خاتمی در کنار دیگر نخبگان جهانی برای صلح

اينكه نخبگان، رهبران سياسي و روساي جمهور كنار رفته ويا مسئولان بلندپايه مجامع و سازمان هاي بين المللي پس از پايان خدمت يا بازنشسته شدن هم وغم،انرژي،دارائي يا وقت خود را صرف اقدامات بشر دوستانه،صلح طلبانه و عام المنفعه ميكنند اقدام واتفاق جديدي نيست،حال يا در قالب تاسيس بنياد هائي حقوقي ،غير انتفاعي وغير دولتي يا به شكل فردي به اعتبار نام و موقعيت بين المللي شان. مانند بنياد هاي نوبل، ويلي برانت، بي نظير بوتو،ماندلا، كارنگي، گروه متنفذین( ریش سفیدان) بين المللي.يا به صورت شخصي مانند، كوفي عنان،اخضر ابراهيمي،نوام چامسكي،فرناندو کاردوسو رئیس جمهور پیشین برزیل،ارنستو زدیلو رئیس جمهور سابق مکزیک، مارتی آهتي ساری رئیس جمهور سابق فنلاند، دزموند توتو، كاسترو، واسلاو هاول ووو.....

فصل مشترك همه آنها يا بنيادها خدمت به صلح و ايجاد شرايطي بهتر براي زيست جامعه  بشري بوده وهست .اما نكته اصلي در مورد اين اشخاص يا بنياد ها، غير انتفاعي بودن،بي مرزي و عدم وابستگي به دولت هاست. اتفاقا رمز موفقيت نسبي آنها (مگر در مواردي استثنا مانند كاسترو)در همين نكته ظريف قرار دارد.مايه تاسف است ولي تشكل هاي صلح طلبانه و بشر دوستانه فراگير،نمودي عيني و چنداني در خاورميانه ندارند.دستكم تا كنون. 

هرچند منطقه از وجود شخصيت هائي كه بتوانند حداقل به اعتبارنامشان در ايجاد آرامش و تحقق صلح نقش و مسئوليتي به عهده بگيرند بي بهره نيست. گرچه فعاليت براي صلح ، ثبات و امنيت مرز نمي شناسد لكن فعال شدن يك شخصيت خاورميانه اي ميتواند پازل اقدامات جهاني براي صلح و آرامش را كامل تر كند. با توجه به رشد فزآينده و خونين بحران هاي كانوني، از غرب آسيا گرفته تا خاور ميانه و آفريقا، كه صلح جهاني را با مخاطرات جدي روبرو كرده، تصور ميكنم وقت آن رسيده كم كم عنصر و شخصيتي شناخته شده و بين المللي چون محمد خاتمي رئيس جمهور پيشين ايران با جديت بيشتري به ايفاي نقش پرداخته وموثر تر وارد ميدان شوند.(پيشنهادي كه يك سال پيش و در اوج بحران سوريه آقاي صادق خرازي تلويحا مطرح و بنده نيز در اين خصوص مقاله مفصلي منشر كردم) . خاتمي و افرادي چون او با نگاهي واقعي به مسائل  و اعتمادي كه در سطح جهاني به آنها وجود دارد(چون موقعيت دولتي ندارند) ميتوانند موثر تر از دولت ها و مجامع رسمي در كنترل شرايط ايفاي نقش كنند وتاثير شگفت آورتري روي دولت ها بگذارند، ولو آنكه در قدم هاي اول يا موردي خاص موفق نشوند .موضوع را بايد بلند مدت نگاه كرد.

اين گروه نخبگان حداقل ميتوانند با سكوت جهان در مقابل جنايات جنگي و تروريسم مقابله نمايند.محمد خاتمي صرف نظر از وجهه و اعتبار بين المللي، از اين شانس بي نظير نيز برخوردار است كه عميقا مورد اعتماد و وثوق حسن روحاني رئيس جمهور نوگرا و واقع بين ايران است كه در حمايت از او درانتخابات رياست جمهوري ‍ژوئيه 2013،با تمام توان برخاست و به ميدان آمد. تصور نمي كنم محمد خاتمي براي ايجاد و هدايت مسئوليت هاي بين المللي،با هدف "گفتگوهاي جهاني براي صلح و بشر دوستي" كه خود از آن به عنوان "گفتگوي تمدن ها" ياد ميكند در داخل ايران با محدوديتي خاصي روبرو باشد. به همين دليل درك بي تحركي كنوني رئيس جمهور پيشين ايران قدري مشكل شده است.البته ايفاي اين نقش به تنهائي از عهده اوساخته نيست.شايد كه نه ،حتما همكاري و همياري مشترك نخبگان منتقد ، متنفذ و همطراز بين المللي و منطقه اي را مي طلبد.امروز از پاكستان و افغانستان گرفته تا عراق ، سوريه ليبي ،لبنان،غزه،كرانه باختري، سودان،بحرين و.. پيداو پنهان منطقه،همگي غرق جنگ ،خون ريزي و اسير تروريسم اينتر ناسيو نال شده است. 

تروريسمي ايدئولوژيك ، با انگيزه و البته خشن و بي رحم كه قلب ملت ها ، امنيت كشور ها، ثبات منطقه و صلح بين المللي راهدف گرفته است. اقدامات غير دولتي ها (بنياد هاي صلح يا افراد با اعتبارو ذي نفوذ) در كنترل تروريسم و تحقق صلح مي تواند موثرتر از دولت ها ايفاي نقش كند،چراكه از اعتباري به مراتب بيشتر نزد افكار عمومي برخوردارند. مدعي نيستم سيد محمد خاتمي قادر به معجزه خواهد بود،بي شك او هم محدوديت هائي دارد. اما رئيس جمهور پيشين  به عنوان يك شخصيت با نفوذ مسلمان و خاورميانه اي كه با فرهنگ،ادبيات، سياست ، اجتماع و نيز سياستمداران متعددي در منطقه آشناست با همكاري نخبگان برجسته بين المللي قادر است گام هاي مشتركي براي تحقق صلح و ثبات بردارد.نمي دانم نظر وي  چيست؟اما اگر قدمي بردارد مسلمامورد استقبال قرار خواهد گرفت.