نفت به کدام سمت می رود؟
مسیرهای انرژی نقش مهم و موثری در ایجاد امنیت انرژی، رشد و توسعه اقتصادی در کشورها به خصوص کشورهای مصرف‌کننده انرژی و توسعه یافته دارد.
به گزارش صدای ایران روزنامه اعتماد نوشت: مسیرهای انرژی نقش مهم و موثری در ایجاد امنیت انرژی، رشد و توسعه اقتصادی در کشورها به خصوص کشورهای مصرف‌کننده انرژی و توسعه یافته دارد. از مسیرهای ترانزیت انرژی به خصوص نفت می‌توان به مثابه اهرم‌های فشار برای رسیدن به اهداف سیاسی و اقتصادی استفاده کرد. یکی از این اهرم‌ها، تحریم‌های نفتی علیه کشورهای صادرکننده نفت است. اتفاقی که برای ایران در کمتر از یک دهه دو بار رخ داد. اما با هر بار تحریم نه تنها آهنگ رشد اقتصادی جهان کندتر شد بلکه تنش در منطقه خاورمیانه به اقتصاد کشورهای دیگر نیز لطمه زد. یکی دیگر از این اهرم‌ها، افزایش تنش و بر هم خوردن امنیت آبراهه‌های مهم ترانزیت انرژی در جهان است. امریکا به واسطه حضور در منطقه و ایجاد پایگاه‌های مختلف نظامی در کشورهای هم‌پیمانش سعی در القای کاهش امنیت در تنگه هرمز دارد. هر نشانه‌ای مبنی بر به هم خوردن امنیت در آبراهه‌ها و تنگه‌های مهم جهان که محل عبور و مرور کشتی‌های نفتکش است، قیمت‌های نفت را دستخوش تغییر قرار می‌دهد و از آن طریق می‌تواند بر اقتصادهای در حال توسعه‌ای مانند هند و چین تاثیر گذاشته یا جلوی آهنگ رشد اقتصادی سایر کشورهای توسعه یافته را بگیرد.
تنش در مهم‌ترین آبراهه عبوری نفت جهان، یعنی تنگه هرمز که تامین‌کننده 30 درصد از نفت جهان است علاوه بر تغییر در عرضه انرژی، نوسان در قیمت‌ها را نیز به دنبال خواهد داشت. تا قبل از انقلاب نفت شیل در امریکا، ثبات و امنیت در تنگه هرمز و منطقه خلیج فارس از اهمیت بالایی برخوردار بود. هر اقدامی که موجبات بر هم خوردن امنیت و ثبات در این منطقه می‌شد در نهایت اثرش را بر کاهش عرضه نفت در بازار انرژی و افزایش قیمت می‌گذاشت. پس از انقلاب شیل و افزایش تولید نفت امریکا، کشورهای مهم وارد‌کننده نفت مانند چین و هند، سعی بر واردات نفت کمتر از تنگه هرمز دارند. اما این تنگه یک تفاوت با سایرآبراهه‌های جهان دارد؛ اینکه هر کشوری که قصد مراوده چه در حوزه انرژی و چه در حوزه تجاری با کشورهای حوزه خلیج فارس دارد باید از تنگه هرمز استفاده کند و کشتی‌هایش را از طریق آن به بنادر هدف برساند. عوامل تاثیرگذار بر قیمت نفت، تنها آبراهه‌های انتقال نفت خام نیست بلکه چشم‌انداز رشد اقتصادی و آینده مذاکرات هسته‌ای میان ایران و کشورهای دیگر نیز است.
تنش در تنگه هرمز قیمت‌ها را افزایش می‌دهد
هفته گذشته صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی خود از آینده رشد اقتصادی جهان را با توجه به افزایش تنش بین چین و امریکا همچنین کاهش تقاضای جهانی برای انرژی به دلیل ابهام در آینده اقتصاد تعدیل کرد. در این گزارش آمده که یکی از دلایل کاهش رشد اقتصادی در جهان، محدودیت در صادرات نفت ایران، لیبی و ونزوئلاست که باعث می‌شود، دورنمای اقتصاد جهان در هاله‌ای از ابهام قرار گیرد و کاهش تقاضایی برای انرژی به خصوص نفت ایجاد شود. تحریم‌های نفتی علیه ایران علاوه بر اینکه در میان‌مدت می‌تواند بر قیمت‌های نفت در بازار تاثیر بگذارد، امنیت در مهم‌ترین آبراهه نفتی کشور را نیز به مخاطره می‌اندازد. طبق آخرین آمار اداره اطلاعات انرژی امریکا، در سال 2018 روزانه 21 میلیون بشکه و مشتقات نفتی همچنین بیش از 4 تریلیون فوت مکعب گاز از طریق هرمز راهی بازارهای گازی و کشورهای مصرف‌کننده ال‌ان‌جی شد. البته بیشتر کشورهای حاشیه خلیج فارس و کشورهایی که با تنگه هرمز مرز دریایی دارند به عنوان تولیدکننده و صادرکننده انرژی شناخته می‌شوند که این موضوع هم بر اهمیت تنگه هرمز می‌افزاید. در سال گذشته میلادی امریکا روزانه 1.4 میلیون بشکه نفت و مشتقات از کشورهای حاشیه خلیج فارس و تنگه هرمز وارد کرده است. طبق همین آمار کشورهای آسیایی بیش از 75 درصد از انرژی مورد نیاز خود را از طریق تنگه هرمز دریافت کرده‌اند. کشورهایی مانند چین، هند، کره، ژاپن و سنگاپور از مهم‌ترین کشورهای مصرف‌کننده انرژی هستند که وابستگی زیادی به نفتکش‌های خارج شده از تنگه هرمز دارند. در ماه‌های اخیر برخی تحرکات در این تنگه و بیم افزایش تنش‌ها، قیمت نفت را روزانه تغییر داده و برخی کشورها از جمله عربستان به سمت «پلن بی» برای صادرات سریع‌تر نفت خود روی آورده‌اند. عربستان بزرگ‌ترین تولیدکننده انرژی در تنگه هرمز است که 90درصد صادراتش از طریق این تنگه منتقل می‌شود. هر چند که این کشور چند سال پیش خط لوله‌ای با ظرفیت صادرات روزانه 5 میلیون بشکه نفت از طریق دریای سرخ را احداث کرد اما هنوز نتوانسته از آن به اندازه تنگه هرمز بهره ببرد. با گذشت حدود 37 سال از احداث این خط لوله به نظر می‌رسد، عربستان این بار با عزمی جزم‌تر به صادرات بیشتر از طریق این خط لوله می‌اندیشد. هر چند به نظر می‌رسد، بندر باب‌المندب در دریای سرخ نیز آن طور که باید انتظارات انتقال انرژی برای عربستان را برآورده نمی‌کند یکی از انتظارات عربستان تامین امنیت در این بندر است. سال گذشته چند نفتکش عربستانی در این تنگه مورد حمله دزدان دریایی قرار گرفت. چندی پیش نیز خط لوله شرق به غرب که به این بندر متصل است به وسیله پهپاد حوثی‌ها آتش گرفت. این حملات توانست یک و نیم درصد بر قیمت‌های نفت تاثیر بگذارد و آن را افزایش دهد. حملات اخیر نشان می‌دهد که عربستان نمی‌تواند از تنگه هرمز کامل چشم‌پوشی کند و استفاده از این خط لوله را تا به سامان شدن شرایط به تعویق می‌اندازد. از سوی دیگر، انتقال صادرات نفت خام عربستان به دریای سرخ وظیفه حفاظت از نفتکش‌ها را پیچیده‌تر می‌کند چون نیروی‌های دریایی این کشور حالا باید دو تنگه را به جای یکی تحت کنترل خود درآورند. بنابراین عربستان همچنان به تنگه هرمز وابسته است و اگر تنشی در آن اتفاق افتد، بزرگ‌ترین متضررش خواهد بود.
کاهش قیمت نفت
پس از آنکه عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه روز یکشنبه و پس از نشست برجام در وین با گروهی از امضاکنندگان توافق هسته‌ای، صحبت‌های مطرح شده را سازنده اعلام کرد، قیمت نفت روند کاهشی به خود گرفت. به گزارش رویترز با افزایش احتمال آرام شدن تنش‌های خاورمیانه، قیمت نفت افت کرد و قیمت پیش‌خرید هر بشکه نفت خام برنت دریای شمال ۰.۴۹ درصد افت کرد و به ۶۳.۱۵ دلار رسید. قیمت پیش‌خرید هر بشکه نفت خام امریکا نیز ۰.۳۰ درصد پایین آمد و به ۵۶.۰۳ دلار رسید.
رشد تولید نفت امریکا صفر می‌شود
بعد از انقلاب شیل در امریکا، این کشور در مدت کوتاهی توانست جایگاهی برای خود بین تولیدکنندگان بزرگ نفت دنیا دست و پا کند. طبق گزارش نشریه فوربس در کمتر از 8 سال، تولید نفت شیل امریکا از کمتر از ۶ میلیون بشکه در روز به بیش از ۱۲ میلیون بشکه در روز رسید. شاید افزایش تولید نفت امریکا به بیش از دو برابر 10 سال پیش باعث شده که قیمت نفت با ادامه توافق کاهش تولید اوپک بالاتر نرود.
«پرمین»، مهم‌ترین منطقه برای تولید نفت شیل است که اخیرا بحث‌هایی در خصوص کاهش روند تولید در آن منتشر شده است. طبق آمارهای اداره اطلاعات انرژی، یک روند کاهشی در تولید نفت امریکا از ماه ژانویه گزارش شده که از ماه مه شدت گرفته است. طبق این گزارش سرعت کاهش رشد تولید آنقدر بالاست که تا پایان سال جاری به زیر صفر می‌رسد. وقتی رشد تولید به زیر صفر برسد، نشان‌دهنده کاهش سالانه تولید نفت امریکا خواهد بود. البته نتیجه‌گیری درخصوص کاهش ادامه‌دار تولید نفت امریکا سخت است و ممکن است آغازی بر افزایش تولید نفت شیل باشد، مانند آنچه که در سال 2015 اتفاق افتاد. کاهش تولید سالانه نفت امریکا، بهترین نتیجه را برای اوپک در بر دارد چرا که می‌داند در کنار کاهش تولید امریکا و ادامه کاهش تولید، قیمت‌های نفت افزایش یافته و مجددا اوپک برگ برنده را در بازار انرژی در دست خواهد گرفت.
تنش در مهم‌ترین آبراهه عبوری نفت جهان، یعنی تنگه هرمز که تامین‌کننده 30 درصد از نفت جهان است علاوه بر تغییر در عرضه انرژی، نوسان در قیمت‌ها را نیز به دنبال خواهد داشت. تا قبل از انقلاب نفت شیل در امریکا، ثبات و امنیت در تنگه هرمز و منطقه خلیج فارس از اهمیت بالایی برخوردار بود. هر اقدامی که موجبات بر هم خوردن امنیت و ثبات در این منطقه می‌شد در نهایت اثرش را بر کاهش عرضه نفت در بازار انرژی و افزایش قیمت می‌گذاشت. پس از انقلاب شیل و افزایش تولید نفت امریکا، کشورهای مهم وارد‌کننده نفت مانند چین و هند، سعی بر واردات نفت کمتر از تنگه هرمز دارند. اما این تنگه یک تفاوت با سایرآبراهه‌های جهان دارد؛ اینکه هر کشوری که قصد مراوده چه در حوزه انرژی و چه در حوزه تجاری با کشورهای حوزه خلیج فارس دارد باید از تنگه هرمز استفاده کند و کشتی‌هایش را از طریق آن به بنادر هدف برساند. عوامل تاثیرگذار بر قیمت نفت، تنها آبراهه‌های انتقال نفت خام نیست بلکه چشم‌انداز رشد اقتصادی و آینده مذاکرات هسته‌ای میان ایران و کشورهای دیگر نیز است.
تنش در تنگه هرمز قیمت‌ها را افزایش می‌دهد
هفته گذشته صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی خود از آینده رشد اقتصادی جهان را با توجه به افزایش تنش بین چین و امریکا همچنین کاهش تقاضای جهانی برای انرژی به دلیل ابهام در آینده اقتصاد تعدیل کرد. در این گزارش آمده که یکی از دلایل کاهش رشد اقتصادی در جهان، محدودیت در صادرات نفت ایران، لیبی و ونزوئلاست که باعث می‌شود، دورنمای اقتصاد جهان در هاله‌ای از ابهام قرار گیرد و کاهش تقاضایی برای انرژی به خصوص نفت ایجاد شود. تحریم‌های نفتی علیه ایران علاوه بر اینکه در میان‌مدت می‌تواند بر قیمت‌های نفت در بازار تاثیر بگذارد، امنیت در مهم‌ترین آبراهه نفتی کشور را نیز به مخاطره می‌اندازد. طبق آخرین آمار اداره اطلاعات انرژی امریکا، در سال 2018 روزانه 21 میلیون بشکه و مشتقات نفتی همچنین بیش از 4 تریلیون فوت مکعب گاز از طریق هرمز راهی بازارهای گازی و کشورهای مصرف‌کننده ال‌ان‌جی شد. البته بیشتر کشورهای حاشیه خلیج فارس و کشورهایی که با تنگه هرمز مرز دریایی دارند به عنوان تولیدکننده و صادرکننده انرژی شناخته می‌شوند که این موضوع هم بر اهمیت تنگه هرمز می‌افزاید. در سال گذشته میلادی امریکا روزانه 1.4 میلیون بشکه نفت و مشتقات از کشورهای حاشیه خلیج فارس و تنگه هرمز وارد کرده است. طبق همین آمار کشورهای آسیایی بیش از 75 درصد از انرژی مورد نیاز خود را از طریق تنگه هرمز دریافت کرده‌اند. کشورهایی مانند چین، هند، کره، ژاپن و سنگاپور از مهم‌ترین کشورهای مصرف‌کننده انرژی هستند که وابستگی زیادی به نفتکش‌های خارج شده از تنگه هرمز دارند. در ماه‌های اخیر برخی تحرکات در این تنگه و بیم افزایش تنش‌ها، قیمت نفت را روزانه تغییر داده و برخی کشورها از جمله عربستان به سمت «پلن بی» برای صادرات سریع‌تر نفت خود روی آورده‌اند. عربستان بزرگ‌ترین تولیدکننده انرژی در تنگه هرمز است که 90درصد صادراتش از طریق این تنگه منتقل می‌شود. هر چند که این کشور چند سال پیش خط لوله‌ای با ظرفیت صادرات روزانه 5 میلیون بشکه نفت از طریق دریای سرخ را احداث کرد اما هنوز نتوانسته از آن به اندازه تنگه هرمز بهره ببرد. با گذشت حدود 37 سال از احداث این خط لوله به نظر می‌رسد، عربستان این بار با عزمی جزم‌تر به صادرات بیشتر از طریق این خط لوله می‌اندیشد. هر چند به نظر می‌رسد، بندر باب‌المندب در دریای سرخ نیز آن طور که باید انتظارات انتقال انرژی برای عربستان را برآورده نمی‌کند یکی از انتظارات عربستان تامین امنیت در این بندر است. سال گذشته چند نفتکش عربستانی در این تنگه مورد حمله دزدان دریایی قرار گرفت. چندی پیش نیز خط لوله شرق به غرب که به این بندر متصل است به وسیله پهپاد حوثی‌ها آتش گرفت. این حملات توانست یک و نیم درصد بر قیمت‌های نفت تاثیر بگذارد و آن را افزایش دهد. حملات اخیر نشان می‌دهد که عربستان نمی‌تواند از تنگه هرمز کامل چشم‌پوشی کند و استفاده از این خط لوله را تا به سامان شدن شرایط به تعویق می‌اندازد. از سوی دیگر، انتقال صادرات نفت خام عربستان به دریای سرخ وظیفه حفاظت از نفتکش‌ها را پیچیده‌تر می‌کند چون نیروی‌های دریایی این کشور حالا باید دو تنگه را به جای یکی تحت کنترل خود درآورند. بنابراین عربستان همچنان به تنگه هرمز وابسته است و اگر تنشی در آن اتفاق افتد، بزرگ‌ترین متضررش خواهد بود.
کاهش قیمت نفت
پس از آنکه عباس عراقچی، معاون وزیر امور خارجه روز یکشنبه و پس از نشست برجام در وین با گروهی از امضاکنندگان توافق هسته‌ای، صحبت‌های مطرح شده را سازنده اعلام کرد، قیمت نفت روند کاهشی به خود گرفت. به گزارش رویترز با افزایش احتمال آرام شدن تنش‌های خاورمیانه، قیمت نفت افت کرد و قیمت پیش‌خرید هر بشکه نفت خام برنت دریای شمال ۰.۴۹ درصد افت کرد و به ۶۳.۱۵ دلار رسید. قیمت پیش‌خرید هر بشکه نفت خام امریکا نیز ۰.۳۰ درصد پایین آمد و به ۵۶.۰۳ دلار رسید.
رشد تولید نفت امریکا صفر می‌شود
بعد از انقلاب شیل در امریکا، این کشور در مدت کوتاهی توانست جایگاهی برای خود بین تولیدکنندگان بزرگ نفت دنیا دست و پا کند. طبق گزارش نشریه فوربس در کمتر از 8 سال، تولید نفت شیل امریکا از کمتر از ۶ میلیون بشکه در روز به بیش از ۱۲ میلیون بشکه در روز رسید. شاید افزایش تولید نفت امریکا به بیش از دو برابر 10 سال پیش باعث شده که قیمت نفت با ادامه توافق کاهش تولید اوپک بالاتر نرود.
«پرمین»، مهم‌ترین منطقه برای تولید نفت شیل است که اخیرا بحث‌هایی در خصوص کاهش روند تولید در آن منتشر شده است. طبق آمارهای اداره اطلاعات انرژی، یک روند کاهشی در تولید نفت امریکا از ماه ژانویه گزارش شده که از ماه مه شدت گرفته است. طبق این گزارش سرعت کاهش رشد تولید آنقدر بالاست که تا پایان سال جاری به زیر صفر می‌رسد. وقتی رشد تولید به زیر صفر برسد، نشان‌دهنده کاهش سالانه تولید نفت امریکا خواهد بود. البته نتیجه‌گیری درخصوص کاهش ادامه‌دار تولید نفت امریکا سخت است و ممکن است آغازی بر افزایش تولید نفت شیل باشد، مانند آنچه که در سال 2015 اتفاق افتاد. کاهش تولید سالانه نفت امریکا، بهترین نتیجه را برای اوپک در بر دارد چرا که می‌داند در کنار کاهش تولید امریکا و ادامه کاهش تولید، قیمت‌های نفت افزایش یافته و مجددا اوپک برگ برنده را در بازار انرژی در دست خواهد گرفت.
نظر شما