معرفی کتاب «جستارهايي پيرامون تاريخ روابط خارجي ايران» نوشته مرتضی دامن پاك
محمود فاضلی در اعتماد نوشت:
كتاب «جستارهايي پيرامون تاريخ روابط خارجي ايران» تاليف مرتضي دامن پاك جامي از سوي اداره نشر وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران منتشر شد. نگارنده در پيشگفتار اين اثر پژوهشي با بيان جملاتي مبني بر اينكه «گذشته چراغ راه آينده است» و «ملتي كه تاريخ خود را نداند محكوم به تكرار آن است» بر اهميت توجه به تاريخ و بررسي سرنوشت و عملكرد گذشتگان تاكيد كرده است زيرا توجه به تجربه‌هاي گذشتگان مي‌تواند از تكرار رويدادهاي ناگوار و خطاهاي گذشته جلوگيري كند و آينده‌اي بهتر را براي ملت‌ها رقم بزند. در اين راستا، ايران نيز كشوري با سابقه تمدني طولاني و داراي تاريخ مدون چندين هزار ساله است كه همواره در كانون توجه جهانيان و مبدا و مقصد بسياري از ارتباطات بين جوامع مختلف بشري بوده است، لذا در شرايط كنوني جهان و منطقه، تقويت آگاهي‌هاي تاريخي و اطلاع از نقش‌آفريني تاريخي و تمدني ايرانيان، به‌طور عام براي هر شهروند و پژوهشگر ايراني علاقه‌مند به سرنوشت كشور خويش و خاصه براي هر سياستمدار و ديپلمات امروز و آينده ايران بيش از هر زمان ديگري ضرورت و اهميت پيدا مي‌كند.
آگاهي درست و عميق نسبت به تاريخ جوامع بشري، به ويژه جامعه خود براي ديپلمات‌ها از ضروريات اوليه و بنياني اين حرفه محسوب مي‌شود. در تعاملات و مذاكرات بين‌الدولي هميشه تفوق و پيشرفت با ديپلماتي خواهد بود كه از تاريخ سياسي و اجتماعي خود و طرف مذاكره آگاهي كافي داشته باشد. براي دستگاه سياست خارجي كشوري چون ايران، با سابقه طولاني تاريخ و تمدن و تحولات پر فراز و نشيب روابط خارجي كه بر سرنوشت آن تاثيرات عميق و فراواني بر جاي گذاشته است، توجه بخشيدن به مطالعات تاريخي، به‌ويژه تاريخ روابط خارجي ايران در بين كارگزاران اين عرصه و جامعه علمي و پژوهشي كشور، يك وظيفه ملي به حساب مي‌آيد. اين امر درباره تاريخ ٢٠٠ ساله اخير، كه وقايع و اتفاقات بعضا ناگوار آن هنوز بر زندگي امروز ايرانيان تاثير دارد و در دسترس بودن مستندات آنها كه درك اين وقايع براي ما را ملموس‌تر كرده است، اهميت ويژه‌اي دارد.
اگرچه نوشته‌هاي پراكنده و نه چندان عميق و مستندي در مورد تاريخ روابط خارجي ايران در دسترس است، اما همچنان كمبودهاي فراواني در اين زمينه مشاهده مي‌شود؛ لذا طرح تدوين مجموعه‌اي منسجم و مبتني بر ادوار مختلف تاريخ روابط خارجي ايران به عنوان يك اقدام فوري قابل‌توجه بوده است. نگارنده معتقد است، اگرچه طبيعت هر مجموعه مقالات، پراكندگي و عدم ارتباط احتمالي مطالب است، اما اميد است مطالب اين مجموعه در چارچوب مباحث كلي‌تر حوزه تاريخ روابط خارجي ايران مورد استفاده و بهره‌برداري علاقه‌مندان قرار گيرد.
كتاب ٢٦٨ صفحه‌اي«جستارهايي پيرامون تاريخ روابط خارجي ايران» در دو بخش مقالات و گفتارها تنظيم شده است كه تحولات روابط خارجي ايران را در زمينه‌هاي مختلف با كشورهاي اسپانيا، دانمارك، عمان، ژاپن، فرانسه، لهستان، همكاري‌هاي راه ابريشم و روابط خارجي ايران در دوران اشغال در جنگ جهاني دوم را در برمي‌گيرد.
كتاب «جستارهايي پيرامون تاريخ روابط خارجي ايران» تاليف مرتضي دامن پاك جامي از سوي اداره نشر وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران منتشر شد. نگارنده در پيشگفتار اين اثر پژوهشي با بيان جملاتي مبني بر اينكه «گذشته چراغ راه آينده است» و «ملتي كه تاريخ خود را نداند محكوم به تكرار آن است» بر اهميت توجه به تاريخ و بررسي سرنوشت و عملكرد گذشتگان تاكيد كرده است زيرا توجه به تجربه‌هاي گذشتگان مي‌تواند از تكرار رويدادهاي ناگوار و خطاهاي گذشته جلوگيري كند و آينده‌اي بهتر را براي ملت‌ها رقم بزند. در اين راستا، ايران نيز كشوري با سابقه تمدني طولاني و داراي تاريخ مدون چندين هزار ساله است كه همواره در كانون توجه جهانيان و مبدا و مقصد بسياري از ارتباطات بين جوامع مختلف بشري بوده است، لذا در شرايط كنوني جهان و منطقه، تقويت آگاهي‌هاي تاريخي و اطلاع از نقش‌آفريني تاريخي و تمدني ايرانيان، به‌طور عام براي هر شهروند و پژوهشگر ايراني علاقه‌مند به سرنوشت كشور خويش و خاصه براي هر سياستمدار و ديپلمات امروز و آينده ايران بيش از هر زمان ديگري ضرورت و اهميت پيدا مي‌كند.
آگاهي درست و عميق نسبت به تاريخ جوامع بشري، به ويژه جامعه خود براي ديپلمات‌ها از ضروريات اوليه و بنياني اين حرفه محسوب مي‌شود. در تعاملات و مذاكرات بين‌الدولي هميشه تفوق و پيشرفت با ديپلماتي خواهد بود كه از تاريخ سياسي و اجتماعي خود و طرف مذاكره آگاهي كافي داشته باشد. براي دستگاه سياست خارجي كشوري چون ايران، با سابقه طولاني تاريخ و تمدن و تحولات پر فراز و نشيب روابط خارجي كه بر سرنوشت آن تاثيرات عميق و فراواني بر جاي گذاشته است، توجه بخشيدن به مطالعات تاريخي، به‌ويژه تاريخ روابط خارجي ايران در بين كارگزاران اين عرصه و جامعه علمي و پژوهشي كشور، يك وظيفه ملي به حساب مي‌آيد. اين امر درباره تاريخ ٢٠٠ ساله اخير، كه وقايع و اتفاقات بعضا ناگوار آن هنوز بر زندگي امروز ايرانيان تاثير دارد و در دسترس بودن مستندات آنها كه درك اين وقايع براي ما را ملموس‌تر كرده است، اهميت ويژه‌اي دارد.
اگرچه نوشته‌هاي پراكنده و نه چندان عميق و مستندي در مورد تاريخ روابط خارجي ايران در دسترس است، اما همچنان كمبودهاي فراواني در اين زمينه مشاهده مي‌شود؛ لذا طرح تدوين مجموعه‌اي منسجم و مبتني بر ادوار مختلف تاريخ روابط خارجي ايران به عنوان يك اقدام فوري قابل‌توجه بوده است. نگارنده معتقد است، اگرچه طبيعت هر مجموعه مقالات، پراكندگي و عدم ارتباط احتمالي مطالب است، اما اميد است مطالب اين مجموعه در چارچوب مباحث كلي‌تر حوزه تاريخ روابط خارجي ايران مورد استفاده و بهره‌برداري علاقه‌مندان قرار گيرد.
كتاب ٢٦٨ صفحه‌اي«جستارهايي پيرامون تاريخ روابط خارجي ايران» در دو بخش مقالات و گفتارها تنظيم شده است كه تحولات روابط خارجي ايران را در زمينه‌هاي مختلف با كشورهاي اسپانيا، دانمارك، عمان، ژاپن، فرانسه، لهستان، همكاري‌هاي راه ابريشم و روابط خارجي ايران در دوران اشغال در جنگ جهاني دوم را در برمي‌گيرد.
نظر شما