امیدی جدید برای درمان سرطان خون

محققان دانشگاه مسی نیوزلند طی یک بررسی نشان دادند داروی آزمایشی «Dinaciclib» می‌تواند تاثیر سودمندی در درمان میلوم متعدد خاصی و لوسمی میلوییدی، دو سرطان شایع خون که معمولا در مغز استخوان‌ها وجود دارند، بر جای بگذارد.

داروی "Dinaciclib" توانسته است مکانیزم بقای سلولی موسوم به «پاسخ پروتئین واتابیده (UPR)» را مختل کند؛ بدون «UPR» سلول‌های میلوم متعدد و لوسمی میلوییدی قادر به مبارزه با آسیب‌های ناشی از عوامل ضد سرطانی نبودند.

محققان می‌گویند گرچه این دارو توانسته در فاز یک و دو آزمایشات بالینی موفقیت از خود نشان دهد، اما هنوز مکانیزم فعالیت آنتی تومور این دارو به طور کامل مشخص نشده است.

«Dinaciclib» جزئی از ردۀ داروهایی موسوم به «مهارکننده کیناز وابسته به سایکلین (CDK)» است. «CDK» مجموعه‌ای از فعالیت‌ها به نام چرخه سلولی یا تقسیم سلولی را که منجر به تقسیم و نسخه برداری از سلول می‌شود، تنظیم می‌کند.

مشاهدات آزمایشگاهی این پژوهش نشان داد که دو نوع «CDK» خاص یعنی «CDK1» و «CDK5»، با کنترل تولید و تجمع پروتئینی اتصالی موسوم به «XPB_1» نقش کلیدی را در تنظیم «UPR» ایفا می‌کنند.

شکل خاصی از «XBP-1» در کنترل بیان ژن‌های مهم در پاسخ‌های استرس سلولی حیاتی است. عوامل استرس‌زای خارجی نظیر عوامل ضد سرطانی می‌توانند باعث تجمع پروتئین‌های کژتابی در شبکه آندوپلاسمی که مسؤول نقل و انتقالات ترکیبات مهم بقای سلولی است، شود.

عوامل استرس زا می‌توانند باعث تجمع «XPB-» در هسته سولی شوند که همین امر باعث ترویج «UPR» و یاری رسانی سلول در مقاومت علیه تاثیر پروتئین‌های کژتاب می‌شود.

محققان کشف کردند که «Dinaciclib» با دخالت در فعالیت «UPR» باعث آغاز نوعی از خودکشی سلولی موسوم به «آپوپتوزیس» در سلول‌های لوسمی میلوییدی و میلوم متعدد شود.

یافته‌های این پژوهش در مجله «Molecular Cancer Therapeutics» منتشر شده است.