فرمان قیمت بازار خودرو در دست خودروسازان

بررسی قیمت حاشیه بازار خودرو طی چند ماه گذشته بیانگر توقف شیب نزولی قیمت‌ها در بازاری است که مشتری چندانی ندارد. در شرایطی که نرخ ارز سیر نزولی داشته یا تثبیت‌شده است، برخی مقاومت خودروسازان در مقابل کاهش قیمت‌ها را عامل اصلی مدیریت حاشیه بازار و تثبیت یا افزایش نسبی نرخ برخی محصولات می‌دانند.

به گزارش صدای ایران از عصرخودرو، واقعیت آن است که دو خودروساز بزرگ کشور اگرچه از افزایش قیمت‌های اخیر خود عقب‌نشینی کرده‌اند اما مرور عملکرد آن‌ها نشان می‌دهد که طی چند ماه گذشته قیمت محصولات آن‌ها افزایش‌یافته است. طی چند هفته گذشته، ایران‌خودرو و سایپا، قیمت محصولات خود را افزایش داده اما بلافاصله از این تصمیم عقب نشسته و افزایش قیمت‌ها را سهوی یا مرتبط با افزودن آپشن ها عنوان کردند. ابتدا سایپا قیمت یکی از محصولات خود (ساینا) را افزایش داد و وقتی با واکنش‌هایی منفی مواجه شد، اعلام کرد قیمت جدید مربوط به مدل آپشن دار ساینا است. هفته پیش نیز ایران خودرویی‌ها قیمت چهار محصول خود را تا مرز 8 میلیون تومان بالا بردند، اما چند ساعت بعد اعلام کردند این ماجرا سهوی و ناشی از اشتباه نرم‌افزاری بوده است. درواقع به نظر می‌رسد واکنش‌های منفی به افزایش قیمت رسمی خودروها سبب شد دو خودروساز بزرگ کشور تصمیم خود مبنی برافزایش قیمت محصولاتشان را اجرایی نکنند و تا رسیدن فرصتی مناسب دست نگه‌دارند. این در حالی است که ایران‌خودرو و سایپا طی چند ماه گذشته قیمت محصولات خود را افزایش داده و از تصمیمشان نیز عقب‌نشینی نکرده‌اند. بر این اساس، افزایش قیمت‌های اخیر نیز به‌احتمال فراوان مورد تائید وزارت صنعت و نهادهای نظارتی بوده، اما به دلایلی به‌خصوص واکنش منفی افکار عمومی و صعود قیمت خودرو در بازار، به مرحله اجرا نرسید. با سعید مؤتمنی ، رئیس اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان اتومبیل تهران گفت‌وگو کرده‌ایم.

خبرهای متفاوتی در مورد ریزش قیمت خودرو مطرح می‌شود ،وضعیت کنونی بازار خودروهای داخلی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

در بازار خودروهای داخلی رویه‌های متفاوتی بنا بر شیوه عرضه شرکت‌های خودروسازی حاکم است. به‌نحوی‌که قیمت محصولات سایپا طی دو هفته گذشته ثابت مانده و حتی در برخی خودروها کاهش قیمت 500 هزار تا یک‌میلیون تومانی را شاهد بوده است. درواقع قیمت محصولات سایپا یا تثبیت‌شده و یا این‌که کاهش داشته و هیچ افزایش قیمتی نداشته است. مثلاً قیمت پراید 111 که در ابتدای مردادماه جاری 49 میلیون و 500 هزار تومان بود به 48 میلیون و 200 هزار ، قیمت پراید 131 از 44 میلیون تومان به 43 میلیون و 800 هزار، تیبا صندوقدار از 52 میلیون به 50 میلیون و 800 هزار، تیبا2 و ساینا از 57 میلیون و 500 هزار به 57 میلیون تومان کاهش داشته است. درواقع قیمت محصولات سایپا پس از کاهش، طی چند روز اخیر تثبیت‌شده است که علت اصلی آن افزایش تحویل خودروهای ثبت‌نامی به مشتریان توسط نمایندگی‌های فروش این شرکت خودروسازی و فروش فوری اعتباری با موعد تحویل یک‌ماهه پراید 111 به شیوه اینترنتی بوده است. اما قیمت محصولات ایران‌خودرو که قبلاً کاهش‌یافته بود با اعلام این شرکت مبنی برافزایش چند میلیون تومانی قیمت خودروهای پیش‌فروش شده به مشتریان، سیر صعودی قیمت‌ها را شاهد بوده است گرچه این شرکت این افزایش قیمت را ناشی از اشتباه نرم‌افزاری در دعوت‌نامه‌های فروش تلقی کرد اما این اعلام قیمت موج افزایش قیمتی را به راه انداخت که بازگشت آن به قیمت‌های قبل از آن روزها و هفته‌ها زمان می‌برد. باید توجه کرد همواره چسبندگی قیمت خودرو به بالا زیاد است و نمی‌توان انتظار داشت با افزایش قیمت‌ها شاهد بازگشت سریع آن باشیم. با این روند قیمت کارخانه پژو 206 تیپ 5 از 88 به 95 میلیون، پژو 405 از 71 به 74 میلیون تومان، پژو 206 تیپ 2 از 77 به 81 میلیون تومان افزایش یافت و بازگشت قیمت این خودرو زمان‌بر خواهد بود. این شرایط باعث شد تا قیمت حاشیه بازار این خودروها باوجود سیر نزولی چند روز گذشته همچنان بالا بماند به‌نحوی‌که قیمت پژو 206 تیپ 5 به 99 تا 97 میلیون و پژو 405 به 74 میلیون تومان رسیده و اصلاح این قیمت‌ها دو تا سه هفته زمان می‌برد. از سوی دیگر قیمت بازار تابع شرایط عرضه در شرکت‌های خودروسازی و ایران‌خودرو که هفته گذشته تحویل چندانی نداشت در هفته منتهی به 15 مردادماه افزایش یافت. همچنین با توجه به تأکید وزارت صنعت ایران‌خودرو تلاش برای تکمیل و عرضه خودرو را افزایش داده است.

با این روند وضعیت معاملات در بازار خودرو چگونه است ، آیا خریداری برای خودرو وجود دارد؟

اگر کسی نیاز به خودرو داشته باشد می‌خرد این شرایط موجب شده است تا برخلاف گذشته دیگرکسی به‌قصد کسب سود نسبت به خرید خودرو اقدام نکند و تنها مشتریان واقعی نسبت به خریدوفروش خودرو اقدام می‌کنند. وقتی شرکت خودروسازی مثلاً قیمت پژو 206 تیپ 2 ثبت‌نامی مشتریان در مهرماه سال گذشته را مطابق باقیمت حاشیه بازار زمان تحویل مثلاً خردادماه بیش از 76 میلیون تومان تعیین می‌کند، مشتری رغبتی به خرید این خودرو نخواهد داشت چراکه قیمت این خودرو رشد 100 درصدی طی یک سال را تجربه کرده است. 

شرایط قیمت و عرضه خودروهای وارداتی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

در بازار خودروهای وارداتی ثبات قیمت‌ها را شاهد هستیم و تا نیمه مردادماه امسال اتفاق خاصی در بازار خودروهای خارجی نیفتاده و قیمت‌ها همان قیمت‌های ابتدا تا 15 مردادماه امسال است. اکنون خریدوفروش در بازار خودروهای خارجی بیش از 600 میلیون تومان به‌ندرت انجام می‌شود اما در بازار خودروهای خارجی رده قیمتی 300 تا 500 میلیون تومان صفرکیلومتر و دست‌دوم خریدوفروش انجام می‌شود. بااین‌وجود باید توجه کرد که قیمت خودروهای خارجی در بازار تأثیرپذیری مستقیمی از نرخ ارز داشته و بیش از عرضه تابع قیمت‌های جهانی این خودروهاست که بر مبنای نرخ دلار بازار آزاد به‌اضافه هزینه‌های تعرفه واردات شماره‌گذاری و ... تعیین می‌شود. وقتی تقاضای چندانی برای خودروهای بالای 600 میلیون تومان وجود ندارد و خریدوفروش خودروهای خارجی به خودروهای رده قیمتی کمتر از 600 میلیون تومان محدودشده است، تثبیت نرخ ارز موجب خواهد شد تا بار روانی منفی به بازار خودروهای خارجی تحمیل نشود.

سیر تحول قیمت خودروهای داخلی در بازار طی 4ماه گذشته و علت توقف موج کاهش قیمت‌ها چه بوده است؟

بررسی قیمت خودروهای داخلی در حاشیه بازار بیانگر آن است که از 25 فروردین تا اوایل خردادماه امسال، قیمت‌ها حدود 70 تا 100 درصد رشد کرده است. اما از خرداد تا 30 تیرماه امسال قیمت‌ها، نسبت به فروردین‌ماه امسال حدود 30 درصد ریزش داشته است. این شرایط موجب کاهش قیمت پژو 405 به 70 میلیون تومان شد اما شرکت‌های خودروسازی با مدیریت بازار از طریق تعیین قیمت‌های نزدیک به حاشیه بازار زمان تحویل برای خودروهای پیش‌فروش شده ، بازار را مدیریت می‌کنند. وقتی شرکت خودروساز قیمت پژو 206 تیپ 2 با موعد تحویل خردادماه را 76 میلیون تومان تعیین می‌کند به بازار این سیگنال را می‌دهد که قیمت خودرو مذکور با توجه به شرایط عرضه افت بیشتری را نخواهد داشت. این امر موجب می‌شود تا روند کاهش قیمت خودرو متوقف شود. از سوی دیگر خودروسازان با حذف برخی آپشن های خودروهای پیش‌فروش شده یا در چارچوب طرح‌های فروش فوری اعتباری درواقع به‌نوعی از کاهش قیمت خودرو جلوگیری می‌کنند به‌طور مثال اکنون قیمت پژو 206 تیپ 2 فول آپشن در بازار آزاد حدود 81 میلیون تومان است و قیمت نوع معمولی این خودرو 80 میلیون تومان است یا پژو 206 تیپ 5 با ضبط و حس‌گر دنده‌عقب 97 میلیون و قیمت نوع معمولی این خودرو حدود 94 میلیون تومان است این امر بدان معنا است که حذف آپشن ها توسط شرکت‌های خودروسازی به‌عنوان راهکاری برای مقابله با کاهش قیمت خودرو، تأثیر خود را در بازار آزاد خودرو می‌گذارد. باید خودروسازان یک‌بار برای همیشه قیمت تمام‌شده و مصرف‌کننده خودرو را مشخص کنند، وقتی چنین اقدامی صورت نمی‌گیرد نمی‌توان انتظار داشت تا قیمت‌های حاشیه بازار خودرو به ثبات برسد.

برخی بازگشت سایت‌های فضای مجازی به درج قیمت خودرو را عامل توقف سیر نزولی قیمت‌ها می‌دانند، نظر شما چیست؟

باید بپذیریم که اگر محدودیت عرضه نداشته باشیم و ورودی بازار خودرو بسته نشود حتی نمایشگاه‌ها نیز نمی‌توانند قیمت‌های غیرواقعی را برای خودرو تعیین کنند اما وقتی محدودیت عرضه خودرو را شاهد هستیم و حجم تقاضا افزایش می‌یابد، زمینه برای سودجویی در بازار خودرو در فضای مجازی از طریق تبانی برخی افرادی که خودرو را در اختیاردارند، فراهم می‌شود. چراکه این افراد خواستار فروش خودرو به قیمت بالا هستند نباید دنبال ورودی خودرو به بازار را بسته و به دنبال مقصر بگردیم اگر ورودی خودرو به بازار مسدود نباشد عرضه و تقاضا متعادل شده و اتفاقی نمی‌افتد وقتی عرضه کاهش یابد، قیمت‌ها نزولی می‌شود اما اکنون باوجود نبود تقاضا در بازار خودرو شاهد افزایش یا تثبیت قیمت برخی خودروهای داخلی هستیم.

خبر توقف تولید کیا سراتو در شرکت سایپا چه تأثیری بر قیمت این خودرو در بازار گذاشته است؟

هفته گذشته سایپا سراتو را به قیمت 295 میلیون تومان ثبت‌نام می‌کرد اما به دلیل قیمت 290 میلیون تومانی این خودرو در بازار حتی یک نفر نیز ثبت‌نام نکرد این در حالی است که پس از اعلام قطع همکاری سایپا و کیا، بار روانی آن به بازار تحمیل و قیمت حاشیه بازار آن به 305 میلیون تومان افزایش یافت از سوی دیگر ثبت‌نام این خودرو توسط سایپا که تا قبل از آن متقاضی نداشت با اقبال مواجه شد و نمایندگی‌های به ثبت‌نام این خودرو روی آوردند واقعیت آن است که فروشنده‌ای خواستار فروش محصول خود با تبلیغات است و این کار با عناوین مختلف صورت می‌گیرد. این موضوع نیز به ابزاری برای فروش خودرو سراتو تبدیل‌شده است.