنیاد را هم به صورت گذرا اعلام کرد و به سرعت به سراغ سخنان جنجالی خود رفت، تا حاشیه‌های زیادی ایجاد کند. با توجه به واکنش‌ها پس از سخنان فتاح به نظر می‌رسد هدف احتمالی او در مصاحبه جنجالی برآورده نشده است و حتی بحث‌ها و مسائل قدمی بنیاد را پیش کشیده است. از منظر سیاسی هم به نظر نمی‌رسد فتاح نتیجه مثبتی از این سخنان گرفته باشد، رسانه‌های جریان اصلی اصولگرا درباره اظهارات او سکوت کرده‌اند، حمایت رسانه‌ای از رییس بنیاد مستضعفان دیده نمی‌شود که این یک نکته منفی برای او می‌تواند باشد.
به نوشته فرارو، خلاصه‌ی سخنان جنجالی فتاح این بود که املاک بنیاد مستضعفان در دست نهادها حکومتی و سیاستمداران است و برخی از آن‌ها این املاک را بر گردانده اند و برخی دیگر بر نگردانده‌اند.
فتاح چه گفت؟
کاخ مرمرسال‌ها در تملک آقای هاشمی رفسنجانی و سپس در دست تشخیص مصلحت بود و زمانی که دولت قصد بهره برداری دیگری از این ملک را داشت با همکاری آقای روحانی کاخ مرمر باز پس گرفته و با همکاری سازمان میراث فرهنگی قرار شد این بنا تبدیل به موزه گردد. بازسازی‌های لازم انجام شد، اما هنوز هم آثار دردناکی در این کاخ خود نمایی می‌کند، زیرا در این کاخ آسانسور نصب کرده اند، حمام و جکوزی برقرار کرده اند.
ملکی به ارزش ۲۰۰ میلیارد تومان در خیابان فرشته در اختیار مدرسه فرهنگ متعلق به غلامعلی حداد عادل قرار دارد که اجاره به قیمت روز پرداخت نمی‌شود. اگر این ملک به بنیاد برگردد می‌فروشیم و خرج مستضعفان می‌کنیم.
ساختمان مرکز مطالعات و تحقیقات زنان سال‌ها و با مجوز در اختیار عده‌ای از بانوان از جمله خانم ابتکار، مولاوردی و بقیه بود که پیش از تصدی مسئولیت بنده در بنیاد، آن را تخلیه کردند. آن‌ها بابت تخلیه با توافق بنیاد در همان زمان، پنج میلیارد تومان می‌گیرند و پس از بررسی‌ها مشخص بود خلاف بود و کسی که ملک بنیاد مستضعفان در اختیار او بوده است باید اجرت المثل هم بپردازد و امیدواریم این مبلغ برگردد و مشکل حقوقی و قضایی پیدا نکند.
ملکی هم در اختیار رئیس جمهور اسبق برای موسسه باران بوده است که پیش از تصدی مسئولیت بنده در بنیاد، تخلیه شده بود.
احمدی نژاد رئیس جمهور سابق با مجوز در ملک مربوط به بنیاد مستضعفان با مساحت حدود هزار و ۸۰۰ متر مربع در منطقه ولنجک برای چند سال مستقر است. البته پیامی داده که آماده است به مرکز شهر منتقل شود، اما ملکی را با آن شرایط نداشتیم که تحویل دهیم.
یکی از ملک‌های بسیار خوب و ارزشمند ما در ضلع جنوبی کاخ نیاوران است که در اختیار مجمع تشخیص مصلحت نظام و زمین آن متعلق به بنیاد بوده است و ۱۲ طبقه در آن ساخته شد و مجمع آن را تخلیه کرد و اکنون مرکز پژوهش‌های مجلس در آن جا مستقر است.
یک جای خوب بنیاد در کوهک در اختیار نیروی دریای ارتش است و مقام معظم رهبری فرمانده کل قوا هم فرموده است، آقای سرلشکر باقری فرمانده ارتش هم امضا کرده است، اما نمی‌روند و پیگیری‌های ما به در بسته خورده است.
یکی از املاک خوب ما در منطقه جماران در دست سپاه، ولی امر است، اما آن را به بنیاد پس نمی‌دهند و بنده را در این ملک راه ندادند. ارزش این ملک بیش از ۲۰۰ میلیارد تومان است و از آن استفاده هم نمی‌شود، اما به کجا شکایت ببریم؟
پرویز فتاح متولد سال ۱۳۴۰ است او از تیر ماه سال ۹۸ جایگزین سعیدی‌کیا در ریاست بنیاد مستضعفان شد. فتاح در دولت محمود احمدی‌نژاد وزیر نیرو بود و دوره‌ای هم رییس بنیاد تعاون سپاه بوده است. پیش از ریاست بنیاد نیز، رییس کمیته امداد بود.
واکنش سیاستمداران و نهادها به سخنان فتاح
این موارد خلاصه حرف‌های جنجالی فتاح بود که واکنش‌های این افراد و نهادها را در پی داشت، که خلاصه این واکنش‌ها هم به این شرح است:
دفتر محمود احمدی نژاد: طی سال گذشته و با افزایش نجومی قیمت‌ها، این دفتر ابتدائاً و رأساً پیشنهاد تخلیه را به مسئولین بنیاد داده است، لیکن از طرف آنان تا کنون هیچ درخواستی حتی تلویحی برای تخلیه ارائه نشده است. با این حال آمادگی داشته و داریم که ساختمان مذکور را تخلیه نماییم و خواهیم کرد. کافی بود مسئولین مربوطه درخواست خود را مستقیماً به این دفتر اعلام می‌نمودند.
بنیاد باران: متاسفانه توضیحات آقای فتاح درباره ملک جماران ناقص و شبهه برانگیز است. چرا که در همان سال‌ها اعلام شد که ملک مذکور از سوی موسسه تنظیم و نشر آثار امام در اختیار سید محمد خاتمی قرار گرفته و به هیچ عنوان دفتر بنیاد باران نبوده است. آقای خاتمی بعد از قطع هرگونه کمک و حمایت دولت آقای احمدی نژاد مدتی را به دلیل اینکه دبیر کنگره بین المللی امام خمینی (ره) بودند به دعوت یادگار امام در مجموعه مذکور مستقر و از قسمت‌هایی از فضای آن به عنوان دفتر استفاده می‌کردند و به محض توافق دفتر تنظیم و نشر آثار امام با بنیاد مستضعفان مبنی بر تحویل ملک، بدون هیچ توقع یا انتظاری و در حالی که محلی برای دفتر ایشان به عنوان رییس جمهور پیشین در نظر گرفته نشده بود، دفترشان را تعطیل و آنجا را ترک کردند.
معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده: آقای فتاح خیلی‌ها شما را به دیانت می‌شناختند! صحبت دیشب شما، اما اشتباه زیاد داشت و نام بردن از من و خانم مولاوردی با حقیقت ماجرا سازگار نیست که گویا رانت یا نفع شخصی بوده. ساختمان اوایل دهه ۷۰ بانظر امام به موسسه مطالعات زنان داده شد که ما مسئولیتی نداشتیم.
شهیندخت مولاوردی (مرکز مطالعات زنان): آقای فتاح شما را به سلامت نفس می‌شناختم. کاش در جایگاه مهمی که قرار گرفته اید در روایتهایتان بیش از پیش دقیق‌تر و مسئولانه‌تر باشید تا با مغلطه طوری وانمود نشود گر حکم شود که مست گیرند ... منتظر جوابیه مستند و مستدل هیات مدیره موسسه بمانید.
مجمع تشخیص مصلحت نظام: پس از آن براساس تدابیر مقام معظم رهبری مبنی بر تمرکز امور مجمع (سازمانی و ساختمانی) به درخواست دبیر مجمع و موافقت معظم‌له مبنی بر انتقال مجمع به ساختمان قدیم مجلس شورای اسلامی، در مردادماه ۱۳۹۷ و در زمان ریاست مرحوم آیت‌الله هاشمی شاهرودی بر مجمع، ساختمان کاخ مرمر تحویل ریاست وقت بنیاد مستضعفان محمد سعیدی‌کیا شد. علاوه بر ساختمان کاخ مرمر، دو ساختمان مرکز تحقیقات استراتژیک که توسط آقای روحانی و سپس ولایتی مدیریت می‌شد نیز در مردادماه ۱۳۹۷ به ریاست وقت بنیاد سعیدی‌کیا تحویل شد.
نیروی دریایی ارتش: بر اساس مصوبات ابلاغی مقرر شده اراضی پادگان کوهک بالمناصفه بین نیروی دریایی ارتش و بنیاد مستضعفان تقسیم شود و در مسیر اجرای این مصوبه ستاد کل نیرو‌های مسلح به عنوان حَکم عمل خواهد کرد. بر این اساس تمامی عواید حاصل از اعیان اراضی پادگان کوهک (ساخت و ساز‌های انجام شده در محدوده پادگان) متعلق به نیروی دریایی ارتش خواهد بود و بنیاد موظف به پرداخت ارزش آن به نیروی دریایی است. پس از برگزاری جلسات متعدد در سطح نیروی دریایی ارتش و بنیاد مستضعفان و تعیین نحوه اجرای مصوبات ابلاغی از طریق بکارگیری کارشناسان منتخب طرفین بمنظور تعیین ارزش کارشناسی روز عرصه و اعیان پادگان کوهک، کارشناس منتخب بنیاد مستضعفان، منصفانه و عادلانه عمل نکرده و موجب توقف هرگونه اقدام در پرداخت ارزش واقعی حاصل از عرصه و اعیان به نیروی دریایی ارتش شد که همین امر توقف اجرای مصوبه ابلاغی را بدنبال داشت.
سردار جباری فرمانده سپاه، ولی امر: پس از انتصاب آقای فتاح به ریاست بنیاد مستضعفان، در همان روز اخذ حکم مسئولیت توسط ایشان، آمادگی خود را برای واگذاری ملک جماران (که در واقع یک زمین و سوله مخروبه با کاربری پارکینگ است)، به ایشان اعلام کردم. به رغم پیشقدم بودن سپاه، ولی امر برای واگذاری این مکان (ملک جماران) به بنیاد مستضعفان، تنها پس از چند روز از توافق وگفتگوی صورت گرفته، جناب آقای فتاح با ارسال نامه‌ای آزادسازی مکان مذکور را مطالبه کردند، در حالی که از حدود دو ماه پیش در تعامل با بنیاد، توافقات قطعی برای حل و فصل موضوع استرداد این محل با معاونین ذیربط در بنیاد مستضعفان صورت پذیرفته و عدم آگاهی ریاست بنیاد از عزم جدی ما برای واگذاری ملک مذکور و توافقات حاصله بین دو مجموعه تعجب‌برانگیز است.
تاکنون فقط غلامعلی حداد عادل مدیریت مدرسه فرهنگ و همچنین علیرضا زاکانی رییس مرکز پژوهش‌های مجلس به سخنان فتاح واکنش نشان نداده اند.
سیر تا پیاز جنجال پرویز فتاحفتاح سال گذشته جانشین سعیدی کیا در نبیاد مستضعفان شد
نگاه تحلیلگران
از طرف دیگر اظهارات رییس بنیاد مستضعفان تحلیل‌های فراوانی را در میان سیاستمداران و فعالان رسانه‌ای در پی داشته است. به عقیده بسیاری این سخنان بیشتر مصرف انتخاباتی و سیاسی دارد و پرویز فتاح به دنبال نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ است.
این نکته هم قابل تامل است که طرح این مسائل و اختلافات بنیاد مستضعفان با چهره‌های سیاسی و نهاد‌های مهم کشور امری بی سابقه است. مدیران بنیاد پیشتر این مسائل را رسانه‌ای نمی‌کردند واختلافات را پشت در‌های بسته حل و فصل می‌کردند. به نوعی فتاح اقدامی غیر متعارف انجام داده است.
در میان تحلیل‌های موجود چند تحلیل از نحوه رفتار فتاح بیش از همه مورد توجه قرار گرفته است. از جمله اینکه صادق زیباکلام در این باره به فرارو گفت: «شاید این اظهارات در تلویزیون درست باشد، اما بیشتر خوراک تبلیغاتی است. آقای فتاح شناسنامه، کارت ملی و سه قطعه عکس خود را در دست گرفته و انتقاد از چهره‌های سیاسی و نهادها را می‌توان آغاز ثبت نام او در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ دانست.»
به نظر می‌رسد فتاح به طرح این سخنان به دنبال آن بوده است که از خود چهره‌ای فساد ستیز نشان دهد که به دنبال منافع مستضعفان است. اما احتمالا در این کار خیلی موفق نبوده است، هر چند این رفتار از سوی تحلیلگران پوپولیستی ارزیابی شده، اما بازخورد زیادی هم در جامعه نداشته است و فقط چهره مقامات و نهادها را تخریب کرده است. آیا حالا فتاح را به عنوان چهره‌ای فساد ستیز می‌شناسند؟، حداقل رصد شبکه‌های اجتماعی این را نشان نمی‌دهد.
مسئله‌ای که مطرح است این است که بنیاد مستضعفان خود نیز این اموال را مصادره کرده است از سوی دیگر این املاک برای امور شخصی تصاحب نشده اند و نمی‌تون به عنوان مصداق فساد از آن‌ها سخن گفت.
عباس عبدی تحلیلگر مسائل سیاسی معتقد است که فتاح "با اشاره به یک‌سری اسامی و اینکه فلان ملک بنیاد دست این است و دست آن بوده، خواست تصویری ضد فساد از خود نشان دهد. در حالی که بخش مهمی از آنچه گفت اصلا مهم نبود و حتی فساد نبود. حتی اگر همه‌اش هم فساد باشد، جزو فرعی و کوچکی از ماجرای تاریخ فساد در این بنیاد است که برای طرح این مساله موجب به حاشیه رفتن متن فساد می‌شود."
عبدی معتقد است رییس بنیاد مستضعفان برای نشان دادن روحیه فساد ستیزی راه‌های دیگری دارد از جمله اینکه " بفرمایید لیست کلیه دارایی‌های بنیاد از ابتدا تا حالا داده شود و معلوم کنید کدام‌ها در اختیار کی هست؟ بفرمایید لیست اموال منقول بنیاد را بدهند و معلوم کنید به چه قیمتی و به چه کسانی فروخته شده‌اند؟ بفرمایید قرارداد‌های موجود این بنیاد شفاف شود. آیا خبر منتشر شده درباره پرداخت هزار میلیاردی برای تبلیغات با صداوسیما را رد می‌کنید؟ بفرمایید که سهام بنیادمستضعفان در اپراتوری‌های تلفن همراه و افزایش تعرفه استفاده از اینترنت چگونه است؟ و مواضع آقای رییس بنیاد درباره افزایش سرسام‌آور تعرفه‌های اینترنت چیست؟ ارقام یک ماهه این افزایش تعرفه‌ها معادل خرید همه این ساختمان‌هاست."
این روزنامه‌نگار معتقد است سخنان فتاح "نمایشی سیاسی" است که "نتیجه‌ای جز لوث شدن مفهوم مبارزه با فساد ندارد و به انحراف بردن افکار عمومی و زمینه‌سازی تبلیغاتی برای انتخابات ندارد."
از طرف دیگر جنجال ایجاد شده بحث قدیمی و دنباله دار کارکرد بنیاد مستضعفان را در دوباره پیش کشیده است. سوال مهم این است با وجود این همه اموال و سرمایه و املاک بنیاد مستضعفان چرا کشور هنوز اینقدر فقیر دارد.
حسین دهباشی فعال رسانه‌ای در این باره در توئیتی نوشت: "اصلا فرض کن سپاه، ولی امر اون ملکِ مرغوبِ جماران را برگردوند به بنیاد؛ که چی؟ از این جیبِ نظام رفته به اون جیب‌اش! ولی هر وقت از رویِ اون سی‌سانتی‌متر ابرِ چسبیده به صندلیِ چرخان‌ات در طبقه ۴۸ام اومدی پایین و گفتی بعد از چهل‌سال، چرا بیشتر از قبل مستضعف داریم، بیا صحبت کنیم! "
رویکرد فتاح در بنیاد مستضعفان از زاویه دیگری هم دیده شده است. آیا او می‌خواهد همه املاک بنیاد را بفروشد؟، حسام‌الدین آشنا مشاور رییس جمهور در این باره نوشت: «چه بنیادی شود این بنیاد! فرمودند مستاجران بنیاد باید یا اجاره‌ها را به‌روز و یا ملک را تخلیه کنند، اما نفرمودند با آنان‌که املاک را به نام مزایده، ولی با مصالحه و توصیه مالک شده‌اند چه باید کرد و نفرمودند فردای فروش سریع همه اموال و املاک، بنیاد می‌ماند یا جمع می‌شود.»
تحلیلگران دیگری هم عملکرد بنیاد در سال‌های پس از انقلاب را مورد توجه قرار داده اند و می‌گویند بهتر است رییس بنیاد توضیح دهد که چه نقش در فقرزدایی داشته است.
محمد فاضلی استاد دانشگاه در کانال تلگرام خود در این مورد نوشت: «کارآیی و اثربخشی شیوه اداره بنیاد و تأثیر آن بر کاهش فقر، و بالاخص توانمندسازی فقرا، و جایگاه آن در نظام کلی حمایت اجتماعی از فقرا، بر اساس چه شاخص‌هایی، در کدام دستگاه نظری و با چه میزانی از اطمینان و اعتبار سنجیده می‌شود؟»
فاضلی در یادداشت خود به این نکته توجه کرده که بنیاد به اندازه ۱۰ درصد دولت نیروی انسانی دارد، او نوشت: "حجم دارایی‌های بنیاد و عملیات آن چقدر است که به اندازه ۱۰ درصد دولت نیروی انسانی دارد؟ " فاضلی همچنین پرسیده است که چرا " چرا گزارش شفافی درباره شیوه هزینه‌کرد درآمد‌های بنیاد برای مستضعفان، در اختیار عموم نیست؟ "
این‌ها برخی مواردی است که پرویز فتاح هیچ اشاره‌ای به آن‌ها نکرده است. او در مصاحبه خود گزارش کار بنیاد را هم به صورت گذرا اعلام کرد و به سرعت به سراغ سخنان جنجالی خود رفت، تا حاشیه‌های زیادی ایجاد کند. با توجه به واکنش‌ها پس از سخنان فتاح به نظر می‌رسد هدف احتمالی او در مصاحبه جنجالی برآورده نشده است و حتی بحث‌ها و مسائل قدمی بنیاد را پیش کشیده است. از منظر سیاسی هم به نظر نمی‌رسد فتاح نتیجه مثبتی از این سخنان گرفته باشد، رسانه‌های جریان اصلی اصولگرا درباره اظهارات او سکوت کرده‌اند، حمایت رسانه‌ای از رییس بنیاد مستضعفان دیده نمی‌شود که این یک نکته منفی برای او می‌تواند باشد.
خبرهای مرتبط
نظر شما