وقتی چماق استیضاح بر سر هیئت رئیسه مجلس هم بلند شد

علی لاریجانی روزهای شلوغ و التهابی را سپری می کند، در یک سو به عنوان رییس مجلسی دیپلمات، دیپماسی پارلمانی مجلس تحت ریاستش را به در حمایت از مردم مظلوم غزه به کار گرفته است تا در کنار تلاش‌های دستگاه دیپلماسی، مجالس کشورهای اسلامی منطقه را علیه حملات وحشیانه اسرائیل به مردم غزه بسیج کند.

در سویی دیگر اما علی آقای مجلس به مثابه یک سال گذشته همچنان درگیر پدیده ای به نام منتقدان تندرو و دلواپس دولت در پارلمان است. تندروهایی که حمایت او از دولت روحانی را بر نمی تابند و با هر لطایف الحیلی سعی در سنگ اندازی در مسیر حرکت دولت را دارند، و چه سنگری بهتر از مجلس و بالا بردن چماق‌های نظارتی مجلس بر سر دولتمردان. چماق‌هایی که یکی بعد از دیگری بالا می روند و این علی لاریجانی است که تاکنون سپر دفاعی دولت در مقابل این تندروی ها بوده است. 

وکیل الدوله‌های دولت سابق که حال دیگر منتقد دلواپس دولت جدید شده‌اند، بعد از آنکه با براه انداختن سوالات پی در پی از وزرا موفق به دادن 6 کارت زرد به دولتی‌ها شدند، حالا تلاش خود را بر به کرسی نشاندن طرح های استیضاح به کار گرفته اند. طرح‌های استیضاح‌های یکی بعد از دیگری بین نمایندگان دست به دست می‌شود، تا حد نصاب امضاها را جمع کرده و تقدیم هیئت رییسه شود. آنگونه که تا هم اکنون طرح استیضاح وزرای علوم، آموزش و پرورش، نیرو، کشور، کشاورزی، راه و ...از سوی این طیف از نمایندگان کلید خورده است.

لاریجانی و همراهانش در هیئت رییسه مجلس و فراکسیون رهروان بارها تلاش کردند تا با بی ارتباط خواندن سوالات با حیطه کاری وزیر از طرح آنها در صحن جلوگیری کنند. تشکیل کمیته نظارت بر طرح سوالات در هیات رییسه مجلس و برگزاری جلسات متعدد دولت با نمایندگان از جمله راهکارهایی بود که وزارتخانه‌ها و هیات رییسه مجلس برای این موضوع در پیش گرفتند؛ تصمیماتی که تا مدتی خیز پایداری‌ها برای تقابل با پاستورنشینان را ناکام گذاشت. اما آنها را از تک و تا نینداخت آنها را به سمت ابزاری دیگری به نام استیضاح سوق داد.

قرار گرفتن همزمان طرح‌های استیضاح وزرای نیرو، علوم، کشاورزی و آموزش و پرورش بر روی میز هیئت رییسه مجلس به خوبی گویای فاز جدیدی از تنش آفرینی های پایداری های مجلس بود. در این میان لاریجانی که نزدیک به 6 سال روز و شب خود را این طیف نام آشنای مجلس سپری کرده است به خوبی تاکتیک مقابله با آنها را فراگرفته است. او گرچه در صحن مجلس و جایگاه هیئت رییسه بارها با جدیت درمقابل فرافکنی ها و تنش آفرینی های این دسته در صحن مجلس ایستاده است، اما جلسات پشت پرده و رایزنی های پنهانی خود با استیضاح کنندگان وزرای دولت را هم در دستور کار خود قرار داده است. تاکتیکی که توانست در آخرین لحظات استیضاح وزیر علوم را برای یک ماه مسکوت بگذارد تا در میانه مذاکرات هسته ای تنشی جدید برای دولت ایجاد نشود.

رییس فیلسوف مجلس تلاش خود را برای منحل کردن دیگر طرح های استیضاح هم به کار بسته و در آخرین مورد هم با کمک نواب رییس‌اش، توانست باز هم برای دولت روحانی وقتی دوباره بخرد و استیضاح وزیر نیرو را پشت درهای بسته حل و فصل کند.حتی برای مدت کوتاهی. 

عملکرد هیئت رییسه اما در نهایت خشم تندروها را سبب شد و آنها چماق استیضاح را بر سر هیئت رییسه مجلس هم بلند کردند. نماینده‌های منتقد از عملکرد هیات رئیسه مجلس در قبال درخواست سوال و استیضاح نمایندها از وزرای دولت انتقاد داشتند. آنها عنوان کردند که برخی از اعضای هیات رئیسه «ایرادهای بنی اسرائیلی» از سوال و در خواست نمایندگان می‌گیرند و اجازه نمی‌دهند که نماینده‌ها عملکرد نظارتی خود را به خوبی اجرا کنند. از همین رو بود که شکایتی را با 100 امضا به کمیسیون اصل 90 مجلس فرستادند.

در مقابل اما هیات رئیسه مجلس بر این عقیده است که فضای مجلس مناسب برگزاری و مطرح شدن جلسه سوال و استیضاح نیست چرا که در شرایط فعلی فضای کشور تحت‌تاثیر موضوع اقتصاد مقاومتی و مذاکرات هسته ای قرار دارد و این موضوع ممکن است که فضای کشور را تحت‌تاثیر قرار بدهد. تا آنجا که محمدرضا باهنر نمایندگان را قبل از طرح استیضاح و طرح سوال به رایزنی با وزرا و مشورت دعوت کرد. 

منادی سپیدان یکی از اعضای هیات رئیسه مجلس هم پیش از این درباره طرح استیضاح و سوال از وزرای کابینه و دخالت هیات رئیسه در باره این موضوع گفته بود: «طرح استیضاح هر وقت به هیات رئیسه برسد، قطعا دور جدیدی از مذاکرات توسط هیات رئیسه آغاز خواهد شد. مطمئن باشید هیات رئیسه مجلس نهم به راحتی اجازه نمی‌دهد که دولت یازدهم در اولین ماه‌های عمر خود هزینه‌های بزرگ بپردازد.استیضاح آخرین گزینه است و هیات رئیسه و قاطبه نمایندگان هم به این موضوع اعتقاد دارند.»

شکایت 100 نماینده مجلس از هیئت رییسه تحت فرمان لاریجانی هم درنهایت راه به جایی نبرد و این شکایت منتفی شد اما اظهارات برخی منتقدان دولت چون رسایی به خوبی گویای پشت پرده این شکایت و 100 امضای پای آن بود. آنجا که او گفت« نمایندگان شکایت‌کننده از ادامه پیگیری شکایت‌شان از هیأت رئیسه انصراف دادند، در حالی که می‌توانستیم هیأت رئیسه مجلس را استیضاح کنیم.»

این درحالیست که بنا به گفته بهروز نعمتی، سخنگوی هیات رییسه مجلس، هیات رییسه از برچسب خوردن هراسی ندارد چون اصلا به این حرف‌ها اعتقاد نداشته و سعی می‌کند کار خودش را انجام دهد. با تمامی این اوصاف به نظر می‌رسد که طرح‌های استیضاح اگرچه به گفته نمایندگان جدی عنوان می‌شود ولی حداقل در شرایط کنونی بیش از آنکه برای برکناری یک وزیر انجام شود نوعی تنش آفرینی و حاشیه سازی از سوی تندروهای پارلمان علیه وزرای پاستورنشین است.