خالق عکس مهم انقلاب چه کسی بود؟ +تصاویر

به گزارش صدای ایران، انقلاب اسلامی ایران سی‌وهشتمین سال خود را پشت سر می‌گذارد و با گذشت نزدیک به چهار دهه از این رویداد تاریخی، هنوز هم یکی از مهم‌ترین عکس‌های تاثیرگذار آن روزها، تصویری است که حسین پرتوی از بیعت همافران با امام خمینی (ره) در قاب دوربینش ثبت کرد.

تصویری که زنده‌یاد حسین پرتوی ۱۹ بهمن‌ماه ۱۳۵۷ با حضور در مدرسه علوی از بیعت همافران با امام (ره) گرفت، یکی از مهم‌ترین عکس‌های تاریخ معاصر ایران است. این عکس به‌تنهایی توانست تاثیر زیادی در روند پیروزی انقلاب داشته باشد و سهم خود را در وقوع این رویداد مهم به خوبی ایفا کند.

در روزهای منتهی به پیروزی انقلاب و در آشفته‌ترین دوران ایران معاصر، آن‌قدر خبرهای ضد و نقیض و پراکنده و شایعات مختلف منتشر می‌شد که ممکن بود در روند این رویداد اختلال ایجاد کند. به همین دلیل، در آن برهه تاریخی عکس‌ها سند ارزشمندی برای ثبت وقایع بودند. عکس‌ها آنچه را که در حال وقوع بود، در لحظه ثبت می‌کردند و راوی اتفاقات بودند. انتشار عکس پرتوی از همافران توانست انقلاب را چند قدم جلو ببرد و میزان پیش‌روی و نفوذ بالای آن را نشان بدهد.

انتشار این عکس واکنش دولت بختیار را درپی داشت. دولت خبر را تکذیب کرد، عکس را دست‌کاری و مونتاژشده دانست و دستور دستگیری حسین پرتوی را صادر کرد. امام (ره) به تکذیب آن خبر توسط دولت واکنش نشان داد و دیدار خود با همافران را تأیید کرد. تأیید عکس و خبر توسط امام (ره) حمله گارد شاهنشاهی به پادگان نیروی هوایی و حمایت مردم و تظاهرات آن‌ها را درپی داشت.

عکس پرتوی از بیعت همافران فقط یک نمونه از تصاویری است که عکاسان دنیا از لحظات حساس تاریخ ثبت کرده و در سرنوشت جنگ‌ها و صلح‌ها تاثیر گذاشته‌اند. عکس‌هایی که عکاسان‌شان را معروف کردند. حسین پرتوی را در تمام سال‌های بعد از انقلاب به‌عنوان عکاس بیعت همافران می‌شناختند. اگرچه او سال‌ها با دوربینش مشغول ثبت وقابع بود، اما میزان تاثیرگذاری عکسش از همافران و امام (ره) آن‌قدر زیاد بود که با شنیدن نامش فقط همان عکس در ذهن‌ها زنده می‌شد.

پرتوی در روزی که همه عکاس‌ها را برای حفظ امنیت همافران از مدرسه علوی بیرون کرده بودند، عکسی از پشت سر همافران گرفت که امام (ره) به‌عنوان محور اصلی اتفاق، در مرکز آن قرار داشت و علاوه بر این‌که چهره هیچ‌یک از همافران مشخص نبود، شک و شبهه‌ای را در درست بودن اصل قضیه، یعنی بیعت همافران با امام (ره) باقی نگذاشت. این عکس دو روز پیاپی در صفحه‌ی اول روزنامه کیهان چاپ شد.

حسین پرتوی متولد سال ۱۳۲۱ در اردبیل بود. او پس از گذراندن دوران کودکی همراه خانواده خود به تهران مهاجرت کرد و پس از گذراندن دوران تحصیل در روزنامه کیهان مشغول به کار شد. در سال ۱۳۳۸ نیز به‌صورت حرفه‌ای با عکاسی ورزشی کار خود را شروع کرد و در سال‌های جنگ ایران و عراق به‌عنوان دبیر سرویس عکس روزنامه‌ کیهان فعال بود.

از جمله آثار این هنرمند می‌توان به عکس مربوط به بسته شدن فرودگاه توسط نظامیان به فرمان بختیار در ۴ بهمن ماه ۱۳۵۷، عکس مربوط به اعدام سران حکومت پهلوی در دبیرستان‌های علوی و رفاه، عکس مربوط به ورود امام خمینی (ره) به ایران در فرودگاه مهرآباد ۱۲ بهمن ۱۳۵۷ و عکس مربوط به بیعت همافران با امام خمینی (ره) در تاریخ ۱۹ بهمن ۱۳۵۷ اشاره کرد.

این عکاس ۲۸ اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۳ پس از تحمل یک دوره بیماری در ۷۲ سالگی درگذشت. پیکر پرتوی در قطعه نام‌آوران بهشت زهرا (س) آرام گرفته است.

پرتوی سال‌های آخر عمرش را با بیماری سختی گذراند که هزینه زیادی داشت. این عکاس به‌عنوان ثبت‌کننده یکی از مهم‌ترین عکس‌های انقلاب ۵۷ در سال‌های پایانی عمرش بسیار تنها بود و نهادها و سازمان‌هایی که می‌توانستند در روزهای سخت بیماری در کنارش باشند، کمک ویژه‌ای به او نکردند.

امثال حسین پرتوی که به‌تنهایی بخش مهمی از تاریخ معاصر ایران را شکل داده‌اند، کم نیستند. آن‌هایی که شاید امروز در گوشه‌ای از این دنیا تنها باشند و پس از مرگ‌شان بارها از آن‌ها یاد و برای‌شان بزرگداشت برگزار شود که دیگر سودی برای‌شان ندارد.