قیمت شیر هم غرش کرد!

به گزارش صدای ایران از سیاست روز، کشمکش‌ها به پایان رسید اما این پایان داستان نیست. بار دیگر زور تولیدکنندگان بر مصرف‌کنندگان چربید و داستانی که از تخلف تولیدکنندگان لبنیات آغاز شده بود دیروز به افزایش رسمی لبنیات منتج شد.

گرانی چندباره
روز گذشته رئیس هیات مدیره انجمن صنفی گاوداران با بیان اینکه نرخ جدید شیرخام و لبنیات از سوی وزیر صنعت ابلاغ شده است، گفت: نرخ شیرخام ۹ درصد افزایش یافته است و متاسفانه وزیر صنعت، معدن و تجارت این مصوبه را بدون اینکه به امضای وزیر جهاد کشاورزی برسد، در تاریخ ۲/۵/۹۷ ابلاغ کرده است. وی با بیان اینکه در نهایت قیمت شیرخام بعد از این کشمکش با ۹ درصد افزایش ۱۵۷۰ تومان تعیین شد، اعلام کرد: پیشنهاد وزارت جهاد کشاورزی برای نرخ شیرخام ۱۷۵۰ تومان بود ضمن اینکه قیمت تمام شده تولید شیرخام برای دامداران ۱۷۵۰ تومان است و ۱۰ درصد سود برای تولیدکنندگان نیز باید به این رقم افزوده شود.
به گفته رئیس انجمن صنفی گاوداران ایران؛ پیش از این وزیرجهاد کشاورزی در نامه‌ای به رئیس‌جمهور خواستار افزایش ۱۸ درصد نرخ شیرخام بعد از ۴ سال و افزایش ۱۵ درصدی لبنیات شده بود و از رئیس‌جمهور خواسته بود این اجازه را صادر کند. به گفته مقدسی قیمت لبنیات نیز افزایش یافته و نرخ هر بطری شیر ۲۷۰۰ تومانی به ۲۹۵۰ تومان رسیده است.

کارشناسان در واکاوی مصوبه ابلاغ شده این نکته را مطرح می‌کنند که در این نامه به مصوبه اخیر کارگروه تنظیم بازار درباره حداکثر نرخ ۱۵۷۰ تومانی شیرخام دامدارن نیز اشاره شده که در مقایسه با نرخ قبلی، این محصول حدود ۹ درصد افزایش نرخ یافته، این درحالی است که قیمت برخی از محصولات صنایع لبنی بیش از ۱۷ و ۳۲ درصد افزایش دارد.

سکوت ناظران
به اعتقاد این منتقدان با اشاره به روند افزایش قیمت که در ماه‌های اخیر انجام گرفته می‌گویند؛ افراد به ظاهر ناظر در بازار لبنیات مانند هر بازار اقتصادی دیگری که ناظران تنها نظاره‌گر هستند و عکس‌العملی از خود نشان می‌دهند؛ به گونه‌ای عمل کردند که تولیدکنندگان به خود اجازه دادند تا از ماه‌ها قبل بدون مجوز قیمت محصولات خود را گران کنند و حتی کا ر را به جایی رساندند که این قیمت‌ها به صورت روزانه افزایش دادند.

بررسی‌های دوره‌ای دراین بازار طی هفته‌های اخیر نشان می‌دهد که افزایش قیمت در بازار محصولات لبنی به خصوص شیر، ماست و پنیر از سوی کارخانه‌های مطرح این حوزه به صورت روزانه هم بوده است اما هیچ گاه مورد نظر متولیان نبوده و تمایلی هم به برخورد با آنها دیده نمی‌شده است. به اعتقاد کارشناسان افزایش رسمی قیمت لبنیات در حالی رخ داده که در هفته‌های گذشته کارخانه‌ها با وجود دریافت ارز دولتی و بدون هیچ دستورالعملی از سوی دستگاه‌های نظارتی اقدام به افزایش قیمت قابل توجه کردند و همچنین ۷۰ درصد قیمت محصولات لبنی که شیرخام بوده تغییر قیمتی نداشته است.

داستان همیشگی
کشمکش ستاد تنظیم بازار و دامداران بر سر نرخ شیر از مدت‌ها قبل شروع شده بود؛ درست از زمانی که دامداران خواهان آن بودند که قیمت شیرخام که حدود ۴ سال بدون تغییر مانده، افزایش یابد و به تبع آن قیمت لبنیات نیز متناسب با نرخ شیر باید رشد کند تا کارخانجات قادر به خرید شیرخام از دامداران باشند. کشمکش‌ها تا حدی ادامه داشت که ستاد تنظیم بازار اعلام کرد تا ۱۰ درصد بیشتر اجازه افزایش قیمت شیرخام و لبنیات را نمی‌دهد و در کنار این نقطه نظر کارخانجات تولیدکننده هم که صدایشان به جایی نمی‌رسید کوشیدند تا آن طور که خود صلاح می‌دانند نسبت به حفظ بقای کارخانجات خود اقدام کنند.

اما در میان این کشمکش‌ها؛ پاسخی که کارخانجات‌داران در مورد افزایش قیمت اعمال شده اعلام می‌کردند قابل توجه بود. رئیس هیات مدیره انجمن صنفی گاوداران با اشاره به افزایش ۲۰ درصدی کرایه حمل دراین مورد اعلام کرده بود: زمانی که دولت قیمت تعیین می‌کند باید ضرر و زیان ناشی از آن را به تولیدکنندگان بپردازد اما وقتی کمکی در این زمینه نمی‌کند باید قیمت را آزاد کند و همه چیز بسته به عرضه و تقاضا باشد. از سوی دیگر پیشنهاد وزارت جهاد و تشکل‌های مربوطه با توجه به قیمت تمام شده تولید برای شیرخام ۱۷۴۸ تومان بوده است و ستاد تنظیم بازار با نرخ ۱۵۹۰ تومان موافقت کرده که این قیمت مورد تایید ما نیست.

کنترل تورم از جیب مردم
این اقدام دولت همواره مورد انتقاد فعالان حوزه لبنی بود به طوریکه برخی از این تولیدکنندگان با انتقاد شدید از سیاست‌های دولت در این زمینه، مدعی شدند که "دولت می‌خواهد تورم را از جیب تولیدکنندگان کنترل کند که این امر امکان پذیر نیست."

البته یک پای این کشمکش‌ها مانند هر بازار دیگری به دلار می‌رسد؛ دلاری که دودمان اقتصاد کشور را بر باد داده اما هنوز که هنوزه راهکاری برای مهار آن از سوی متولیان یافت نشده است.
هرچند همیشه پای یک دلار در میان است و متولیان به راحتی می توانند عدم نظارت و سوء‌مدیریت خود را بر دوش آن بی‌افکنند اما نکته قابل تامل در این میان آن است که بدون همراهی و هماهنگی میان نهادهای مختلف و فعالان عرصه نمی‌توان انتظار اتفاقی مثبت در این زمینه را داشت.

لبنیات گران‌تر از نوشابه
چندی پیش مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت با انتقاد از نحوه قیمت‌گذاری محصولات غذایی در بازار اعلام کرد: وقتی قیمت نوشابه از دوغ ارزان‌تر است، طبیعی است که مردم به خرید نوشابه روی می‌آورند.

به گفته زهــــرا عبداللهی محصولاتی مانند شیر و لبنیات، باید با قیمت مناسب‌تری در اختیار مردم قرار بگیرد، تا تمام دهک‌ها قادر به خریداری آنها باشند، بنابراین فقط با آموزش و فرهنگسازی نمی‌توان مردم را به سمت مصرف غذای مفید و اصلاح سبک تغذیه سوق داد.

وی معتقد است؛ وقتی قیمت نوشابه از دوغ ارزان‌تر است، طبیعی است که مردم به خرید نوشابه روی می‌آورند درحالیکه نوشابه حاوی شکر فراوانی است و فرد با مصرف آن دچار، دیابت، پوکی استخوان و فشار خون خواهد شد، بنابراین علاوه براینکه آن ماده غذایی به بدن سودی نرسانده، بلکه منجر به آسیب و بیماری نیز می‌شود، در نتیجه علاوه بر کاهش قیمت محصولات مفید و سودرسان، باید بر افزایش قیمت محصولات آسیب‌رسان به سلامت مردم نیز اهتمام جدی وجود داشته باشد.