انتخاب مدیری ملی برای شهر تهران؛ مطالبه به حق شهروندان

حسام  یزدان پناه*- تاریخ مدیریت شهری تهران نزدیک به سه دهه است که با تاثیرگذارترین نقش های بزرگان قدرت گره خورده است و آنچه بیش از همه در رسانه ها ثبت شده است، تقابل مدیریت شهر تهران با مدیران دولتی و نهادهای مختلف بوده است. این در صورتی است که انتظار می رود انرژی و توان مدیریتی شهردار تهران درگیر مشکلات و مسائل شهری باشد. در حدود 50 روز مانده به انتخاب شهردار تهران، محتوای بعضی از اخبار و مصاحبه ها در خصوص گزینه مناسب برای تصدی مدیریت شهر تهران به گونه ای است که انگار بعضی ها از این نکته غافل هستند که پیشبرد اهداف شهردار کلان شهری مانند تهران آنچنان با بازی قدرت و سیاست درآمیخته است که برای اجرای ساده ترین برنامه های شهری نیز باید راهروهای پیچ در پیچ سیاست را پیمود. با این توصیف، یک واقعیت انکارناپذیر است که تهران نیاز مبرم به یک شهردار با جایگاه و شخصیت ملی و دارای قدرت تعامل بالا با دولت و نهادها و دستگاه های مختلف دارد.

مدیریت واحد شهری یکی از مباحث حیاتی برای تعامل مناسب بین شهردار و دولت ها است که با وجود پیگیری های زیاد، این امر هنوز محقق نشده است و شهردار آینده تهران بایستی در این خصوص اقدام جدی انجام دهد. از سوی دیگر، بدهی های کلان شهرداری و مسائل و معضلات رها شده حوزه های مختلف شهری مانند ایمنی، آلودگی، حمل و نقل، آسیب های اجتماعی و ... به عنوان مسئله و چالش شهردار آینده مطرح است که بدون تعامل ملی و بین نهادی قابل حل نخواهد بود. مضاف بر این؛ این تعامل فقط در بحث بدهی های دولت به شهرداری خلاصه نمی شود بلکه در اجرای پروژه های عمرانی شهرداری نیز که به خاطر مقاومت دستگاه های دولتی از سازمان محیط زیست گرفته تا ارگان های نظامی با وقفه هایی روبه رو می شوند، بسیار دارای اهمیت است.

شهروندان تهرانی تاکنون بارها و بارها از این جهت که مدیریت شهری با دستگاه های مختلف تعامل مناسب نداشته است، دچار مشکلات عدیده شده اند. که از جمله آن می توان به مشکلاتی که در تخصیص اعتبار حمل و نقل عمومی در سال 85 رخ داد که عامل اصلی آن، با وجود ورود مجلس به موضوع، عدم توانایی تعامل صحیح شهردار وقت با دولت نهم بود. عدم تعامل و رویارویی محسن هاشمی، مدیر عامل وقت مترو تهران با مسئولان تبصره ۱۳ و مدیران وزارت کشور نیز یکی دیگر از موارد این گونه ناهماهنگی و عدم تعامل مناسب بوده است که در آخر به استعفای محسن هاشمی انجامید و مشکلات همچنان پابرجا.

حال، با وجود آنکه انبوهی از مشکلات ریز و درشت که سلامت و ایمنی مردم را در شهر تهران به خطر انداخته، بر روی دوش شهروندان و مدیریت شهری باقی مانده است، این سوال مطرح است که شهروندان تهرانی تا چه زمانی باید تاوان عدم توانمندی و تعامل مدیر شهری خود را بدهند؟ گرچه این موضوع بارها از سوی صاحب نظران مطرح شده است که مدیریت آینده شهر تهران علاوه بر تخصص و توانمندی، بایستی با داشتن یک شخصیت ملی و برخوردار از عقبه روشن تفکری و عملکردی، توان همکاری با کل نظام و نهادهای مختلف را داشته باشد، اما به نظر می رسد برخی از ذینفعان با گرایش‌های خاص جناحی قصد دارند با معرفی گزینه های تک بعدی و با سابقه مدیریت میانی مانند محسن هاشمی، جایگاه مدیریت کلان شهر تهران را پایین آورده و حل معضلات فعلی شهر تهران را به مانند گذشته بر روی زمین بگذارند.

در شرایط خاص فعلی شهر تهران، از اعضای منتخب مردم در شورای پنجم شهر تهران نیز انتظار می رود فراموش نکنند که بایستی وامدار رأی مردم و پاسخگوی مطالبات به‌حق مردم باشند و با انتخاب مدیری شهروند محور، فراجناحی و با سابقه مدیریتی ملی به عنوان شهردار آینده تهران، نقش تعیین کننده ای در جلب اعتماد بیشتر مردم و کاهش مشکلات حوزه های مختلف شهری در طی چهار سال آینده داشته باشند. در صورت تحقق این مطالبه مردمی و نخبگانی، می توان امیدوار بود که دیگر صندلی شهردار در هیئت دولت خالی نماند و در آینده نزدیک شاهد تغییرات مناسب در وضعیت شهر تهران و زندگی آرام و ایمن شهروندان در پایتخت ایران شد.

* فعال حوزه ایمنی و مدیریت شرایط اضطراری شهر تهران