نتیجه شکننده همه‌پرسی ترکیه، رفراندوم اردوغان بود نه قانون اساسی
به گزارش صدای ایران، همه‌پرسی که در ترکیه صورت گرفت، در واقع به نوعی همه‌پرسی بر سر رئیس جمهور این کشور بود که در پایان مشخص شد که وی آینده سیاسی خوبی در این کشور نخواهد داشت.
همه‌پرسی درباره اصلاحات قانون اساسی رخدادی بود که مردم ترکیه منتظر آن بودند. بویژه اینکه رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه هزینه های معنوی و سیاسی هنگفتی برای آن پرداخت کرده است.
نتیجه همه پرسی نشان می‌دهد، کسانی که به اردوغان «آری» گفتند، حدود 51.3% از مردم این کشور را تشکیل میدهند. اما میزان مشارکت در این همه پرسی، حدود 86.6% اعلام شد؛ بدین معنا که بر خلاف ادعای شبکه های حامی اردوغان مانند الجزیره قطر، این میزان مشارکت به اوج خود رسید.
این شبکه ها مدعی بودند میزان مشارکت حامیان اردوغان آن گونه که باید باشد، نبود؛ زیرا حامیان وی «یقین داشتند که اردوغان در همه پرسی موفق خواهد بود و به همین دلیل رأی ندادند»، ولی واقعیت بر عکس بود، و میزان استقبال مردم بسیار بالا بود و این مسئله از اهتمام مردم ترکیه به سرنوشت قانون اساسی کشورشان حکایت داشت.
به گزارش وبگاه خبری «النشره»، در استانبول 4 سخنرانی ایراد شد که پیش از همه پرسی سهم اردوغان یک سخنرانی بود. «بینالی ایلدیریم» نخست وزیر ترکیه نیز در پنج سخنرانی، به مردم ترکیه گفت: «به پای صندوقهای رأی بیایید و به ما آری بگویید». اما اردوغان فقط با فاصله 1.3 % پیروز شد.
اما این سؤال مطرح میشود، که این نتیجه بیانگر چیست؟
پس از گذشت 17 سال از حکومت اردوغان و 7 سال بهره برداری از جنگ سوریه و وقوع کودتا در ترکیه، این همه پرسی، در واقع همه‌پرسی اردوغان بود، نه قانون اساسی. موضوعی که در ترکیه مطرح است، این است که چه کسی با اردوغان و چه کسی علیه اوست. در واقع مردم ترکیه بر این اساس رأی دادند.
اگر به اردوغان رأی داده شد و با حمایت حزب جریان ناسیونایسم که از 13 امتیاز، یک امتیاز دارد، بدین معناست که حزب اردوغان 38% از آرا را داشت؛ گذشته از اظهاراتی که درباره تقلب و مخفی کردن صندوقهای آرا به گوش می‌رسید. به هر حال مشخص است که بی‌نظمی و هرج ومرجی در این انتخابات رخ داده است.
سه شهر ترکیه، مرکز سیاسی این کشور هستند. نخست، استانبول است که مرکز اسلامگرایان است. دومین شهر، آنکاراست که متعلق به جریان ناسیونالیست متعصب است. ازمیر، نیز سومین شهر است که در اختیار حزب معارض جمهوری است. اما این شهرها بیانگر چه مسئله ای هستند؟
شایان ذکر است که اردوغان با ایجاد شکاف در ازمیر و تقسیم قدرت با حزب ناسیونالیسم در انتخابات موفق شد و توانست پس از دو دوره شهرداری استانبول، این شهر را تصاحب کند؛ از این روی نتایج استانبول برای اردوغان بیشترین اهمیت را داشت.
امروز در میان مردم ترکیه، سخن از فاجعه در میان است که باید حزب عدالت و توسعه به دور از هیاهوی رسانه‌ای بدان بیندیشد. در واقع هر حزبی که استانبول، آنکارا و ازمیر را از دست بدهد، در واقع حزبی است که «در حال جان کندن است» و راه مرگ و نابودی را می پیماید.
هر تظاهراتی در استانبول، انکارا و ازمیر، در واقع تظاهراتی برای همه ترکیه و در همه اقشار است و هر کس این سه شهر را از دست بدهد، آینده‌اش در ترکیه به پایان می‌رسد.
به هر حال، تا پیش از پایان سال 2019، اصلاح قانون اساسی که با اصلاحات موجود صورت گرفته هیچ ارزشی ندارد. بدین معنا که اردوغان جز برای فراهم ساختن مقدمات تصویب قوانینی که تا پیش از انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری سال 2019 نیازمند اصلاح قانون اساسی هستند، نمیتواند از آن استفاده کند.
با چالش کُردها و قصد اعتراض فراگیر در نتایج انتخابات بحران فاجعه باری در انتظار آینده اردوغان است و آینده سیاسی او ثباتی نخواهد داشت و به دور از هر گونه هیاهویی، ابقای وی در حکومت طولانی نخواهد بود.