ماجرای اذن پدر و همسر برای کوهنوردی خانم ها چه بود؟

هیات کوهنوردی خراسان رضوی با صدور بخشنامه ای درباره کوهنوردی زنان در این استان حاشیه ساز شد.

به گزارش صدای ایران از روزنامه شهروند، انتشار نامه منتسب به هیأت کوهنوردی استان خراسان رضوی حسابی فضای مجازی را تحت‌تأثیر خود قرار داد و واکنش‌های متفاوتی داشت؛ این‌که دختران چه مجرد و چه متأهل باید اجازه همسر یا ولیّ خود را برای کوهنوردی در این استان داشته باشند، وگرنه از این کار منع می‌شوند!

در نامه‌ای که روی کانال هیأت کوهنوردی استان خراسان رضوی قرار داده شد و خطاب به باشگاه‌های کوهنوردی این استان نوشته شده، موارد مختلفی ذکر شده است. در ابتدای این نامه به برخی شکایات مردمی از تورهای طبیعت‌گردی اشاره شده که به بهانه گردشگری بی‌حیایی و بی‌قیدی را رواج می‌دهند! بر همین اساس طبق این بخشنامه دستورالعملی برای مدیران باشگاه‌های کوهنوردی تعیین شده است: «در جهت رعایت ماده ۱۱۰۵ قانون مدنی و نیز فتاوای علمای دین، برای صیانت از بنیان و اساس خانواده‌ها، اجازه همسر برای شرکت خانم‌های متأهل و اجازه ولیّ قهری برای خانم‌های مجرد و نوجوانان تا سن ۲۰ ‌سال برای حضور در برنامه‌های کوهنوردی الزامی است.»

برای این‌که بیشتر از ماجرای انتشار این نامه باخبر شویم و پاسخ انتقادهای مطرح شده از سوی برخی بانوان را نسبت به این موضوع بگیریم، با محمد زحمتکش، رئیس هیأت استان خراسان رضوی تماس گرفتیم. او در این‌باره می‌گوید: «من انتقادها را دیدم و صحبت‌های زیادی شنیدم، اما از نظر من این دستورالعمل می‌تواند خیلی از مشکلات را حل کند. این‌که یک فرد جوان یا یک زن متأهل با اجازه خانواده‌اش به طبیعت‌گردی برود، اتفاق عجیبی نیست. مواردی بوده که در قالب گروه‌های کوهپیمایی و طبیعت‌گردی افراد اعزام شدند که خانواده باخبر نبوده و دردسرساز شده و کار به شکایت کشیده است. آنها شکایتشان را رسانه‌ای نمی‌کنند و به ما انتقال می‌دهند. این‌گونه اتفاقات می‌تواند بنیان خانواده‌ها را از هم بپاشد.»
او در پاسخ به این سوال که چطور این اتفاق فقط در استان خراسان رضوی رخ داده، می‌افزاید: «ما موارد را دیدیم و فقط توصیه کردیم. شاید یک استان دیگر بخواهد توصیه دیگری به باشگاه‌های زیر نظر خود کند. طبیعی است که یک دختر یا حتی پسر زیر ٢٠‌سال برای رفتن به یک تور گردشگری اجازه خانواده‌اش را داشته باشد. تأکید می‌کنم که این موضوع فقط مربوط به دختران نیست و پسران زیر ٢٠‌سال نه به حرف ما، بلکه طبق قانون باید اجازه والدین خود را داشته باشند. خانم‌های متأهل هم که باید از همسر خود اجازه داشته باشند.»

زحمتکش در پاسخ به این سوال که هیأت خراسان رضوی چگونه نظارت می‌کند و در صورت رعایت‌نشدن این دستورالعمل چه برخوردی خواهد داشت، خاطرنشان می‌کند: «ما فقط توصیه کردیم؛ مثل راهنمایی و رانندگی که برای اجرای قوانین به مردم توصیه می‌کند. نظارت بر باشگاه‌ها و برخورد با آنها در صلاحیت ما نیست و دیگر ارگان‌ها باید به آن ورود کنند. این‌طور نیست که ما افرادی را پای کوه بگذاریم تا زنان را بدون اجازه همسر و پدرشان به کوه راه ندهند. ما قانون را برای باشگاه‌ها یادآوری کردیم و از خودمان قانون ننوشتیم. البته اگر باشگاه‌ها این دستورالعمل را نقض کنند و اتفاقی برای کسی بیفتد و فردی شاکی شود، دیگر تبعات قانونی‌اش پای خودشان است.»

فدراسیون کوهنوردی اما خودش را در این تصمیم سهیم نمی‌داند و حتی رئیس این فدراسیون نظری مخالف با هیأت استان خراسان رضوی دارد. مسعود زارعی در پاسخ به این سوال که چرا بخشنامه هیأت خراسان رضوی به تأیید فدراسیون نرسیده، می‌گوید: «این نامه اصلا مورد تأیید ما نیست و از نظر من این کار کاملا ناپخته بوده و ما هم واکنش نشان دادیم. من بعد از رویت این نامه و جو بدی که ایجاد شد، به اداره ورزش و جوانان خراسان رضوی و خود هیأت نامه زدم که این کار به اشتباه صورت گرفته است. اگر قرار به صدور بخشنامه باشد، هیأت استانی باید از وزارت ورزش یا فدراسیون مجوز بگیرد تا فدراسیون براساس قوانین وزارت ورزش رفتار کند.»

او همچنین می‌افزاید: «قبلا گروه‌های کوهنوردی را داشتیم که تابع هیچ قانونی نبودند و به همین دلیل از ‌سال ٩٤ ابلاغ زدیم که باید منحل شوند. بعد از آن باشگاه‌ها تشکیل شدند تا تابع قوانین وزارت ورزش باشند. متاسفانه گروه‌های گردشگری مجوزهای خود را از هیأت‌های همگانی و انجمن‌های گردشگری می‌گیرند، اما تبعات کارهایشان به پای هیأت‌های استانی کوهنوردی است.»