مزاج شما گرم است یا سرد؟

یکی از مسائلی که در طب سنتی مطرح می شود، مزاج شناسی در انسان است، به این معنا که مزاج هر فرد می‌تواند با مزاج فرد دیگر کاملا متفاوت باشد؛ شاید در گام اول، نوع مزاج برای افراد چندان اهمیتی نداشته باشد، اما بر خلاف این تصور، نوع مزاج آن چنان در زندگی افراد اهمیت دارد که حتی نوع رفتار، علایق، شغل، نوع رشته تحصیلی، ارتباطات اجتماعی حتی روابط زناشویی تحت تاثیر نوع مزاج است.

به گزارش صدای ایران از ایسنا، بسیاری از اختلافات در زندگی مشترک و عدم تفاهم ها در روابط زناشویی تنها به دلیل اختلاف در مزاج زوجین است، بنابراین به سادگی نمی توان از این مسئله گذشت و لازم است که هر فرد مزاج خود را بشناسد تا بسیاری از فعالیت ها و انتخاب های خود را در زندگی بر اساس نوع مزاج خود انجام دهد.
در این گزارش، ابتدا نوع مزاج ها، اهمیت آن در زندگی، چگونگی تشخیص آن و شاخص های مربوط به تشخیص مزاج ذکر می شود و در گزارش های بعدی، تاثیر این مزاج ها در زندگی زناشویی، مشکلات عدم شناخت مزاج‌ها و ارثی و یا عدم ارثی بودن آن بررسی خواهد شد.

بنابراین ابتدا لازم است، با نوع مزاج های انسان و چگونگی تشخیص آن در افراد آشنا شویم.

تاثیر مزاج در زندگی و انتخاب شغل
دکتر حسین مرادی دهنوی رئیس دانشکده طب سنتی قم‌ در گفت و گو با خبرنگار ایسنا‌، در رابطه با اهمیت مزاج‌های مختلف انسان، عنوان کرد: مزاج در تمام ابعاد زندگی انسان از جمله تفکرات، تخیلات، عواطف انسانی و سایر مسائل روحی و جسمی او تاثیر‌گذار است، به طوری که حتی تعیین شغل و علاقه های یک فرد تحت تاثیر نوع مزاج او است.

مزاج شما گرم است یا سرد؟
این استاد دانشگاه افزود: طبق تقسیم بندی کلی که انجام شده است، مزاج ها در انسان به دو نوع مزاج گرم و سرد تقسیم می شوند که از این میان، مزاج گرم به دو نوع مزاج گرم و خشک و گرم و تر دسته بندی می شود.
این متخصص طب سنتی گفت: مزاج سرد نیز همچون تقسیم بندی فوق، به دو نوع مزاج سرد و خشک و سرد و تر قابل تقسیم بندی است، بر این اساس 4 نوع مزاج گرم و خشک یا همان صفراوی، مزاج گرم و تر یا دَمَوی، مزاج سرد و خشک یا سوداوی و در نهایت مزاج سرد و تر یا همان بلغمی، مزاج های چهار گانه را تشکیل می دهند.

مرادی در رابطه با وجه تسمیه این مزاج ها، تصریح کرد: از آنجا که "صفرا" نمادی از آتش، گرما و انرژی است، به مزاج گرم و خشک، صفراوی نیز می گویند و افرادی که مزاج صفراوی دارند، افرادی پر انرژی، فعال و پر شور و باهیجان هستند.

به چه کسانی "دَمَوی" می گویند؟
این استاد دانشگاه‌ خاطرنشان کرد: به مزاج گرم و تر، "دَمَوی" نیز می گویند، چراکه غالبا بدن این افراد، استعداد خون سازی زیادی دارد و "خون" در اصطلاح طب سنتی، "دَم" گفته می شود به این دسته از افراد دَمَوی می‌گویند، هم چنین بدن این افراد به شکلی تنظیم شده است که بیشتر مواد غذایی در بدنشان تبدیل به خون و بافت عضلانی می شود؛ بنابراین افرادی با مزاج دَمَوی اندامی عضلانی داشته و در مقابل افراد با مزاج صفراوی، لاغر و بدون عضله هستند.

مرادی در رابطه با افراد با مزاج صفراوی گفت: از آنجا که این دسته از افراد، گرما و حرارت بالایی در بدنشان وجود دارد، متابولیسم بالایی داشته و بیشتر انرژی و کالری بدن آن ها می سوزد و از طریق حرارت دفع می شود که غالبا این افراد لاغر بوده و چاق نمی شوند.

اگر به کارهای هنری علاقه دارید، مزاج شما "سوداوی" است!
وی خاطر نشان کرد: افرادی با مزاج سرد و خشک یا همان سوداوی، علاوه بر اینکه سردی در بدنشان غالب است، خشکی هم دارند، به طوری که به خاطر این خشکی، بافت بدنشان عضلانی نمی شود که اصطلاحا به آن سوداوی می گویند؛ چراکه "سودا" میل به رسوب، درون و در خفا قرار گرفتن دارد، بنابراین افرادی با مزاج سوداوی غالبا درون گرا هستند که معمولا انسان های اهل هنر، افرادی که تمایل به کارهای فردی و بی تحرک دارند جزء این دسته هستند.

این استاد دانشگاه در رابطه با افراد بلغمی مزاج، بیان کرد: اگر بخواهیم "بلغم" را توصیف کنیم می توان آن را به آب تشبیه کرد؛ این دسته از افراد بسیار انعطاف پذیر، معمولا پرخواب و با انرژی پایین هستند، اما این افراد از آنجا که بدنشان انعطاف پذیری زیادی دارد، استعداد چاقی و چربی سازی در بدن آن ها زیاد است؛ بلغمی ها معمولا افرادی با طمانینه، آرام و کم جنب و جوش هستند.

مزاج ها در مقاطعی می تواند متفاوت شود
مرادی تاکید کرد: این مزاج ها در افراد می تواند تحت تاثیر عواملی، ضعف و قوت یابند، برای مثال افرادی با مزاج گرم و خشک که فعالیت اجتماعی زیاد و انرژی بالایی دارند، اگر در مقطعی دچار کم خونی شوند، فعالیت آنان کاهش یافته و انرژی آنان نسبت به قبل کم تر می شود و در واقع مزاج آنان در یک مقطع متفاوت می شود.
ی ادامه داد: برخی شرایط روحی نیز، موجب تغییر مزاج می شود، برای مثال افراد صفراوی در صورتی که در مقطعی از زندگی خود دچار مشکلات روحی شوند و به اصطلاح "غم" داشته باشند، میل به سردی پیدا کرده و شاید برخلاف مزاجشان، گوشه گیر و کم تحرک شوند.

خودتان نمی توانید مزاجتان را دقیقا تشخیص دهید
این استاد دانشگاه گفت: جهت تشخیص مزاج، شاخص هایی در نظر گرفته شده است که افراد طبق آن شاخص ها تا حدودی می توانند نوع مزاج خود را تشخیص دهند اما همانطور که ذکر شد، افراد در مقاطعی به دلیل قرار گرفتن در شرایط خاص جسمی و روحی شاید کمی مزاجشان تغییر پیدا کند، بنابراین تشخیص نوع مزاج برای خود افراد به راحتی ممکن نیست، بلکه جهت تشخیص دقیق آن باید به پزشک متخصص در این زمینه مراجعه شود.
مرادی در رابطه با شاخص هایی که مطابق آن، تاحدودی می توان به نوع مزاج پی برد، تصریح کرد: نوع رنگ چهره، بافت عضلانی و غیر عضلانی، چاقی یا لاغری، میزان فعلیت اجتماعی، نوع تغذیه و... از جمله شاخص‌هایی هستند که به کمک آن می توان تا حدودی نوع مزاج را در افراد تشخیص داد.

افراد گندم گون، غالبا مزاج گرم دارند
وی خاطرنشان کرد: افراد گرم مزاج، معمولا رنگ پوستشان گندم گون است، تحمل حرارت و گرما را ندارند، در کلامشان، تند صحبت می کنند، اندام لاغری داشته و افرادی برون گرا هستند در حالی که افراد سرد مزاج، بالعکس این اشخاص هستند.
تمامی مواردی که ذکر شد، تنها جهت معرفی نوع مزاج ها در انسان، میزان اهمیت آن در زندگی و چگونگی تشخیص آن در افراد مختلف بود؛ بنابراین جزئیات مربوط به این مسئله از جمله تاثیر نوع مزاج در روابط زناشویی و ... در گزارش های بعدی به آن پرداخته می شود.