کد خدایی:
شورای نگهبان در حوزه انتخابات باید پاسدار حق‌الناس باشد
سخنگوی شورای نگهبان در رابطه با شروط شورای نگهبان در راستای برگزاری انتخابات الکترونیک، گفت: بیشترین مسأله‌ای که ما داریم در حوزه امنیت آرا است. شورای نگهبان در حوزه انتخابات باید پاسدار حق‌الناس باشد.
سخنگوی شورای نگهبان در رابطه با شروط شورای نگهبان در راستای برگزاری انتخابات الکترونیک، گفت: بیشترین مسأله‌ای که ما داریم در حوزه امنیت آرا است. شورای نگهبان در حوزه انتخابات باید پاسدار حق‌الناس باشد.
به گزارش صدای ایران از ایسنا، عباسعلی کدخدایی به مناسبت سالروز تأسیس شورای نگهبان شنبه‌شب با حضور در برنامه «نگاه یک» که به تهیه‌کنندگی حسن نهضت و اجرای مهدی مهدی‌قلی از شبکه یک سیما پخش شد، ضمن تبریک ولادت علی بن موسی الرضا (ع) در پاسخ به اولین سوال مجری در رابطه با تغییراتی که باید در شورا صورت بگیرد در حالی که هنوز جانشین آیت‌الله مؤمن منصوب نشده است و این که «برخی از تغییر و تحول اساسی در رویکرد شورای نگهبان صحبت می‌کنند، این رویکرد تا چه اندازه می‌تواند صحیح باشد؟»، اظهار کرد: این امر در جابجایی اعضای شورای نگهبان کاملاً طبیعی است. از گذشته هم این اتفاق وجود داشت. دوره اعضای شورای نگهبان شش ساله و قابل تمدید است. گاهی تمدید می‌شود و گاهی نمی‌شود زیرا مراحل مختلفی دارد.
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: در این دوره ما سه نفر از عزیزان خود را از دست دادیم. دو فقیه مرحوم آیت‌الله شاهرودی و مرحوم آیت‌الله مؤمن و همچنین مرحوم علیزاده را از دست دادیم؛ به علاوه این که پایان دوره سه نفر از حقوقدانان و سه نفر از فقها هم هست. طبیعتاً ممکن است تغییراتی اتفاق افتد. در بحث حقوقدانان اختیار اولیه برای معرفی به مجلس با رئیس قوه قضائیه است و مجلس هم از بین این اعضا افرادی را انتخاب می‌کند.
وی عنوان کرد: آنچه برای شورای نگهبان مهم است، اجرای وظایف قانونی در چارچوب اختیاراتی است که در قوانین عادی و قانون اساسی برایشان مقرر شده است. خیلی نمی‌توانیم این را به معنای تحول به مفهوم خاص تلقی کنیم. معنای شورای نگهبان در چارچوب قانون عمل می‌کند. افرادی البته هستند که ممکن است با نگرش فقهی و حقوقی جدید باشند و از این بعد ممکن است تغییر رویکرد داشته باشیم اما به نظر می‌رسد با عنایت به تعیین وظایف حقوقدانان در قانون اساسی و قوانین عادی، این تغییر، تغییر قابل توجهی نباشد. امروز سوالی شد که ممکن است برخی افراد گرایش‌های سیاسی داشته باشند. طبیعتاً همه افراد گرایش‌های سیاسی و سلایق دارند و آنچه مهم است، اجرای قانون در آن سمت و پست سیاسی است که دارند.
مجری برنامه از کدخدایی پرسید: با توجه به این که یکی از چهره‌های سیاسی مطرح کرده بود با توجه به فهرستی که از طرف قوه قضائیه به عنوان حقوقدانان مطرح شده، رویکردهای خاص جناحی و سیاسی دارند و این امر از همین الان تکلیف شورای نگهبان را مشخص می‌کند، بفرمائید ملاک انتخاب افراد چگونه است؟
سخنگوی شورای نگهبان عنوان کرد: در قانون اساسی در خصوص فقها عنوان شده است فقهایی که آگاه به مسائل روز باشند که توسط مقام معظم رهبری انتخاب می‌شوند و برای حقوقدانان گفتند از بین گرایش‌های مختلف حقوقی توسط رئیس قوه قضائیه اعلام می‌شود. طبیعتاً اینها وظیفه اصلی‌شان اعلام نظر نسبت به مصوبات از حیث قانون اساسی و موازین شرع است و نباید سلایق شخصی و سیاسی خود را دخیل کنند. البته چون انسان هستند، سلایقی دارند و هیچ‌گاه نمی‌توان از این مساله فرار کرد و بگوییم که شما افرادی را در پستی منصوب می‌کنید که هیچ گونه نظر سیاسی نداشته باشند. من همیشه تاکید کردم مهم اجرای وظیفه قانونی و صحیح افراد فارغ از گرایش‌های سیاسی است.
سخنگوی شورای نگهبان افزود: در گذشته هم همین‌طور بوده است. مرحوم جناب دکتر حبیبی، معاون اول در دو دولت مشهور کشور بودند و همزمان عضو شورای نگهبان هم بودند. آیا می‌توانیم ایشان را متهم کنیم و بگوییم در شورای نگهبان سلایق سیاسی دولت را دخالت می‌دادند؟ فرض این است که چنین اتفاقی نمی‌افتد ان‌شاءالله.
وی در رابطه با اقدامات در دستور کار شورای نگهبان در انتخابات این دوره مجلس شورای اسلامی، گفت: مهم‌ترین اقدامی که قابل پیش‌بینی بود و واقعاً تلاش کردیم اصلاح قانون انتخابات بود که متأسفانه ناتمام ماند. ما اجرای قانون موجود را داریم. بر اساس قانون موجود یک جدول زمان‌بندی لحاظ شده است که استعفا، ثبت نام، بررسی صلاحیت‌ها و تبلیغات و اعلام صحت و سقم نتایج قطعی شورای نگهبان را داریم که باید طبق روال گذشته انجام شود. این مراحل کلی را داریم. در حوزه انتخابات الکترونیک احتمالاً احراز هویت الکترونیکی را خواهیم داشت.
مجری برنامه خطاب به کدخدایی گفت: گفته بودید تخلفات در انتخابات طبیعی است. منظور شما چیست؟
کدخدایی پاسخ داد: انسان جایزالخطاست و هر حرکتی که می‌کند ممکن است با خطا همراه باشد. انتخابات هم یک کنش عظیم سیاسی اجتماعی است که انسان‌ها انجام می‌دهند. طبیعتاً از مسئولین اجرایی، نظارتی و خود مردم امکان تخلف هست. قانون‌گذار انواع تخلفات، نحوه برخورد با تخلفات و نحوه رسیدگی به تخلفات را پیش‌بینی کرده است. ما همیشه اعلام کردیم در این کنش عظیم ممکن است تخلفاتی اتفاق افتد که مهم این است که ما چگونه برخورد کنیم و نحوه برخورد ما باید بر اساس قانون چگونه باشد. اگر برخورد ما صریح و قاطع باشد، به نظر می‌رسد انتخابات سالم خواهد بود و کمتر دچار خطا می‌شود و می‌توانیم به مردم وعده انتخابات سالم و شفاف و روشن را بدهیم.
مجری واکنش نشان داد: فرمودید مهم، برخورد است. وظیفه شورای نگهبان صیانت از آرای مردم است. مصادیق برخورد با متخلفین چه بوده است؟
سخنگوی شورای نگهبان بیان کرد: شاید اگر در ادوار گذشته بخواهیم مثالی بزنیم که میزان برخورد با تخلفات خوب بوده، مربوط به انتخابات ریاست‌جمهوری سال گذشته بود که همکاری خوبی با قوه قضائیه داشتیم و قوه قضائیه برخورد خوبی با تخلفات انجام شده داشت. به بسیاری از متخلفین که مقامات دولتی بودند، رسیدگی شد و برایشان حکم صادر شد و برخی تبرئه شدند. مقامات اجرایی که دست‌اندرکار برگزاری انتخابات بودند، از متخلفین بودند. در دوره‌های گذشته هم این موارد وجود داشت. در دوره گذشته ریاست‌جمهوری و با ورود خوب قوه قضائیه اعتماد مردم افزایش پیدا کرد که اگر کسی تخلف کند، فارغ از پست به تخلفات رسیدگی می‌شود.
مجری برنامه گفت: برخی معتقدند الکترونیکی شدن انتخابات گره‌گشای خیلی از سختی‌هاست و می‌تواند در کم کردن تخلفات و خطاهای احتمالی مؤثر باشد. نظر شما چیست؟
وی گفت: به صورت مطلق با این گزاره موافق نیستم. موافق هستم که در برخی جاها سرعت را افزایش و برخی جاها اعتماد را بیشتر می‌کند ولی نه در همه مراحل. با این حال اعلام کردیم تا جایی که امکان‌پذیر است و اختیارات ما اجازه می‌دهد، تا جایی که امکانات خوب باشد و این اطمینان داده شود که رأی مردم مخدوش نمی‌شود، ما این همراهی را خواهیم داشت که انتخابات الکترونیک باشد.
مهدی قلی در واکنش به این پاسخ گفت: مشکل کجاست؟ آقای رحمانی فضلی بارها فرمودند اقدامات گسترده‌ای برای الکترونیکی شدن انجام شده است اما به نظر می‌رسد هنوز به اجماع و اتفاق نظر مطلق نرسیدید. شورای نگهبان چه شروطی دارد که هنوز آماده نیست؟
کدخدایی اظهار کرد: بیشترین مسأله‌ای که ما داریم، در حوزه امنیت آرا است. شورای نگهبان در حوزه انتخابات باید پاسدار حق‌الناس باشد و رأی مردم همان‌طور که در صندوق افتاده شمارش شود. در بحث الکترونیک گاهی مراحلی که در مراحل دستی داریم، در اینجا قابلیت بازیابی ندارد. باید چنین امکانی وجود داشته باشد که بتوانیم رأی را با کسی که رأی داده منطبق کنیم. در دنیا هم به همین صورت است. اگرچه سرعت در انتخابات الکترونیک پسندیده است، از آن طرف سرعت تقلب هم افزایش پیدا می‌کند. باید اطمینان ایجاد شود که ما بتوانیم پاسداری از حق‌الناس داشته باشیم. ما هم هیچ حرفی نداریم و حتماً همراهی هم خواهیم کرد.
مجری پرسید: یعنی دوستان پیشنهادشان این است که برگه رأی‌گیری نداشته باشیم؟
کدخدایی گفت: تقریباً همین است. یعنی انتخابات الکترونیک آن می‌شود که صندوق و برگه رأی الکترونیک باشد. انتخابات الکترونیک مراحل مختلف دارد که احراز هویت یکی از آن مراحل است که مدت‌ها طول کشید و ما تجربه خوبی داشتیم و تلاش می‌شود الکترونیک باشد و در بحث شمارش و جمع‌بندی سعی می‌شود الکترونیکی باشد. قسمت رأی مردم هنوز محل بحث و محل بررسی است.
مجری برنامه در رابطه با این که روند احراز صلاحیت‌ها همیشه مورد بحث بوده و اخیراً یکی از چهره‌های سیاسی اتهامی را در این زمینه متوجه شورای نگهبان کرده است، پرسید که سخنگوی شورای نگهبان بیان کرد: من این را در دو بخش شاید بتوانم پاسخ دهم. یک بخش مربوط می‌شود به وقوع چنین اتفاقاتی در دستگاه‌های مختلف و یک بخش هم مربوط به قضیه‌ای است که ایشان نسبت به شورای نگهبان مطرح کردند. مثلاً اگر شخصی از بیرون بگوید با آقای مهدی‌قلی ارتباط دارم؛ اگر پولی بدهید، می برم از شما مصاحبه بگیرد. شما هم بی خبر هستید. او یک فرد کلاهبردار است در بیرون که از عنوان شما استفاده خلاف می‌کند و فرد ساده‌ای هست که علاقمند به حضور در برنامه شماست و این پول را به فرد می‌دهد و کلاهبرداری می‌شود. این ارتباطی به شما و برنامه نگاه یک دارد؟ فردی می‌گوید من ارتباط با شورای نگهبان دارم پولی به من دهید تأیید صلاحیت می‌کنم. بعد معلوم می‌شود کلاهبردار است. شکایت‌هایی هم به ما رسیده است. ما هم رفتیم و در دادگستری طرح دعوی کردیم و عموماً هم محکوم شدند. اگر فرد کلاهبردار را پیدا کردیم، رسیدگی و مجازات هم شده است.
وی افزود: یک طرف قضیه این است که می‌گوید نگاه یک، فلان کار را می‌کند. می گویم شما سند و مدرکت کجاست؟ سند را به نهاد نظارتی و حراست بده. اما می‌روم و هر روز در روزنامه، مصاحبه می‌کنم می گویم نگاه یک سو ءاستفاده می‌کند و پول می‌گیرد. ایشان سه سال پیش در فراکسیون امید این مطلب را مطرح کرد که گزارش‌هایی هست که شورای نگهبان پول می‌گیرد. گفتیم اگر گزارش دارید و واقعاً دلسوز هستید، این گزارش‌ها را به ما و دستگاه نظارتی بدهید، ما خوشحال می‌شویم و تشکر هم می‌کنیم. گذشت و تا یکی دو سال هیچ خبری نشد. یک وقتی که حضرت آیت‌الله جنتی در مورد فساد برخی نمایندگان مطلبی را اشاره کردند، ایشان توییتی زدند که شما دستگاه زیرمجموعه خود را ببینید که در آن فساد هست. گفتیم خیلی خوب، گزارش کنید. آن زمان گفتید و دو سال گذشت و شما چیزی ارائه ندادید.
سخنگوی شورای نگهبان اضافه کرد: بعد از این که شکایت کردیم، ایشان تماس گرفتند که یکدیگر را ببینیم. گفتم دیدن ما که خیلی لطفی ندارد، شما همیشه ما را می‌بینید. اول بروید ادعایی که کردید را ثابت کنید. طرح دعوی در هیأت نظارت بر عملکرد نمایندگان مطرح شد که تا الان چیزی به ما اعلام نشده است. نماینده حقوقی ما هم در این هیأت شرکت کرده اما نتیجه‌ای به ما اعلام نشده است. گفتیم ما تابع هستیم و اگر این هیأت رسماً چیزی را اعلام کند، ما هم خیلی متشکر خواهیم بود.
مجری گفت: ایشان می‌گوید من در جلسه نظارت بر عملکرد نمایندگان اعلام کردم شورای نگهبان باید نسبت به افرادی که در این ارتباط مسائلی دارند، تأمین بدهد.
کدخدایی واکنش نشان داد: تأمین چیست؟ شما مدعی شدید عده‌ای آمدند و پول دادند و گرفتند؛ مگر مطلع نیستید؟ معرفی کنید. مگر آنها می‌خواهند نماینده شوند؟ اگر واقعاً این اتقاق افتاده، متخلف هستند و شما وظیفه دارید آنها را به مراجع نظارتی معرفی کنید. مگر وظیفه ما تأمین دادن است؟
مجری گفت: اصلاً شما چه تأمینی می‌توانید داشته باشید؟ شاید منظورشان رد صلاحیت نکردن است؟
سخنگوی شورای نگهبان گفت: اصلاً ربطی به ما ندارد. اگر ادعا کرده و ادعا درست است که حتی تشکر می‌کنیم. متأسفانه از این ادعاهای کذب زیاد مطرح می‌شود. سوال ما این است که چرا زنگ می زنید که قبل از رفتن به هیأت، آقای جنتی و کدخدایی را باید ببینم. گفتیم دیگر الان ملاقاتی ندارد. شما ادعایی دارید، دلایل و مدارک خود را به محکمه‌ای که از خودتان هم هستند و محکمه بیرونی نیست، ببرید و مرجعی است که خودتان تشکیل دادید. فقط همین. ما قطعاً سپاسگزار خواهیم بود که ایشان ثابت کند چنین تخلفی به این گونه صورت گرفته است.
مجری نگاه یک در ادامه پرسید: برخی مدعی شدند لیستی از نمایندگان وجود دارد که با وعده گرفتن آپارتمان از استیضاح وزرا انصراف می‌دهند و در گذشته هم بوده و در اختیار شورای نگهبان قرار گرفته است و شورا هم آنها را رد صلاحیت کرده است. این صحت دارد؟
کدخدایی پاسخ داد: به این شکل که ایشان اشاره کردند، چیزی خاطرم نیست ولی طبیعتاً اگر گزارش تخلفی به ما ارائه شود، ما قطعاً برخورد می‌کنیم. فرقی نمی‌کند آپارتمان باشد یا ماشین. صرف آپارتمان که موضوعیت ندارد. اگر تخلفی باشد، قطعاً برخورد می‌کنیم. در ادوار گذشته نسبت به افرادی که بهتر است بگوییم سو استفاده مالی داشتند، بررسی کردیم. قطعاً افرادی بودند که سو استفاده مالی داشتند و برخی از نمایندگان در ادوار مختلف که در دور جدید ثبت نام می‌کنند، تأیید صلاحیت نمی‌شوند؛ برخی همین سو استفاده‌های مالی بوده است. مصداقی وارد نشویم، بهتر است اما اصل سو استفاده مالی اگر اثبات شود در تأیید صلاحیت‌ها قطعاً دخالت دارد و مؤثر است و انجام هم شده است. آپارتمان را من یادم نمی‌آید.
سخنگوی شورای نگهبان عنوان کرد: وظایف شورای نگهبان بررسی صلاحیت نامزدها طبق قوانین و مقررات انتخابات، برگزاری انتخابات، نظارت بر برگزاری انتخابات و تأیید انتخابات است. آیا شورای نگهبان باید کارآمدی شایستگی را تضمین کند؟ نه! ما چنین چیزی نداریم. خوب است این کار انجام شود. حتی در سیاست‌های کلی هم به نوعی آمده است.
وی افزود: اما شورای نگهبان الان امکان سنجش شایستگی و کارآمدی نماینده را ندارد. یک نکته این که ما گرچه فرد را برای این دوره انتخابات تأیید کردیم ولی تضمین ندادیم در طول انتخابات مرتکب هیچ تخلفی نشود. به همین خاطر برخی نمایندگان که در این دوره نماینده هستند در دور بعد پس از بررسی صلاحیت، صلاحیتشان تأیید نمی‌شود زیرا گارانتی و تضمینی نداده است. اطمینان می‌دهم نمایندگان اگر در چارچوب وظایف قانونی اقدام کنند شورای نگهبان هیچ ورودی نخواهند داشت و اقدامی نخواهد کرد.
کدخدایی در رابطه با اظهار نظر خود در فضای مجازی مبنی بر این که برخی نمایندگان بر ناشایستگی خود اصرار دارند، توضیح داد: ما ابزار شایسته‌سنجی نداریم. ما شش هزار نفر را برای ۲۹۰ کرسی تأیید کردیم. برای این میزان آیا بین شش هزار نفر شورای نگهبان گفته به چه کسانی رأی بدهید، یا این که گروه‌ها و جناح‌های مختلف لیست دادند و مردم را تشویق کردند که به این فهرست رأی بدهید؟ آنها نقش و مسئولیتی ندارند؟ من مثال زدم برخی از دوستان ما که برای نمایندگی مجلس در تهران رفتند، گفتند شما که می‌خواهید شرکت کنید باید انقدر پول به ما بدهید. ما انقدر پول نداشتیم و نرفتیم. پس شایسته‌سنجی را کسان دیگری انجام می‌دهند. ما باید سراغ اینها برویم که این امکان در اختیارشان است.
مجری پرسید: یعنی وقتی می‌خواهند فهرست یا لیستی ببندند که فلان نماینده را به مردم معرفی کنند، پول می‌گیرند؟
کدخدایی گفت: به من گفتند و من صحت و سقم آن را نمی دانم ولی یکی دو نفر از دوستانی که مشورت کردند، گفتند اینطور شده است. من هم سند و مدرکی ندارم که بخواهم روشن‌تر بگویم ولی این گزارشی است که به ما ارائه شده است.
مجری برنامه گفت: یکی از موضوعاتی که در خانه ملت در رابطه با شفافیت آرای نمایندگان مطرح شد، این بود که این امر در نوع نظارت شورای نگهبان تأثیرگذار است. پاسختان را نسبت به این موضوع می‌فرمایید؟
سخنگوی شورای نگهبان بیان کرد: گاهی ادعایی که می‌شود، خیلی خنده دار است. آیا رویه شورای نگهبان در گذشته این بوده است؟ آیا قانون اجازه می‌دهد؟ اصل ۸۶ می‌گوید نمایندگان در قبال آرایی که در مجلس به حسب نمایندگی انجام می‌دهند، مصون هستند. نکته دوم طرح‌ها و لوایحی هست که نمایندگان از جناح‌های مختلف زیر آن را امضا می‌کنند و منتشر هم می‌شود. آیا شده به نماینده بگوییم چرا زیر فلان طرح را امضا کردی؟ آشکار است و مکتوب سند هم دارد. این چه حرفی است که اگر آرای ما مشخص شود شورای نگهبان به ما ایراد می‌گیرد و در بررسی صلاحیت‌ها دخالت می‌دهد. طرح مکتوب که نمایندگان می‌دهند زیرشان امضا دارد و معلوم است چه کسانی امضا کردند. آیا شده بگوییم چون شما فلان طرح را امضا کردید، پس صلاحیت شما تأیید نمی‌شود؟
کدخدایی در بخش دیگری گفت: دو بخش در مورد قانون انتخابات و اصلاح آن وجود داشت. یک بخش اصلاحات قانون انتخابات بماهو انتخابات است که الان داریم بود که هماهنگی با رئیس مجلس و دولت محترم با جلسات زیاد کارشناسی انجام شد. متأسفانه در سال گذشته در حین اصلاح پیش‌نویس برخی از نمایندگان بحث استانی شدن را مطرح کردند. با این حال گفتیم به استانی شدن لابشرط هستیم و اعلام کردیم اگر طرح مناسبی باشد که ایرادهای قبلی شورای نگهبان را نداشته باشد، تأیید می‌کنیم. این طرح در جوف اصلاحات قانون انتخابات قرار گرفت و هر دو با هم مطرح شدند. خیلی تلاش کردیم که حتی استانی شدن به نحوی باشد که حقوق همه بخش‌ها را تأمین کند و کاهش مشارکت نداشته باشد و مسائل امنیتی به وجود نیاید ولی نشد. مجلس هم باید رأی می‌داد که به وضعیت موجود و آنچه برای ما آمد، رأی داد.
وی افزود: من قول می‌دهم همین حالا در مورد این قانون اصلاح انتخابات به جز بحث استانی شدن به دلیل این که خیلی حرف دارد، اگر مجلس محترم بتواند در زمان کوتاهی اصلاح کند و برای شورای نگهبان ارسال کند، شورای نگهبان با بسیاری از آن موافق است.
سخنگوی شورای نگهبان گفت: اگرچه آمدند بحث شهرستانی و استانی مطرح کردند که ۱۵ درصد در شهرستان و مابقی در استان رأی بیاورد، در گذشته مرکزیت با استان بود و فرقی نکرد. ما پیشنهاد کردیم روش تناسبی باشد. روش تناسبی را در همین فرمول و روش معرفی کردند. یعنی برای شهرستان محلی از اعراب قائل نیستید و ۱۵ درصد رأیی نیست که نماینده باید داشته باشد و بیشتر به استان متکی باشد؛ این یعنی از دست دادن ارتباط نماینده با حوزه انتخابی و کاهش مشارکت و به وجود آمدن مسائل قومیتی که در گذشته هم ایراد گرفته بودیم و اعلام کردیم بازگشت به طرح قبل است. ایرادات را هم اعلام کردیم.
کدخدایی اضافه کرد: در موارد دیگر اشکالات بسیار اندک است و خیلی خوب است و کمک می‌کند. در بحث تخلفات و بررسی صلاحیت‌ها و غیره اصلاحات خوبی انجام گرفته است. همین الان ایرادات ما نسبت به اصلاحیه عمدتاً مربوط به استانی شدن است. مجلس کمیسیون‌هایی دارد. فکر می‌کنم کمیسیون شوراها فردا جلسه‌ای دارد و در حال بررسی است. نمی دانم به سال جاری می‌رسانند یا نه. اگر برسد در مواردی که اجرایی نشده است، لازم‌الاجرا خواهد بود.
وی افزود: نسبت به قانون اساسی و اصلاحات مخالف نیستیم و نمی‌توانیم مخالف باشیم. اصل ۱۷۷ قانون اساسی اصلاح قانون اساسی را پیش ینی کرده است. بحث صغروی این است که آیا ما الان ما نیازمند اصلاح هستیم؟ عرض کردم شاید همچنان از ظرفیت‌های دیگر قانون مثل ظرفیت تفسیر استفاده کنیم. برخی از اصول قانون اساسی شاید به درستی استفاده نشده است. همه ظرفیت‌هایی که درست استفاده نشده یا ظرفیت تفسیر قانون را به خوبی استفاده کردیم و اگر همچنان نیازمند اصلاح بودیم، وارد اصلاحات شویم. آن موقع خوب است و همه جوانب سنجیده شده است.
مجری پرسید: گفته بودید ایرادات شورای نگهبان به اطفال و نوجوانان برای حمایت از آنها بوده است؛ مگر این لایحه چه مسائلی را مطرح می‌کرد؟
سخنگوی شورای نگهبان تصریح کرد: گاهی طرحی در مجلس مطرح می‌شود که حسب ظاهر حمایتی است. وقتی وارد مواد می‌شوید، به گونه‌ای تنظیم شده که خیلی هم مدافع حقوق افراد نیست و بخش‌های زیادی به ضرر آنها می‌شود. مثلاً در بحث مجازات اسیدپاشی اعلام شده مجازات فرد اسیدپاش این است. در حالی که در اسلام داریم اگر عضوی را از کار انداختید و اگر آن عضو منافعی دارد، باید منافع را هم در نظر بگیرید ولی اینجا فقط مجازات ساده در نظر گرفته شده است. بسیاری از این طرح‌ها و لوایح بدون توجه به حقوق اولیه ذی نفعان در نظر گرفته شده است و وقتی اعضای شورای نگهبان نکاتی مطرح می‌کنند، خود نمایندگان متوجه می‌شوند که اصلاحات به نفع ذی نفعان است.
کدخدایی افزود: در مورد تابعیت، خود نمایندگان مجلس و برخی از خانم‌های نماینده با توضیح متوجه شدند منظور چیست. مشکل اجرایی موجود را می‌توان از طریق دیگر حل کرد و قانون را تغییر نداد. بحث‌های امنیتی را به طور مطلق کنار گذاشتند. توضیحاتی که برای نمایندگان محترم مطرح کردیم آنها را قانع کرد. رفت برای اصلاح که اگر برگردد و اصلاحات انجام شده باشد، موافقت می‌شود. مثلاً فرزندی که پدرش مشخص نیست یا پدر خارجی بوده و به خارج از کشور است، بعد از این که به فرزند تابعیت داده می‌شود، گفته شده به پدر تابعیت دائم داده شود. این پدر اولاً در خارج از ایران کجا بوده و چه کارهایی انجام داده است؟ عضو احیاناً کدام گروه مثلاً تروریستی بوده است؟ باید روشن شود که مکانیزمی برای فرزند و مادر فرزند باشد که با مشکل مواجه نشویم.
در بخش دیگری مجری پرسید: در بحث انتخابات سال ۸۸ اخیراً فردی که ادعای تقلب داشت در دادگاه حاضر شد و از شما خواست به عنوان شاهد در دادگاه حاضر شوید و شما نپذیرفتید. دلیل چیست؟
کدخدایی گفت: از این به بعد، از اینجا که بیرون رفتم ادعای عجیب و غریب می‌کنم و می گویم کره مریخ ۱۰ درجه شمالی منحرف شده و شاهدم آقای مهدی‌قلی است. در مورد ادعای عجیب و غریب نباید خیلی به آن توجه کرد. بسیاری از دوستان این فرد در سال ۸۸ اعلام کردند تخلفی صورت نگرفته است. در رسانه‌ها گفتند. بحث تقلب را خودشان اعلام کردند امکان‌پذیر نیست. نماینده آقای موسوی در شورای نگهبان نزد رهبری گفتند در کشور ما اصلاً تقلب امکان‌پذیر نیست. حالا بعد از ۱۰ سال آمار گنگی را که هر کسی در هر جایی و موقعیتی اعلام کرده است، کنار هم می‌گذارید و گفتید ایها الناس، تقلب شده و من کشف مهمی انجام دادم.
سخنگوی شورای نگهبان تاکید کرد: شورای نگهبان وظیفه دارد در انتخابات که همه آمار و ارقام را بررسی می‌کند و می‌گوید آمار نهایی این است. معمولاً آمار نهایی شورای نگهبان با آمار وزارت کشور متفاوت است. شورای نگهبان حجت و اسناد و مدارک داشته است که نتیجه را اعلام کرده است.
وی افزود: بعد از ۱۰ سال آمار پراکنده از رسانه‌ها گرفتید که تقلب شده و ۸ میلیون رأی جابجا شده است و حالا می‌گویی ثابت کن و می‌گویند شورای نگهبان بیاید و اعلام کند. شورای نگهبان که قبلاً اعلام کرده است. ضرورت ندارد من کدخدایی الان شهادت بدهم. شهادت را ما ۱۰ سال پیش دادیم و اسناد و مدارک روشن است. شما باید مدارک متقن و محکمه‌پسند داشته باشید. بنابراین این ادعای مضحک و کذبی است که ارزش پاسخگویی ندارد. به همین دلیل ما نه شکایت کردیم و نه تعقیب.
مجری گفت: نکته این است که ایشان می‌گوید در انتخابات ۸۸ قطعاً تقلب شده اما این تقلب پای صندوق‌های رأی انجام نشده بلکه در ستاد انتخابات به مجموع آرا ۸ میلیون رأی اضافه شده است.
کدخدایی بیان کرد: یعنی همه دستگاه‌های نظارتی چشم‌های خود را بستند و ۸ میلیون رأی اضافه شده است؟ شما این را می‌پسندید؟ دوستان ایشان که از ایشان هم تندتر هستند، در سال‌های قبل و ادوار گذشته مسئولیت اجرای انتخابات را داشتند. من اگر آمار آن دوره را بررسی کنم، خیلی آرای مخدوش می‌توانم در بیاورم. آیا دلیل این است همه انتخابات گذشته مخدوش بوده و تقلب صورت گرفته است؟ این ادعا سند می‌خواهد.
مجری گفت: ایشان دفاعیه خود را منتشر کرده است و مدعی شده سرنوشت ۸ میلیون تعرفه مشخص نیست و به نفع فرد پیروز ثبت شده است.
کدخدایی پاسخ داد: تناقض زمانی است که دو سند را کنار هم قرار بدهیم. وقتی اسناد مکتوب هنوز هست، چه تناقضی وجود دارد؟ باید با آرای ما متناقض باشد. شما سند معتبری بیاورید که شورای نگهبان دو عدد متفاوت گفته باشد. نتیجه انتخابات یک نتیجه واحد است و در این مدت تغییری نکرده است. طبیعتاً این نتایج با آماری که زید و عمر عنوان کرده، متفاوت است. وزارت کشور می‌گوید آقای زید گفته آرای تعرفه‌ها، آرای باطله و… این است. ما هم با سند اینها را بیان می‌کنیم. باید مدرک محکمه‌پسند اعلام کنند. در یک پرونده قضائی آمار متفاوتی اعلام شود اما در نهایت دادگاه اعلام می‌کند آمار صحیح این است و آن رأی قاطع است.
مهدی قلی پرسید: آماری دارید برای کسانی که مدعی هستند شورای نگهبان برخورد جناحی دارد، میزان همکاری و مساعدت شورای نگهبان با کدام جناح بیشتر بوده است؟
کدخدایی تاکید کرد: ما چون به این مساله توجهی نداشتیم، هیچ وقت چنین آماری را نداشتیم زیرا ملاک ما اجرای قانون است. برای ما فرقی نمی‌کند وابسته به چه جناح و گروهی باشد اما اگر آمار کلی را بخواهید نگاهی به نتیجه انتخابات در ادوار گذشته بیاندازید؛ چه مجلس و چه دولت. تعداد جناح‌ها و گروه‌هایی که دولت را در دست داشتند چه کسانی بودند؟ آمار افراد چگونه است؟ در مجلس هم همین است. آماری دارند که بیش از ۱۱۰ نفر متعلق به چنین جناحی است. اگر واقعاً گرایش و نکته‌ای دارد یا سبقه یک گروه بیشتر است این افراد آنجا چه می‌کنند؟ ممکن است دو نفر فرد شاخصی را مدنظر باشند که چرا تأیید صلاحیت نشدند. بیایند پرونده را ببینند در حضور خودتان هر نظری دارند بیان کنند.
سخنگوی شورای نگهبان گفت: نسبت به کسانی که تأیید صلاحیت نشدند مدارک و مستندات ارائه می‌دهیم و قانع می‌شوند و تشکر می‌کنند. برخی هم ممکن است قانع نشوند اما ما چاره‌ای نداریم و باید بر اساس قانون عمل کنیم. سند داریم و تحلیل بیشتر می‌کنیم می‌بینیم منتسب به ایشان بوده است. مثلاً اگر کلاهبرداری و محکومیتی بوده و فرد می‌گوید برای رضای خدا انجام دادم ما ناچاریم بر اساس اسناد رسمی ظاهر حکم و عمل کنیم. نیت‌خوانی که نمی‌توانیم کنیم. اگر گزارش آپارتمانی که فرمودید باشد باید مستند عمل کنیم. بر فرض اگر باشد باید مصداقا هم برای ما ثابت شود. ما با حضور خود فرد بررسی می‌کنیم و اسناد و مدارک را می‌بینیم و در اختیارشان قرار می‌دهیم و آنها هم می‌توانند از خود دفاع کنند.
به گزارش صدای ایران از ایسنا، عباسعلی کدخدایی به مناسبت سالروز تأسیس شورای نگهبان شنبه‌شب با حضور در برنامه «نگاه یک» که به تهیه‌کنندگی حسن نهضت و اجرای مهدی مهدی‌قلی از شبکه یک سیما پخش شد، ضمن تبریک ولادت علی بن موسی الرضا (ع) در پاسخ به اولین سوال مجری در رابطه با تغییراتی که باید در شورا صورت بگیرد در حالی که هنوز جانشین آیت‌الله مؤمن منصوب نشده است و این که «برخی از تغییر و تحول اساسی در رویکرد شورای نگهبان صحبت می‌کنند، این رویکرد تا چه اندازه می‌تواند صحیح باشد؟»، اظهار کرد: این امر در جابجایی اعضای شورای نگهبان کاملاً طبیعی است. از گذشته هم این اتفاق وجود داشت. دوره اعضای شورای نگهبان شش ساله و قابل تمدید است. گاهی تمدید می‌شود و گاهی نمی‌شود زیرا مراحل مختلفی دارد.
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: در این دوره ما سه نفر از عزیزان خود را از دست دادیم. دو فقیه مرحوم آیت‌الله شاهرودی و مرحوم آیت‌الله مؤمن و همچنین مرحوم علیزاده را از دست دادیم؛ به علاوه این که پایان دوره سه نفر از حقوقدانان و سه نفر از فقها هم هست. طبیعتاً ممکن است تغییراتی اتفاق افتد. در بحث حقوقدانان اختیار اولیه برای معرفی به مجلس با رئیس قوه قضائیه است و مجلس هم از بین این اعضا افرادی را انتخاب می‌کند.
وی عنوان کرد: آنچه برای شورای نگهبان مهم است، اجرای وظایف قانونی در چارچوب اختیاراتی است که در قوانین عادی و قانون اساسی برایشان مقرر شده است. خیلی نمی‌توانیم این را به معنای تحول به مفهوم خاص تلقی کنیم. معنای شورای نگهبان در چارچوب قانون عمل می‌کند. افرادی البته هستند که ممکن است با نگرش فقهی و حقوقی جدید باشند و از این بعد ممکن است تغییر رویکرد داشته باشیم اما به نظر می‌رسد با عنایت به تعیین وظایف حقوقدانان در قانون اساسی و قوانین عادی، این تغییر، تغییر قابل توجهی نباشد. امروز سوالی شد که ممکن است برخی افراد گرایش‌های سیاسی داشته باشند. طبیعتاً همه افراد گرایش‌های سیاسی و سلایق دارند و آنچه مهم است، اجرای قانون در آن سمت و پست سیاسی است که دارند.
مجری برنامه از کدخدایی پرسید: با توجه به این که یکی از چهره‌های سیاسی مطرح کرده بود با توجه به فهرستی که از طرف قوه قضائیه به عنوان حقوقدانان مطرح شده، رویکردهای خاص جناحی و سیاسی دارند و این امر از همین الان تکلیف شورای نگهبان را مشخص می‌کند، بفرمائید ملاک انتخاب افراد چگونه است؟
سخنگوی شورای نگهبان عنوان کرد: در قانون اساسی در خصوص فقها عنوان شده است فقهایی که آگاه به مسائل روز باشند که توسط مقام معظم رهبری انتخاب می‌شوند و برای حقوقدانان گفتند از بین گرایش‌های مختلف حقوقی توسط رئیس قوه قضائیه اعلام می‌شود. طبیعتاً اینها وظیفه اصلی‌شان اعلام نظر نسبت به مصوبات از حیث قانون اساسی و موازین شرع است و نباید سلایق شخصی و سیاسی خود را دخیل کنند. البته چون انسان هستند، سلایقی دارند و هیچ‌گاه نمی‌توان از این مساله فرار کرد و بگوییم که شما افرادی را در پستی منصوب می‌کنید که هیچ گونه نظر سیاسی نداشته باشند. من همیشه تاکید کردم مهم اجرای وظیفه قانونی و صحیح افراد فارغ از گرایش‌های سیاسی است.
سخنگوی شورای نگهبان افزود: در گذشته هم همین‌طور بوده است. مرحوم جناب دکتر حبیبی، معاون اول در دو دولت مشهور کشور بودند و همزمان عضو شورای نگهبان هم بودند. آیا می‌توانیم ایشان را متهم کنیم و بگوییم در شورای نگهبان سلایق سیاسی دولت را دخالت می‌دادند؟ فرض این است که چنین اتفاقی نمی‌افتد ان‌شاءالله.
وی در رابطه با اقدامات در دستور کار شورای نگهبان در انتخابات این دوره مجلس شورای اسلامی، گفت: مهم‌ترین اقدامی که قابل پیش‌بینی بود و واقعاً تلاش کردیم اصلاح قانون انتخابات بود که متأسفانه ناتمام ماند. ما اجرای قانون موجود را داریم. بر اساس قانون موجود یک جدول زمان‌بندی لحاظ شده است که استعفا، ثبت نام، بررسی صلاحیت‌ها و تبلیغات و اعلام صحت و سقم نتایج قطعی شورای نگهبان را داریم که باید طبق روال گذشته انجام شود. این مراحل کلی را داریم. در حوزه انتخابات الکترونیک احتمالاً احراز هویت الکترونیکی را خواهیم داشت.
مجری برنامه خطاب به کدخدایی گفت: گفته بودید تخلفات در انتخابات طبیعی است. منظور شما چیست؟
کدخدایی پاسخ داد: انسان جایزالخطاست و هر حرکتی که می‌کند ممکن است با خطا همراه باشد. انتخابات هم یک کنش عظیم سیاسی اجتماعی است که انسان‌ها انجام می‌دهند. طبیعتاً از مسئولین اجرایی، نظارتی و خود مردم امکان تخلف هست. قانون‌گذار انواع تخلفات، نحوه برخورد با تخلفات و نحوه رسیدگی به تخلفات را پیش‌بینی کرده است. ما همیشه اعلام کردیم در این کنش عظیم ممکن است تخلفاتی اتفاق افتد که مهم این است که ما چگونه برخورد کنیم و نحوه برخورد ما باید بر اساس قانون چگونه باشد. اگر برخورد ما صریح و قاطع باشد، به نظر می‌رسد انتخابات سالم خواهد بود و کمتر دچار خطا می‌شود و می‌توانیم به مردم وعده انتخابات سالم و شفاف و روشن را بدهیم.
مجری واکنش نشان داد: فرمودید مهم، برخورد است. وظیفه شورای نگهبان صیانت از آرای مردم است. مصادیق برخورد با متخلفین چه بوده است؟
سخنگوی شورای نگهبان بیان کرد: شاید اگر در ادوار گذشته بخواهیم مثالی بزنیم که میزان برخورد با تخلفات خوب بوده، مربوط به انتخابات ریاست‌جمهوری سال گذشته بود که همکاری خوبی با قوه قضائیه داشتیم و قوه قضائیه برخورد خوبی با تخلفات انجام شده داشت. به بسیاری از متخلفین که مقامات دولتی بودند، رسیدگی شد و برایشان حکم صادر شد و برخی تبرئه شدند. مقامات اجرایی که دست‌اندرکار برگزاری انتخابات بودند، از متخلفین بودند. در دوره‌های گذشته هم این موارد وجود داشت. در دوره گذشته ریاست‌جمهوری و با ورود خوب قوه قضائیه اعتماد مردم افزایش پیدا کرد که اگر کسی تخلف کند، فارغ از پست به تخلفات رسیدگی می‌شود.
مجری برنامه گفت: برخی معتقدند الکترونیکی شدن انتخابات گره‌گشای خیلی از سختی‌هاست و می‌تواند در کم کردن تخلفات و خطاهای احتمالی مؤثر باشد. نظر شما چیست؟
وی گفت: به صورت مطلق با این گزاره موافق نیستم. موافق هستم که در برخی جاها سرعت را افزایش و برخی جاها اعتماد را بیشتر می‌کند ولی نه در همه مراحل. با این حال اعلام کردیم تا جایی که امکان‌پذیر است و اختیارات ما اجازه می‌دهد، تا جایی که امکانات خوب باشد و این اطمینان داده شود که رأی مردم مخدوش نمی‌شود، ما این همراهی را خواهیم داشت که انتخابات الکترونیک باشد.
مهدی قلی در واکنش به این پاسخ گفت: مشکل کجاست؟ آقای رحمانی فضلی بارها فرمودند اقدامات گسترده‌ای برای الکترونیکی شدن انجام شده است اما به نظر می‌رسد هنوز به اجماع و اتفاق نظر مطلق نرسیدید. شورای نگهبان چه شروطی دارد که هنوز آماده نیست؟
کدخدایی اظهار کرد: بیشترین مسأله‌ای که ما داریم، در حوزه امنیت آرا است. شورای نگهبان در حوزه انتخابات باید پاسدار حق‌الناس باشد و رأی مردم همان‌طور که در صندوق افتاده شمارش شود. در بحث الکترونیک گاهی مراحلی که در مراحل دستی داریم، در اینجا قابلیت بازیابی ندارد. باید چنین امکانی وجود داشته باشد که بتوانیم رأی را با کسی که رأی داده منطبق کنیم. در دنیا هم به همین صورت است. اگرچه سرعت در انتخابات الکترونیک پسندیده است، از آن طرف سرعت تقلب هم افزایش پیدا می‌کند. باید اطمینان ایجاد شود که ما بتوانیم پاسداری از حق‌الناس داشته باشیم. ما هم هیچ حرفی نداریم و حتماً همراهی هم خواهیم کرد.
مجری پرسید: یعنی دوستان پیشنهادشان این است که برگه رأی‌گیری نداشته باشیم؟
کدخدایی گفت: تقریباً همین است. یعنی انتخابات الکترونیک آن می‌شود که صندوق و برگه رأی الکترونیک باشد. انتخابات الکترونیک مراحل مختلف دارد که احراز هویت یکی از آن مراحل است که مدت‌ها طول کشید و ما تجربه خوبی داشتیم و تلاش می‌شود الکترونیک باشد و در بحث شمارش و جمع‌بندی سعی می‌شود الکترونیکی باشد. قسمت رأی مردم هنوز محل بحث و محل بررسی است.
مجری برنامه در رابطه با این که روند احراز صلاحیت‌ها همیشه مورد بحث بوده و اخیراً یکی از چهره‌های سیاسی اتهامی را در این زمینه متوجه شورای نگهبان کرده است، پرسید که سخنگوی شورای نگهبان بیان کرد: من این را در دو بخش شاید بتوانم پاسخ دهم. یک بخش مربوط می‌شود به وقوع چنین اتفاقاتی در دستگاه‌های مختلف و یک بخش هم مربوط به قضیه‌ای است که ایشان نسبت به شورای نگهبان مطرح کردند. مثلاً اگر شخصی از بیرون بگوید با آقای مهدی‌قلی ارتباط دارم؛ اگر پولی بدهید، می برم از شما مصاحبه بگیرد. شما هم بی خبر هستید. او یک فرد کلاهبردار است در بیرون که از عنوان شما استفاده خلاف می‌کند و فرد ساده‌ای هست که علاقمند به حضور در برنامه شماست و این پول را به فرد می‌دهد و کلاهبرداری می‌شود. این ارتباطی به شما و برنامه نگاه یک دارد؟ فردی می‌گوید من ارتباط با شورای نگهبان دارم پولی به من دهید تأیید صلاحیت می‌کنم. بعد معلوم می‌شود کلاهبردار است. شکایت‌هایی هم به ما رسیده است. ما هم رفتیم و در دادگستری طرح دعوی کردیم و عموماً هم محکوم شدند. اگر فرد کلاهبردار را پیدا کردیم، رسیدگی و مجازات هم شده است.
وی افزود: یک طرف قضیه این است که می‌گوید نگاه یک، فلان کار را می‌کند. می گویم شما سند و مدرکت کجاست؟ سند را به نهاد نظارتی و حراست بده. اما می‌روم و هر روز در روزنامه، مصاحبه می‌کنم می گویم نگاه یک سو ءاستفاده می‌کند و پول می‌گیرد. ایشان سه سال پیش در فراکسیون امید این مطلب را مطرح کرد که گزارش‌هایی هست که شورای نگهبان پول می‌گیرد. گفتیم اگر گزارش دارید و واقعاً دلسوز هستید، این گزارش‌ها را به ما و دستگاه نظارتی بدهید، ما خوشحال می‌شویم و تشکر هم می‌کنیم. گذشت و تا یکی دو سال هیچ خبری نشد. یک وقتی که حضرت آیت‌الله جنتی در مورد فساد برخی نمایندگان مطلبی را اشاره کردند، ایشان توییتی زدند که شما دستگاه زیرمجموعه خود را ببینید که در آن فساد هست. گفتیم خیلی خوب، گزارش کنید. آن زمان گفتید و دو سال گذشت و شما چیزی ارائه ندادید.
سخنگوی شورای نگهبان اضافه کرد: بعد از این که شکایت کردیم، ایشان تماس گرفتند که یکدیگر را ببینیم. گفتم دیدن ما که خیلی لطفی ندارد، شما همیشه ما را می‌بینید. اول بروید ادعایی که کردید را ثابت کنید. طرح دعوی در هیأت نظارت بر عملکرد نمایندگان مطرح شد که تا الان چیزی به ما اعلام نشده است. نماینده حقوقی ما هم در این هیأت شرکت کرده اما نتیجه‌ای به ما اعلام نشده است. گفتیم ما تابع هستیم و اگر این هیأت رسماً چیزی را اعلام کند، ما هم خیلی متشکر خواهیم بود.
مجری گفت: ایشان می‌گوید من در جلسه نظارت بر عملکرد نمایندگان اعلام کردم شورای نگهبان باید نسبت به افرادی که در این ارتباط مسائلی دارند، تأمین بدهد.
کدخدایی واکنش نشان داد: تأمین چیست؟ شما مدعی شدید عده‌ای آمدند و پول دادند و گرفتند؛ مگر مطلع نیستید؟ معرفی کنید. مگر آنها می‌خواهند نماینده شوند؟ اگر واقعاً این اتقاق افتاده، متخلف هستند و شما وظیفه دارید آنها را به مراجع نظارتی معرفی کنید. مگر وظیفه ما تأمین دادن است؟
مجری گفت: اصلاً شما چه تأمینی می‌توانید داشته باشید؟ شاید منظورشان رد صلاحیت نکردن است؟
سخنگوی شورای نگهبان گفت: اصلاً ربطی به ما ندارد. اگر ادعا کرده و ادعا درست است که حتی تشکر می‌کنیم. متأسفانه از این ادعاهای کذب زیاد مطرح می‌شود. سوال ما این است که چرا زنگ می زنید که قبل از رفتن به هیأت، آقای جنتی و کدخدایی را باید ببینم. گفتیم دیگر الان ملاقاتی ندارد. شما ادعایی دارید، دلایل و مدارک خود را به محکمه‌ای که از خودتان هم هستند و محکمه بیرونی نیست، ببرید و مرجعی است که خودتان تشکیل دادید. فقط همین. ما قطعاً سپاسگزار خواهیم بود که ایشان ثابت کند چنین تخلفی به این گونه صورت گرفته است.
مجری نگاه یک در ادامه پرسید: برخی مدعی شدند لیستی از نمایندگان وجود دارد که با وعده گرفتن آپارتمان از استیضاح وزرا انصراف می‌دهند و در گذشته هم بوده و در اختیار شورای نگهبان قرار گرفته است و شورا هم آنها را رد صلاحیت کرده است. این صحت دارد؟
کدخدایی پاسخ داد: به این شکل که ایشان اشاره کردند، چیزی خاطرم نیست ولی طبیعتاً اگر گزارش تخلفی به ما ارائه شود، ما قطعاً برخورد می‌کنیم. فرقی نمی‌کند آپارتمان باشد یا ماشین. صرف آپارتمان که موضوعیت ندارد. اگر تخلفی باشد، قطعاً برخورد می‌کنیم. در ادوار گذشته نسبت به افرادی که بهتر است بگوییم سو استفاده مالی داشتند، بررسی کردیم. قطعاً افرادی بودند که سو استفاده مالی داشتند و برخی از نمایندگان در ادوار مختلف که در دور جدید ثبت نام می‌کنند، تأیید صلاحیت نمی‌شوند؛ برخی همین سو استفاده‌های مالی بوده است. مصداقی وارد نشویم، بهتر است اما اصل سو استفاده مالی اگر اثبات شود در تأیید صلاحیت‌ها قطعاً دخالت دارد و مؤثر است و انجام هم شده است. آپارتمان را من یادم نمی‌آید.
سخنگوی شورای نگهبان عنوان کرد: وظایف شورای نگهبان بررسی صلاحیت نامزدها طبق قوانین و مقررات انتخابات، برگزاری انتخابات، نظارت بر برگزاری انتخابات و تأیید انتخابات است. آیا شورای نگهبان باید کارآمدی شایستگی را تضمین کند؟ نه! ما چنین چیزی نداریم. خوب است این کار انجام شود. حتی در سیاست‌های کلی هم به نوعی آمده است.
وی افزود: اما شورای نگهبان الان امکان سنجش شایستگی و کارآمدی نماینده را ندارد. یک نکته این که ما گرچه فرد را برای این دوره انتخابات تأیید کردیم ولی تضمین ندادیم در طول انتخابات مرتکب هیچ تخلفی نشود. به همین خاطر برخی نمایندگان که در این دوره نماینده هستند در دور بعد پس از بررسی صلاحیت، صلاحیتشان تأیید نمی‌شود زیرا گارانتی و تضمینی نداده است. اطمینان می‌دهم نمایندگان اگر در چارچوب وظایف قانونی اقدام کنند شورای نگهبان هیچ ورودی نخواهند داشت و اقدامی نخواهد کرد.
کدخدایی در رابطه با اظهار نظر خود در فضای مجازی مبنی بر این که برخی نمایندگان بر ناشایستگی خود اصرار دارند، توضیح داد: ما ابزار شایسته‌سنجی نداریم. ما شش هزار نفر را برای ۲۹۰ کرسی تأیید کردیم. برای این میزان آیا بین شش هزار نفر شورای نگهبان گفته به چه کسانی رأی بدهید، یا این که گروه‌ها و جناح‌های مختلف لیست دادند و مردم را تشویق کردند که به این فهرست رأی بدهید؟ آنها نقش و مسئولیتی ندارند؟ من مثال زدم برخی از دوستان ما که برای نمایندگی مجلس در تهران رفتند، گفتند شما که می‌خواهید شرکت کنید باید انقدر پول به ما بدهید. ما انقدر پول نداشتیم و نرفتیم. پس شایسته‌سنجی را کسان دیگری انجام می‌دهند. ما باید سراغ اینها برویم که این امکان در اختیارشان است.
مجری پرسید: یعنی وقتی می‌خواهند فهرست یا لیستی ببندند که فلان نماینده را به مردم معرفی کنند، پول می‌گیرند؟
کدخدایی گفت: به من گفتند و من صحت و سقم آن را نمی دانم ولی یکی دو نفر از دوستانی که مشورت کردند، گفتند اینطور شده است. من هم سند و مدرکی ندارم که بخواهم روشن‌تر بگویم ولی این گزارشی است که به ما ارائه شده است.
مجری برنامه گفت: یکی از موضوعاتی که در خانه ملت در رابطه با شفافیت آرای نمایندگان مطرح شد، این بود که این امر در نوع نظارت شورای نگهبان تأثیرگذار است. پاسختان را نسبت به این موضوع می‌فرمایید؟
سخنگوی شورای نگهبان بیان کرد: گاهی ادعایی که می‌شود، خیلی خنده دار است. آیا رویه شورای نگهبان در گذشته این بوده است؟ آیا قانون اجازه می‌دهد؟ اصل ۸۶ می‌گوید نمایندگان در قبال آرایی که در مجلس به حسب نمایندگی انجام می‌دهند، مصون هستند. نکته دوم طرح‌ها و لوایحی هست که نمایندگان از جناح‌های مختلف زیر آن را امضا می‌کنند و منتشر هم می‌شود. آیا شده به نماینده بگوییم چرا زیر فلان طرح را امضا کردی؟ آشکار است و مکتوب سند هم دارد. این چه حرفی است که اگر آرای ما مشخص شود شورای نگهبان به ما ایراد می‌گیرد و در بررسی صلاحیت‌ها دخالت می‌دهد. طرح مکتوب که نمایندگان می‌دهند زیرشان امضا دارد و معلوم است چه کسانی امضا کردند. آیا شده بگوییم چون شما فلان طرح را امضا کردید، پس صلاحیت شما تأیید نمی‌شود؟
کدخدایی در بخش دیگری گفت: دو بخش در مورد قانون انتخابات و اصلاح آن وجود داشت. یک بخش اصلاحات قانون انتخابات بماهو انتخابات است که الان داریم بود که هماهنگی با رئیس مجلس و دولت محترم با جلسات زیاد کارشناسی انجام شد. متأسفانه در سال گذشته در حین اصلاح پیش‌نویس برخی از نمایندگان بحث استانی شدن را مطرح کردند. با این حال گفتیم به استانی شدن لابشرط هستیم و اعلام کردیم اگر طرح مناسبی باشد که ایرادهای قبلی شورای نگهبان را نداشته باشد، تأیید می‌کنیم. این طرح در جوف اصلاحات قانون انتخابات قرار گرفت و هر دو با هم مطرح شدند. خیلی تلاش کردیم که حتی استانی شدن به نحوی باشد که حقوق همه بخش‌ها را تأمین کند و کاهش مشارکت نداشته باشد و مسائل امنیتی به وجود نیاید ولی نشد. مجلس هم باید رأی می‌داد که به وضعیت موجود و آنچه برای ما آمد، رأی داد.
وی افزود: من قول می‌دهم همین حالا در مورد این قانون اصلاح انتخابات به جز بحث استانی شدن به دلیل این که خیلی حرف دارد، اگر مجلس محترم بتواند در زمان کوتاهی اصلاح کند و برای شورای نگهبان ارسال کند، شورای نگهبان با بسیاری از آن موافق است.
سخنگوی شورای نگهبان گفت: اگرچه آمدند بحث شهرستانی و استانی مطرح کردند که ۱۵ درصد در شهرستان و مابقی در استان رأی بیاورد، در گذشته مرکزیت با استان بود و فرقی نکرد. ما پیشنهاد کردیم روش تناسبی باشد. روش تناسبی را در همین فرمول و روش معرفی کردند. یعنی برای شهرستان محلی از اعراب قائل نیستید و ۱۵ درصد رأیی نیست که نماینده باید داشته باشد و بیشتر به استان متکی باشد؛ این یعنی از دست دادن ارتباط نماینده با حوزه انتخابی و کاهش مشارکت و به وجود آمدن مسائل قومیتی که در گذشته هم ایراد گرفته بودیم و اعلام کردیم بازگشت به طرح قبل است. ایرادات را هم اعلام کردیم.
کدخدایی اضافه کرد: در موارد دیگر اشکالات بسیار اندک است و خیلی خوب است و کمک می‌کند. در بحث تخلفات و بررسی صلاحیت‌ها و غیره اصلاحات خوبی انجام گرفته است. همین الان ایرادات ما نسبت به اصلاحیه عمدتاً مربوط به استانی شدن است. مجلس کمیسیون‌هایی دارد. فکر می‌کنم کمیسیون شوراها فردا جلسه‌ای دارد و در حال بررسی است. نمی دانم به سال جاری می‌رسانند یا نه. اگر برسد در مواردی که اجرایی نشده است، لازم‌الاجرا خواهد بود.
وی افزود: نسبت به قانون اساسی و اصلاحات مخالف نیستیم و نمی‌توانیم مخالف باشیم. اصل ۱۷۷ قانون اساسی اصلاح قانون اساسی را پیش ینی کرده است. بحث صغروی این است که آیا ما الان ما نیازمند اصلاح هستیم؟ عرض کردم شاید همچنان از ظرفیت‌های دیگر قانون مثل ظرفیت تفسیر استفاده کنیم. برخی از اصول قانون اساسی شاید به درستی استفاده نشده است. همه ظرفیت‌هایی که درست استفاده نشده یا ظرفیت تفسیر قانون را به خوبی استفاده کردیم و اگر همچنان نیازمند اصلاح بودیم، وارد اصلاحات شویم. آن موقع خوب است و همه جوانب سنجیده شده است.
مجری پرسید: گفته بودید ایرادات شورای نگهبان به اطفال و نوجوانان برای حمایت از آنها بوده است؛ مگر این لایحه چه مسائلی را مطرح می‌کرد؟
سخنگوی شورای نگهبان تصریح کرد: گاهی طرحی در مجلس مطرح می‌شود که حسب ظاهر حمایتی است. وقتی وارد مواد می‌شوید، به گونه‌ای تنظیم شده که خیلی هم مدافع حقوق افراد نیست و بخش‌های زیادی به ضرر آنها می‌شود. مثلاً در بحث مجازات اسیدپاشی اعلام شده مجازات فرد اسیدپاش این است. در حالی که در اسلام داریم اگر عضوی را از کار انداختید و اگر آن عضو منافعی دارد، باید منافع را هم در نظر بگیرید ولی اینجا فقط مجازات ساده در نظر گرفته شده است. بسیاری از این طرح‌ها و لوایح بدون توجه به حقوق اولیه ذی نفعان در نظر گرفته شده است و وقتی اعضای شورای نگهبان نکاتی مطرح می‌کنند، خود نمایندگان متوجه می‌شوند که اصلاحات به نفع ذی نفعان است.
کدخدایی افزود: در مورد تابعیت، خود نمایندگان مجلس و برخی از خانم‌های نماینده با توضیح متوجه شدند منظور چیست. مشکل اجرایی موجود را می‌توان از طریق دیگر حل کرد و قانون را تغییر نداد. بحث‌های امنیتی را به طور مطلق کنار گذاشتند. توضیحاتی که برای نمایندگان محترم مطرح کردیم آنها را قانع کرد. رفت برای اصلاح که اگر برگردد و اصلاحات انجام شده باشد، موافقت می‌شود. مثلاً فرزندی که پدرش مشخص نیست یا پدر خارجی بوده و به خارج از کشور است، بعد از این که به فرزند تابعیت داده می‌شود، گفته شده به پدر تابعیت دائم داده شود. این پدر اولاً در خارج از ایران کجا بوده و چه کارهایی انجام داده است؟ عضو احیاناً کدام گروه مثلاً تروریستی بوده است؟ باید روشن شود که مکانیزمی برای فرزند و مادر فرزند باشد که با مشکل مواجه نشویم.
در بخش دیگری مجری پرسید: در بحث انتخابات سال ۸۸ اخیراً فردی که ادعای تقلب داشت در دادگاه حاضر شد و از شما خواست به عنوان شاهد در دادگاه حاضر شوید و شما نپذیرفتید. دلیل چیست؟
کدخدایی گفت: از این به بعد، از اینجا که بیرون رفتم ادعای عجیب و غریب می‌کنم و می گویم کره مریخ ۱۰ درجه شمالی منحرف شده و شاهدم آقای مهدی‌قلی است. در مورد ادعای عجیب و غریب نباید خیلی به آن توجه کرد. بسیاری از دوستان این فرد در سال ۸۸ اعلام کردند تخلفی صورت نگرفته است. در رسانه‌ها گفتند. بحث تقلب را خودشان اعلام کردند امکان‌پذیر نیست. نماینده آقای موسوی در شورای نگهبان نزد رهبری گفتند در کشور ما اصلاً تقلب امکان‌پذیر نیست. حالا بعد از ۱۰ سال آمار گنگی را که هر کسی در هر جایی و موقعیتی اعلام کرده است، کنار هم می‌گذارید و گفتید ایها الناس، تقلب شده و من کشف مهمی انجام دادم.
سخنگوی شورای نگهبان تاکید کرد: شورای نگهبان وظیفه دارد در انتخابات که همه آمار و ارقام را بررسی می‌کند و می‌گوید آمار نهایی این است. معمولاً آمار نهایی شورای نگهبان با آمار وزارت کشور متفاوت است. شورای نگهبان حجت و اسناد و مدارک داشته است که نتیجه را اعلام کرده است.
وی افزود: بعد از ۱۰ سال آمار پراکنده از رسانه‌ها گرفتید که تقلب شده و ۸ میلیون رأی جابجا شده است و حالا می‌گویی ثابت کن و می‌گویند شورای نگهبان بیاید و اعلام کند. شورای نگهبان که قبلاً اعلام کرده است. ضرورت ندارد من کدخدایی الان شهادت بدهم. شهادت را ما ۱۰ سال پیش دادیم و اسناد و مدارک روشن است. شما باید مدارک متقن و محکمه‌پسند داشته باشید. بنابراین این ادعای مضحک و کذبی است که ارزش پاسخگویی ندارد. به همین دلیل ما نه شکایت کردیم و نه تعقیب.
مجری گفت: نکته این است که ایشان می‌گوید در انتخابات ۸۸ قطعاً تقلب شده اما این تقلب پای صندوق‌های رأی انجام نشده بلکه در ستاد انتخابات به مجموع آرا ۸ میلیون رأی اضافه شده است.
کدخدایی بیان کرد: یعنی همه دستگاه‌های نظارتی چشم‌های خود را بستند و ۸ میلیون رأی اضافه شده است؟ شما این را می‌پسندید؟ دوستان ایشان که از ایشان هم تندتر هستند، در سال‌های قبل و ادوار گذشته مسئولیت اجرای انتخابات را داشتند. من اگر آمار آن دوره را بررسی کنم، خیلی آرای مخدوش می‌توانم در بیاورم. آیا دلیل این است همه انتخابات گذشته مخدوش بوده و تقلب صورت گرفته است؟ این ادعا سند می‌خواهد.
مجری گفت: ایشان دفاعیه خود را منتشر کرده است و مدعی شده سرنوشت ۸ میلیون تعرفه مشخص نیست و به نفع فرد پیروز ثبت شده است.
کدخدایی پاسخ داد: تناقض زمانی است که دو سند را کنار هم قرار بدهیم. وقتی اسناد مکتوب هنوز هست، چه تناقضی وجود دارد؟ باید با آرای ما متناقض باشد. شما سند معتبری بیاورید که شورای نگهبان دو عدد متفاوت گفته باشد. نتیجه انتخابات یک نتیجه واحد است و در این مدت تغییری نکرده است. طبیعتاً این نتایج با آماری که زید و عمر عنوان کرده، متفاوت است. وزارت کشور می‌گوید آقای زید گفته آرای تعرفه‌ها، آرای باطله و… این است. ما هم با سند اینها را بیان می‌کنیم. باید مدرک محکمه‌پسند اعلام کنند. در یک پرونده قضائی آمار متفاوتی اعلام شود اما در نهایت دادگاه اعلام می‌کند آمار صحیح این است و آن رأی قاطع است.
مهدی قلی پرسید: آماری دارید برای کسانی که مدعی هستند شورای نگهبان برخورد جناحی دارد، میزان همکاری و مساعدت شورای نگهبان با کدام جناح بیشتر بوده است؟
کدخدایی تاکید کرد: ما چون به این مساله توجهی نداشتیم، هیچ وقت چنین آماری را نداشتیم زیرا ملاک ما اجرای قانون است. برای ما فرقی نمی‌کند وابسته به چه جناح و گروهی باشد اما اگر آمار کلی را بخواهید نگاهی به نتیجه انتخابات در ادوار گذشته بیاندازید؛ چه مجلس و چه دولت. تعداد جناح‌ها و گروه‌هایی که دولت را در دست داشتند چه کسانی بودند؟ آمار افراد چگونه است؟ در مجلس هم همین است. آماری دارند که بیش از ۱۱۰ نفر متعلق به چنین جناحی است. اگر واقعاً گرایش و نکته‌ای دارد یا سبقه یک گروه بیشتر است این افراد آنجا چه می‌کنند؟ ممکن است دو نفر فرد شاخصی را مدنظر باشند که چرا تأیید صلاحیت نشدند. بیایند پرونده را ببینند در حضور خودتان هر نظری دارند بیان کنند.
سخنگوی شورای نگهبان گفت: نسبت به کسانی که تأیید صلاحیت نشدند مدارک و مستندات ارائه می‌دهیم و قانع می‌شوند و تشکر می‌کنند. برخی هم ممکن است قانع نشوند اما ما چاره‌ای نداریم و باید بر اساس قانون عمل کنیم. سند داریم و تحلیل بیشتر می‌کنیم می‌بینیم منتسب به ایشان بوده است. مثلاً اگر کلاهبرداری و محکومیتی بوده و فرد می‌گوید برای رضای خدا انجام دادم ما ناچاریم بر اساس اسناد رسمی ظاهر حکم و عمل کنیم. نیت‌خوانی که نمی‌توانیم کنیم. اگر گزارش آپارتمانی که فرمودید باشد باید مستند عمل کنیم. بر فرض اگر باشد باید مصداقا هم برای ما ثابت شود. ما با حضور خود فرد بررسی می‌کنیم و اسناد و مدارک را می‌بینیم و در اختیارشان قرار می‌دهیم و آنها هم می‌توانند از خود دفاع کنند.
نظر شما