«پالم»؛ از میرحسین موسوی تا احمدی‌نژاد
ماجرای روغن پالم از گفت‌وگوی چندی پیش وزیر بهداشت با خبرنگاران در حاشیه «همایش تدوین سند راهکارهای اجرایی سیاست‌های کلی نظام سلامت» آغاز شد؛ جایی که دکتر سیدحسن هاشمی به یک‌باره موضوع سلامت محصولات و فرآورده‌های غذایی را پیش کشید و به خبرنگاران گفت که برخی شرکت‌های لبنی در تهیه محصولات خود از روغن پالم استفاده می‌کنند. البته وزیر بهداشت تنها به طرح این موضوع بسنده نکرد و به شرکت‌های متخلف هشدار داد که اسامی آنها را به مردم اعلام خواهد کرد.
«صبحانه‌آنلاین» با این مقدمه نوشت: وزیر بهداشت در آن گفت‌وگوی حاشیه‌ساز با خبرنگاران، عنوان کرد که «روغن پالم به دلیل کیفیتی که دارد برای سلامتی مضر است و تخلفات موجود در لبنیات به بازار آمده نشان می‌دهد که به جای چربی طبیعی از بدترین نوع چربی صنعتی استفاده کرده‌اند».
این موضوع سرآغاز بحث‌های فراوان در رسانه‌ها، دستگاه‌ها و افکار عمومی شد و طبق معمول پیدا کردن «مقصر» بهترین راه بود چراکه پیدا کردن «علت»، دردسرها و سختی‌هایی را به همراه دارد. در این میان عده‌ای به دنبال تاریخچه ورود این روغن گشتند و دولت‌های مختلفی در این موضوع، آغازکننده این واردات معرفی شدند.
اما بررسی‌ها پیرامونمقررات و مصوبات دولت‌های مختلف طی 30 سال گذشته نشان می‌دهد که صدور اولین مجوز کابینه برای واردات روغن پالم به دوران نخست‌وزیری موسوی باز می‌گردد. البته مشخص نیست که این روغن‌ها جهت چه نوع مصرفی به کشور وارد شده‌اند اما از نظر تاریخی، اولین مصوبه کشف‌شده در آرشیو تصمیمات دولت، این مصوبه است.
بر اساس مصوبه 16 اسفندماه سال 1366 دولت که در تاریخ 21 اسفندماه ابلاغ شده، مصوب شده است که « ورود روغن پالم (روغن نخل) از کشور مالزی مجاز است.» این مصوبه در همین یک جمله به تصویب کابینه رسیده است.
در تاریخ 13 اردیبهشت سال 1368، دولت با صدور مصوبه‌ای دیگر، اجازه ادامه خرید و واردات روغن پالم از کشور مالزی را صادر کرده است.
در مرداد سال 1374 نیز دولت هاشمی رفسنجانی مصوب کرد که روغن نخل و روغن پالمیست از تاریخ 1 فروردین سال 1373، با سود بازرگانی 5 درصد وارد کشور شود.
مصوبات بعدی دولت در خصوص روغن پالم، مربوط به 2 شهریورماه سال 1377، 3 مهرماه سال 1378 و 23 بهمن سال 1378 به امضای مرحوم حسن حبیبی معاون اول رئیس‌جمهور وقت است. بر اساس این مصوبات، اعلام شده است که طبق تصمیم نمایندگان ویژه رئیس‌جمهور در مورد تشخیص و موافقت با واردات کالاهایی که مشمول بندهای ماده (۳۸) آیین‌نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات نمی‌باشند، ابلاغ می‌شود که بر اساس آن ورود و ترخیص کالاها و همچنین تمدید پروانه‌های ورود موقت به شرح فهرست پیوست بلامانع بوده است.
در فهرست پیوست هر سه مصوبه نام شرکت پاکسان - یکی از شرکت‌های مشهور تولیدکننده محصولات بهداشتی - دیده می‌شود که هر بار مجوز واردات حدود 500 هزار کیلو روغن پالم به ارزش حدودا 500 هزار دلار را دریافت کرده و مقرر شده 30 درصد ارزش کالا به عنوان سود بازرگانی به دولت پرداخت شود که به نظر می‌رسد این مجوزها برای تولید محصولاتی چون صابون باشد.
مصوبه بعدی، به امضای محمدرضا عارف معاون اول دولت سیدمحمد خاتمی ابلاغ شده که بر اساس آن، مقرر شده با نظر مساعد هیئت دولت در تاریخ 8 مهرماه سال 1383، تاریخ لازم‌الاجرا شدن بندهای ۳ و ۴ جدو‌ل تصویب‌نامه شماره ۴۵۷۸۹/ت۲۹۶۸۹ک مورخ 8 آذر 1382، موضوع سود بازرگانی روغنهای پالم و کرنل با رعایت سایر مقررات مربوط، ۱۳۸۲/۱/۱ تعیین گردد.
بر اساس این گزارش، طبق مصوبه دیگر ابلاغی توسط عارف، اعلام شده که هیأ‌ت و‌زیران در جلسه مورخ 8 خرداد 1384، بنا به پیشنهاد و‌زارت بازرگانی و به استناد بند «ب» ماده ۲ قانون امور گمرکی - مصوب ۱۳۵۰ - تصویب نمود: «حقوق و‌رو‌دی انواع روغن پالم و روغن خام سویا و آفتابگردان به میزان مصوب شورای اقتصاد که برای طرح سهمیه‌بندی توسط دولت وارد می‌گردد، چهاردرصد ارزش گمرکی می‌باشد.»
البته طبق این مصوبه مشخص نیست چرا روغن پالم شامل سهمیه‌بندی بوده و ارزش گمرکی آن مانند روغنهای خوراکی 4 درصد تعیین شده است که رقم بسیار پایینی است و علت کنار هم گذاشتن 2 نوع روغن فوق با روغن پالم در یک مصوبه و تسهیل ورود آن چه بوده است؟
دولت محمود احمدی‌نژاد نیز دو مصوبه درباره روغن پالم داشته است که هر دو مربوط به سود بازرگانی و حقوق گمرکی واردات آن است که در مصوبه دوم مورخ 28 اسفندماه سال 1387 رسما نوشته شده است که روغن پالم جزء مواد اولیه صابون‌سازی است.
نظر شما