غرویان: ظریف گفت کاندیدا نمی‌شوم

به گزارش صدای ایران محسن غرویان در مصاحبه با مثلث گفت: اجمالا آقای دکتر ظریف خودش به‌شدت استنکاف می‌کند و تواضع به خرج می‌دهد و می‌گوید به صحنه انتخابات ریاست‌جمهوری سال نمی‌آید اما ما برای اینکه صحنه از چهره‌های مختلف اعتدالگرا و حامی‌ دولت خالی نباشد به نظرمان می‌رسد که آقای دکتر ظریف یکی از چهره‌های واجد شرایط برای قرار گرفتن در جایگاه ریاست‌جمهوری است.

من گفتم رایزنی‌هایی با برخی روحانیون و اساتید حوزه که دارای مشی اعتدالی هستند، در این مورد صورت گرفت. آنها اعتقاد داشتند که چهره‌های متعددی باید در انتخابات آتی به صحنه بیایند. بنابراین این خبر موضع هیچ نهاد خاصی از روحانیون نیست و این موضوع در حد رایزنی با برخی از روحانیون است که اعتقاد به تفکر دولت و مشی اعتدالی دارند. این دسته از روحانیون اعتقاد دارند که در انتخابات باید چهره‌های برجسته‌ای حضور داشته باشند که یکی از چهره‌های اعتدالی مدنظر روحانیون، دکتر ظریف هستند. موضوع کاندیداتوری وی در محافل خصوصی مطرح شد و درباره آن رایزنی صورت گرفته است. آقای ظریف یک چهره شناخته‌شده بین‌المللی است که دنیا او را می‌شناسد و گذشته از این موارد به ‌هر حال رفتار و سلوک اخلاقی آقای ظریف و چهره خندان این دیپلمات برجسته می‌تواند ایران را از انزوا خارج کرده و روابط ایران را در جهان امروز از نظر سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و حتی نظامی سامان دهد. از این‌ جهت امتیازات رفیع در وی دیده می‌شود و از همه مهم‌تر اینکه تمام زوایای قانون اساسی که به‌عنوان شرایط سیاسی رئیس‌جمهور ذکرشده در آقای دکتر ظریف وجود دارد. من فاصله‌ای در دیدگاه فکری آقای‌ روحانی و ظریف نمی‌بینم که اختلافی در بدنه اجتماعی آنها حاصل شود. ظریف و روحانی دارای دیدگاهی واحد هستند و خواهند توانست در یک جناح اعتدالی طبقه‌بندی‌شده و جریاناتی که با آقای دکتر روحانی موافق هستند با آقای دکتر ظریف هم موافق خواهند بود. پس علتی وجود ندارد که اصلاح‌طلبان با کاندیدای شخص شناخته شده‌ای مانند ظریف مخالفت کنند. ظریف دارای شخصیت توانمندی است و توانمندی خود را در عرصه سیاسی نشان داده است اما روز دوشنبه 15 شهریور آقای ظریف به من پیغام دادند که من هرگز چنین اقدامی ‌نمی‌کنم و صدها بار گفتم که کاندیدای ریاست‌جمهوری نمی‌شوم. البته پیش از این ما با شخص آقای ظریف صحبت و رایزنی نکرده بودیم همان‌طور که گفتم فقط در محافل خصوصی وقتی صحبت از شخصیت‌های واجد شرایط و قابل برای کاندیداتوری شد عده زیادی معتقد بودند که آقای ظریف یکی از شخصیت‌هایی است که به لحاظ روحیه آشتی ملی که دارد می‌تواند تاثیرگذاری خوبی در اخلاق اجتماعی و عمومی جامعه داشته باشد. همین طور فرد با‌دانش و اهل سیاستی است و خوب هم سیاست را می‌فهمد و درک می‌کند بنابراین می‌تواند در مسائل سیاسی بسیار مفید و کارآمد باشد. اجمالا آقای دکتر ظریف خودش به‌شدت استنکاف می‌کند و تواضع به خرج می‌دهد و می‌گوید به صحنه انتخابات ریاست‌جمهوری سال نمی‌آید اما ما برای اینکه صحنه از چهره‌های مختلف اعتدالگرا و حامی‌ دولت خالی نباشد به نظرمان می‌رسد که آقای دکتر ظریف یکی از چهره‌های واجد شرایط برای قرار گرفتن در جایگاه ریاست‌جمهوری است.

خیر، مکرر در چند مصاحبه گفتم این یک جمع خود‌جوش و خصوصی بین عده‌ای از روحانیون و مدرسین حوزه علمیه قم بود و تشکیلات خاصی نیست. دیدم آقای فاضل میبدی از مجمع محققین و مدرسین حمایت این تشکل را از آقای روحانی انکار کرد، در صورتی که ما به‌عنوان یک تشکیلات خاص این مساله را مطرح نکردیم و هیچ منافاتی ندارد که نظرات مختلفی در بین روحانیون وجود داشته باشد. خبرنگاران از ما نظر خواستند و ما هم گفتیم صحنه خالی نیست که در جناح اعتدالگرایان فقط یک نفر باشد بلکه افراد متعدد می‌توانند معرفی شوند و به صحنه بیایند از جمله دکتر ظریف که یک چهره شناخته شده بین‌المللی است.

خیر، این یک طیف فکری، اندیشه سیاسی و تمایل و گرایش اعتدالی است. تعداد و کمیت در هیچ بحث سیاسی ملاک نیست. این گرایش طرفداران خود را در میان روحانیون حوزه دارد.

برای اینکه جناح‌های افراطی چند نفر را مطرح می‌کنند به این خیال که فقط آنها کاندیدا دارند .ما هم می‌خواهیم بگوییم که این طور نیست و شخصیت‌های دیگری نیز هستند که می‌توانند گفتمان اعتدال را در صحنه انتخابات ریاست‌جمهوری نمایندگی کنند. بنابراین بحث بر سر این نیست که آقای روحانی نباشد. ما گفتیم که نفر اول آقای روحانی است در رتبه بعد از او گزینه‌ها و چهره‌هایی برای معرفی کردن داریم.

هم می‌تواند یک نفر نامزد گفتمان اعتدال باشد و هم دو نفر می‌توانند این گفتمان را نمایندگی کنند. کمیت مطرح نیست.

آن جمع‌بندی نهایی روی یک نفر اجماع می‌شود اما فعلا در مرحله‌ای هستیم که گروه‌ها و جناح‌های سیاسی می‌آیند دیدگاه‌ها و نظرات‌شان را مطرح می‌کنند، ما هم این نظر را مطرح کردیم که اعتدالگرایان نیز چهره‌های متعددی دارند و البته نهایتا روی یک نفر اجماع خواهیم کرد که فعلا آقای دکتر روحانی است.

البته صحت و سقم این مطلب را نمی‌دانم، اما به هر حال صحنه سیاست است. فشارهای سیاسی اینها علی‌القاعده ممکن است در آقای دکتر روحانی یک روحیه خستگی ایجاد کرده باشد.

احتمال قوی می‌دهم که در ریاست‌جمهوری جامعه مدرسین هم از آقای دکتر روحانی حمایت می‌کند و هماهنگ با جامعه روحانیت حرکت خواهد کرد، برای اینکه نتیجه تشتت و اختلاف‌نظر را در مجلس دید، از این جهت احتمال قوی می‌دهم که جامعه مدرسین روی آقای دکتر روحانی اجماع را خواهد داشت.

همیشه گرایش آقای هاشمی به سمت وحدت و اتحاد روحانیت بود و از تشتت و اختلاف بسیار ناراحت است و سعی می‌کند به هر حال وحدت و اتحاد حفظ شود و ملت شاهد اتحاد و یکپارچگی روحانیت باشند به جای اختلاف، تشتت و چند دستگی. روحیه آقای هاشمی همین است و در انتخابات آینده هم او سعی می‌کند که آن اجماع نسبی را روی آقای دکتر روحانی شکل دهد.

تأثیرگذاری آقای هاشمی در مسائل سیاسی متوقف بر حضور فیزیکی او در جلسات جامعه روحانیت نیست. آقای هاشمی تاثیرگذاری خود را دارد ولو اینکه در جلسات جامعه روحانیت مبارز تهران هم حضور پیدا نکند اما ما در انتخابات مجلس همچنین در خبرگان تاثیرگذاری آقای هاشمی را دیدیم و تجربه کردیم. به نظر من آقای هاشمی یک شخصیت فراجناحی است و همان‌طور که حضرت آیت‌الله جوادی آملی در دیدار اخیر خود فرمود آقای هاشمی از استوانه‌های انقلاب است و تاثیرگذاری خود را خواهد داشت. 

من فکر نمی‌کنم او رقیب جدی داشته باشد. البته رقیب جدی او می‌تواند آقای احمدی‌نژاد باشد که به نظرم خود آقای احمدی‌نژاد به میدان نخواهد آمد. به هر حال مردم هم اقبالی به طیف رادیکال ندارند و تجربه انتخابات گذشته هم این را نشان داده است بنابراین به نظر من اصلی‌ترین گزینه در انتخابات ریاست‌جمهوری آقای دکتر روحانی است.

من 90 درصد احتمال می‌دهم همین طور است. حالا مسائل سیاسی و حوادثی که در آینده رخ می‌دهد در حد 10 درصد ممکن است این احتمال را به هم بزند ولی به هر حال روند مسائل سیاسی را این طور می‌بینم که آقای روحانی نیز رئیس‌جمهور دو‌دوره‌ای خواهد بود.

اینها در عالم سیاست ممکن است اتفاق بیفتد ولی باید دید چه قیمت و هزینه‌هایی برای کشور و جامعه خواهد داشت. به هر حال ما باید سعی کنیم روند مسائل سیاسی و اجتماعی کشور براساس یک عقلانیتی جلو رود و ارزش‌ها و فرهنگ حفظ شود و مردم به زحمت زیاد نیفتند که مصالح ملی در خطر قرار گیرد و هزینه‌های زیادی به ملت تحمیل شود. به هر حال افرادی که نام برده شد چهره‌های سیاسی هستند ولی باید براساس یک محاسبه عقلانی پیش رفت و چهره‌هایی که در حد و اندازه ریاست‌جمهوری نیستند و مردم هم به اینها علاقه و آشنایی ندارند مطرح نشوند. بله نخبگان سیاسی می‌توانند امواج کاذبی را ایجاد کنند و آرای مردم را به این سمت و آن سمت بکشانند اما بحث بر سر این است که آیا یک نخبه سیاسی عاقل و اندیشمند با سرنوشت مردم بازی و هزینه زیاد را به جامعه مردم تحمیل می‌کند؟ فکر می‌کنم که این چنین نیست بنابراین کم‌هزینه‌ترین گزینه این است که چهار سال دیگر به آقای دکتر روحانی مهلت دهیم که بتوانند افکار و اندیشه‌هایی را که دارد برای رفاه جامعه و پیشرفت کشور ادامه دهد و به نتیجه برساند.

من بسیار بعید می‌دانم. شاخص‌ترین چهره‌ای که ما احتمال می‌دادیم توانایی حضور در صحنه ریاست‌جمهوری را دارد دکتر ظریف است که خود او به من پیغام داد هرگز این کار را نمی‌کند و رقیب دکتر روحانی نمی‌شود. حتی دکتر ظریف تاکید کرد مطرح شدن این مساله برای من هزینه دارد. به هر حال ما می‌دانیم وقتی کسی به صحنه‌های سیاسی کلان جامعه ورود می‌کند، فشارهای زیادی بر او وارد خواهد شد، اما انسان‌های بزرگ باید شانه‌های‌شان را زیر مسئولیت‌های بزرگ بدهند و خداوند هم به آنها تحمل می‌دهد. در کل من فکر نمی‌کنم از وزرا کسی وارد میدان رقابت با دکتر روحانی شود.

این افراد همچنان به سمت دکتر روحانی گرایش دارند اما بحث این بود اگر قرار باشد چند نفر از جناح دولت و حامیان دولت در صحنه بیایند و کاندیدا شوند، آن چند نفر چه کسانی هستند؟ گفتند آقای دکتر ظریف این پتانسیل و ظرفیت را دارد.

خیر این کار را نمی‌کنند.

نظر خود آقای ظریف را نمی‌دانم ولی معتقدیم آقای ظریف یک چهره ملی و بین‌المللی دارد که باید کشور و ملت ایران بهتر از او به‌عنوان سرمایه ملی و سیاسی استفاده کند و نظر ما این است که در آینده دکتر ظریف را به‌عنوان کاندیدای ریاست‌جمهوری معرفی کنیم.

هر دوره انتخابات ریاست‌جمهوری اقتضای خاص خود را دارد، سال 68 کشور نیاز به توسعه اقتصادی داشت و آقای هاشمی پیروز انتخابات شد، سال 76 مردم به شعار توسعه سیاسی آقای خاتمی اقبال کردند، سال 84 بحث عدالت‌خواهی آقای احمدی‌نژاد مورد اقبال قرار گرفت و سال 92 مردم از بین دیپلمات‌های حاضر یعنی آقایان روحانی، جلیلی و ولایتی، به آقای روحانی اعتماد کردند تا پرونده هسته‌ای و مشکلات بین‌المللی کشور را سروسامانی دهد، 

فکر می‌کنم که کلا جهان، تمام کشورها و ملت‌ها یک حرکتی دارد و کشور ما نیز مستثنی از این قواعد جهانی نیست و حرکت تمامی‌جوامع به‌سمت بازتر شدن و برقراری روابط متقابل بین جوامع، دولت‌ها و ملت‌هاست. هرچه به پیش می‌رویم جوامع از حالت بسته بودن و چهار‌دیواری خارج می‌شوند. اینها مقتضای فلسفه، نگاه و جهان امروز است. علوم، دانش و تکنولوژی ما را به این سمت می‌برد. ایران نیز از این قواعد جهانی مستثنی نیست و نخواهد بود و ما به این دنیای جدید دیر یا زود وارد، درگیر و مبتلا می‌شویم. من فکر می‌کنم در آینده ما شخصیت‌هایی را باید به‌عنوان رئیس‌جمهور داشته باشیم که این نگاه را داشته باشند، بتوانند دنیا را بشناسند، روابط سیاسی، اقتصادی، نظامی و دیپلماتیک را خوب درک کنند، تاثیرگذاری سیاست در اقتصاد و بلعکس را بفهمند و کشور ما را در مجموعه جهانی هدایت و مدیریت کنند. ما یک چنین شخصیت‌هایی را به‌عنوان رئیس‌جمهور باید داشته باشیم.

بله دیدگاه ما این است. البته الان خیلی قضاوت کردن نسبت به چهار سال آینده زود است اما در بین نام‌های موجود، آقای ظریف را چنین شخصیتی می‌بینیم.

اینکه بگوییم روزی رئیس‌جمهور می‌شود یا نمی‌شود به هر حال دست ما نیست؛ حوادث آینده باید دید چگونه رقم خواهد خورد. این سئوال درباره هر کسی قابل طرح است. خیلی‌ها درباره آقایان، خاتمی احمدی‌نژاد و روحانی نیز می‌گفتند فکر نمی‌کردیم «او کسی باشد که رئیس‌جمهور شود» ولی هر سه آقایان رئیس‌جمهور شدند. این سوال برای همه مطرح است. به هر حال سوال خیلی مهمی ‌هم نیست. 

باید دید در این سرزمین ما چه نیروها و چه استعدادها و چه چهره‌هایی خود را نشان می‌دهند و شکوفا می‌شوند و مردم چه انتخابی می‌کنند. آقای ظریف هم یکی از گزینه‌هایی است که به نظر من ظرفیت، استعداد و زمینه ریاست‌جمهوری دارد.