احساس خطر اسرائیل و عربستان از بهبود روابط تهران-واشنگتن
ایران و آمریکا پس از قضایای داعش، مذاکرات هسته ای و ... در بهترین حالت برقراری ارتباط طی چند دهه گذشته قرار دارند، این امر موجب آن شده است که ایران اکنون به یکی از لیبرال ترین و باثبات ترین کشورهای خاورمیانه تبدیل شود.
سایت روزنامه آمریکایی بیزینس اینسایدر، همزمان با آغاز دور جدید مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 در نیویورک و در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد به شرایط موجود میان دو کشور و مذاکرات هسته ای پرداخته و می نویسد: از زمان انقلاب اسلامی ایران در سال 1979 روابط میان ایران و آمریکا در شرایط خصمانه ای قرار گرفت.
در سال 1979 انقلابیون ایران حکومت دیکتاتور مورد حمایت آمریکا، «محمدرضا پهلوی» را سرنگون کردند و پس از اشغال سفارت آمریکا 53 آمریکایی را به مدت بیش از یک سال بازداشت کردند و خواستار بازگشت شاه مخلوع این کشور که به آمریکا سفر کرده بود، شدند.
در آمریکا، بحران گروگانگیری شهروندان این کشور در ایران، موجب تضعیف جایگاه ریاست جمهوری جیمی کارتر و بازگشت شعار «مرگ بر آمریکا» به جمع مردم ایران شد. در ایران و در مقابل افکار عمومی به شدت به علت حمله آمریکا به یک هواپیمایی مسافربری و کشته شدن بیش از 290 ایرانی غیرنظامی در سال1988 و همچنین حمایت ریگان، رئیس جمهوری آمریکا از صدام حسین، پس از استفاده وی از سلاح های شیمیایی در جنگ علیه ایران، به شدت صدمه وارد شده بود.
اما اکنون و در حالی که مذاکرات هسته ای تاریخی میان ایران و 1+5 در جریان است، یک رئیس جمهور اصلاح طلب در ایران بر سر کار است و دو کشور منافع مشترکی در مقابله با گروه تروریستی داعش و برقراری ثبات در عراق دارند. همه‌ی این موارد موجب آن شده است که دو کشور در بهترین حالت برقراری ارتباط طی چند دهه گذشته قرار داشته باشند. این امر موجب آن شده است که ایران اکنون به یکی از لیبرال ترین و باثبات ترین کشورهای خاورمیانه تبدیل شود.
با وجود آنکه اطمینانی در این زمینه وجود ندارد اما به نظر می رسد که ایران و آمریکا ارتقاء روابط خود را در زمینه های همکاری های نظامی و اقتصادی آغاز کرده اند.
اتحاد علیه داعش
یک کارشناس مسائل ایران در گفت وگو با بیزینس اینسایدر در این باره می گوید: ایران و امریکا هردو، پیشرفت و تهدیدات گروه تروریستی داعش را به عنوان گسترش افراط گرایی می بینند که می تواند تشدید شود، ایدئولوژی افراط گرایی سنی که می تواند تهدیدی برای ایران شیعه و نفوذ آن در عراق باشد.
یکی دیگر از کارشناسان غربی در مرکز دیپلماسی کاخ سفید با ایران نیز عنوان داشت: ایران و آمریکا منافع مشترک آشکاری دارند و اگر به دلیل موانع سیاسی داخلی و بین المللی نبود اتحاد ایران و آمریکا بی شک صورت می گرفت.
پس از حملات 11 سپتامبر آمریکا، ایران به اجرای استراتژی نظامی ناتو کمک کرد و برای تشکیل جدید افغانستان مشاوره هایی ارائه کرد.
با وجود چشم اندازی متفاوت برای آینده عراق از سوی ایران و آمریکا، دو کشور از خروح صدام حسین حمایت کردند. ایران جنگی طولانی مدت با صدام حسین، دیکتاتور عراق در دهه 1980 میلادی داشت.
بیزینس اینسایدر در ادامه مدعی می شود که ایران نخستین کشوری بود که پس از درخواست کمک کردها در شمال عراق برای مبارزه با داعش، به یاری این منطقه از عراق شتافت. با وجود آنکه این همکاری‌ها اعلام نشد اما انتشار گزارشی از سوی العربیه، نشان می دهد که ایران حمایت های نظامی از کردهای عراق داشته است و حتی نیروهای زمینی خود را به مدت 1 ماه برای مقابله این گروه تروریستی عازم خاک عراق کرده بود.
یکی از تحلیلگران مسائل آمریکا و ایران همچنین گفت: پس از آنکه آمریکا خواستار کناره گیری نوری المالکی، نخست وزیر سابق عراق از قدرت در ماه ژوئن شد، این ایران بود که در نهایت وی را ماه گذشته وادار به استعفا کرد.
وی در ادامه می افزاید: عربستان سعودی، متحد نزدیک آمریکا، بزرگترین حامی گروه تروریستی داعش است؛ آمریکا مشترکات بیشتری با ایران نسبت به عربستان سعودی دارد.
نقش تندروها در روابط دو کشور
اسرائیل، به عنوان متحد آمریکا در منطقه ترجیح می دهد که روابط ایران و آمریکا در حالت خصمانه باقی بماند.
بیزینس اینسایدر در ادامه به نقل از این تحلیلگر می نویسد: در صورت بهبود روابط ایران و آمریکا، کشورهای بسیاری متضرر خواهند شد و متاسفانه ذهنیت اسرائیلیان نیز بر این موضوع است که در صورت بهبود این رابطه، امنیت آنها به خطر خواهد افتاد، ذهنیت مشابه آنچه عربستان سعودی نیز در این رابطه دارد.
ارزش های نزدیک به یکدیگر میان ایران و آمریکا
زمینه های مشترک امنیتی در منطقه، تنها مواردی نیسند که می توانند ایران و آمریکا را به یکدیگر نزدیک کنند. در مقایسه با بسیاری از کشورهای دیگر در خاورمیانه این دو کشور ارزش های مشابه به یکدیگری نیز دارند.
برخلاف عربستان سعودی، ایران به زنان خود اجازه کار، رانندگی، دادن رای، مسافرت تنهای و حتی حضور در دولت را می دهد.
نظرسنجی ها همچنین نشان می دهد که اغلب ایرانیان نظر مثبتی نسبت به آمریکا دارند. بر اساس گزارشی از موسسه آتلانتیک، اکثریت روشنی از مردم ایران خواستار موفقیت مذاکرات کنونی ایران و آمریکا هستند.
منبع: نامه نیوز
نظر شما