مد و لباس از کانون توجه خارج شده بود / ورود سلبریتی‌ها به تبلیغات منعی ندارد
حمید قبادی (دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور) در تشریح آخرین اقدامات این کارگروه گفت: کارگروه ساماندهی مد و لباس با ماموریت هماهنگی بین دستگاه‌های عضو فعالیت‌هایش را دنبال می‌کند، ضمن اینکه یک‌سری فعالیت اجرایی را هم براساس قانون برعهده دارد که به انجام می‌رساند. درضمن بحث تخصصی کردن فعالیت‌ها و به عبارتی استقلال و هویت‌بخشی موضوعات مختلف مد و لباس را به صورت حرفه‌ای در دستور کار داریم.
به گزارش صدای ایران،او ادامه داد: ما در نظام برنامه‌ریزی موضوعات مستقل مد و لباس را دنبال می‌کنیم مثلا بحث لباس کودک و نوجوان را به صورت مستقل مورد توجه قرار داده‌ایم، لباس مشاغل را به عنوان جامعه مخاطب گسترده در دستور کار داریم، دپارتمان زیورآلات به عنوان ملحقات لباس و یکی از شاخص‌هایی که در جامعه مورد نیاز است را در برنامه‌ریزی‌های خود گنجانده‌ایم، موضوع هدایت بازار و کمک به پرهیز از استفاده از الگوهای بیگانه را با تمرکز بر ساماندهی برندهای فعال در کشور که عمدتا هم غیرقانونی هستند را مورد توجه قرار داده‌ایم و همراهی و مشارکت با وزارت آموزش و پرورش در بحث لباس مدارس را به صورت جدی دنبال می‌کنیم.
قبادی افزود: اصولا باید در موضوع لباس دانش‌آموری باتوجه به گستره و حجم بالای مخاطبان و هم از جهت اینکه این البسه ساعت‌های متمادی با زندگی بچه‌های ما سر و کار دارد برنامه‌ریزی‌های بیشتری داشته باشیم. پیش از این با مسئله لباس دانش‌آموزی خیلی سطحی و عادی برخورد می‌شد و خوشبختانه چند وقتی است که این رویه تغییر کرده و شاهد رویکرد جدید و هوشمندانه و حرفه‌ای به موضوع لباس دانش‌آموری هستیم. علاوه بر این‌ها ایجاد ارتباط حوزه نساجی با ارکان طراحی و تولید لباس را جدی‌تر از گذشته در دستور کار داریم و همچنین موضوع اتکا و اعتمادسازی و فرهنگ‌سازی برای استفاده از البسه ایرانی با ترویج نشان با افتخار ساخت ایران دنیال می‌کنیم. در کنار این اقدامات رویدادها و نشست‌ها و گفت‌وگوهای مختلفی در موضوعات مد لباس برگزار می‌شود و برگزاری جشنواره فجر، کودک و نوجوان و مد و رسانه هم ادامه خواهد داشت.
دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس سپس در پاسخ به این پرسش که آیا ساماندهی مدلینگ در فضای مجازی نیز در برنامه‌های این کارگروه جایی دارد، اظهار داشت: یکی از برنامه‌ها و فعالیت‌های مهم کارگروه، تدوین دستور‌العمل‌ها و آیین‌نامه‌های مختلفی است که قانون پیش‌بینی شده است. یکی از وظایف ما تدوین آیین‌نامه لباس اجتماع بود که در آن شاخص‌های لازم پیش‌بینی و ضوابط حضور تعیین شد. در همین ۵-۴ ماه اخیر هم به همه مرتبطان به خصوص اتحادیه‌ها و وزارتخانههای ذی‌ربط و ادارات کل وزارت فرهنگ و ارشاد تمامی استان‌ها ابلاغ شد. در این آیین‌نامه بخشی هم به عنوان تبلیغ لباس در شبکه‌ها و فضای مجازی پیش‌بینی شده که در آن ساز و کار و نحوه فعالیت را تبیین کرده‌ایم و همان طور که گفتم؛ ابلاغ هم شده است.
قبادی البته استفاده از انسان برای عرضه و تبلیغ پوشاک را منتفی دانست و بیان کرد: ما موضوع مدلینگ را در دستور کار نداریم و اساسا مسئله مدلینگ فیصله یافته است و اگر با نگاه انسان‌محور تبلیغ و عرضه لباس را دنبال کنیم کاملا منتفی است و از آن گذشته‌ایم. مجدد تاکید می‌کنم که در نظام ارزش افزده؛ مد و لباس مدلینگ براساس بررسی‌ها و آمارها درصد افزوده کمتر از ۳ درصد را به خود اختصاص داده و ما هم در این ۹۷ درصد بقیه و سایر بخش‌های تبلیغی پوشاک متمرکز هستیم. اتفاقا زمینه‌ها و شیوه‌های تبلیغ لباس را هم پیش‌بینی کرده‌ایم که ضوابط و شاخص‌هایی برایش تعیین شده و در اختیار اتحادیه‌ها و وزارتخانههای مرتبط هم گذاشته شده است.
او همچنین در پاسخ به این پرسش که وقتی بسیاری از پوشاک و البسه‌ای که در شبکه‌های مجازی و به واسطه پوشاندن بر تن یک مدل معرفی و تبلیغ می‌شوند؛ منافاتی با عرف جامعه ما ندارند، پس مشکل کار کجاست، یادآور شد: در موضوع مدلینگ نگاهی که در مقطعی به وجود آمد و اجرا شد با مسئله اینکه لباس بر تن انسان تبلیغ شود و یا به اصطلاح اجرای زنده عرضه لباس را نباید اشتباه بگیریم و جدا ببینیم. در حال حاضر اجرای عرضه و تبلیغ زنده لباس منتفی است ولی اینکه در این‌باره که البسه بر تن فردی باشد و عکاسی صورت بگیرد، ما حساسیتی نداریم. منتها در همین مورد هم اگر این شیوه در قالب تبلیغ لباس قرار بگیرد با آیین‌نامه منافات دارد و نمی‌تواند به دلیل مسائل شرعی و محدودیت‌هایی که داریم، اجرایی شود.
دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس اضافه کرد: متاسفانه خیلی از اوقات می‌بینیم که موضوعات با هم مخلوط می‌شوند و ما را از اهدافمان دور می‌کند. اصولا تبلیغ انسان‌محور و استفاده ابزاری از انسان در حوزه تبلیغات در حال حاضر در کشور ما ممنوع است و مجاز نیست. از دید من هم این حکم از نظر عقلی حکم درستی است چراکه بالاخره اگر من نوعی می‌خواهم تبلیغ یک کالا و برند را بکنم؛ نباید در این مسیر از انسان استفاده ابزاری صورت بگیرد. خلط این مسئله باعث شد که یک افراط در معرفی و تبلیغ و عرضه را شاهد باشیم و وقتی بحث مدلینگ مطرح شد به یکباره دیدیم هزاران نفر به اصطلاح نحوه بروز و ظهور خودشان را از طریق نمایش در لباس دیدند و با هجمه افراطی مواجه شدیم که موضوع سوء‌استفاده از انسان در تبلیغات را به عینه به رخ می‌کشید.
قبادی، صرف بهره‌گیری از ویژگی‌های مثبت ظاهری یک انسان برای تبلیغ یک محصول را نمودی از استفاده ابزاری دانست و متذکر شد: وقتی شما می‌بینید که تبلیغ یک محصول با کرامت انسانی مغایر است و از ویژگی‌های انسانی برای تبلیغ خودش بهره می‌برد یعنی سوء‌استفاده و استفاده غلط. وقتی می‌بینیم مثلا فردی که دارای ویژگی‌های مثبت ظاهری است مبنای تبلیغ قرار می‌گیرد این یعنی سوء‌استفاده.
وی درباره حضور سلبریتی‌ها در بحث عرضه لباس هم گفت: حضور سلبریتی‌ها در عرصه تبلیغات لباس و ... موضوع دیگری است و آنجا جنبه‌های فردی و شخصی فلان آقا یا خانم بازیگر در تبلیغات مطرح نیست و او به عنوان فردی از گروه مرجع برای مدسازی حضور دارد که این مسئله در تمام دنیا هم رایج است. اساسا برندها وقتی از سلبریتی برای تبلیغ استفاده می‌کنند و قانون هم این اجازه را به آن‌ها داده، به دنبال استفاده از ویژگی‌های فردی و انسانی نیستند.
او تاکید کرد: در حضور بازیگران، فوتبالیسیت‌ها و والیبالیست‌ها و ... مردم به انتخاب این افراد احترام می‌گذارند تا صرف تاثیرپذیری از چهره و ویژگی ظاهری فرد. وقتی یک عضو گروه مرجع فلان انتخاب را دارد به برندسازی منجر می‌شود که در همه دنیا لحاظ می‌شود. اگر همین تمرکز صرفا بر جنبه‌های ظاهری و فردی یک انسان باشد ماجرا شکل سوء‌استفاده به خود می‌گیرد.
وی افزود: افراطی که برخی اوقات در جامعه می‌بنیم در حوزه مدلینگ هم وجود داشت. واقعیت این است که اگر افراط‌ها و آفت‌هایی که اتفاق می‌افتاد اصلاح نمی‌شد ممکن بود آسیب‌های جدی‌تری به جامعه وارد شود. آسیب‌هایی که در این حوزه دیدم از هجمه و ورود از بیرون به موضوع مدل در کشور ما حاصل شد اما تنها بخشی از آن را مردم متوجه شدند و اصل ماجرا را درک نکردند. برای همین مسائل در حاضر امکان نداریم تا تفکیکی بین روش و نحوه استفاده از موضع مدلینگ را داشته باشیم. ما به عینه دیدیم که افراد مورد سوءآستفاده قرار گرفته‌اند و واقعا تاثیر جنبه عملی قانون را احساس کردیم. مشخص است که مخالفتی با رفتار سالم و اصولی نخواهد بود ولی هجمه‌ای که شاهد بودیم و اتفاقاتی که افتاد به هیچ وجه قابل دفاع نیست و حتی ما اکنون به عنوان مدعی وارد ماجرا شده‌ایم.
قبادی تصریح کرد: در برخی موارد ساحت سلامت مد و لباس کشور مورد آسیب قرار گرفته بود و اصلا موضوع مد و لباس از کانون توجه خارج شده بود و مسائل دیگری به جریان افتاده بود. اگر به شبکه‌های اجتماعی و حتی رسانه‌های بیگانه آن دوره برگردید به راحتی این تفکیک و رد شدن از مقوله مد و لباس را به عینه می‌بینید. یعنی دیگر مدلینگ و تبلیغ لباس را شاهد نبودم. در آن دوره عملا سایر مسائل پیش روی ما قرار گرفته بود که در یک تصمیم کاملا درست و قابل دفاع این وضعیت اصلاح شد و در مسیر درست قرار گرفتیم.
دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس در پاسخ به این پرسش که در دنیا برای کاهش استفاده ابزاری در بحث مدلینگ و خروج از تمرکز بر ویژگی‌های مثبت ظاهری شاهد حضور توان‌خواهان و معلولان جسمی، افرادی با نشانه سندورم داون و دارای اندام متفاوت هستیم، آیا کشور ما نیز می‌تواند با مورد توجه قرار دادن چنین نگاهی مسئله مدلینگ را از حاشیه‌ها دور کند، گفت: قانون ممنوعیت استفاده ابزاری از انسان در تبلیغ پوشاک پابرجاست و من در حال حاضر نمی‌توانم اصلاحی بر قانون داشته باشم یا زمان تغییر قانون را اعلام کنم، منتها ما همیشه مجری قانون خواهیم بود.