آن گونه که مسئولان ایران ایر خبر میدهند، هواپیمای مدرنی که به تازگی از ایرباس خریداری نموده و طی مرامسی به کشورمان آورده‌اند، قرار است در پروازهای داخلی به کار گرفته شود. اما ریشه این تصمیم کجاست؟ آیا این هواپیمای مدرن مشکلی برای انجام ماموریت‌های برون مرزی دارد؟!
هنوز سر و صدای به پا شده پیرامون ورود نخستین هواپیمای خریداری شده از ایرباس در قالب قرارداد خرید 100 فروند هواپیما از این شرکت فروکش نکرده، برخی شبهات پیرامون چگونگی به کارگیری این غول پرنده به گوش می‌رسد که نگران کننده هستند.
از جمله این شبهات، درج مواردی عجیب در قرارداد منعقد شده میان کشورمان با کمپانی بزرگ ایرباس است که هنوز نقل آن در محافل مختلف و دنیای مجازی با واکنش مدیران ایران ایر یا دیگر مسئولان مرتبط با این قرارداد گران قیمت مواجه نشده است.
موضوعی نگران کننده که شاید «محرمانه» خواندن متن قرارداد، اساس شکل گیری آن بوده و ریشه در واقعیت نداشته باشد اما از آنجایی که تنها یکی از 100 هواپیمای خریداری شده به کشورمان وارد شده و 99 فروند دیگر در بازه زمانی طولانی مدت به کشورمان تحویل خواهد شد، هیچ درنگی در شفاف سازی در خصوص آن شایسته نیست.
این در حالی است که علاوه بر این شایعات نامکشوف، شبهاتی نیز در باره چرایی به کارگیری این هواپیمای تازه وارد در پروازهای داخلی مطرح می‌شود؛ تصمیمی که هرچند به باور بسیاری مطلوب به نظر می‌رسد و حکایت از توجه مسئولان به امنیت مسافران در پروازهای پرشمار داخل کشورمان دارد، اما تاکید ایشان به استفاده از این هواپیما «فقط» در پروازهای داخلی، سوال برانگیز به نظر می‌رسد.
به این صورت که برخی بر این باورند این هواپیما قادر به انجام پروازهای بین المللی نیست. موضوعی که با توجه به نو و مدرن بودن تجهیزات آن، نمی‌تواند ناشی از ناتوانی این پرنده در کسب حداقل های مورد نیاز برای انجام پروازهای برد بلند و بین المللی باشد و از این رو به حواشی مرتبط می‌شود.
از جمله اینکه در برخی محافل خبری و کانال های پر مخاطب در تلگرام، به کارگیری ایرباس A321 در پروازهای داخلی به «رجیستر نشدن این هواپیما» در نهادهای بین المللی هوانوردی مرتبط می‌شود. ادعایی که اگر صحت داشته باشد، به معنای رقم خوردن شکست بزرگی برای کشورمان خواهد بود چراکه چرایی عقد قرارداد خرید 100 فروند هواپیما از ایرباس، 80 فروند از بوئینگ و موارد دیگر را زیر سوال خواهد برد.
اما آیا این موضوع صحت دارد و هواپیمایی که با آن استقبال پر حاشیه و پر سر و صدا به کشورمان وارد شده و توجه عموم را به خود جلب کرده، قادر به خروج از مرزهای هوایی کشورمان نیست؟ اگر این گونه است، چرا مسئولان در این باره به مردم نگفته‌اند و این همه از ورود پرنده غول پیکر و گران قیمت اروپایی خرسندند؟
برای پاسخ به این سوال می‌بایست ابتدا در خصوص رجیستر شدن هواپیماها و ضرورت آن توضیحات مختصری ارائه دهیم. فرایندی که مشابه نصب پلاک انتظامی روی خودروها، این پرنده های فلزی را از دیگر پرنده های مشابه تفکیک کرده و مقدمه تردد هواپیما به شمار می‌آید. به این صورت که هواپیماهای فاقد آن قادر به برخاستن از زمین نخواهند بود.
بر این اساس، می‌توان دریافت که انجام پرواز ایرباس اخیر از فرانسه به تهران، معنایی جز رجیستر شدن آن ندارد. موضوعی که تصاویر ثبت شده از این هواپیما نیز بر آن مهر صحه می‌زند چراکه در هر دو سمت بدنه این هواپیما کد رجیستر آن یعنی «EP-IFA» درج شده، آخرین حرف این کد روی دماغه هواپیما، دو حرف انتهایی آن در قسمت دم و... درج شده است.
استانداردی که از سوی ایکائو (سازمان بین‌المللی هوانوردی کشوری) وضع شده و دو حرف ابتدایی آن، حروف اختصاریِ نشان دهنده کشوری است که مالک آن هواپیماست. حروف مخففی که اگر EP باشد، حکایت از آن دارد که آن هواپیما به ایران تعلق دارد چراکه این دو حرف به نام کشورمان به ثبت رسیده است.
بد نیست که بدانید حتی قلم (فونتی) که می‌بایست در نوشتن کد رجیستر روی بدنه و دیگر قسمت های هواپیما به کار گرفته شود نیز توسط ایکائو مشخص شده و رعایت نکردن جزئیات این موضوع در پروازهای داخلی یک کشور نیز می‌تواند برای آن کشور عواقبی به همراه داشته باشد.
بر این اساس مشخص می‌شود که آنچه موجب شده مسئولان به فکر به کارگیری ایرباس تازه وارد در پروازهای داخلی باشند، نه رجیستر نشدن این هواپیما یا اشکالات دیگر، که تصمیمی خاص است؛ خاص از این رو که شاید برای دوری جستن از حاشیه های احتمالی اتخاذ شده باشد. مثل این حاشیه که به کارگرفتن هواپیمای نو در پروازهای خارجی، با اعتراض مسافران پروازهای داخلی مواجه شده و سبب ساز بروز نارضایتی در جامعه شود.
شاید هم ریشه در شائبه هایی داشته باشد که پیرامون محرمانه بودن قرارداد منعقد شده میان کشورمان و ایرباس مطرح است. یا ابهاماتی از این دست که به نظر می‌رسد پاسخگویی به آنها بسیار واجب تر از اعلام تصمیم مدیران ایران ایر به انجام یک پرواز با پرنده تازه وارد به مقصد مشهد مقدس و طواف دادن آن پیرامون حرم مطهر رضوی به نظر می‌رسد!