دوشنبه ۱۰ ارديبهشت ۱۴۰۳ - 2024 April 29
وزیر امور خارجه گفت: وزارت خارجه بلافاصله پس از تعیین خط مبدا توسط پنج کشور حاشیه دریای خزر قطعا مفاد توافق شده در کنوانسیون را برای امضای نهایی، به مجلس ارسال می‌کند.
کد خبر: ۲۳۰۱۲۱
تاریخ انتشار: ۰۷ مرداد ۱۳۹۸ - ۱۶:۲۰
وزیر امور خارجه گفت: وزارت خارجه بلافاصله پس از تعیین خط مبدا توسط پنج کشور حاشیه دریای خزر قطعا مفاد توافق شده در کنوانسیون را برای امضای نهایی، به مجلس ارسال می‌کند.

به گزارش صدای ایران از تسنیم، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه که به منظور پاسخ به برخی سوالات نمایندگان درباره سهم ایران از بستر، زیربستر و پهنه دریای خزر به مجلس رفته بود،‌ طی سخنانی با اشاره به چارچوب سیاسی و حقوقی کنوانسیون دریای خزر اظهار داشت: حساسیت جمهور ی اسلامی ایران به تمامیت ارضی و استقلال کشور به گونه‌ای بوده که ما افتخار می‌کنیم تنها حکومتی که حتی یک وجب از خاک یا آب ایران را مورد مذاکره قرار نداده، نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران بوده است. علی‌رغم فشارهای فراوان و جنگ تحمیلی 8 ساله، این افتخار بزرگی برای رهبری نظام و مردم است که در برابر این فشار مقاومت‌ کردند و با خون‌ پاک شهدا حتی یک وجب از خاک خود را به بیگانگان تسلیم نکردیم.

وی افزود: جمهوری اسلامی از ابتدای فروپاشی دولت شوروی تمام تلاش خود را برای حفظ منافع ایران در دریای خرز به کار بسته است. وزارت امور خارجه با هدایت شورای عالی امنیت ملی مسئولیت مذاکراتی که در قالب کنوانسیون حقوقی دریای خزر مطرح بوده، بر عهده داشته است. این مذاکرات دشواری بسیاری داشته و تمام تلاش ما این بوده که حق جمهوری اسلامی محفوظ بماند و علت به طول انجامیدن 21 ساله این مذاکرات نیز همین مسئله بوده است. 

ظریف گفت:‌ در طول این 21 سال پروتکل‌های زیادی با موضوعات مختلف از جمله حفاظت از محیط زیست دریای خزر، ماهی‌گیری در این دریا مطرح شده و در نهایت نیز کنواسیون جامع حقوقی دریای خزر که موضوع اصلی مذاکرات ما در 21 سال اخیر بوده، به نتیجه رسید. این کنواسیون در سال 95 و 96 مراحل نهایی مذاکراتی خود را طی کرد و پس از آن مراحل داخلی در کشورها طی شد.

وزیر امور خارجه خاطرنشان کرد: اینکه کنوانسیون در سال 97 پس از تصویب شورای عالی امنیت ملی امضا شد به این معنا نیست که کنوانسیون در سال 97 مذاکره شده بود بلکه این مذاکرات در 21 سال اخیر ادامه داشته. البته بخشی اصلی این مذاکرات در سالهای 94 تا 96 در جریان بوده است. و اینطور نیست که ما در شرایط تحریمی سال 97 این کنوانسیون را به امضا رسانده باشیم و در این سال صرفا طی مراحل قانونی که اکثر آن نیز در ایران انجام شده بود کنوانسیون در سال 97 به امضای سران 5 کشور عضو کنواسیون در آمد. دولت در زمانی که مراحل اولیه را طی کند در آن زمان دولت کنوانسیون را برای تصویب به مجلس ارائه خواهد کرد و هیچ چیز بدون تصویب مجلس حتما نهایی نخواهد شد. 

ظریف با بیان اینکه در سوالات دوستان مطرح شده که آیا ما در این کنوانسیون سهمی برای جمهوری اسلامی از بستر و زیربستر دریای خزر مشخص کردیم یا خیر،گفت: درباره پهنه آبی با توجه به مشکلاتی که در دهه 70 در مسئله زیربستر ایجاد شد و کشورهای ساحلی خلیج فارس در توافقاتی دوجانبه مشکلات خود را حل کردند، در مسئله روی آب توافق کردیم تنها در صورتی تقسیم روی آب مورد تایید است که با موافقت 5 کشور باشد. کار دیگری که در کنوانسیون شده برای ترسیم خط مبدا است. سواحل دریای خزر در جمهوری اسلامی سواحل مناسبی نیست و سواحل ما تقریبا صاف است و برخلاف سایر کشورها که در ترسیم خط مبدا به روش سنتی می‌توانستند حقوق بیشتری نسبت به ایران داشته باشند.

وی افزود: به همین خاطر بود که تواقق کردیم که خط مبدا باید مورد توافق هر 5 کشور باشد و ثانیا به صورت ویژه در ماده 1 کنوانسیون اعلام شده که کشورهایی که سواحل نامناسبی دارند، باید از وضعیت ویژه‌ای برخوردار باشد و باید خط مبدا جمهوری اسلامی به گونه‌ای ترسیم شود که ایران باید دریای سرزمینی متناسبی با کشورهای همسایه داشته باشد لذا تمامی پیش‌بینی‌ها برای اینکه کشورهای همسایه و شریک در دریای خزر نتوانند به شکل دوجانبه توافقی را امضا کنند، در نظر گرفته شده است.

وزیر امور خارجه گفت: بنابراین ما در این کنوانسیون توانستیم بندی را بگنجانیم که دیگران نمی‌نتوانند خط مبدا را براساس توافقات زمان شوروی سابق به اجرا برسانند. به غیر از این نکته که تضمینی برای تامین منافع ما است،‌هیچ تصمیم‌گیری درباره بستر و زیربستر یا پهنه دریای خزر شکل نگرفته و آنچه در کنوانسیون حقوقی مورد توافق قرار گرفته، ترکیبات زیست محیطی و کشتیرانی، تعیین حدودی که بعد از تایید خط مبدا صورت می‌گیرد، منظور شده است. 

وی یادآور شد: نکته‌ای که باید درباره امنیت ملی به آن توجه کرد این است که سیاست ما داشتن رابطه خوب با همسایگانمان است که این توافق این هدف را میسر می‌کند. از سوی دیگر این کنوانسیون مانع از این می‌شود که پهنه دریای خزر تبدیل به بستری برای حضور نیروهای نظامی بیگانه بویژه ایالات متحده شود. 

ظریف تاکید کرد: ما در رابطه با آب‌های جمهوری اسلامی و تمامیت جمهوری اسلامی با هیچ کشوری تعارف نداریم و حتما از تمامیت ارضی و آبی کشور دفاع می‌کنیم. ما بلافاصله پس از تعیین خط مبدا توسط پنج کشور قطعا مفاد توافق شده در کنوانسیون را برای امضای نهایی، به مجلس ارسال می‌کند.
نظر شما