نوبخت:گشتهای موتوری انصارغیر قانونی است

سخنگوی دولت به انصار حزب‌الله درباره به راه انداختن گشت‌های ارشاد موتوری هشدار داد و اعلام کرد: «دولت با هر اقدام غیرقانونی در این باره برخورد می‌کند.»

به نوشته ایران، ساعتی پس از آن که انصار حزب‌الله از تشدید فعالیت‌های خود خبر داد، «محمدباقر نوبخت» از همه دستگاه‌های مربوط خواست وظایف و برخوردهای قانونی خود در این باره را انجام دهند. او که در حاشیه جلسه هیأت دولت با خبرنگاران گفت‌وگو می‌کرد، در پاسخ به ادعای انصار حزب‌الله مبنی بر این که «هزینه این اقدامات را به جان خریده‌اند» گفت: «برای کسی صورت حساب نمی‌فرستند، این هزینه به پای اسلام نوشته می‌شود.»

سخنگوی دولت با اشاره به گروه‌های تروریستی فعال در منطقه، گفت: «در حال حاضر عده‌ای در کشورهای همسایه بویژه در عراق در تلاش هستند تا چهره‌ای خشن و غیرمنطقی از اسلام عزیز به جهانیان ارائه دهند. با توجه به اوضاع منطقه و تحرک برخی گروه‌ها که به نام اسلام انجام می‌شود،‌ این شیوه‌ها مورد تأیید نیست.» نوبخت با بیان این که «ما اعتقاد نداریم که بدحجابی نسبت به گذشته تشدید شده است» تأکید کرد: «بانوان ما باید مورد تکریم باشند. قانون سازوکار برخورد با این مسأله را مشخص کرده است و هرنوع روش غیرقانونی و بی‌احترامی به بانوان برای دولت پذیرفتنی نیست.» وی با تأکید بر مواضع دولت گفت: «روش‌های غیرفرهنگی و خشنی که گاهی برخی استفاده می‌کنند، گرچه ممکن است از سر مسئولیت یا اعتقاد باشد، اما این روش‌ها در گذشته نه تنها مؤثر نبوده، بلکه باعث تشدید این امر نیز شده است.» وی با تحذیر از برخورد‌های «تند» و «فیزیکی» تأکید کرد: «بدحجابی یک مشکل فرهنگی است و باید متناسب با آن از سازوکارهای فرهنگی استفاده کنیم. البته همه روش‌های فرهنگی هم متناسب نیست و باید از روش‌های مناسب خاص خود برای این امر استفاده کنیم.»

نوبخت با اشاره به نهادهای مسئول در این باره گفت: حتی در این میان بسیاری از دستگاه‌های غیردولتی نیز از بودجه دولت برای امور فرهنگی استفاده می‌کنند. بنابراین دولت از این دستگاه‌ها نیز درخواست می‌کند که گزارش بدهند مبالغی که در این خصوص از دولت دریافت کرده‌اند در بحث حجاب چه نتایجی داشته است.

سخنگوی دولت در ادامه از «همه افرادی که می‌خواهند از سر دلسوزی با مقوله بدحجابی برخورد کنند»، درخواست کرد اگر برنامه‌ای برای بهبود این پدیده دارند، آنها را ارائه کنند تا چنانچه لازم باشد، منابع مالی آنها از سوی دولت تأمین شود.

آغاز مرحله دوم یارگیری انصار حزب‌الله

اظهارات نوبخت اندکی پس از آن مطرح شد که انصار حزب‌الله در اطلاعیه‌ای با اعلام شماره تلفنی در سایت خود، برای راه انداختن گشت‌های موسوم به امر به معروف و نهی از منکر فراخوان داد. این تشکل برای آنچه «تکمیل و گسترش گروه‌های سیار امر به معروف و نهی از منکر» عنوان شد، از «برادران داوطلب» خواست شعار «یا حسین» و از «خواهران متقاضی» درخواست کرد شعار «یا زینب» را به این شماره تلفن پیامک کنند. به گزارش سایت انصار حزب‌الله این دومین مرحله عضوگیری برای مأموریتی است که این تشکل برای خود تعریف کرده است.

هفته گذشته «عبدالمجید محتشم»، دبیرکل انصار حزب‌الله از بسیج 3 هزار زن و هزار مرد برای گسیل به خیابان‌های تهران و شهرهای دیگر برای ارشاد زنان و دختران خبر داد. نیروهایی که به گفته او از طریق توزیع فرم انتخاب شدند و کارت شناسایی هم ندارند اما امر به معروف و نهی از منکر را فریضه الهی می‌دانند. او در تشریح چگونگی این ارشاد‌ها به آریا گفته بود: «گرفتن و بردن، کار ما نیست. ما تذکر زبانی می‌دهیم اما این تذکر حتماً جدی و مؤثر خواهد بود.» دبیر کل انصار حزب‌الله در گفت‌وگوهای مشابهی که هفته گذشته داشت، کوشید گرد خشونت را از فعالیت «آمران» خود پاک کند و از رسانه‌ها و فعالان سیاسی خواست قضاوت را به بعد از دیدن فعالیت‌های ارشادی این تشکل واگذار کنند اما لحن اطلاعیه روز گذشته به اندازه لحن دبیرکل ملایم نبود.

 انصار حزب‌الله در اطلاعیه  اخیر خود در واکنش به انتقادات گسترده تأکید کرد: «یکی از کارویژه‌های انصار جذب داوطلب برای فعالیت در گروه‌های سیار امر به معروف و نهی از منکر بود تا به اذن و فضل الهی عمل به این فریضه را وسعت بخشیده و معابر را از لوث وجود مظاهر فسق پیراسته کنیم.» این اطلاعیه سپس با طرح این پرسش که «کجای قانون آمده که اگر این فریضه الهی به صورت دسته‌جمعی و سواره انجام شود غیر قانونی است؟» تأکید کرد: «گروه‌های امر به معروف و ناهی از منکر سیار، نه ضابط قضایی هستند و نه مأمور به بگیر و ببند که نیاز به کسب اجازه از کسی داشته باشند. آنان جمعی دغدغه‌مند هستند که در این وانفسای لجام گسیختگی فساد و فحشا در معابر برای اقامه فریضه واجب الهی قیام کرده‌اند و هزینه آن را نیز به جان خریده‌اند.»

کدام هزینه؟

همین بخش از اطلاعیه انصار حزب‌الله واکنش سخنگوی دولت را به دنبال داشت. چرا که به اعتقاد محمدباقر نوبخت، هزینه این قبیل رفتارها به نام اسلام نوشته می‌شود و نه تنها تأثیر ندارد بلکه ممکن است به تشدید موضوع هم بینجامد. موضعی که به کرات از سوی رئیس جمهوری و مسئولان ارشد وزارت کشور بر آن تأکید شده. چنان که «غلامحسین امیری» قائم مقام وزیر کشور در گفت‌وگو با «ایران» هزینه‌های برخورد نیروی انتظامی- که قانونی هم بود- را «سنگین» توصیف و در کارایی‌اش ابراز تردید کرد. وی در گفت‌وگوی خود تأکید کرد که فعالیت انصار حزب‌الله و هر گروهی که بخواهند در این راستا فعالیت کنند، نیازمند مجوز است و به این تشکل هشدار داد که در صورت اقدام، وزارت کشور از نیروی انتظامی خواهد خواست که به وظیفه قانونی خود عمل کند. هشداری که نه تنها از سوی انصار حزب‌الله جدی گرفته نشد بلکه آنها یک قدم جلوتر گذاشته و اقدام به یارگیری مجدد کرده‌اند. اقدامی که در سایت‌ها و رسانه‌های داخلی و خارجی بازتاب یافته و برخی آن را به «بازگشت انصار حزب‌الله به خیابان» تعبیر می‌کنند.

ریزش ها و تغییرات

انصار حزب‌الله یکی از تشکل‌هایی است که در سال 1370 اعلام موجودیت کرد. به گزارش منابع خبری این تشکل از سوی حسین الله‌کرم به همراه عبدالحسین محتشم و  حجت‌الاسلام پروازی، مسعود ده نمکی  و برخی چهره های سیاسی  با هدف امر به معروف و نهی از منکر پایه ریزی شد.اوج فعالیت این گروه دهه هفتاد و دولت اصلاحات بود.

اصلاح‌طلبان انصار حزب‌الله را متهم به نقش آفرینی فعال در ماجرای کوی دانشگاه در سال 78 ، حمله به سینما قدس در سال 74، محاصره فرودگاه خرم آباد در سال 79 و برخی اقدامات تشنج آفرین دیگر کرده و از آنان با عنوان  «گروه فشار» و «لباس شخصی» یاد می‌کردند. عنوانی که البته از سوی انصار حزب‌الله رد می‌شد. با پایان دولت اصلاحات، فعالیت این تشکل هم فروکش کرد. در این اثنا البته ریزش‌ها و تغییراتی درون این گروه رخ داد. برخی از اعضای مؤثر این تشکل به دولت احمدی نژاد پیوستند؛ حسین الله‌کرم استاد دانشگاه شد؛ مسعود ده نمکی فیلمسازی را انتخاب کرد و حجت‌الاسلام پروازی هم کنار کشید. انصار حزب‌الله هم اگر چه گاهی انتقادهایی را متوجه دولت می‌کرد اما اوج رفتارهای اعتراضی‌شان در پایان دولت دوم احمدی‌نژاد تلاش برای متوقف کردن اکران فیلم‌هایی چون «زندگی خصوصی» و فیلم «گشت ارشاد» بود. همین حضور کمرنگ بود که این سؤال را مطرح می‌کرد که آیا در دولت‌های نهم و دهم هیچ منکر نگران کننده‌ای روی نداد؟ یا انصار حزب‌الله دیگر قصد فعالیت در خیابان را ندارد؟ به یکی از این سؤال‌ها در اردیبهشت امسال پاسخ داده شد. وقتی که این تشکل به هواداران خود فراخوان داد برای جمع کردن «غائله بی حجابی و عریانی» مقابل وزارت کشور تجمع کنند. تجمعی که البته مجوز نداشت و تجمع کنندگان هم مدعی بودند که نیازی به مجوز ندارند. این تشکل به همراه هوادارانش 10 روز بعد در پایان نماز جمعه در اعتراض به «بدحجابی» و تعلل آنچه دولت در برخورد  اجتماعی خواند راهپیمایی کردند و از این تاریخ به بعد بود که بازگشت انصار حزب‌الله به خیابان بعد از 8 سال کلید خورد.

قانون یا بی‌قانونی؟

بازگشت انصار حزب‌الله به خیابان و نحوه برخورد با  فضای جامعه با چند اتفاق همراه بود. نخست این که غیر از یکی دو سایت خبری هیچ رسانه دیگری از این حضور مجدد استقبال نکرد. صدا و سیما هم در واکنشی از این تشکل خواست اقدامات و منویات خود را در چارچوب قانون دنبال کند.
روزنامه‌ها و پایگاه‌های خبری در خلال مصاحبه‌ها و گزارش‌های خود پرسش‌ها و تردیدهایی در این باره مطرح کردند از این قبیل که اگر آمران به معروف کارت شناسایی نداشته باشند هر کس می‌تواند با ادعای انتسابش به این تشکل، راه زنان و دختران را ببندد و از آنان سوء استفاده کند. یا این که بر اساس این استدلال که امر به معروف و نهی از منکر نیازی به مجوز ندارد، هر کس می‌تواند در اعتراض به هر موضوعی که به نظرش منکر آمد، تجمع و راهپیمایی کند. آنچه مزید بر علت شد انتشار تصاویر از افرادی است که گفته می‌شود آمر به معروف بودند، اما رفتارشان در نهایت به ضرب و جرح منتهی شد و هفته گذشته خبرگزاری فارس از جراحت یکی از این افراد خبر داد.

 انتشار اخبار و تصاویری از این دست در کنار پرسش‌های جدی اما بی پاسخ  باعث شده ناظران نسبت به تبعات چنین اقداماتی فراقانونی هشدار دهند و تبعات آن  را یادآور شوند. موضوعی که در دو هفته گذشته نگرانی‌هایی را میان مردم بویژه زنان و دختران بر انگیخت.
 هر چند سخنگوی دولت اطمینان داد که دولت اجازه برخورد خارج از قانون و احترام به هیچ گروهی را نخواهد داد و از دستگاه‌های مسئول خواست به وظیفه خود در این باره عمل کنند اما مشخص نیست این برخورد شامل فعالیت‌هایی چون انتشار اخبار نگران کننده خواهد شد یا نه؟