"یک‌سال عمر کشاورز" برابر با "15 روز یک دلال" !
لابد یک‌سال از عمر و رنج زندگی یک کشاورز و باغدار کوچکتر مساوی است با "15 روز از زندگی و عمر یک دلال" که دل‌های این‌ها خون است و جیب آن‌ها رنگین.
به گزارش صدای ایران، بذر می‌پاشد، نهال در دل خاک می‌کارد، بعد لابد با اشتیاقی وصف‌ناپذیر تمام مزرعه، باغ و یا جالیزش را برانداز می‌کند، حالا دیگر باید یک چشمش به آسمان باشد و یکی به زمین که ابرهای تیره بیایند و بر زمین تشنه‌اش ببارند.
بیل می‌زند، جوب‌ها را می‌روبد و این کار هر روزه او در حداقل سه‌چهارم روزهای یک سال است شاید هم چیزی حدود 300 روز، کمی کمتر از یک سال آزگار.
گاه نگران آمدن توفان است و تگرگ و گاه نیامدن باران. گاه باید گیاهان هرز را بکند و گاه سرشاخه‌های زائد و مزاحم را.
شب‌ها که می‌خوابد هم ناچار است که گاه برای نوبت آب در نیمه‌های شب به مزرعه برود، گاهی هم باید نگران برخی حیوانات و پرنده‌ها باشد تا مزرعه و باغ بی‌مترسکش، تنها نباشد.
روزها می‌گذرد و باغدار و کشاورز لحظه لحظه به بار نشستن درخت‌ها و زراعتش را بیاد می‌آورد روزها می‌گذرد و کم‌کم رنج یک ساله به‌بار می‌نشیند، شکوفه‌های انار و پسته می‌خندند و گل گندم در رقص مدام گندم‌زارها، زلف باد را به سخره می‌گیرد تا جهان جای زیباتری برای زیستن باشد تا سفره‌هامان به برکت نان‌اش رنگین شود و تلون رنگ‌رنگ میوه‌ها در بشقاب‌هامان منعکس شود.
در این کمتر از یک سال آزگار، پینه‌های دستش بزرگتر شده‌اند و زمخت‌تر، ترک‌های دست و پایش هم بیشتر به لبخنده‌ای مانندند نه زخمی یک‌ساله. و از همین‌رو می‌توان بی‌دغدغه بر آن بوسه زد تا زندگی در این عصر ماشینی هم مجالی برای عاشق‌شدن به انسان امروز بدهد.
هر روز که می‌گذرد محصول کال درختان دلفریب‌تر می‌شود و پرمشتری‌تر و این سرآغاز دیگری است بر پینه‌ای دیگر که اگر چه از دستش پیدا نیست اما بر دل ساده و مهربان‌اش سایه می‌اندازد.
مزارع و باغ‌ها این روزها آدم‌های زیادی را در سایه‌سار خود میهمان می‌کنند، آدم‌هایی که شکل حرف‌زدن و لباس‌های‌شان، شکل نگاه کردن و دیدن‌شان، اصلا شکل آدم بودن‌شان فرق دارد.
"دلال"ها که می‌آیند کشاورزان و باغداران باید سراپا گوش باشند و چشم، گاهی هم فرزند کوچک‌اش را با خودش می‌آورد تا حساب سرانگشتی‌اش را با سنگ "حساب و هندسه‌ای" که از مدسه آموخته"محک" بزند و کشاورز و باغدار لابد یک چشمش به دهان خریدار است و یک چشمش به سرانگشتان پسرک، یک چشمش به باغ و مزرعه است و بی‌قراری میوه‌ها بر آونگ آویزان ساقه و چشم دیگرش به پینه‌های دستش که کم‌کم دارند از دستش رخت بر می‌بندند درست مثل میوه‌ها و محصولی که یک سال چشم‌به راه آمدنش بوده است.
یک سال عمر کشاورز و باغدار< از 15 روز یک دلال
یک باغدار پسته دامغانی معتقد است که باغداری که یک سال زندگی خود را صرف باغش می‌کند با رسیدن فصل برداشت سهم کمتری از دلال‌ها می‌برد.
منصور عباسیان در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: در حال حاضر پسته باغداران این شهر را که مرغوب‌ترین پسته دنیا محسوب می‌شود به قیمت هر کیلو بین 10 تا 13 هزار تومان می‌خرند و این در حالی است که قیمت فروش آن در بازار بیش از 20 هزار تومان است.
وی با بیان اینکه این رویه در دیگر محصولات کشاورزی و میوه‌های باغی و جالیزی هم وجود دارد، افزود: متاسفانه شرایط به‌گونه‌ای است که سود چندانی به جیب کشاورز نمی‌رود یا حداقل سهم دلال‌ها بیشتر زحمات یک‌ساله کشاورز و باغداری است که یک سال زندگی و سرمایه خود را صرف آن کرده است و حال که به بار نشسته سود آن به جیب دیگران می‌رود.
دبیر انجمن پسته استان سمنان ادامه داد: به‌طور مثال من به عنوان یک باغدار بعد از یک سال حدود 200 میلیون تومان سود می‌برم در حالی که یک دلال با 15 روز کار در فصل برداشت همان میزان سوددهی را می‌برد.
وی با اشاره به مصرف پسته دامغان به صورت تازه‌خوری گفت: موقعیت جغرافیایی استان سمنان و قرار گرفتن بر سر محور پرتردد تهران مشهد سبب شده که تقریبا اکثر پسته تولیدی این استان به صورت تازه‌خوری به‌فروش برسد که این مهم هم مزایا و هم زیان‌هایی به دنبال دارد.
عضو اتاق بازرگانی، صنعت، معدن و کشاورزی استان سمنان، با اشاره به مزایای این روش گفت: فروش پسته به‌صورت تازه‌خوری از این منظر به سود کشاورز است که وی به سهولت و به‌سرعت می‌تواند به پول خود برسد و برای فصل بعد برنامه‌ریزی کند. ضمن اینکه فروش آن به‌صورت تازه خوری سود بیشتری هم عاید باغدار می‌کند.
دبیر انجمن پسته استان سمنان با اشاره به اینکه پسته دامغان مشتریان زیادی در خارج از کشور دارد، گفت: مصرف این محصول به‌صورت تازه‌خوری سبب شده که هیچ‌گاه رویکردی جدی به صادرات آن وجود نداشته باشیم.
این پسته‌کار دامغانی تصریح کرد: بدیهی است صادرات پسته ارزش افزوده بیشتری ایجاد می‌کند ضمن اینکه با شکل‌گیری واحدهای فرآوری و صنایع تبدیلی اشتغال بیشتری در استان هم ایجاد می‌کند.
عباسیان به کیفیت مطلوب پسته استان و خصوصا دامغان اشاره و خاطرنشان کرد: حجم بالای تولید پسته در دامغان و دیگر شهرستان‌های استان سمنان فرصت خوبی برای تجارت پسته در استان سمنان فراهم کرده که باید از آن استفاده کرد.
وی با بیان این مطلب که تولید پسته استان سمنان امسال با کاهش روبرو بوده، مهم‌ترین دلایل این کاهش تولید را نبود منابع آبی ارزیابی کرد و گفت: کاهش بارندگی، تداوم خشکسالی و کمبود منابع آبی در دسترس و...از مهم‌ترین عوامل این کاهش تولید است.
این پسته‌کار دامغانی بر لزوم استفاده از روش‌های نوین آبیاری در باغ‌های پسته این استان تاکید کرد و افزود: این محصول ارزش‌افزوده خوبی برای کشور به همراه دارد لذا باید برای توسعه آن در استان تلاش بیشتری صورت گیرد.
صفری عضو شورای روستای قوشه کالپوش نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا گفت: متاسفانه شرایط طوری است که بیشتر سودها به جیب دلال‌ها می‌رود.
وی با بیان اینکه ما در این روستا بیشتر آفتابگردان، لوبیا، عدس، نخود، گندم، جو، برخی دانه‌های روغنی می‌کاریم، تصریح کرد: عدسی که از کشاورز با قیمت چهار هزار تومان خریداری شده در همین شاهرود با قیمت 8 تا 9 هزار تومان فروخته می‌شود.
این کشاورز کالپوشی با بیان اینکه الان فصل برداشت لوبیا چیتی در این منطقه است، ادامه داد: در حال حاضر هر کیلو این محصول را 7300 تومان از کشاورز خریداری می‌کنند اما همین در بازار به قیمتی گزاف فروخته می‌شود. ضمن اینکه تا پایان فصل برداشت این قیمت هم کمتر می‌شود.
وی با گلایه از عدم پرداخت به‌موقع بهای محصولات کشاورزان تصریح کرد: خیلی از ما امسال گندم خود را به اداره کل غله فروختیم اما هنور بهای کامل آن بعد از 60 روز پرداخت نشده است.
این کشاورز در پاسخ به پرسشی در خصوص فروش محصول آفتابگردان و چگونگی پرداخت بهای آن به خبرنگار ایسنا گفت: محصول آفتابگردان را ما به شرکت دانه‌های روغنی می‌فروشیم و خوشبختانه به موقع پول کشاورزان را داده و از آن راضی هستیم.
وی با بیان اینکه کشاورزان اکثرا مشکل دارند گفت: همه ما معمولا وام‌هایی داریم که فصل برداشت باید اقساط آن داده شود لذا مدام جریمه بر جریمه‌های ما اضافه می‌شود.
این کشاورز کالپوشی با بیان اینکه این تاخیرها یا فروش دیر محصول در برنامه‌ریزی کشاورز تاثیر سوء دارد، گفت: کلا وقتی پول محصول مان پرداخت نمی‌شود یا با تاخیر زیاد داده می‌شود به مشکلات زیادی برمی‌خوریم.
صفری ادامه داد: از طرفی برای فصل بعد هم از همین الان باید آماده شویم که این مشکلات موانعی پیش پای کشاورز و باغدار می‌گذارد که در سال آینده وی هم تاثیر می‌گذارد.
وی با بیان اینکه انتظار داریم دولت از کشاورزان حمایت کند، تصریح کرد: باید طوری برنامه‌ریزی شود که سودی اگر هست به جیب کشاورزان برود نه دلال‌ها و سرمایه‌دارها؛ چرا که برخی سال‌ها کشاورز ضرر می‌دهد و آنجا کسی از او حمایت نمی‌کند.
عضو شورای روستای قوشه کالپوش خواستار خدمات دهی بهتر به کشاورزان تولیدگر شد و گفت: مسئولان باید از این قشر حمایت کنند تا به کار و تولید بیشتر امیدوارتر شوند.
به هر روی وقتی در کشوری "15 روز از زندگی و عمر یک دلال"≤"(بزرگتر یا مساوی است با)یک‌سال از عمر و رنج یک کشاورز و باغدار" چندان هم نباید به تولید داخل و توزیع عادلانه حقوق چشم امید داشت.
بدون تردید برای بها دادن به تولید نخستین گام برای عبور از این وضعیت ناصواب، حرمت به تولید و تولیدگر و باور به تقدس حقی است که گاه از کشاورز به مثابه بن، اساس و نمادی بی‌چون‌وچرا از فرآیند "چرخه تولید" گرفته می‌شود آن هم در روز روشن و در سایه‌سار باغ‌ها و مزرعه‌هایش و بعد دلال‌ها بر سر چهار راه‌های داخل شهر سد معبر می‌کنند و این ناحقی را با صدای بلندتر فریاد می‌زنند تا ...
گفتنی است برای تکمیل گزارش با مدیر امور باغبانی اداره کل جهادکشاورزی استان نیز تماس گرفته شد اما مصاحبه را به روزی دیگر موکول کردند.