هدیه ی روحانی به ناوگان هوایی کشور پس از 38 سال

بوئینگ 124 سفارش برای نسل کنونی 777 دارد که بزرگترین هواپیمای دو موتوره این شرکت است و 15 فروندی که ایران ایر سفارش داده است، ادامه تولید این مدل در سال 2018 و 2019 را تضمین می کند.

"خرید هواپیما سنگ محک برجام و شکسته شدن تحریم‌ها بود." این را آرش‌خدایی می گوید. قائم‌مقام سازمان هواپیمایی کشوری پس از فرود نخستین هواپیمای ایرباس در ایران.هواپیماهایی که بعد از 38 سال اقدام به نوسازی ناوگان هوایی کشور کرده و قطعا در کنار بوئینگ های از راه رسیده تعداد سوانح هوایی ایران را تا حدود زیادی کاهش خواهد داد.

 به گزارش صدای ایران از سحر -پایگاه اطلاع رسانی ستاد انتخاباتی دکتر حسن  روحانی - پس از برجام و رفع تحریم خرید هواپیما، مسابقه ایرباس و بوئینگ برای فروش هواپیما به ایران آغاز شد. برآیند این مذاکرات سبقت «بوئینگ» در به نتیجه رساندن مذاکره با ایران و امضای قراردادی به ارزش 16 میلیارد و 600 میلیون دلار برای تحویل هواپیما در یک دوره 10 ساله بود.در حال حاضر ایران نیازمند 500 فروند هواپیما به‌منظور نوسازی ناوگان هوایی خود است و بوئینگ می‌تواند به‌منظور فعال‌سازی خط تولیدش، روی ایران به‌عنوان یک مشتری بزرگ حساب کند؛ساختار اقتصاد آمریکا به گونه‌ای است که شرکت‌های بزرگ سعی می‌کنند از ظرفیت‌های سیاسی در جهت بازارسازی خود استفاده کنند. دنیس مویلنبرگ، مدیرعامل بوئینگ در همین رابطه می گوید: این شرکت پیشرفت مستمری برای تکمیل شرایط فروش 80 فروند هواپیما به ایران ایر داشته و انتظار می رود نخستین فروند از این هواپیماها در سال آینده (2018))تحویل داده شود که نخستین صادرات هواپیما از سوی آمریکا به ایران از زمان انقلاب اسلامی خواهد بود.

بر اساس گزارش بلومبرگ، قرارداد 16.6 میلیارد دلاری بوئینگ با ایران ایر و یک قرارداد جداگانه دیگر با شرکت هواپیمایی آسمان، شعارهای انتخاباتی دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا را به چالش می کشد. وی از یک سو وعده داده بود رویکرد سخت گیرانه ای در قبال ایران خواهد داشت و از سوی دیگر، قول داده بود صادرات آمریکا را با حمایت از هزاران موقعیت شغلی بخش تولید، تقویت کند. ایرباس که رقیب اروپایی بوئینگ است، تحت قراردادی به ارزش 19میلیارد دلار، تحویل هواپیما به ایران را آغاز کرده است. قراردادهای فروش هواپیما به ایران پس از امضای توافق هسته ای و برچیده شده تحریم های بین المللی، امکان پذیر شد.

دورنمای یک توافق
دورنمای فروش هواپیما به ایران در کنار اعلان رضایت قاطبه سهامداران و صاحبان شرکت های بزرگ هواپیماسازی ایالات متحده، محافظه کاران آمریکایی را بر آشفته کرده است. این گروه مدعی هستند هواپیماهای مسافربری برای اهداف نظامی یا حمایت از گروه های تروریستی مورد استفاده قرار خواهند گرفت. مجلس آمریکا سال گذشته به بلوکه کردن فاینانس فروش هواپیما به ایران رای داد و مارکو روبیو، سناتور آمریکایی و پیتر روسکام، نماینده مجلس آمریکا که هر دو جمهوریخواه هستند، خواستار مداخله ترامپ شدند.

دیوید الماسی، نایب رییس "مرکز ملی تحقیقات عمومی" در یک نشست سالانه اظهار کرده بود که توافق های بوئینگ با شرکت های هواپیمایی ایرانی با ماموریت این شرکت برای حمایت از ارزش های آمریکایی سازگار نیست. قرارداد فروش هواپیما به ایران ایر، فروش مدل 777 بوئینگ را رونق می بخشد. مشتریان بوئینگ منتظر مدل ارتقا یافته 777 هستند که در سال 2020 وارد بازار می شود. بوئینگ 124 سفارش برای نسل کنونی 777 دارد که بزرگترین هواپیمای دو موتوره این شرکت است و 15 فروندی که ایران ایر سفارش داده است، ادامه تولید این مدل در سال 2018 و 2019 را تضمین می کند.

قطعا قرارداد بوئینگ برای اقتصاد آمریکا یک فرصت مطلوب است. ساختار اقتصاد این کشور به گونه‌ای است که شرکت‌های بزرگ سعی می‌کنند از ظرفیت‌های سیاسی در جهت بازارسازی محصولاتشان استفاده کنند. برآوردها حاکی از این است که با عملیاتی شدن قرارداد بوئینگ حداقل 100هزار شغل برای صنعت هوا و فضای آمریکا ایجاد خواهد شد که این موضوع همراستا با وعده‌های انتخاباتی دونالد ترامپ است. بنابراین با توجه به منفعت اقتصادی این قرارداد، به نظر می‌رسد معادلات سیاسی آن را تحت‌تاثیر قرار ندهد.

پیشی گرفتن ایرباس از بوئینگ
علاوه بر 38 فروند هواپیمای دور پرواز A330 و 16 فروند هواپیمای A350 را با شرکت ایرباس فرانسه است. ایرباس متعهد شده است که تا پایان سال 2017،علاوه بر 3فروند هواپیمای فرودآمده در تهران، 7فروند هواپیمای دیگر را هم به ایران تحویل دهد و در ادامه نیز100 هواپیمای دیگر تا 2024به ایران تحویل داده می‌شود. مبلغ کل این قرارداد 10.6 میلیارد دلار است و ایران این مبلغ را طی 10سال به شرکت ایرباس پرداخت خواهد کرد. خرید این هواپیماها به صورت اجاره به شرط تملیک انجام گرفته است. بر اساس این مدل پرداخت،85 درصد مبلغ این هواپیماها از سوی فایناس خارجی تامین می‌شود و این هواپیماها به صورت اجاره در اختیار ایران قرار می گیرد. 15 درصد مابقی از پول هواپیما نیز به تدریج از سوی منابع داخلی و تسهیلات صندوق توسعه ملی به وسیله بانک صنعت و معدن ایران پرداخت خواهد شد.

ناجی گری های برجام
در حال حاضر بوئینگ و ایرباس در حالت نیمه رکود هستند و ایران به‌عنوان کشوری که ناوگان هوایی فرسوده‌ای دارد، برای آنها یک مشتری بزرگ محسوب می‌شود؛ چراکه برای نوسازی ناوگان هوایی ایران در کوتاه‌مدت به حدود 100 فروند هواپیما و در بلندمدت به 500 فروند هواپیما نیاز است. از سویی ساختار اقتصادی آمریکا به گونه‌ای است که شرکت‌های بزرگ سعی می‌کنند از ظرفیت‌های سیاسی در جهت بازسازی خود استفاده کنند. چنانچه بوئینگ آمریکایی بتواند سفارش‌های ایران را تحویل دهد، از یک شرکت نیمه فعال به یک شرکت فعال تبدیل می‌شود. این موضوع از آنجا برای هیات حاکمه آمریکا با اهمیت است که 100 هزار شغل را در صنعت هوا فضای آمریکا ایجاد خواهد کرد. بنابراین اهمیت این قرارداد به لحاظ اقتصادی برای هر دو طرف ایرانی و آمریکایی به گونه‌ای خواهد بود که شاید این بار اقتصاد، مغلوب سیاست نشود و معادلات سیاسی اجرای آن را تحت تاثیر قرار ندهد.