آرزوی گوینده پیشکسوت رادیو درباره شاهنامه

شمسی فضل‌اللهی ـ گوینده پیشکسوت رادیو ـ در مراسمی که برای تقدیر از وی برگزار شد، گفت: آرزویم این است که قصه‌های ساده شاهنامه با نقاشی‌های زیبا را برای بچه‌ها داشته باشیم.

به گزارش صدای ایران، در این مراسم که امروز (سه شنبه، ۲۵ اردیبهشت ماه) در رادیو ایران برگزار شد، علاوه بر تقدیر از شمسی فضل‌اللهی، برای دومین بار در راستای پاسداشت زبان فارسی، پویش آیین سخن برپا شد.

در این مراسم حمید شاه‌آبادی (معاون صدا)، غلامعلی حدادعادل (رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی)، شمسی فضل‌اللهی (گوینده و بازیگر پیشکسوت) و جمعی از اهالی فرهنگ و مسؤولان رسانه و فارسی‌آموزان کشورهای خارجی از جمله فرانسه، ترکیه و اسپانیا حضور داشتند.

بیان ساده قصه‌های شاهنامه برای کودکان

شمسی فضل‌اللهی در این مراسم تقدیر با تشکر از افرادی که یاد او بودند، گفت: دوست داشتم زمان بیشتری برای صحبت درباره مسائلی داشته باشم که به آنها علاقمندم. آرزویم این است که قصه‌های ساده شاهنامه با نقاشی‌های زیبا را برای بچه‌ها داشته باشیم. امیدوارم بتوانیم قدم‌های بلندی برداریم که بچه‌ها فقط اسم فردوسی را از زبان ما نشنوند. داستان‌های زیبای شاهنامه اگر با لحن ساده گفته و نقاشی شود، قدم‌های رو به رشدی برداشته‌ایم.

این هنرمند قدیمی با بیان خاطره‌ای ادامه داد: من از سال ۴۱ زمانی که بیست و یک ساله بودم، برنامه «فرهنگ مردم» را اجرا کردم و دوباره در سال ۶۲ همراه با آقای آذری به دفتر ارگانی رفتیم و دوباره اجرای برنامه «فرهنگ مردم» را شروع کردم که تا به امروز ادامه دارد. در حال حاضر نیز این برنامه را با آقای رفیعی اجرا می‌کنم.

یادآوری به گزارشگران برای استفاده از کلمات بیگانه

محمد جعفر محمدزاده، مدیر رادیو ایران در ابتدای مراسم با اشاره به اینکه زبان فارسی فصل مشترک ارتباط مردم ایران است و میراث فرهنگی، ادبی و تاریخی ما را سبب شده است، تصریح کرد، با ورود واژه‌های بیگانه حیات این زبان به خطر افتاده است.

او ادامه داد: رادیو بر آن شد که حرکت ملی را طراحی کند و تلاش گسترده‌ای را شروع کرد، این حرکت آیین سخن نام گرفت. رادیو ایران از مردم می‌خواهد که اشتباهات نوشتاری، گفتاری و استفاده از کلمات بیگانه گزاشگران را یادآوری کرده و کلمه جایگزینی را به جای واژه بیگانه پیشنهاد دهند. اینجا بود که نهادهای فرهنگستان ادب و زبان فارسی، شورای تخصصی زبان و ادبیات فارسی، نهادها و رسانه‌های دیگر با ما همکاری داشتند.

مدیر رادیو ایران اعلام کرد که این شبکه در اردیبهشت و خرداد امسال قرار است درباره زبان فارسی فعالیت‌هایی را انجام دهد و بحث‌های زبان فارسی در برنامه «کافه هنر» و «میزبان» پیگیری می‌شود. همچنین پیام‌هایی با بهره‌گیری از رسانه‌های مختلف منتشر خواهد شد که اشتباهات نوشتاری و گفتاری را اعلام می‌کند.

به گفته وی رادیو ایران همچنین مسابقاتی را با کمک فرهنگستان ادب و زبان فارسی برگزار می‌کند که در این مسابقه واژه‌های بیگانه گفته می‌شود و واژه‌های جایگزین پیشنهاد خواهد شد.

هشدارهای معاون صدا بابت بی‌توجهی به زبان فارسی

حمیدرضا شاه‌آبادی، معاون صدا هم با اشاره به اهمیت زبان فارسی در میان مسؤولان کشور اظهار کرد: عزم جدی در میان مدیران رسانه ملی و عرصه فرهنگ کشور، شخصیت‌های سیاسی و فرهنگی نظام برای پاسداشت زبان فارسی وجود دارد. امروزه یکی از مهمترین دغدغه‌ها در رسانه ملی توجه به زبان فارسی است. تردیدی نیست که هیچ توفیق و موفقیت و نواقصی اتفاقی نخواهد بود. همچنین نباید افت و خیزهایی که در این حوزه پیش می‌آید را اتفاقی دانست و از آن گذشت.

او ادامه داد: زبان فارسی با آن عقبه به راحتی در اختیار ما قرار نگرفته است و افرادی صدها سال تلاش کردند که امروز بتوانیم با زبان حافظ و سعدی صحبت کنیم و دچار تغییر نشده‌ایم. خاک این سرزمین و تلاش‌ها باعث شده که این میراث گرانبها امروز در دستان ما قرار بگیرد.

معاون صدا با بیان اینکه نسل جوان آرام آرام از ادبیات و فرهنگ اصیل فاصله گرفته که این امر نیز اتفاقی نیست، تصریح کرد: ادبیات‌ تغییر کرده، واژه‌های بیگانه‌ای به وجود آمده که اتفاقی نیست و بی‌توجهی را نشان می‌دهد؛ حتی تحولات فضای فرهنگی کشور با فضای مجازی اجتناب‌ناپذیر است.

شاه آبادی با اشاره به توجه مسؤولان به زبان فارسی خاطرنشان کرد، خوشبختانه این توجه در مسؤولان کشور وجود دارد؛ البته باید برنامه‌ریزی باشد تا هر دستگاهی کار خود را درست انجام دهد و هر کدام تکالیف خود را درست انجام دهند.

او اضافه کرد: رادیو که از طریق واژگان با مخاطب ارتباط برقرار می‌کند، باید برنامه‌ریزی شفاف و روشنی داشته باشد و صدا و سیما اشتباهات را بشمارد و از خود شروع کنیم. زمانی استفاده از واژگان بیگانه در میان فرهنگ مردم افتخار بود اما باید در فرهنگسازی این مساله را به یک امر قبیح تبدیل کنیم و نهادهای مسؤول هم آستین همت را بالا زده‌اند.

معاون صدا با بیان اینکه در رادیو با افکار عمومی و توده‌ها سرو کار داریم، گفت: عزم جدی نیاز است و باید ارتقاء برنامه‌های مشاعره، مسابقات و غیره در دستور کار ما باشد که البته وجود دارد. آنچه امروز در دستور کار همکاران قرار دارد، توجه به منابع اصلی و کتبی است که در فرهنگ ما جای دارند. اگر این منابع و آثار استفاده شده باشند باید بازنگری شوند و با استفاده از گویندگان جدید اقدامات نوینی را بازتعریف کنیم و در دستور قرار دهیم.

او اضافه کرد: تاجیک ها بیشتر از ما به زبان فارسی و شعر آشنا هستند که باید علت آن را پیدا کنیم. آموزش و پرورش، نهادهایی مانند صداوسیما و ... تکلیفی دارند که باید در این راستا انجام شود.

معاون صدا با اشاره به اینکه کار گروه «نویسندگی» در حال حاضر در معاونت صدا شکل گرفته است، تصریح کرد: در گذشته افرادی همچون شهید مطری و اخوان ثالث برای رادیو نویسندگی می کردند و کسانی که ظرفیت رادیو را می‌شناسند باید به رسانه خود کمک کنند تا رسانه ملی صیانت خود را برای زبان فارسی انجام دهد.

تقدیر از مترجم شاهنامه در «آیین سخن» رادیو ایران

در قسمتی از برنامه «کافه هنر» که اجرای آن را فاطمه آل عباس بر عهده داشت، بئاتریس کریستیناسالاس، مترجم شاهنامه به زبان اسپانیولی گفت: یونسکو به سفیر ونزوئلا پیشنهاد ترجمه اسپانیایی ترجمه شاهنامه را داد و ایشان هم به من پیشنهاد کردند که این کار را انجام دهم. هفت سال پیش کار ترجمه را شروع کردم و نوروز امسال به پایان رسید.

در ادامه حمیدرضا شاه‌آبادی و غلامعلی حدادعادل از بئاتریس کریستیناسالاس تقدیر کردند.

قانون ممنوعیت استفاده از واژه‌های بیگانه اجرایی نمی‌شود

در این مراسم غلامعلی حدادعادل، رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با تبریک روز حکیم ابوالقاسم فردوسی و پاسداشت زبان فارسی، اظهار کرد: چه کار کنیم که پاسداشت زبان فارسی برای مسؤولان سیاسی به صورت مطالبه‌ای عمومی ایجاد شود. هر چند که مقام معظم رهبری بیشترین حمایت را از زبان فارسی انجام داده‌اند و هیچکس را به اندازه ایشان علاقمند به زبان فارسی ندیده‌ام و ایشان به مسؤولان تاکید می‌کنند که زبان فارسی را حفظ کنند.

او ادامه داد: مقام معظم رهبری ادیب، شاعر و مترجم خوبی هستند. امام راحل هم همین طور بودند زمانی که ایشان زنده بودند، کمتر کسی متوجه شعر ایشان بود. امام خمینی(ه) در جوانی کتابی را به زبان عربی نوشتند که کتاب درسی حوزه است. ایشان ساده صحبت می‌کردند و مسائل پیچیده جهانی را به زبان ساده تحلیل می‌کردند تا همه متوجه شوند. امیدوارم که بقیه مسؤولان هم به بزرگان کشور اقتدا کنند.

حدادعادل با اشاره به اینکه زبان و صدای ملت از رادیو شنیده می‌شود، تصریح کرد: زمانی که رادیو و تلویزیون وارد ایران شد با همان نام در بین مردم شناخته شد، در سال‌های نزدیک انقلاب «رادیو» به نام «صدا» و «تلویزیون» به نام «سیما» مطرح اما بعد از انقلاب اسلامی نام صداوسیما در بین مردم جا افتاد که در حال حاضر رادیو، زبان و صدای ملت ایران است و تلویزیون هم سیمای ملت ایران است که توقع می‌رود این رسانه در راستای زبان پخته و پرورنده همت گمارد. بنابراین این مساله که پاسداشت زبان فارسی باید از رادیو باشد ،طبیعی است.

او در ادامه صحبت‌هایش با اشاره به قانون ممنوعیت از استفاده از واژه‌های بیگانه که تصویب شده ولی اجرایی نشده است، گفت: این قانون، قانون خوبی است ولی نتیجه خوبی گرفته نشده است. بیماری همه‌گیری در بخش‌هایی از جامعه پدید آمده است که مردم فکر می‌کنند اگر به زبان فرنگی حرف بزنند اعتبار می‌آورد و عده‌ای دچار فقر فرهنگی شده‌اند و از خود فرار می‌کنند.

رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی با بیان اینکه نیروی انتظامی به تنهایی نمی‌تواند این قانون را اجرا کند، پیشنهاد ایجاد پلیس زبان را داد و گفت: نیروی انتظامی تلاش می‌کند ولی توان اجرای این قانون را ندارد ما باید پلیس زبان هم داشته باشیم رادیو، تلویزیون و چهره‌های محبوب، مردم را باید به پاسداری از زبان فارسی تشویق کنند.

او با اشاره به وظیفه رادیو در پاسداشت زبان فارسی بیان کرد: رادیو می‌تواند از افرادی که نزد مردم محبوبیت دارند و چهره شده‌اند دعوت کند تا مردم را به پاسداری از زبان فارسی تشویق کنند. آن زمانی است که جوان‌ها پیروی می‌کنند.

حدادعادل خاطرنشان کرد: جشن بزرگی در فرهنگستان زبان و ادب فارسی برگزار شد که از ترجمه آلمانی شاهنامه فردوسی رونمایی کردیم. که یک ادیب اتریشی ۲۰۰۰۰ بیت تاریخی شاهنامه را به شعر آلمانی برگردانده و با کمک استاد نصرت الله رستگار چاپ شده است.

در مراسم پاسداشت زبان فارسی رادیو ایران از پوستر آیین سخن زبان فارسی و جلد سوم کتاب فرهنگ جامع زبان فارسی رونمایی شد.

همچنین دانش آموختگان زبان فارسی از فرانسه و ترکیه که در ایران تحصیل می کنند در این مراسم صحبت کردند.

این مراسم در ویژه برنامه «کافه هنر» به طور زنده از رادیو ایران پخش شد.