توکلی: شفافیت گزینشی را باید جدی گرفته شود
احمد توکلی، رئیس هیات‌مدیره «دیده‌بان شفافیت و عدالت» به تبیین و بررسی ابعاد مختلف سخنان مقام معظم رهبری درباره مساله شفافیت پرداخت.
علی جمشیدی| احمد توکلی، رئیس هیات‌مدیره «دیده‌بان شفافیت و عدالت» به تبیین و بررسی ابعاد مختلف سخنان مقام معظم رهبری درباره مساله شفافیت پرداخت. وی در ابتدای سخنان خود ابراز داشت که موضع و نظر رهبر انقلاب که روز گذشته منتشر شد، به هیچ عنوان تازگی ندارد، بلکه نظر و عقیده ایشان است که قبلا هم درباره آن چندین بار سخن گفته بودند.
به گزارش صدای ایران از فرهیختگان، وی ادامه داد: «رهبری قبلا در سخنان واضحی اشاره کرده بودند که شفافیت یعنی هرچه که مسئولان انجام می‌دهند یا تصمیماتی را که می‌گیرند، ببینند و در جریان آن باشند و مسئولان هم باید این اقدام را انجام دهند؛ یعنی رهبری با تاکید قبلا گفته بودند که مسئولان باید در مسیر شفافیت و در اختیار قرار دادن اطلاعات به مردم اقدام کنند. علاوه‌بر این باید گفت نگاه رهبری انقلاب ریشه‌های دینی هم دارد، این نوع نگاه منطبق بر نظر امیرالمومنین علیه السلام است که به مردم کوفه می‌فرمایند: «حق شما بر من این است که من از همه چیز و همه تصمیمات شما را مطلع سازم به جز مصالح و مسائل جنگی.»
نماینده سابق مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه در حوزه‌های مختلف ممکن است اخبار و اطلاعات امنیتی وجود داشته و تصمیماتی از جنس تصمیمات نظامی- امنیتی گرفته شود، ادامه داد: «این‌گونه نیست که در مجموعه‌های دولتی و حتی نظامی تمامی اخبار و اطلاعات امنیتی و غیرقابل انتشار باشد. بلکه باید رصد کرد و کلیه اخبار و اطلاعات و تصمیمات و اقدامات را بررسی و بخش امنیتی را جدا و مابقی را بالاتفاق در اختیار مردم قرار داد. این امر در یک نهاد نظامی ممکن و شدنی است و در یک نهاد غیرنظامی مانند وزارت نیرو هم امکان‌پذیر است، لذا هیچ محدودیتی برای هیچ دستگاهی وجود ندارد، به جز موارد خاصی که تعیین آنها نیز شدنی است و غیرممکن نیست.»
وی با بیان اینکه طبق قانون اساسی باید شفافیت از جمله محورها و هدف‌های مهم دستگاه‌ها باشد، تاکید کرد: «یکی از این دستگاه‌ها مجلس شورای اسلامی است؛ جایی که بسیاری از تصمیمات مهم و اساسی گرفته می‌شود و اینها باید به اطلاع مردم برسد. در جریان این تصمیمات البته از همه چیز مهم‌تر شفافیت آرای نمایندگان است، که اگر این مساله محقق و آرای نمایندگان شفاف شود، نمایندگان پاسخگو خواهند بود و بسیاری از مشکلات برطرف خواهد شد.»
استاد دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه اجرای قانون دسترسی آزاد به اطلاعات از ملزومات امروز کشور است، گفت: «طبق این قانون هر تصمیمی که حقی برای مردم ایجاد کند، قابل محرمانه شدن نیست و لذا در صورت اجرای این قانون شاید بیش از 60 درصد نامه‌هایی که امروز روی آنها مهر محرمانه زده می‌شود، از این دایره خارج شود و به اطلاع عموم مردم برسد. همچنین باید گفت دولت الکترونیک می‌تواند در مسیر شفافیت دستاوردهای بزرگی را نصیب جامعه کند.»
احمد توکلی در بیان دیگر مصادیق ضروری در عرصه شفافیت گفت: «مطالبه مردم درخصوص تخصیص ارز و ماجرای 18 میلیارد دلاری که مسئولان بانک مرکزی را مجبور به ارائه توضیح کرد، از مصادیق این ماجراست و باید در موارد مشابه هم دنبال شود. از طرف دیگر و درباره مواردی که تاکنون اجرا نشده، باید به قانونی که دولت را مجبور به انتشار دریافتی تمامی مدیران و مسئولان کرده اشاره کرد؛ قانونی که دولت آن را تاکنون به صورت حداقلی و بسیار محدود اجرا کرده و مشخص هم هست که هیچ میلی به اجرای درست و دقیق آن ندارد.
رئیس سابق مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در ادامه گفت‌وگوی خود با بیان اینکه اجرای نظر رهبر انقلاب باید دقیقا طبق قوانین موجود صورت پذیرد، گفت: «اگر نسبت به این دغدغه رهبری بخواهیم بدون توجه به قوانین و فرآیندهای مشخص اقدام کنیم، حتما مشکلات مهم و اختلافاتی ایجاد خواهد شد. البته در این زمینه باید گفت بسیاری از مواردی که باید شفاف شود، هیچ قانون یا فرآیند جدیدی نیاز ندارد و تنها دلیل محرمانه بودن آنها تا به امروز رفتار سلیقه‌ای مدیران و مسئولان بوده است. مثال آن هم برخی قراردادهای دولتی است؛ مانند قراردادهای محرمانه‌ای که باید به اطلاع مردم می‌رسید، ولی محرمانه تلقی شد.»
وی نقش مردم و رسانه‌ها در اجرای قوانین مربوط به شفافیت را ویژه دانست و گفت: «همه مردم می‌توانند نسبت به عدم اجرای قوانین اقامه دعوا و اعلام جرم کنند و از این مسیر می‌توان به نتایج بسیار خوبی رسید.»
رئیس هیات‌مدیره «دیده‌بان شفافیت و عدالت» در پایان با اشاره به مساله مهمی، اجرای شفافیت ناقص و گزینشی را آفت بسیار بزرگی دانست و متذکر شد حرکت با چنین الگویی می‌تواند خطرات بسیاری را برای کشور و جامعه به دنبال داشته باشد، چراکه در فقدان شفافیت، جامعه نسبت به بسیاری از خطاها موضع می‌گیرد و حساس می‌شود، اما اگر برای فریب مردم بخشی از اطلاعات اعلام و بخش مهمی تعمدا محرمانه بماند، جامعه فریب خورده و بستر ایجاد فساد گسترده فراهم خواهد شد.»
احمد توکلی گفت: «متاسفانه دولت در این زمینه اقداماتی اینچنین انجام داده است و از این منظر توانسته مواضع جامعه را سست کند و در مواردی آنها را بشکند و گارد دفاعی مردم را از بین ببرد.»
به گزارش صدای ایران از فرهیختگان، وی ادامه داد: «رهبری قبلا در سخنان واضحی اشاره کرده بودند که شفافیت یعنی هرچه که مسئولان انجام می‌دهند یا تصمیماتی را که می‌گیرند، ببینند و در جریان آن باشند و مسئولان هم باید این اقدام را انجام دهند؛ یعنی رهبری با تاکید قبلا گفته بودند که مسئولان باید در مسیر شفافیت و در اختیار قرار دادن اطلاعات به مردم اقدام کنند. علاوه‌بر این باید گفت نگاه رهبری انقلاب ریشه‌های دینی هم دارد، این نوع نگاه منطبق بر نظر امیرالمومنین علیه السلام است که به مردم کوفه می‌فرمایند: «حق شما بر من این است که من از همه چیز و همه تصمیمات شما را مطلع سازم به جز مصالح و مسائل جنگی.»
نماینده سابق مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه در حوزه‌های مختلف ممکن است اخبار و اطلاعات امنیتی وجود داشته و تصمیماتی از جنس تصمیمات نظامی- امنیتی گرفته شود، ادامه داد: «این‌گونه نیست که در مجموعه‌های دولتی و حتی نظامی تمامی اخبار و اطلاعات امنیتی و غیرقابل انتشار باشد. بلکه باید رصد کرد و کلیه اخبار و اطلاعات و تصمیمات و اقدامات را بررسی و بخش امنیتی را جدا و مابقی را بالاتفاق در اختیار مردم قرار داد. این امر در یک نهاد نظامی ممکن و شدنی است و در یک نهاد غیرنظامی مانند وزارت نیرو هم امکان‌پذیر است، لذا هیچ محدودیتی برای هیچ دستگاهی وجود ندارد، به جز موارد خاصی که تعیین آنها نیز شدنی است و غیرممکن نیست.»
وی با بیان اینکه طبق قانون اساسی باید شفافیت از جمله محورها و هدف‌های مهم دستگاه‌ها باشد، تاکید کرد: «یکی از این دستگاه‌ها مجلس شورای اسلامی است؛ جایی که بسیاری از تصمیمات مهم و اساسی گرفته می‌شود و اینها باید به اطلاع مردم برسد. در جریان این تصمیمات البته از همه چیز مهم‌تر شفافیت آرای نمایندگان است، که اگر این مساله محقق و آرای نمایندگان شفاف شود، نمایندگان پاسخگو خواهند بود و بسیاری از مشکلات برطرف خواهد شد.»
استاد دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه اجرای قانون دسترسی آزاد به اطلاعات از ملزومات امروز کشور است، گفت: «طبق این قانون هر تصمیمی که حقی برای مردم ایجاد کند، قابل محرمانه شدن نیست و لذا در صورت اجرای این قانون شاید بیش از 60 درصد نامه‌هایی که امروز روی آنها مهر محرمانه زده می‌شود، از این دایره خارج شود و به اطلاع عموم مردم برسد. همچنین باید گفت دولت الکترونیک می‌تواند در مسیر شفافیت دستاوردهای بزرگی را نصیب جامعه کند.»
احمد توکلی در بیان دیگر مصادیق ضروری در عرصه شفافیت گفت: «مطالبه مردم درخصوص تخصیص ارز و ماجرای 18 میلیارد دلاری که مسئولان بانک مرکزی را مجبور به ارائه توضیح کرد، از مصادیق این ماجراست و باید در موارد مشابه هم دنبال شود. از طرف دیگر و درباره مواردی که تاکنون اجرا نشده، باید به قانونی که دولت را مجبور به انتشار دریافتی تمامی مدیران و مسئولان کرده اشاره کرد؛ قانونی که دولت آن را تاکنون به صورت حداقلی و بسیار محدود اجرا کرده و مشخص هم هست که هیچ میلی به اجرای درست و دقیق آن ندارد.
رئیس سابق مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در ادامه گفت‌وگوی خود با بیان اینکه اجرای نظر رهبر انقلاب باید دقیقا طبق قوانین موجود صورت پذیرد، گفت: «اگر نسبت به این دغدغه رهبری بخواهیم بدون توجه به قوانین و فرآیندهای مشخص اقدام کنیم، حتما مشکلات مهم و اختلافاتی ایجاد خواهد شد. البته در این زمینه باید گفت بسیاری از مواردی که باید شفاف شود، هیچ قانون یا فرآیند جدیدی نیاز ندارد و تنها دلیل محرمانه بودن آنها تا به امروز رفتار سلیقه‌ای مدیران و مسئولان بوده است. مثال آن هم برخی قراردادهای دولتی است؛ مانند قراردادهای محرمانه‌ای که باید به اطلاع مردم می‌رسید، ولی محرمانه تلقی شد.»
وی نقش مردم و رسانه‌ها در اجرای قوانین مربوط به شفافیت را ویژه دانست و گفت: «همه مردم می‌توانند نسبت به عدم اجرای قوانین اقامه دعوا و اعلام جرم کنند و از این مسیر می‌توان به نتایج بسیار خوبی رسید.»
رئیس هیات‌مدیره «دیده‌بان شفافیت و عدالت» در پایان با اشاره به مساله مهمی، اجرای شفافیت ناقص و گزینشی را آفت بسیار بزرگی دانست و متذکر شد حرکت با چنین الگویی می‌تواند خطرات بسیاری را برای کشور و جامعه به دنبال داشته باشد، چراکه در فقدان شفافیت، جامعه نسبت به بسیاری از خطاها موضع می‌گیرد و حساس می‌شود، اما اگر برای فریب مردم بخشی از اطلاعات اعلام و بخش مهمی تعمدا محرمانه بماند، جامعه فریب خورده و بستر ایجاد فساد گسترده فراهم خواهد شد.»
احمد توکلی گفت: «متاسفانه دولت در این زمینه اقداماتی اینچنین انجام داده است و از این منظر توانسته مواضع جامعه را سست کند و در مواردی آنها را بشکند و گارد دفاعی مردم را از بین ببرد.»
نظر شما