سه‌شنبه ۱۰ مهر ۱۴۰۳ - 2024 October 01

کم خوابی و بیماری های قلبی

محققان موفق به شناسایی یک‌سری واکنش‌های زنجیره‌ای شیمیایی شده‌اند که کم‌خوابی را مرتبط با بیماری‌های قلبی عروقی می‌داند. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، بیماری‌های قلبی عروقی که ۳۱ درصد از کل نرخ مرگ و میر در سراسر جهان را به خود اختصاص می‌دهند، به‌عنوان عاملِ درجه‌ی یک مرگ در جهان شناخته می‌شوند.
کد خبر: ۲۱۹۹۶۹
تاریخ انتشار: ۲۰ فروردين ۱۳۹۸ - ۰۹:۵۵
محققان موفق به شناسایی یک‌سری واکنش‌های زنجیره‌ای شیمیایی شده‌اند که کم‌خوابی را مرتبط با بیماری‌های قلبی عروقی می‌داند. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، بیماری‌های قلبی عروقی که ۳۱ درصد از کل نرخ مرگ و میر در سراسر جهان را به خود اختصاص می‌دهند، به‌عنوان عاملِ درجه‌ی یک مرگ در جهان شناخته می‌شوند.

به گزارش صدای ایران از مجله ایلیاد، از جمله عوامل خطر اصلی می‌توان به نوع سبک زندگی از قبیل رژیمِ بد غذایی، مصرف دخانیات، امتناع از فعالیت‌های فیزیکی و ورزشی و کمبود خواب اشاره کرد. مورد آخر توجه عده‌ی کثیری از محققان را به خود جلب نکرده است، اما تحقیقات جدید دانشگاه هاروارد به شناسایی یک‌سری واکنش‌های زنجیره‌ای شیمیایی پرداخته است و کمبود خواب را با بیماری‌های قلبی عروقی مرتبط دانسته است.

مطالعه‌ی حاضر از طیف زیادی از تحقیقات کمک گرفته است تا نشان دهد خوابیدن به میزان کافی چقدر اهمیت دارد. مطالعات اخیر الگوهای خواب نامنظم را با افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر، چاقی مفرط و حتی تنهایی و افسردگی مرتبط دانسته است؛ البته اثرات عجیبی هم باعث تشدید درد می‌شوند. پس شاید چندان تعجب‌برانگیز نباشد، افرادی که کم می‌خوابند به میزان بیشتری در معرضِ ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی هستند، اما چگونگی پیشرفت این فرآیند، نقطه‌ی تمرکز مطالعه‌ی فعلی بوده است. «فیلیپ سوئیرسکی» محقق و نویسنده‌ی این مقاله، می‌گوید: «تحقیقاتی که رابطه‌ی میان خواب و بیماری‌های قلبی عروقی را نشان بدهد، فراوان است. ما می‌خواستیم بدانیم که این رابطه چگونه شکل می‌گیرد. ما در این مطالعه، تنها یکی از قطعات کوچک پازل خیلی بزرگی را سر جایش گذاشتیم.»

محققان تمرکزشان را روی یکی از جنبه‌های بیماری قلبی عروقی، به‌نام «تصلب شریان» معطوف کردند؛ در طی این بیماری، رگ‌های خونی در واکنش به ترکیب پلاک‌ها سخت‌تر و ملتهب‌تر می‌شوند. شرایط زمانی رو به وخامت می‌گذارد که دستگاه ایمنی، سلول‌های سفید خون را برای عملیات نجات می‌فرستد؛ آن‌ها در پلاک‌ها گیر افتاده و موجب بزرگ‌تر شدن پلاک‌ها می‌شوند. با رشد پلاک‌ها، جریان خون کاهش پیدا می‌کند. لذا این احتمال وجود دارد که لخته شدن خون به وقوع بپیوندد و انسداد شریان را در پی داشته باشد. در این شرایط، حملات قلبی یا سکته دور از انتظار نخواهد بود. محققان برای بررسی رابطه‌ی میان خواب و تصلب شریان، آزمایش‌هایی را بر روی موش‌ها انجام دادند. به این موش‌ها، رژیم‌های غذاییِ غنی از چربی داده شده بود. یافته‌ها نشان داد که این موش‌ها در مقایسه با گروه مورد نظر، پلاک‌های بزرگ‌تری در بدن‌شان پدیدار شد. همچنین، سلول‌های سفید خون بیشتری در پلاک‌ها و جریان خون گروه آزمایشی پیدا شد.

محققان با انجام آزمایش‌های بیشتر، موفق به یافتن ساز و کاری شدند که احتمالاً باعث این مشکل می‌شود. کم‌خوابی ظاهراً باعث کاهش میزان پروتئینی به‌نام «هایپوکرتین» می‌شود. این پروتئین در هیپوتالاموس تولید می‌گردد. هیپوتالاموس هم در تنظیم الگوهای خواب ایفای نقش می‌کند. میزان پایین هایپوکرتین منجر به افزایش پروتئین دیگری به‌نام «CSF-1» می‌شود. این پروتئین، افزایش تولید سلول‌های سفید خون را در پی دارد. نکته‌ی جالب این است که وقتی محققان مکمل‌های هایپوکرتین را به موش‌های کم خواب دادند، تصلب شریان تقلیل پیدا کرد. «کامرون مک آلپاین» نویسنده و محقق، می‌گوید: «نقش هایپوکرتین خیلی غیرمنتظره بود. در ابتدا اصلاً نمی‌دانستیم با چه تاثیری روبه‌رو شده‌ایم. به هیچ وجه نمی‌دانستیم که این کار، افزایشِ سلول‌های سفید خون را در پی خواهد داشت و این تولید می‌تواند با خواب تعدیل و تنظیم شود.»
البته با توجه به اینکه مطالعه‌ی حاضر فقط بر روی موش‌ها انجام شده، هیچ تضمینی نیست که این ساز و کار در انسان‌ها نیز موثر واقع شود، اما گروه محققان در نظر دارند تا با ادامه‌ی تحقیقات‌شان، اثرات آن بر روی انسان‌ها را نیز مورد بررسی قرار دهند. لذا احتمال دارد گزینه‌های درمانی تازه‌ای برای سایر بیماری‌های التهابی پیدا شود.
این تحقیق در مجله‌ی معتبر Nature منتشر شده است.
برچسب ها: کم خوابی ، بیماری
نظر شما