اردوغان چگونه ترکیه را کشوری بحران زده کرد؟
ترکیه کشوری اوراسیایی با اقتصادی توریستی محسوب می‌شود که به دلیل داشتن سابقه مسیحی (بیزانس شرقی و امپراتوری روم) و اسلامی (امپراتوری عثمانی) آمیزه‌ای از فرهنگ و تمدن و هنر اسلامی- مسیحی یا به‌عبارت‌دیگر فرهنگ و تمدن آسیایی - اروپایی به شمار می‌آید.
ترکیه که تا قبل از بحران سوریه از موقعیت توریستی بسیار مطلوبی برخوردار بود و اکثر توریست‌ها را به سوی خود جلب می‌کرد؛ هم‌اکنون با بحران امنیتی و مشکلات تروریستی مواجه شده و ضربات مهلک اقتصادی را در این زمینه تحمل می‌کند؛ اما علت کشیده شدن بحران‌ها به داخل ترکیه چیست؟
1) حمایت از گروه‌های افراطی در منطقه
ترکیه که خود را داعیه‌دار و رهبر و نماینده اهل سنت در منطقه می‌داند، در جریان بحران‌های منطقه و به‌ویژه بحران در سوریه تلاش کرد تا میدان بازی را در اختیار گرفته و خود را به بازیگر اصلی صحنه سوریه تبدیل کند ولی به دلیل حمایت از گروه‌های افراطی برای مبارزه با بشار اسد و آموزش آن‌ها در داخل خاک خود؛ بحرانی فراگیر برای خود ایجاد کرد. چراکه آموزش همین گروه‌های افراطی در داخل ترکیه باعث گردید تا پس از سرکوب و تضعیف تروریسم در سوریه، آن‌ها (که اکثراً بی‌هویت و فاقد وابستگی خاصی به این کشور بودند) برای جبران شکست‌های خود، ترکیه حامی سابق خود را به‌عنوان هدف انتخاب نمایند.
2) سرکوب کردها
ترکیه که به صورت تاریخی با کردهای منطقه مشکل دارد، پس از بحران‌های امنیتی در منطقه تمام تلاش خود را به کاربست تا کردهای منطقه به‌ویژه (کردهای سوریه) را تضعیف نماید؛ بنابراین اقدامات نامناسب ترکیه در سرکوب کردها و عدم حمایت از آن‌ها در برابر بحران‌ها و هم‌چنین تقویت مخالفان کردها در منطقه باعث گردید تا نه‌تنها از حمایت کردهای داخلی کشور خود محروم شود بلکه احساست ملی‌گرایانه آن‌ها را نیز تحریک نماید و باعث گردد تا کردها به فکر تلافی بیفتند و تمام تلاش خود را برای جبران اقدامات ترکیه به کار بگیرند.
3) استبداد داخلی
کودتای نافرجام 15 و 16 ژوئیه 2016 ترکیه، فضایی مناسب در اختیار حزب حاکم (حزب عدالت و توسعه) قرارداد تا بتواند در قالب کودتا و مبارزه با حامیان گولن، تمام توان خود را برای سرکوب مخالفان و تضعیف ارتش به کار گیرد. همین عامل باعث شکل‌گیری نوعی از بی‌اعتمادی میان ارتش و قوه حاکمه و تشدید بحران‌ها و اقدامات تروریستی گردید. چراکه بعد از کودتا اکثر افسران باتجربه ارتش ترکیه یا از کار برکنار شدند و یا به بهانه دخالت در کودتا به زندان افتادند و اردوغان و حزب حاکم تلاش نمودند افسران جوان و کم‌تجربه ولی متمایل به حزب حاکم را جایگزین آن‌ها نمایند. همین عامل باعث گردید تا تروریست‌ها بهتر بتوانند دست به اقدامات تروریستی بزنند.
4) تسلیح عمومی معارضان سوریه
ترکیه پس از بحران سوریه به صورت بسیار عجولانه‌ای تمام تلاش خود را برای تسلیح معارضان بشار اسد و تجهیز آن‌ها به سلاح‌های نیرومند به کاربست تا آن‌ها راحت‌تر و سریع‌تر بتوانند حکومت بشار را سرنگون نمایند. این گروه‌ها که گاها همبستگی، انسجام و رهبری و مدیریت همه‌جانبه و منابع مالی قوی نداشتند برای تأمین هزینه‌های بعدی جنگ که بسیار طولانی‌تر از پیش بینی‌های آن‌ها شده بود، مجبور شدند تا سلاح‌های خود به مزایده بگذارند؛ بنابراین همین سلاح‌ها در اختیار پ.ک.ک (p.k.k) و در مرحله بعد در اختیار نیروهای پیشمرگ کرد سوریه (که به اذعان رهبران ترکیه از شاخه‌های p.k.k به شمار می‌آید) قرار گرفت و در طول عملیات آن‌ها بر ضد صاحبان اصلی خود به کار رفت. درنتیجه این خود ترک‌ها بودند که به صورت عجولانه و ناخواسته معارضان خود را تسلیح کردند.
5) مداخله در امور داخلی کشورها
مداخله‌گری ترکیه در کشورهای منطقه و تجاوز آن‌ها به خاک کشورهای همسایه (سوریه و عراق) باعث گسترش انزجار از سیاست‌های مداخله‌جویانه آن‌ها در افکار عمومی گردید و محبوبیت و مشروعیت داخلی اردوغان و هیئت حاکمه را با مشکل روبرو ساخت؛ بنابراین مردمان ظلم دیده در مناطق سیطره نیز تلاش خود را برای ضربه زدن به عمق استراتژیک ترکیه به کار بستند.
6)گسترش افکار افراطی در ترکیه
علت دیگر بحران ترکیه را می‌توان در حضور نیروهای افراطی در ترکیه دانست. به دلیل آزادی در تردد نیروهای معارض و افراطی در ترکیه و تماس آن‌ها با مردم عادی این کشور، افکار افراطی و مجاهدانه آن‌ها در ترکیه گسترش یافته و باعث افزایش بحران‌های امنیتی در این کشور شده است. رشد تفکرات افراطی به دلیل حضور نیروهای افراطی در این کشور از معضلات اصلی ترکیه محسوب می‌شود؛ چراکه هرچند این تفکر در سوریه و عراق با ترکیه همکاری می‌کند ولی به نظر نمی‌رسد که در فضای داخلی و سکولار ترکیه نیز همگرایی لازم با رهبران حزب عدالت و توسعه را داشته باشد؛ بنابراین این تفکر افراطی از عوامل دیگر گسترش ناامنی در ترکیه محسوب می‌شود.
7) ناسیونالیسم
ترکیه بعد از سال 1923 تمام تلاش خود را برای رشد تفکرات ناسیونالیستی ترکی و مقابله با تفکرات ضد ترکیه و به‌ویژه کردی به کاربست. به نظر می‌رسد که این تفکرات در قالبی جدید و توسط حزب عدالت و توسعه به‌عنوان ابزاری برای جلب آرا عمومی به سمت حزب استفاده می‌شود که در نهایت نارضایتی تمام اقوام غیرترکی (کردها و ارمنی‌ها) را در پی داشته و باعث گردیده تا آن‌ها دست به اقدامات خشونت‌آمیز برای نمایش خود به دیگران بزنند.
بنابراین می‌توان اقدامات نادرست و نسنجیده و رؤیای اردوغان برای رهبری جهان اسلام را علت اصل
منبع: مشرق
نظر شما