کمپین «کلوخ» به جای چالش سطل یخ
جواد حيدريان در سرمقاله ابتکار نوشت:
«بيابان انگار ماشين تخريبش را برداشته و دارد ريش خاک ايران را ميتراشد. رودهاي پر از خشکي، به درياچهها و تالابها گنديده - مرده ميريزند. جنگل، روياي سبز و رنگ فراموش شده کودکان کويري است. زوال آغاز شده و طوفان، زمين غبار شده را شهر به شهر ميگرداند و ميپراکند.»
اين گزارشي واقعي از فرداي ايران است. سرزميني که با کابوس بيابان، وحشت از خشکسالي و هراس از کم آبي، خواب قناتهايش آشفته ميشود.
خاک تفتيده و ترک خوردهاي که با خشکيدگي جنگلهاي زاگرسي و در نهايت مرگ سپر مخملين بلوط زاران غرب به سمت سقوط جدي پيش ميرود. تنشهاي اکولوژيک با برداشت بي رويه آب، بالا گرفته و رعشه بر جان خاک افتاده است. دشتها در فارس، کرمان، يزد، خراسان، تهران و ديگر مناطق کشور فرونشسته اند. زمين، کشتي به گل نشسته است. تنوع زيستي بر دار مديريت ناپايدار تن به نيستي ميسپارد و جان ميدهد!
ايران از دير باز کشوري کم آب و سرزميني خشک به حساب ميآمده است. حادثه اي که هميشه منشا خلاقيت در علوم مهندسي کشاورزي نيز بوده است و با توسعه قناتها در دوران ايران باستان و تداوم اين فرايند در سدههاي بعد، ميتوان به اين واقعيت پي برد که مديريت سرزميني و پايش و آمايش در سالهاي اخير از هيچ الگو و فرمول پايداري پيروي نکرده است و با تغييرات وسيع اکوسيستمي ايران ديگر سرزميني براي زيستن نيست.
پوسيدگي و فرسايش لحظه به لحظه خاک، مرگ ميليوني جنگلهاي بلوط و بنه در زاگرس، طغيان آفات و قطع سازمان يافته جنگل در شمال، افزايش کمي آتش سوزي در مناطق جنگلي کشور، نشست خاک و خشکيدگي زمين در مرکز، برداشت بي رويه آب با حفر چاههاي غير مجاز، خشکي درياچه ها، شکار بي رويه و تخريب طبيعت در سراسر ايران روند شتابان مرگ سرزمين را هشدار ميدهد.
حالا «کلوخ» که نام يک کمپين ايراني - محيط زيستي است بعد از «چالش سطل يخ» که با عنوان Ice Bucket Challenge يا ALS Ice Bucket Challenge از آن ياد ميشود در ايران کار خود را آغاز کرده تا نيشتري به روان جامعه ايراني بزند.
اگر چالش آب سرد دنبال فعاليتي اجتماعي براي افزايش آگاهي عمومي نسبت به بيماري آميوتروفيک لَترال اسکلروزيس (ALS) و جمعآوري کمکهاي اهدايي براي تحقيقات اين بيماري است، چالش «کلوخ» ميخواهد بحران سرزميني در ايران را به خواسته اي عمومي بدل کند. چالشي که بي شک در پي بي توجهي به خواهشهاي اکولوژيک در کشور پديد آمده است.
کمپين کلوخ از شما ميخواهد؛ روبروي دوربين بايستيد و يک کلوخ بر سر خود بکوبيد! بکوبيد تا بدانيد ايران بيابان شده است و اين مرگ سرزميني، بيش از هر جاي ديگر در بلوط زاران ايراني زاگرس خود را به نمايش گذاشته است. بکوبيد و بدانيد بالاترين نرخ فرسايش خاک جهان را داريم! بکوبيد بر سر، تا بدانيد با روندي که اقليم شناسان و متخصصان جنگل و بيابان پيش بيني ميکنند؛ با مرگ تنوع زيستي در ايران و گسترش بيابان، ايران سراسر سيستان ميشود، شهري سوخته و پر از غبار!