صدای ایران گزارش می دهد؛
نگاه بنیاد هریتیج نسبت به توانایی و قدرت مانور و عملکرد ایران در محدوده تنگه هرمز و تنگه باب المندب متفاوت است و معتقد است که صدای بلند شمشیر ایران در خلیج‌فارس به احتمال زیاد بازارهای نفت جهانی را متلاطم خواهد کرد.
صدای ایران؛ انسیه اعتمادی نیا*- نگاه بنیاد هریتیج نسبت به توانایی و قدرت مانور و عملکرد ایران در محدوده تنگه هرمز و تنگه باب المندب متفاوت است و معتقد است که صدای بلند شمشیر ایران در خلیج‌فارس به احتمال زیاد بازارهای نفت جهانی را متلاطم خواهد کرد.
به گزارش سرویس بین الملل صدای ایران، جیمز فیلیپس، محقق ارشد بنیاد هریتیج آمریکا در زمینه امور خاورمیانه معتقد است که ایران می تواند تهدید خود درباره بستن تنگه هرمز عملی کند. نویسنده ضمن اشاره به قدرت نظامی ایران، تاکید می کند که ایران نه تنها توانایی به چالش کشیدن همسایگان خود را دارد، بلکه می تواند به راحتی صادرات جهانی نفت و اقتصاد کشورهای وارد کننده نفت در هر کجای جهان را به چالش بکشد. البته فیلیپس با نقل قول از فرمانده ارشد پیشین ناتو مبنی بر اینکه اگر ایران سعی در متوقف کردن حمل و نقل بین المللی در آبراه هرمز باشد، نیروی دریایی ایالات متحده و نیروهای متحد اقدام به باز کردن خطوط کشتیرانی "در عرض چند روز" می کنند، اما نهایتا نتیجه می‌گیرد ایران علاوه بر توانایی بر کنترل حمل و نقل دریایی در تنگه هرمز، می‌تواند تنگه باب‌المندب را نیز تحت کنترل خود در بیاورد.
در ادامه، مشروح این تحلیل آورده می‌شود.
فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران ،سرهنگ علیرضا تنگسیری، اخیرا هشدار داده است که ایران کنترل خلیج‌فارس را در دست دارد و نیروی دریایی آمریکا به آنجا تعلق ندارد.
تنگسیری گفت: ایران کنترل کامل خلیج و همچنین تنگه هرمز را که در امتداد آن است، دارد. وی افزود "ما می‌توانیم امنیت خلیج‌فارس را تضمین کنیم و نیازی به حضور بیگانگان مانند آمریکا و کشورهایی که خانه آن‌ها در اینجا نیست، وجود ندارد."
اگرچه مشخص نیست منظور او از "کنترل" چیست، اما حکومت ایران مدت‌ها تهدید کرده‌است که اگر مورد حمله قرار گیرد یا قادر به صدور نفت خود از طریق تنگه نباشد، تنگه هرمز را تعطیل خواهد کرد.
دولت ترامپ به دنبال کاهش صادرات نفت ایران به حد صفر از طریق تحریم‌ها است که قرار است در ماه نوامبر اجرا شود، اما به دلیل ادامه واردات نفت ایران توسط چین و کشورهای دیگر که تحریم‌های ایالات‌متحده را رد می‌کنند، رسیدن به این هدف بعید به نظر می‌رسد.
اظهارات تنگسیری چند هدف را دنبال می‌کند: احتمالا به منظور نشان دادن اعتماد به نفس تهران در زمینه قدرت نظامی خود است؛ بر مخالفت ایران با تحریم‌هایی تاکید دارد که ایالات‌متحده وعده تشدید آن را داده‌است؛ برای جلوگیری از اقدام شدیدتر آمریکا علیه ایران ابراز شده است و درآمد ایران از صادرات نفت را با خیزش قیمت نفت در بازارهای پرتنش نفت بین‌المللی افزایش می‌دهد.
تنگه هرمز یکی از مهم‌ترین آبراهه‌های دریایی جهان است . در سال ۲۰۱۶، حدود ۵/۱۸ میلیون بشکه نفت در روز - بیش از ۳۰ درصد از نفت حاصل از بستر دریا که در سراسر جهان فروخته می شود - از تنگه هرمز به سمت بازارهای جهانی جریان یافته است.
این تنگه، شاهرگی است که بیشتر صادرات نفت خلیج‌فارس به آسیا و اروپا از طریق آن جریان دارد. اگرچه ایالات‌متحده وابستگی خود به صادرات نفت را به شدت کاهش داده‌است، اما در صورت افزایش قیمت نفت جهان، باز هم متحمل خسارات اقتصادی می‌شود و بسیاری از متحدان اروپایی و آسیایی بخش عمده‌ای از نیازهای نفت خود را از منطقه وارد می‌کنند.
در طول جنگ ایران و عراق ، هر دو طرف به تاسیسات نفتی و کشتیرانی یکدیگر در خلیج‌فارس حمله کردند. ایران به تانکرهای نفت و پایانه‌های نفتی کویت حمله کرد. همچنین این کشور به طور مخفیانه در مسیر خطوط کشتیرانی خلیج‌فارس مین کار گذاشت همچنان که متحد لیبی نیز مخفیانه دست به اقدامی مشابه در دریای سرخ زد.
آمریکا تاکتیک‌های ایران را با تغییر پرچم نفت‌کش‌های کویت، پاک‌سازی مین‌ها و همراهی کشتی‌ها در خلیج‌فارس خنثی کرد، اما تعداد زیادی از کشتی‌های تجاری در طی "جنگ نفت‌کش‌ها" از ۱۹۸۴ تا ۱۹۸۷ خسارت دیدند.
به گفته دریادار جیمز استاوریدیس، فرمانده ارشد ناتو، در صورت تلاش ایران برای توقف حمل و نقل بین‌المللی در این تنگه، نیروی دریایی ایالات‌متحده و نیروهای متحد "در عرض چند روز"، اقدام به باز کردن مسیرهای حمل و نقل و خطوط کشتیرانی خواهند کرد.
حفاظت از حمل و نقل از طریق تنگه آسان نخواهد بود. ایران به داشتن زرادخانه‌ای عظیم از موشک‌های ضد کشتی براساس طرح‌های روسیه و چین به خود می‌بالد و این امر تهدیدی جدی برای تانکرهای سوخت غیر نظامی و نیز کشتی‌های جنگی محسوب می‌شود.
موشک‌های ساحلی که در امتداد ساحل ایران مستقر شده‌اند توسط بمب‌ها و موشک‌های هدایت‌شونده توسط هواپیما و همچنین بمب‌های هدایت‌شونده توسط تلویزیون مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
ایران همچنین دارای مین‌های ضد کشتی از جمله مین‌های مدرن است که بسیار برتر از مین‌های زمینی ساده جنگ جهانی اول است که در دهه ۱۹۸۰ مورد استفاده قرار گرفت. این مین‌ها را می‌توان با استفاده از زیردریایی های کلاس سه کیلو[1] متعلق به ایران، زیردریایی‌های کوچک مختلف، هلیکوپتر و یا قایق‌های کوچکی که به شکل کشتی‌های ماهیگیری درآمده‌اند ، کار گذاشت.
نیروهای دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران با استفاده از قایق‌های حمله سریع، تاکتیک‌های هجومی خود را توسعه داده‌اند و می‌توانند کماندوهای نیروی دریایی را برای حمله با استفاده از قایق‌های کوچک، زیردریایی‌های کوچک و حتی ادواتی از نوع جت اسکی مجهز کنند. سپاه پاسداران همچنین تیم‌های تخریب زیر آب دارد که می‌توانند به کشتی‌های پهلو گرفته، سکوهای نفتی ساحلی و دیگر تاسیسات حمله کنند.
ایران علاوه بر تهدید تنگه هرمز، توانایی خود را برای ایجاد اختلال در حمل و نقل از طریق تنگه باب‌المندب در انتهای جنوبی دریای سرخ نیز افزایش داده‌است. سپاه پاسداران همکاری نزدیکی با الحوثی یمن داشتند، که موشک‌های ضد‌کشتی، حملات با قایق کوچک، و بمب‌های کنترل از راه دور را در کشتی‌هایی دور از ساحل یمن، راه اندازی کرده اند.
آخرین بیانیه سپاه پاسداران یادآور این است که ایران توانایی تهدید نه تنها همسایگان نزدیک خود بلکه همچنین حمل و نقل بین‌المللی، صادرات نفت جهانی و اقتصاد کشورهای واردکننده نفت را در همه جا، داراست.
[1]. Three Kilo-class submarines
*دانشجوی دکتری مطالعات آمریکا دانشگاه تهران
نظر شما