گرمابههایی که دیگر گرم نمیشوند
به دنبال زندگی شهرنشینی بسیاری از عادات زندگی مردم تغییر یافته است به طوری که هر چند زمانی بسیاری از خانواده ها در کنار فرزندان و همسران آنها زندگی میکردند ولی امروزه حتی پسران و دختران مجرد هم به دنبال زندگی مستقل از خانوادههایشان هستند.
زمانی بسیاری از خانه‌های شهری هم به دلیل نبود شبکههای آبرسانی، گازرسانی یا برق رسانی از داشتن حمام نیز محروم بودند و خانوادهها هر چند وقت یک‌بار از حمام‌های عمومی استفاده میکردند اما این روزها هر خانه‌ای حداقل دارای یک حمام است.
یزد نیز همانند بسیاری از شهرهای ایران دارای چنین شرایطی بوده است لذا یکی از حرفههای گذشته که امروز به دنبال توسعه شهرنشینی رو به فراموشی رفته، حرفه گرمابهداری است هر چند که هنوز هم آثاری از این گرمابهها در شهر باقی مانده است.
البته بسیاری از این گرمابههای عمومی به دنبال از رونق افتادن تعطیل و بعضاً به مخروبههایی تبدیل شدهاند ولی اندکی نیز فعال مانده و برخی نیز با تغییر کاربردی به فضاهایی مانند رستوران، کافیشاپ یا انبار تبدیل شدهاند.
«غلامرضا نیک‌رفتار» رییس اتحادیه صنف آ رایشگران و پیرایش گران مردانه یزد که مسئولیت صنف گرمابهداران را نیز برعهده دارد، در گفتوگو با خبرنگار ایسنا - منطقه یزد، در این باره میگوید: تنها 11 یا 12 حمام عمومی فعال در استان باقی مانده و لی اکثر مابقی یا به رستوران و انبار و غیره تغییر کاربری یافته یا بعضاً به م خروبه تبدیل شده است .
وی با بیان این که حمام ها از قریب 50 سال قبل به منازل ورود پیدا کرد هاند، اظهار می‌کند: اوایل تنها دو یا سه درصد خانه‌های شهر مجهز به حمام بودند ولی به تدریج به دلیل برخی ایرادهایی که از سوی ادارات بهداشت به گرمابهها گرفته شد و با ارتقای آگاهی و اطلاعات مردم، این روند شدت گرفت تا به امروز که حمام از ملزومات هر خانه‌ای به شمار میرود.
نیک‌رفتار ادامه میدهد: این روند منجر به از رونق افتادن حمام‌های عمومی و به دنبال آن اتحادیه مستقل گرمابهداران در استان شد به نحوی که امروز اندک فعالان این صنف به عنوان زیر مجموعه اتحادیه آرایشگران و پیرایشگران مردانه فعالیت میکنند.
وی میگوید: ورود حمام‌ها به خانه‌ها باعث رکود فعالیت گرمابههای عمومی شده به طوری که درآمد فعالان این قشر به شدت کاهش یافته و فعالان آن غالباً تنها متحمل ضرر میشوند.
این مسئول معتقد است که تنها عامل فعال ماندن درصد ناچیزی از گرمابههای عمومی ، عشق متولیان و صاحبان این کسب و پیشه است که اغلب نیز در این حرفه موی خود را سفید کردهاند.
وی با تاکید بر این که همچنان وجود گرمابههای عمومی در شهرها و به ویژه در روستاها از ضروریات است، میگوید: سرپا ماندن این حرفه نیازمند حمایت های دولتی از سوی مسئولان است.
نیک‌رفتار در پایان نیز در مورد ساماندهی حمام‌های عمومی مخروبه موجود در شهر یزد نیز عنوان می‌کند: اکثر این گرمابهها ملک شخصی افراد هستند و نمیتوان بدون اهتمام و تصمیم صاحبان آنها اقدام به تغییر کاربری یا ساماندهی این بناها کرد.