میراث عباس کیارستمی چگونه سامان مییابد؟
هرچند این روزها جامعه سینمایی و پزشکی همچنان درگیر پرونده پزشکی عباس کیارستمی است اما دوستداران سینما و بویژه کیارستمی، دغدغه دیگری هم دارند؛ انبوه جوایز، آثار و یادگارها و میراث تصویری و مکتوب این کارگردان سرشناس چگونه سامان مییاید؟
به گزارش صدای ایران، درگذشت عباس کیارستمی و بویژه حاشیههای پرونده پزشکیاش باعث شده که همچنان دوستان و نزدیکانش، جامعه سینمایی و پزشکی و حتی عموم مردم بر ماجرای پرونده پزشکی تمرکز کنند و شاید در این میان صحبت از تاسیس موزه کمی زودهنگام به نظر بیاید اما به هر حال اگر کمی از ماجرا فاصله بگیریم، ضرورت ساماندهی آرشیو تصویری و مکتوب این هنرمتند احساس میشود.
گرچه با حضور دو فرزند این هنرمند (احمد و بهمن) به نظر میرسد جای نگرانی برای آثار او نیست اما همچنان پرسشهایی وجود دارد؛ مانند اینکه آیا موزهای ویژه عباس کیارستمی تاسیس میشود؟ ممکن است خانه این هنرمند به موزه تبدیل شود؟ آیا با گسترش فضای موزه سینما، غرفه کیارستمی در این موزه تغییر خواهد کرد؟ تکلیف نامگذاری خیابانی به نام کیارستمی چه خواهد شد؟ آیا پیشنهاد این نامگذاری که به شورای شهر ارایه شده، با موافقت این شورا روبرو میشود؟ آرشیو عکسهای کیارستمی از این پس چگونه نگهداری خواهد شد؟ و...
طبیعتا این روزها بیشتر دغدغه احمد و بهمن کیارستمی رسیدگی به پرونده پزشکی پدرشان است و آنان همچنان پیگیر هستند تا این پرونده به طور عادلانه بررسی شود و امیدوارند مسئولان در برخورد با این پرونده "حقیقت را فدای مصلحت نکنند" تا انبوه پرسشهایی که به دنبال درگذشت پدرشان در ذهن همه و بویژه خانواده کیارستمی ایجاد شد، پاسخی درست و روشن بیابد.
و این چنین بود که بعد از تماس تلفنی ایسنا و طرح موضوع این گزارش، بهمن فرزند این هنرمند عنوان کرد که فعلا دغدغه خانواده کیارستمی، پرونده پزشکی است و بعدا به دیگر موارد خواهند پرداخت.
اما محمد اطبایی کارشناس و پخشکننده بینالمللی سینما که با کیارستمی و آثار و جوایزش آشنایی دارد، به ایسنا گفت: بدون هیچ تردیدی گردآوری و راهاندازی موزه آقای کیارستمی تصمیمی است که باید توسط فرزندان این هنرمند گرفته شود و حتما هم به فکر این موضوع هستند اما درد درگذشت پدرشان بسیار بزرگ است و زمان بیشتری برای این مهم نیاز است.
وی ادامه داد: فقدان آقای کیارستمی برای تمام سینماگران و سینمادوستان جهان آنقدر بزرگ است که مدتها زمان میبرد تا هضم و درک شود و علاقمندان ایشان بتوانند با نبودنشان کنار بیایند. بنابراین طبیعی است در این وضعیت، دو فرزند ایشان ـ احمد و بهمن ـ شرایط ویژهتری دارند.
این کارشناس بینالملل سینما خاطرنشان کرد: طبیعتا اولویت احمد و بهمن کیارستمی، روشن شدن روند درمان پدرشان است؛ موضوعی که به عنوان علامتی سوال بزرگی در ذهن همه ماست.
وی با ابراز تأسف از درگذشت آقای کیارستمی اضافه کرد: بهای سنگینی برای از دست دادن ایشان پرداختیم و حالا خیلی طبیعی است که حداقل انتظار از جامعه پزشکی این باشد که نسبت به این موضوع قدری پاسخگوتر باشند و امیدوارم بعد از این اتفاق تلخ، یکی از مشکلات بزرگ جامعه ایرانی که همان پاسخگو نبودن جامعه پزشکی نسبت به بیماران است، دچار تغییر و دگرگونی شود.
اطبایی در ادامه با اشاره به جایگاه عباس کیارستمی در سینما و هنرهای تجسمی و ادبیات خاطرنشان کرد: طبیعی است چنین شخصیتی با چنین جایگاهی حتما باید بنیادی به نامشان تاسیس شود و موزهای هم برای نگهداری از آثار، جوایز و یادگارهایشان داشته باشد و همه امیدوارند پروژههای ناتمامشان هم توسط بهترین فرد که کسی جز بهمن پسرشان نیست، تکمیل شود.
این پخشکننده بینالمللی سینما افزود: آقای عباس کیارستمی میراث بسیار زیادی از خود به جای گذاشته که باید سامان بگیرد. از چند سال پیش خانمی به جمع آوری و سامان دادن اقلام مربوط به آثار سینمایی ایشان پرداخته و حتی با افراد بسیاری درباره آقای کیارستمی و خاطرات ایشان مصاحبههای مفصلی داشتند که اکنون مجموعه باارزشی بوده که جایش در بنیاد آقای عباس کیارستمی است.
اطبایی با اشاره به جایگاه مهم کیارستمی در سینمای بینالملل افزود: ایشان بزرگترین چهره تاریخ فرهنگ و هنر ایران در جهان است و امیدوارم دوستان مسئول و سینماگران و هنرمندان تنها با نامگذاری یکی دو جایزه، مسئولیت خود را تمام شده نبینند بلکه باید به ایشان به عنوان میراث جهانی نگاه کرد. هنرمند ما در زمان حیاتشان که قدری ندیدند اما امیدوارم که مسئولان جبران مافات کنند و دغدغهشان در مورد او به سخنرانی و مصاحبه ختم نشود. من پیشنهاد برپایی ستادی در خانه سینما جهت هماهنگی و سامان دادن به برنامههای متعددی که در سرتاسر جهان در حال برگزاری است را دادم و بنده و همکاران دیگرم در حوزه بینالملل تماسهای بسیاری در خصوص ارائه خدمات مختلف و از جمله نمایش فیلمهای ایشان را داریم که این فرصتها در حال از دست رفتن است.
او در پایان گفت: شکل از دست دادن آقای کیارستمی برای هیچ کسی باورکردنی نبود و حسرت فقدانشان تا سالیان سال برای همه باقی خواهد ماند. چیزی از وجودمان جدا شد و هستی سبکی تحمل ناپذیری پیدا کرده است. بنابراین در وهله اول مهمترین دغدغه ما این است که پرونده پزشکی ایشان به سرانجامی عادلانه برسد تا پس از آن بتوان به موضوعاتی مانند راهاندازی موزه و بنیاد آقای کیارستمی، نامگذاری خیابانها و غیره مبادرت کرد.
.
طبق پیگیریهای خبرنگار ایسنا، کیارستمی سال 77 پیش از تاسیس موزه سینما زمانیکه موزه در حال گردآوری گنجینه سینمای ایران بود، جوایز خود را به این موزه اهدا کرد. جوایزی که حالا در غرفه ویژه او در موزه سینما نگهداری میشوند. «نخل طلا» جشنواره فیلم کن در فرانسه برای کارگردانی فیلم «طعم گیلاس»، «خوشه طلایی» جشنواره فیلم والادولید در اسپانیا برای ساخت فیلم «زیر درختان زیتون»، «هوگوی نقرهای» برای ساخت فیلم «زیر درختان زیتون» از جشنواره بین المللی فیلم شیکاگو در آمریکا، تندیس جشنواره سه قاره نانت در فرانسه برای مجموع آثار، «مدال رمینی» برای ساخت فیلم «تجربه» از جشنواره جیفونی در کشور ایتالیا، جایزه ویژه هیات داوران برای ساخت فیلم «زیر درختان زیتون» از جشنواره فیلم سائوپائولو در برزیل، «یوزپلنگ برنز» برای ساخت فیلم «خانه دوست کجاست» از جشنواره لوکارنو در کشور سوئیس و ... بخشی از جوایزی است که پر افتخارترین هنرمند ما در جشنوارههای مختلف دریافت کرده است.
غرفه ویژه عباس کیارستمی در تالار بینالملل موزه سینما قرار دارد. تالار بینالملل سومین تالار در موزه سینما است و بازدیدکنندگان پس از ورود به تالار آبی که مختص به پیشگامان سینمای ایران است و همچنین گذر از تالار معاصران وارد تالار بینالملل میشوند. در گوشه راست سالن و در میان غرفه سایر سینماگران ایرانی، غرفه کیارستمی دیده میشود. پوستر فیلم «طعم گیلاس» که برای حضور در جشنواره فیلم کن در سال 1997 طراحی شده بود، بر دیوار آویزان است. کیارستمی در این دوره از جشنواره فیلم کن نخل طلا بهترین فیلم را از آن خود کرد. علاوه بر پوستر این فیلم سینمایی، جوایز متعددی نیز در این غرفه به چشم میخورد. نکته جالب در غرفه مربوط به کیارستمی در موزه سینما این است که برخی از نقاشیهای آکیرا کوروساوا برای فیلمش به نام «آشوب» که به کیارستمی هدیه کرده بود، در این غرفه در معرض دید بازدید کنندگان قرار گرفته است.
کوروساوا سال 1986 فیلم «آشوب» را ساخت که همان زمان نامزد بهترین کارگردانی آکادمی اسکار شد و از آنجاکه این فیلم با ستایش کیارستمی روبرو شد، کوروساوا فیلم را به کیارستمی تقدیم کرد و مجموعه نقاشیهای آن را نیز به این فیلمساز هدیه داد.
صحبت از هنرمندی است که در سالهای فعالیت هنری خود نه تنها سازنده مجموعهای از ستایش شدهترین فیلمهای کوتاه و بلند بوده است، بلکه آرشیو گرانبهایی از عکسهای او نیز موجود است و آن گونه که دوستان نزدیکش میگویند؛ این هنرمند در سالهای اول بعد از انقلاب در نجاری نیز دستی داشته و شاید بخشی از دست ساختههای چوبیاش هم باقی مانده باشد.
هنرمندی که به گواه دوستانش در شبانهروز فقط 4 ساعت خواب داشت و همواره در کار خلق اثر هنری بوده است؛ حتما آثار هنری بیشماری دارد که بخشی از آنها هم کامل نشده است پس حفظ و ساماندهی آرشیو این هنرمند ضروری به نظر میآید.
انتهای پیام