زیباکلام جایزه اش را به امیرانتظام اهدا کرد

مردان و زنانی در ایران هستند که استحقاق آن‌ها برای دریافت این جایزه بسیار بیشتر از من است. برای مثال نرگس محمدی، نسرین ستوده، عبدالفتاح سلطانی، محمد ملکی و بسیاری از هم‌میهنان ما لایق این جوایز هستند اما اگر بخواهم یک نفر را در این بین افراد انتخاب کنم به نظر من عباس امیرانتظام است.

به گزارش صدای ایران روزنامه قانون نوشت: «جایزه‌ ۲۰۱۸ دویچه‌وله به صادق زیباکلام تعلق گرفت؛ این خبری بود که رسانه‌های مختلف آن را به سرعت مخابره کردند که این رویداد در میان حواشی ایجاد شده بر سر فیلترینگ تلگرام خبرساز شد. دویچه‌وله هر سال به یک نفر که از نگاه این رسانه در جهت آزادی بیان تلاش کرده است جایزه‌ای اعطا می‌کند. زیباکلام نیز که در این اواخر به ۱۸ ماه زندان و دوسال محرومیت اجتماعی از سوی دادگاه انقلاب محکوم شده بود، و با اعتراض وی این حکم به تجدید نظر رفته، امسال برای دریافت این جایزه انتخاب شده است. در همین راستا به سراغ وی رفتیم تا از این استاد علوم سیاسی دانشگاه تهران درباره این جایزه سوال کنیم که در ادامه مشروح گفت‌وگوی زیباکلام با «قانون» را می‌خوانید.

با من تماس گرفتند و گفتند به دلیل نقشی که در این سال‌ها برای بهبود وضعیت آزادی بیان داشتید و همچنین برای محکومیتی که در ایران برای شما در نظر گرفته شده، دویچه‌وله تصمیم گرفته است که این جایزه را به شما بدهد. در همین راستا از من دعوت شد تا در تاریخ ۲۲ خرداد برای دریافت این جایزه به آلمان بروم.

دویچه‌وله که یک شبکه خبررسانی به زبان‌های مختلف است هر ساله به یک نفر برای تلاش‌ها و زحماتی که آن فرد برای آزادی بیان در کشور خود داشته این جایزه را اهدا می‌کند. سال گذشته این جایزه را به سردبیر روزنامه حریت دادند زیرا بعد از کودتای ترکیه مورد بغض و کینه رجب‌ طیب اردوغان واقع شده بود ولی توجهی به این فشارها نداشت و این روزنامه به فعالیت‌های خود ادامه داد. امسال نیز این جایزه را به من دادند و این باعث افتخار است که این جایزه به بنده اهدا شد.

از طرف این شبکه قبل از اهدای جایزه تماس گرفتند و گفتند که شما نامزد اهدای این جایزه هستید و برخی دیگر نیز در این میان وجود دارند.‌ آنها گفتند که این جایزه برای پرونده شما مشکل ایجاد نمی‌کند که بنده نیز گفتم خیر و با کمال میل این جایزه را دریافت می‌کنم. البته امیدوارم که این رویداد پرونده من را خراب‌تر نکند.

این جایزه را اواخر خرداد طی مراسمی به بنده اهدا خواهند کرد. البته نمی‌دانم این جایزه چیست ولی هر چه باشد برای من ارزشمند است. امیدوارم مشکلی پیش نیاید و من بتوانم آزادانه بروم و این جایزه را دریافت کنم و با هواپیما بازگردم و وارد کشور بشوم و به ادامه زندگی بپردازم.

البته ممکن است که مسئولان موافق خارج شدن من از کشور نباشند و امکان دارد تا ۲۲ خرداد دادگاه تجدید نظر من برگزار شود و آن ۱۸ ماه را تایید کنند که اگر این گونه شود نمی‌توانم برای دریافت این جایزه بروم.

اگر این اتفاق رخ دهد دخترم لیلا را برای دریافت جایزه خواهم فرستاد.

اگر نگذارند دخترم نیز از ایران خارج شود تا در آن مراسم برای دریافت جایزه شرکت کند بنده از میان افرادی که در خارج از کشور هستند و می‌توانند این مسئولیت را بر عهده بگیرند حسن یوسفی اشکوری را لایق حضور در آن مراسم می‌دانم زیرا معتقدم او نیز قربانی آزادی بیان است. این فرد بغض و کینه‌ای نسبت به نظام ندارد ولی عقایدی دارد که در داخل بسیاری از افراد آن را قبول ندارند و خوشایندشان نیست.

من معتقدم مبارزه برای آزادی بیان یک مبارزه بسیار طولانی در ایران محسوب می‌شود و یکی از اهداف مشروطه نیز همین آزادی بیان بود. سال‌هاست چه در زمان پهلوی و چه بعد از انقلاب آزادی بیان و حمایت از آن هزینه‌هایی را ایجاد می‌کند. البته نسبت به قبل از انقلاب آزادی بیان به طور نسبی تحقق پیدا کرده است ولی با کشورهایی مانند هند، پاکستان و ترکیه بسیار فاصله داریم. ما در زمان پهلوی رسانه آزاد و مستقل نداشتیم ولی امروز هستند روزنامه‌هایی که بدون وابستگی به قدرت فعالیت کنند و این خود قدمی رو به جلوست. در کل امیدوارم آزادی بیان به طور کامل در ایران تحقق پیدا کند البته ناامید نیستیم و همین‌گونه که در این ۴۰ سال مبارزه برای آزادی بیان وجود داشته و پیشرفت‌هایی نیز کردیم امیدوارم همین رویه ادامه داشته باشد.

مردان و زنانی در ایران هستند که استحقاق آن‌ها برای دریافت این جایزه بسیار بیشتر از من است. برای مثال نرگس محمدی، نسرین ستوده، عبدالفتاح سلطانی، محمد ملکی و بسیاری از هم‌میهنان ما لایق این جوایز هستند اما اگر بخواهم یک نفر را در این بین افراد انتخاب کنم به نظر من عباس امیرانتظام است.

فضای مجازی کمک فراوانی به آزادی بیان خواهد کرد و به همین دلیل آینده را بسیار روشن و تابناک می بینم و معتقدم که با همین وسیله آزادی بیان در آینده بسیار بیشتر خواهد شد.

این جایزه به خبرنگاران آمریکایی نیز داده شده و این اقدام معنایش نبود آزادی بیان در آمریکا نیست. همین که جایزه‌ای داده می‌شود به معنای آن است که در ایران آزادی بیان به حد نسبی وجود دارد؛ اگر این گونه نبود پس چرا به یک عربستانی یا اهل کره‌شمالی این جایزه داده نشده است. در این کشورها خبری از آزادی بیان نیست زیرا اگر روزنه‌ای از این آزادی بود، افرادی پیدا می‌شدند که بتوانند بر خلاف وضع موجود سخن بگویند و هزینه بپردازند.

همه افرادی که در رسانه‌ها یا دستگاه‌های سیاسی فعالیت دارند نگاه و ذهنیت سیاسی دارند و این در همه جای جهان وجود دارد ولی برای مثال در یک رسانه‌ مانند بی‌بی‌سی این موضوع کمرنگ است و شما بی‌طرفی را مشاهده می‌کنید، اتفاقی که در صداوسیمای ایران هیچگاه رخ نمی‌دهد. بنابراین رسانه‌ای مانند دویچه وله نیز نگاه سیاسی خود را دارد.