بهنام فروتن نیا، پژوهشگر و تحلیلگر اجتماعی:
کرونا،تهدید جامعه و مسئولیت اجتماعی/ مقابله با کرونا عزم اجتماعی می خواهد
بالاخره پس از دوماه از شیوع بیماری کرونا(آنفلوآنزای جهش یافته) در ووهان چین و پراکنش در تعدادی از کشورهای جهان پای این ویروس به کشور باز شد و با سرعت در اقصی نقاط کشور در حال پخش است.
بهنام فروتن نیا در یاداداشتی که در اختیار صدای ایران قرار داده به عوامل پیشگیرانه کرونا در لرستان پرداخته است.
کرونا،تهدید جامعه و مسئولیت اجتماعی
بالاخره پس از دوماه از شیوع بیماری کرونا(آنفلوآنزای جهش یافته) در ووهان چین و پراکنش در تعدادی از کشورهای جهان پای این ویروس به کشور باز شد و با سرعت در اقصی نقاط کشور در حال پخش است.هر چند مسئولین و شبکه های اجتماعی از همان ابتدا پیشگیری را عامل مهم جلوگیری ذکر کرده و توصیه های مناسبی را به مردم اعلام نموده اند اما باید پذیرفت زیر ساخت های درمانی باید متناسب با شیوع بیماری هایی از این دست آمادگی کامل را داشته باشند.الگوی پیشگیری،درمان و نحوه کنترل بیماری توسط کشور چین می تواند یک الگوی مناسب باشد.چگونگی قرنطینه استانی،احداث بیمارستان تخصصی در کمتر از 10 روز وسایر موارد باید مد نظر مسئولین ذیصلاح باشد.
بالاخره پس از دوماه از شیوع بیماری کرونا(آنفلوآنزای جهش یافته) در ووهان چین و پراکنش در تعدادی از کشورهای جهان پای این ویروس به کشور باز شد و با سرعت در اقصی نقاط کشور در حال پخش است.هر چند مسئولین و شبکه های اجتماعی از همان ابتدا پیشگیری را عامل مهم جلوگیری ذکر کرده و توصیه های مناسبی را به مردم اعلام نموده اند اما باید پذیرفت زیر ساخت های درمانی باید متناسب با شیوع بیماری هایی از این دست آمادگی کامل را داشته باشند.الگوی پیشگیری،درمان و نحوه کنترل بیماری توسط کشور چین می تواند یک الگوی مناسب باشد.چگونگی قرنطینه استانی،احداث بیمارستان تخصصی در کمتر از 10 روز وسایر موارد باید مد نظر مسئولین ذیصلاح باشد.
جامعه مخاطره آمیز جهانی
سال 1986 اولریش بک جامعه شناس آلمانی نظریه جامعه مخاطره آمیز را در کتابی با همین عنوان ارائه کرد.جامعه ایی که مخاطرات آنرا به اقتصاد جهانی نوین و الکترونیک مرتبط می کرد. جامعۀ مخاطره آمیز جهانی، انسان ها را به نحوی فزاینده، هم درگیرِ مخاطرات محلی، ملی و جهانیِ زندگیِ شخصی و حرفه ای شان نموده و هم بر شدت آسیب پذیریِ آنها افزوده است.گیدنز جامعه شناس بریتانیایی نیز با دیدگاهی مشابه عصر جهانی شدن را انتشار پدیده مخاطره دانسته و دوران فعلی را با عنوان مدرنیته متاخر چنین بیان می کند:اما ویژگی دوران مدرنیته متاخر و عصر جهانی شدن، انتشار پدیده مخاطره است و مخاطرات نیز به لحاظ کیفی متفاوتند. یعنی انسان در مدرنیته متاخر، گذشته از مخاطرات بیرونی، با مخاطراتی که خودش تولید می کند نیز مواجه است. یعنی باید در نظر آوریم که ما بر سر طبیعت چه می آوریم. موضوعاتی مثل گرم شدن زمین، کمبود آب و... نمونه هایی از مخاطرات جدید تولید شده است.
کرونا، محصول انسان مدرن
در عصر ارتباطات و پیشرفت های خیره کننده علوم مختلف انسان معاصر مغرور بر داشته های خود دنیا را به دست سیاست پیشگانی سپرده که حتی در آزمایشگاه های تولیدات علوم هم بازیچه دست سیاست مداران و حکمرانان هستند.بعد از حادثه اتمی هیروشیمای ژاپن و انفجار بمب اتم تصور می رفت آخرین فاجعه انسانی دست ساز بشر باشد اما نه تنها آخرین واقعه نبود بلکه هر روز به سبب جنگ اقتصادی و دستیابی به منابع ثروت توسط کشورهای قدرتمند این خطرات انسان ساز بیشتر و تغییر شکل داده اند.این خطرات در تمام عرصه های فرهنگی،اجتماعی،اقتصادی،سیاسی ملموس و معمولا" کشورهای فقیر،کمتر توسعه یافته میدان آزمایش جنگ قدرت های بزرگ بوده وهستند.استیلای فرهنگی،جنگ های نیابتی،غارت منابع،جلوگیری از رشد اقتصادی کشورهای جهان سوم،تحریم، تاسیس فرق جدید،تولید سلاح های کشتار جنگی و اقتصاد وابسته را می توان بخشی از سیاست های اتاق فکر کشورهای توسعه یافته باشد.کرونا ویروس هم شاید یکی از محصولات جنگ اقتصادی باشد؟
سال 1986 اولریش بک جامعه شناس آلمانی نظریه جامعه مخاطره آمیز را در کتابی با همین عنوان ارائه کرد.جامعه ایی که مخاطرات آنرا به اقتصاد جهانی نوین و الکترونیک مرتبط می کرد. جامعۀ مخاطره آمیز جهانی، انسان ها را به نحوی فزاینده، هم درگیرِ مخاطرات محلی، ملی و جهانیِ زندگیِ شخصی و حرفه ای شان نموده و هم بر شدت آسیب پذیریِ آنها افزوده است.گیدنز جامعه شناس بریتانیایی نیز با دیدگاهی مشابه عصر جهانی شدن را انتشار پدیده مخاطره دانسته و دوران فعلی را با عنوان مدرنیته متاخر چنین بیان می کند:اما ویژگی دوران مدرنیته متاخر و عصر جهانی شدن، انتشار پدیده مخاطره است و مخاطرات نیز به لحاظ کیفی متفاوتند. یعنی انسان در مدرنیته متاخر، گذشته از مخاطرات بیرونی، با مخاطراتی که خودش تولید می کند نیز مواجه است. یعنی باید در نظر آوریم که ما بر سر طبیعت چه می آوریم. موضوعاتی مثل گرم شدن زمین، کمبود آب و... نمونه هایی از مخاطرات جدید تولید شده است.
کرونا، محصول انسان مدرن
در عصر ارتباطات و پیشرفت های خیره کننده علوم مختلف انسان معاصر مغرور بر داشته های خود دنیا را به دست سیاست پیشگانی سپرده که حتی در آزمایشگاه های تولیدات علوم هم بازیچه دست سیاست مداران و حکمرانان هستند.بعد از حادثه اتمی هیروشیمای ژاپن و انفجار بمب اتم تصور می رفت آخرین فاجعه انسانی دست ساز بشر باشد اما نه تنها آخرین واقعه نبود بلکه هر روز به سبب جنگ اقتصادی و دستیابی به منابع ثروت توسط کشورهای قدرتمند این خطرات انسان ساز بیشتر و تغییر شکل داده اند.این خطرات در تمام عرصه های فرهنگی،اجتماعی،اقتصادی،سیاسی ملموس و معمولا" کشورهای فقیر،کمتر توسعه یافته میدان آزمایش جنگ قدرت های بزرگ بوده وهستند.استیلای فرهنگی،جنگ های نیابتی،غارت منابع،جلوگیری از رشد اقتصادی کشورهای جهان سوم،تحریم، تاسیس فرق جدید،تولید سلاح های کشتار جنگی و اقتصاد وابسته را می توان بخشی از سیاست های اتاق فکر کشورهای توسعه یافته باشد.کرونا ویروس هم شاید یکی از محصولات جنگ اقتصادی باشد؟
دنیای مخاطره آمیز و مسئولیت اجتماعی
حقوق شهروندی و نقش آفرینی شهروندان در اجرای مسئولیت اجتماعی در دنیای معاصر حائز اهمیت بوده و به عنوان یک شاخص تاثیر مستقیم در سیاست گذاری دولت و رعایت تکلیف بسیاری از حوزه های اجتماعی،فرهنگی،اقتصادی،سیاسی را می تواند به نفع اجتماع و افراد آن هدایت نماید. یکی از مصداق های تحقق حقوق شهروندی مسئولیت اجتماعی یا به تعبیری جامعه پذیری است.فرد متعلق به اجتماع در مقابل مخاطراتی که شهروندان را تهدید می نماید احساس وظیفه نموده و متعلق به هرقشری باشد در کاهش خطر،پیشگیری ودرمان تلاش می نماید در جامعه امروز گاهی مسئولیت اجتماعی قربانی طمع ورزی و حرص سودجویان و هنجارشکنان می شود.اگر چه تعداد اقلیت باشد بازهم تاثیری بر سلامت شهروندان خواهد داشت نمونه های از مسئولیت گریزی در سطح کلان وخرد قابل مشاهده است که می توان به افزایش قیمت ها پس از افزایش تقاضا در همه زمینه ها،احتکار،تقلب،عدم فروش و.... اشاره کرد.
مقابله با کرونا عزم اجتماعی می خواهد
در حال حاضر عبور از پیچ سخت کرونا اولویت اول جامعه اجتماعی و کارگزاران دولت محسوب می شود اما صرفا با ترس و اضطراب،شایع پراکنی فرافکنی از سوی شبکه های اجتماعی و برخورد های منفعلانه نمی توان به آرامش مردم کمک کرد.در چنین مواقعی گروه های مرجع مسئولین عالیرتبه ،نهادها،سازمان های مردم نهاد،علما،پزشکان،تولید کنندگان،صاحبان حرف و مشاغل مرتبط با سلامت مردم،رسانه های ارتباط جمعی و خود شهروندان نقش مهم و بازیگردان این تهدید بشمار می روند. یکی از حلقه های مفقوده از دیرباز در رعایت حقوق شهروندی توسط دولت عدم نظارت دقیق و آموزش صاحبان مشاغل خدماتی مرتبط با سلامت مردم است مشاغلی از قبیل:نانوایی،قصابی،مراکز بهداشت،سوپر مارکت،رستوران،اغذیه فروشی،کارگاه های تولید مواد غذایی، مسئولین آموزشگاه ها و مدارس و.....بوده است که شاید کرونا ویروس فرصتی فراهم نماید فرآیندهای حقوق شهروندی نه صرفا" در ادارات دیوانسالار که در کف خیابان مورد توجه قرار گیرد.
یک نمونه امید آفرین از مسئولیت اجتماعی را تعدادی از پزشکان شهر خرم آباد در مکاتبه با استاندار لرستان در مورخه سوم اسفند ماه 98 به منصه ظهور رسید که خواستار تعطیلی مدارس استان تا پایان هفته شدند این مکاتبه و در خواست یک نقطه عطف بر مطالبه گری اجتماعی از طرف یک طیف متخصص بوده که با اقبال مدیریت ارشد استان و شورای تامین مواجه شد در حالیکه آموزش و پرورش اصرار بر دایر نمودن کلاس های درس از تاریخ سوم اسفند داشت یک اجماع و مطالبه تخصصی گام مهمی در پیشگیری انجام داد.انتظار می رود سایر اقشار مرتبط با سلامت اجتماع در یک همبستگی اجتماعی فعالانه با اعتماد سازی و شفافیت زیر ساخت های مناسب اولیه را فراهم و جامعه را در مسیر سلامت هدایت نمایند.شاید کرونا آخرین تهدید نباشد .پس باید جامعه ایی قوی و منسجم داشت تا تهدایدات خنثی شود.
حقوق شهروندی و نقش آفرینی شهروندان در اجرای مسئولیت اجتماعی در دنیای معاصر حائز اهمیت بوده و به عنوان یک شاخص تاثیر مستقیم در سیاست گذاری دولت و رعایت تکلیف بسیاری از حوزه های اجتماعی،فرهنگی،اقتصادی،سیاسی را می تواند به نفع اجتماع و افراد آن هدایت نماید. یکی از مصداق های تحقق حقوق شهروندی مسئولیت اجتماعی یا به تعبیری جامعه پذیری است.فرد متعلق به اجتماع در مقابل مخاطراتی که شهروندان را تهدید می نماید احساس وظیفه نموده و متعلق به هرقشری باشد در کاهش خطر،پیشگیری ودرمان تلاش می نماید در جامعه امروز گاهی مسئولیت اجتماعی قربانی طمع ورزی و حرص سودجویان و هنجارشکنان می شود.اگر چه تعداد اقلیت باشد بازهم تاثیری بر سلامت شهروندان خواهد داشت نمونه های از مسئولیت گریزی در سطح کلان وخرد قابل مشاهده است که می توان به افزایش قیمت ها پس از افزایش تقاضا در همه زمینه ها،احتکار،تقلب،عدم فروش و.... اشاره کرد.
مقابله با کرونا عزم اجتماعی می خواهد
در حال حاضر عبور از پیچ سخت کرونا اولویت اول جامعه اجتماعی و کارگزاران دولت محسوب می شود اما صرفا با ترس و اضطراب،شایع پراکنی فرافکنی از سوی شبکه های اجتماعی و برخورد های منفعلانه نمی توان به آرامش مردم کمک کرد.در چنین مواقعی گروه های مرجع مسئولین عالیرتبه ،نهادها،سازمان های مردم نهاد،علما،پزشکان،تولید کنندگان،صاحبان حرف و مشاغل مرتبط با سلامت مردم،رسانه های ارتباط جمعی و خود شهروندان نقش مهم و بازیگردان این تهدید بشمار می روند. یکی از حلقه های مفقوده از دیرباز در رعایت حقوق شهروندی توسط دولت عدم نظارت دقیق و آموزش صاحبان مشاغل خدماتی مرتبط با سلامت مردم است مشاغلی از قبیل:نانوایی،قصابی،مراکز بهداشت،سوپر مارکت،رستوران،اغذیه فروشی،کارگاه های تولید مواد غذایی، مسئولین آموزشگاه ها و مدارس و.....بوده است که شاید کرونا ویروس فرصتی فراهم نماید فرآیندهای حقوق شهروندی نه صرفا" در ادارات دیوانسالار که در کف خیابان مورد توجه قرار گیرد.
یک نمونه امید آفرین از مسئولیت اجتماعی را تعدادی از پزشکان شهر خرم آباد در مکاتبه با استاندار لرستان در مورخه سوم اسفند ماه 98 به منصه ظهور رسید که خواستار تعطیلی مدارس استان تا پایان هفته شدند این مکاتبه و در خواست یک نقطه عطف بر مطالبه گری اجتماعی از طرف یک طیف متخصص بوده که با اقبال مدیریت ارشد استان و شورای تامین مواجه شد در حالیکه آموزش و پرورش اصرار بر دایر نمودن کلاس های درس از تاریخ سوم اسفند داشت یک اجماع و مطالبه تخصصی گام مهمی در پیشگیری انجام داد.انتظار می رود سایر اقشار مرتبط با سلامت اجتماع در یک همبستگی اجتماعی فعالانه با اعتماد سازی و شفافیت زیر ساخت های مناسب اولیه را فراهم و جامعه را در مسیر سلامت هدایت نمایند.شاید کرونا آخرین تهدید نباشد .پس باید جامعه ایی قوی و منسجم داشت تا تهدایدات خنثی شود.
نظر شما